Αναδημοσιεύσεις

Η ΝΔ αύξησε τα χρέη της και λόγω των συνεχών μετρήσεων κοινής γνώμης και ερευνών σε focus groups, ώστε να έχει έγκαιρη και πλέρια πληροφόρηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να κάνει το ίδιο, αλλά χρειάζεται εξίσου καλή ενημέρωση για τα τεκταινόμενα στην κοινωνία, καθώς και συσσώρευση κοινωνικής γνώσης και τεχνογνωσίας. Οι ψηφιακές πλατφόρμες είναι ένας κατάλληλος τρόπος για την εμπλοκή πολλών ανθρώπων, ακόμα και με μικρή διαθεσιμότητα χρόνου, και με το μικρότερο κόστος. Η πανδημία εξοικείωσε όλο τον κόσμο με παρόμοιες διαδικασίες (online εκδηλώσεις, συνεδριάσεις, συνεννοήσεις, συντακτικές επιτροπές, συλλογικές συγγραφές κειμένων), ενώ τα social media έχουν αποδείξει ότι είναι το πλέον προσφιλές μέσο της κοινωνικής αντιπολίτευσης. Θα μπορούσε, λοιπόν, ο i-syriza να εξελιχθεί σε βασικό κόμβο διαβούλευσης των μελών και των φίλων του ΣΥΡΙΖΑ για όλα τα ζητήματα (να πάψει, δηλαδή, να λειτουργεί σαν κομματικό ενημερωτικό site). Και για να μπορεί μια τέτοια διαδικασία να είναι παραγωγική και όχι χαοτική, θα μπορούσε να οργανώνεται ψηφιακά από τα υπάρχοντα Τμήματα του κόμματος, τα οποία να συντονίζουν τη διαβούλευση μεταξύ μελών και φίλων του ΣΥΡΙΖΑ που αναζητούν τρόπο συνεισφοράς και συμμετοχής στην εκπόνηση προοδευτικών ριζοσπαστικών πολιτικών. Έτσι, και ο ΣΥΡΙΖΑ θα αντλεί από τη δημοκρατική κοινωνία και η τελευταία θα αποκτά φωνή μέσω της άμεσης συμμετοχής. Έπειτα, το μέτρο αυτό, μιας και δεν αφορά την ανάδειξη εκπροσώπων στα όργανα, δεν συνιστά κίνδυνο «πασοκοποίησης». Είναι εν πολλοίς αποδεκτό ότι οι τοπικές οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ελκυστικές για τους νεότερους/ες και για πολίτες προερχόμενους από άλλους χώρους. Δεν τους ενδιαφέρουν οι ατέρμονες συζητήσεις για κεντρικοπολιτικά ζητήματα που δεν οδηγούν σε κάποια παρέμβαση με σημασία. Αντιθέτως, τους ενδιαφέρουν περισσότερο τα τοπικά ζητήματα, τα ζητήματα τοπικής ανάπτυξης, πάνω στα οποία μπορούν να έχουν πράγματι γνώμη, χρήσιμη και ισότιμη. Αν, λοιπόν, οι τοπικές οργανώσεις λειτουργούν πιο πολύ ως δημοτικές παρατάξεις και λιγότερο ως πολιτικά καφενεία, τότε θα προσελκύουν περισσότερο πολίτες με ανησυχίες και λιγότερο θεσιθήρες. Αν λειτουργούν ως πρόπλασμα θεσμών τύπου «συμμετοχικού προϋπολογισμού», τότε θα λειτουργούν ως σχολεία συμμετοχικής δημοκρατίας, διαβούλευσης και συναπόφασης, και όχι πεδίο προβολής υποψηφίων εν αναμονή. Στο πλαίσιο αυτό, η εγγραφή σε μια τοπική δεν θα έπρεπε να έχει άλλη προϋπόθεση από τη μη συμμετοχή στην ΠΑΣΚΕ, την ΠΑΣΠ ή δημοτικά σχήματα του ΠΑΣΟΚ. Κάπου εκεί, όμως, θεωρούμε ότι πρέπει να εξαντλούνται οι δικλείδες ασφαλείας απέναντι στους κινδύνους «πασοκοποίησης», γιατί μετά μπαίνουμε στην επικράτεια του αντιπαραγωγικού κομματικού face control, που δεν κατανοεί ότι απέχει ένα βήμα από το σεχταρισμό της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς ή του αναρχικού χώρου. Στο θέμα αυτό η Αριστερά ιστορικά μοιράζεται με τη Σοσιαλδημοκρατία τα ίδια προβλήματα: ο σιδερένιος νόμος της ολιγαρχίας ζει και βασιλεύει στην Αριστερά και η «πασοκοποίηση» δεν θα ερχόταν να προσφέρει τίποτα στην ενδογενώς αναπτυσσόμενη παθογένεια της Αριστεράς. Δεν θα πούμε πολλά, μιας και σχετικά μέτρα έχουν προταθεί (και θεσμοθετηθεί κάποιες φορές) χωρίς το παραμικρό αποτέλεσμα. Περιορισμένες θητείες, αυξημένες ποσοστώσεις, εναλλαγή στις θέσεις, διαρκής ανανέωση πολιτικού προσωπικού. Αν δεν εφαρμόζονται αυτά τόσα χρόνια, σίγουρα κάποιοι αριστεροί/ες ευθύνονται, δεν θα έρθουν οι ΠΑΣΟΚοι να αλλοιώσουν τον πολιτισμό μας. Δεν ξέρουμε αν οι παραπάνω προτάσεις θα τύχουν καλής αποδοχής, όμως είμαστε σίγουροι ότι η διεύρυνση πρέπει να γίνει πάση θυσία, για δύο λόγους: αφενός γιατί τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία είναι πολύ μεγάλα και επείγοντα, γι’ αυτό χρειάζεται συστράτευση όλης της δημοκρατικής κοινωνίας, και αφετέρου γιατί δεν είναι δυνατόν μια διόλου αξιοκαταφρόνητη μερίδα της εκλογικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ να συνδέεται επί πολλά ακόμα χρόνια μόνο μέσω του προέδρου του. Γιατί πλέον έχει γίνει σαφές ότι, αν αυτή τη στιγμή αποχωρούσε ο Τσίπρας από πρόεδρος, θα αδυνάτιζε η σύνδεση εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών με αναφορά στη σοσιαλδημοκρατία με το κόμμα εκλογικής τους προτίμησης.

Τελειώσαμε άραγε με τις καραντίνες και τα λοκντάουν; Και το «τέταρτο κύμα»; (Τι ανόητη αριθμητική…) Κι εκείνοι που δεν θέλουν να κάνουν εμβόλιο; Κι εκείνοι που δεν μπορούν να κάνουν εμβόλιο – τα εκατομμύρια κάτοικοι στις φτωχές χώρες που ίσως εμβολιαστούν αφού όμως πρώτα «καλυφθούν» οι κάτοικοι στις πλούσιες χώρες, βυθισμένοι στην κοντόφθαλμη αυταπάτη ενός κλειστού (και ασφαλούς, υποτίθεται, γι’ αυτούς) κόσμου; Και η επόμενη μετάλλαξη; Και ο επόμενος ιός, σε έναν πλανήτη που η ανθρώπινη εισβολή στη φύση έχει μετατραπεί πια σε μόνιμο κίνδυνο για τον ίδιο τον εισβολέα; Η πρόσφατη πανδημία δεν είναι προφανώς μόνο ένα καμπανάκι, αλλά είναι κι αυτό. Γι’ αυτό, όσο κι αν υπάρχουν στιγμές που μπορεί να μην αντέχει κανείς να διαβάσει πάλι για την πανδημία, βιβλία όπως αυτό του γνωστού Πορτογάλου συγγραφέα Γκονσάλο Ταβάρες, βιβλία που εκκινούν από την πανδημία και διευρύνουν τον φακό τους σε ένα μεγάλο φάσμα θεμάτων που σχετίζονται με αυτήν, μπορούν να είναι πάντα κρίσιμα. Τα κείμενα του βιβλίου γράφτηκαν το 2020, στη διάρκεια της «πρώτης καραντίνας». Στην Ελλάδα τα κείμενα, στο μεγαλύτερο μέρος τους, δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά στο σάιτ της Εφημερίδας των συντακτών, ενώ η χρονική απόσταση, σε αυτή τη νέα, δύσκολη πάλι, συγκυρία, επιτρέπει να τα διαβάσουμε ξανά με άλλο βλέμμα. Στη διάρκεια αυτών των 90 σκληρών και δύσκολων ημερών, ο συγγραφέας καταγράφει μέσα από τη δική του οπτική την πανδημία από αυτόν τον (αρκετά άγνωστο, ακόμα τότε) ιό: ειδήσεις από όλο τον πλανήτη τις οποίες για διάφορους λόγους εντοπίζει και υπογραμμίζει, εξελίξεις, αγωνίες, σκέψεις, συναισθήματα. Δίπλα όμως στους δρόμους που ερημώνουν, στις πόλεις που κλείνουν, στους ανθρώπους που πεθαίνουν, στους αριθμούς των νεκρών που διαρκώς μεγαλώνουν, αλλά και στους αριθμούς των ανθρώπων που απολύονται με πρόσχημα την πανδημία, ο Ταβάρες ψάχνει πάντα και κάθε ακτίνα από φως που θα μπορούσε να σπάσει λίγο τη γενικευμένη μαυρίλα. Και τέτοιες φωτεινές ακτίνες υπάρχουν παντού, ή τέλος πάντων ο Ταβάρες καταφέρνει να βρίσκει παντού: άλλες σε κάποια γεγονότα, άλλες στη μουσική ή στον κινηματογράφο ή στη λογοτεχνία, άλλες σε μικρές ή μεγάλες πράξεις αλληλεγγύης. Και άλλες προσπαθεί να τις φτιάξει ο καθένας και η καθεμιά, από μόνοι τους, για να πιαστούν από κάπου («πρέπει να στρώσουμε το κρεβάτι, προσποιούμενοι πως βγήκαμε στη διάρκεια της μέρας έξω μακριά»)

Ενώ ο ίδιος ο επιστημονικός λόγος, με διαφορετικό τρόπο σε κάθε επιστημονικό πεδίο, διαρκώς απαρνείται για τον εαυτό του την ιδιότητα της βεβαιότητας, στην κοινή γνώμη των νεωτερικών κοινωνιών έχει επικρατήσει η αίσθηση ότι επιστημονική αλήθεια και βεβαιότητα περίπου ταυτίζονται. Τούτο μπορεί να αναχθεί σε διάφορες αιτίες. Οπως στο ότι ο επιστημονικός λόγος στη νεωτερικότητα τείνει να αντικαταστήσει δομικά την αυθεντία του θρησκευτικού δόγματος ή ακόμα και στο ότι τα νεωτερικά καθεστώτα τα βόλευε πολλαχώς το μη αμφισβητήσιμο της επιστημονικής εγκυρότητας κατά τις εκάστοτε εξουσιαστικές χρήσεις της επιστημονικής γνώσης. Αν για επιστήμες όπως η πολιτική οικονομία πολύς κόσμος ήταν ανέκαθεν υποψιασμένος πως ό,τι παρουσιάζεται ως βέβαιη επιστημονική αλήθεια πολύ συχνά είναι αποτέλεσμα διαφορετικών ιδεολογικοπολιτικών επιλογών και ταξικών μεροληψιών, στις βιολογικές επιστήμες και στην ιατρική η ιδεολογία της βεβαιότητας μέχρι πρόσφατα επικρατούσε αδιαφιλονίκητη. Κι όχι μόνον διότι η βιολογία θεωρείται «θετική» επιστήμη, αλλά και επειδή αναμενόμενη είναι η επιθυμία του κόσμου να αισθάνεται πως εναποθέτει την υγεία του και τη ζωή του στη βεβαιότητα της γνώσης των ειδικών. Στις τεκτονικές αλλαγές που επέφερε η υγειονομική κρίση, περιλαμβάνεται –στο επίπεδο της ιδεολογίας– και η κατάρρευση της εικόνας της βέβαιης γνώσης που απολάμβανε μέχρι τώρα η ιατρική. Συνηθισμένος στην πλάνη της βεβαιότητας, πολύς κόσμος αδυνατεί να κατανοήσει το μόνο αληθινά επιστημονικό επιχείρημα υπέρ των εμβολιασμών: ότι οι κίνδυνοι του εμβολιασμού είναι πιθανολογικά ασύγκριτα μικρότεροι από εκείνους του μη εμβολιασμού.

Στην πραγματικότητα, ο ΣΥΡΙΖΑ υλοποίησε κατά γράμμα αυτό που είχε αναλάβει στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Πάλεψε τίμια απέναντι στους θεσμούς, την ώρα που οι προηγούμενοι υπέγραφαν ό,τι τους έβαζαν κάτω από το μολύβι. Έβγαλε τη χώρα από τα Μνημόνια και πήρε συμφωνία για το χρέος, εκεί που τρεις προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν αποτύχει. Αμέσως μετά, πήρε σημαντικά μέτρα για την ανακούφιση των πιο αδύναμων. Επιπλέον έλυσε το μακεδονικό, που, για τρεις δεκαετίες, οι κυβερνήσεις του παλιού πολιτικού κατεστημένου πέρναγαν μπαλάκι η μία στην άλλη. Η κατάρρευση όμως της κοινωνικής συμμαχίας που τον στήριζε μέχρι τον Ιούλιο του 2015 είχε αποσυσπειρώσει τις γραμμές του. Για να κερδίσει ξανά αυτόν τον κόσμο ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μία και μοναδική επιλογή: να εφαρμόσει ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο διακυβέρνησης σε σχέση με αυτό του παλιού πολιτικού συστήματος. Ένα μοντέλο επιθετικό, ηθικό, στέρεο, ανιδιοτελές και αποτελεσματικό. Το προσπάθησε αλλά αποσπασματικά. Όπου επιχείρησε να χρησιμοποιήσει παλαιοκομματικές μεθόδους για λογαριασμό του, το αποτέλεσμα στράφηκε εναντίον του. Η αδυναμία του να ενισχύσει τη συσπείρωση γύρω του άνοιξε χώρο στην ανήθικη και καταιγιστική αντικυβερνητική εκστρατεία λάσπης που εξαπολύθηκε από τη Ν.Δ. και τα ΜΜΕ. Οι εκλογές του 2019 χάθηκαν γιατί η Δεξιά ήταν πιο αποφασισμένη να κερδίσει την εξουσία απ' ό,τι η Αριστερά να την υπερασπιστεί. Τεχνικά, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κερδισμένος. Έχει σαφές προβάδισμα στη νεολαία, την εμπιστοσύνη του κόσμου της εργασίας και ξεκάθαρο ηθικό πλεονέκτημα απέναντι στην αδιανόητη κυβέρνηση Μητσοτάκη. Για να κάνει το άλμα προς τα εμπρός πρέπει να αναζητήσει το πρόβλημα της χαμηλής συσπείρωσης στις υποκειμενικές του αδυναμίες και όχι στην αξιοπιστία του αντιπολιτευτικού και προγραμματικού του λόγου. Αν θα τα καταφέρει να το λύσει, θα μπορέσει ξανά να εκφράσει τον κόσμο που τον στήριξε ολόψυχα το 2015. Και τότε η νίκη του στις επόμενες εκλογές θα είναι θριαμβευτική.

Τον Δεκέμβριο του 2015 το Γενικό Νοσοκομείο Δράμας ήταν το πρώτο νοσοκομείο που υπέγραψε συμβάσεις εργασίας με εργαζόμενους στην καθαριότητα βάζοντας τέρμα στην άγρια εργασιακή εκμετάλλευση που αντιμετώπιζαν οι εργαζόμενοι από τα ιδιωτικά συνεργεία καθαρισμού. Αυτό συνέβη διότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε αλλάξει το νομικό πλαίσιο στην προσπάθεια της να σταματήσει την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών στον τομέα της Υγείας που είχε λάβει μεγάλες διαστάσεις τα προηγούμενα χρόνια. Καθαριότητα, σίτιση και φύλαξη πλέον θα ήταν υπόθεση των διοικήσεων των νοσοκομείων και οι εργαζόμενοι/ες σε αυτούς του τομείς θα αμείβονταν αξιοπρεπώς, θα δούλευαν πενθήμερα με οχτάωρη εργασία, θα είχαν κανονικές άδειες και δεν θα έχαναν την δουλειά τους εφόσον ασθενούσαν. Μέχρι και λίγες μέρες πριν αυτή η θετική εξέλιξη είχε επαναφέρει τους όρους εργασιακής αξιοπρέπειας στους χώρους εργασίας στα νοσοκομεία της χώρας. Οι εργαζόμενοι/ες δεν ήταν πλέον δούλοι της ιδιωτικής εταιρείας, δεν πληρωνόντουσαν εικονικά (η γνωστή εικόνα του εργοδότη που συνόδευε τον εργαζόμενο/η στο ΑΤΜ για να πάρει πίσω τα χρήματα που έμπαιναν στον λογαριασμό του εργαζόμενου), δεν δούλευαν και σε άλλες 5 δουλειές της εταιρείας καθαρίζοντας σπίτια και μαγαζιά. Τούτο όμως αλλάζει ξανά και μάλιστα προς το χειρότερο καθώς η σημερινή κυβέρνηση εξαφάνισε το οχτάωρο και τις υπερωρίες με νομοθετική ρύθμιση και πλέον αυτές οι περιβόητες εταιρείες που θα ξαναμπούν στα νοσοκομεία θα έχουν εργαζόμενους/ες των 350 ευρώ για 12 ώρες και χωρίς κανένα άλλο δικαίωμα σε άδεια και ασθένεια. Στο Γενικό Νοσοκομείο Δράμας αποφασίστηκε λοιπόν να διενεργηθεί διεθνής ηλεκτρονικός διαγωνισμός για υπηρεσίες καθαριότητας κτιρίων. Δηλαδή να δοθεί η καθαριότητα του νοσοκομείου σε ιδιωτική εταιρεία. Τα επιχειρήματα που μπήκαν γι’ αυτή την επιλογή είναι επιεικώς προσβλητικά και απαράδεκτα κυνικά. Η επιλογή για την ιδιωτικοποίηση της καθαριότητας, και αργότερα της σίτισης και της φύλαξης, γίνεται γιατί οι εργαζόμενοι αρρωσταίνουν και αφήνουν τις θέσεις τους χωρίς κάλυψη όπως αναφέρει το σκεπτικό της απόφασης της διοίκησης του Νοσοκομείου. Επίσης η επιλογή για τον ιδιώτη γίνεται γιατί υποθετικά θα στοιχίζει τα ίδια χρήματα με όσα είναι σήμερα τα έξοδα για μισθοδοσία και ασφάλιση των εργαζόμενων στο Νοσοκομείο. Αναφέρεται στην απόφαση πως το κόστος μισθοδοσίας και ασφάλισης των εργαζόμενων στο νοσοκομείο είναι 535 χιλιάδες και ο διαγωνισμός που θα προκηρυχθεί θα είναι στο ύψος των 530 χιλιάδων ευρώ. Δεν χρειάζεται να έχει πάρει κάποιος το Νόμπελ μαθηματικών για να καταλάβει πως αν κάποιος κερδίσει τον διαγωνισμό σε αυτό το ποσό και αφαιρέσει το κέρδος του, την εφορία του και τις κρατήσεις οι μισθοί των εργαζόμενων δεν θα ξεπερνούν τα 300 ευρώ και η ασφάλιση τους θα είναι ελλειμματική. Γυρνάμε πίσω ολοταχώς στον εργασιακό μεσαίωνα. Γυρνάμε πίσω στην άγρια εκμετάλλευση, την μαύρη και κακοπληρωμένη εργασία. Και μία τελευταία διευκρίνηση. Ο διαγωνισμός είναι διεθνής κάτι που σημαίνει πως μπορεί να τον κερδίσει ξένη εταιρεία από μία γειτονική χώρα όπου τα μεροκάματα είναι ακόμα πιο εξευτελιστικά και να έχουμε και εισαγόμενους εργαζόμενους με μισθούς πείνας. Αλλά δεν πειράζει η Μακεδονία είναι Ελληνική! Κρατήστε το ως υπόσχεση και ως υποχρέωση μας απέναντι στον κόσμο της εργασίας ο ΣΥΡΙΖΑ θα πετάξει έξω όλους τους ιδιώτες από τα νοσοκομεία όπως έκανε και στο πρόσφατο παρελθόν και θα επαναφέρει την αξιοπρέπεια στους χώρους εργασίας των νοσοκομείων με συμβάσεις εργασίας και μονιμοποιήσεις όσων πληρούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες.

Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα το μεγαλύτερο μέρος της σχετικής επιστημονικής αρθρογραφίας [που αφορά την Ιστορία] έχει δημοσιευτεί σε επτά κυρίως ιστορικά περιοδικά (Μνήμων, Τα Ιστορικά, Ιστωρ, Κλειώ, Αρχειοτάξιο, Historein, Historical Review), με αρκετά διαφορετικό το καθένα ιδεολογικό υπόστρωμα κι εκδοτικό προσανατολισμό αλλά κοινό χαρακτηριστικό την υψηλή ποιότητα. Από αυτά, μονάχα τα δύο τελευταία -καθότι ξενόγλωσσα- αξιώνονται μια θέση στη «λίστα Scimagο» (με αξιολόγηση Q3), δίπλα σε τέσσερα επίσης αγγλόγλωσσα αρχαιολογικά -ανάμεσά τους η επετηρίδα του Σουηδικού Ινστιτούτου κι ένα έντυπο που, όπως μας πληροφορεί η ιστοσελίδα του, μόλις άλλαξε εκδότη και χώρα (από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου μεταφέρθηκε σ’ εκείνο του κινεζικού Χενάν). Τόσο η ένταξή τους στη λίστα όσο και η αξιολόγησή τους βασίζονται αποκλειστικά και μόνο στις ετεροαναφορές της τελευταίας διετίας ή τριετίας. Παρόμοια αντιμετώπιση έχουν και οι γειτονικές μας ιστοριογραφίες: στη «λίστα Scimago» συναντάμε δύο μόνο από τα πολυάριθμα επιστημονικά ιστορικά περιοδικά της Βουλγαρίας, άλλα τόσα της Σερβίας, κανένα της Βόρειας Μακεδονίας ή της Αλβανίας και μόλις 4 της Τουρκίας -δύο από τα οποία, πάντως, είναι είτε αποκλειστικά είτε ως επί το πλείστον τουρκόγλωσσα (το Belleten της άκρως εθνικιστικής Εταιρείας Τουρκικής Ιστορίας και το Osmanli Arastirmalari του Κέντρου Ισλαμικών Σπουδών). Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτής της ιεράρχησης είναι προφανείς: η σταδιακή εγκατάλειψη της επιστημονικής ιστορικής έρευνας για όσα θέματα εκτιμώνται ως «αδιάφορα» για τη διεθνή αγορά, αλλά και ο αναγκαστικός περιορισμός της όποιας εμβάθυνσης σε όσα μπορούν να χωνέψουν οι «αξιολογητές» εξ Εσπερίας. Για να μη μιλήσουμε για την απροκάλυπτη πολιτικοϊδεολογική λογοκρισία που ασκούν αρκετά διεθνώς αναγνωρίσιμα «υψηλόβαθμα» έντυπα, τα κρούσματα της οποίας μπορεί να μην ανακοινώνονται συνήθως δημόσια αλλά αποτελούν συνηθέστατο έδεσμα στις συναδελφικές συζητήσεις των επαγγελματιών του κλάδου. Τα πρώτα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν άλλωστε ήδη γίνει. Ο «Οδηγός» που κατάρτισε πρόσφατα το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας «για τη βελτίωση της θέσης του στις διεθνείς λίστες κατάταξης πανεπιστημίων» (Κοζάνη, Νοέμβριος 2020), προκρίνει λ.χ. ως μέσα προώθησης της «αριστείας» (excellency) «τη χρήση της αγγλικής γλώσσας για όλες τις επιστημονικές δημοσιεύσεις» των μελών του, από τα οποία ζητά επίσης «να επιδιώκουν τη δημοσίευση των άρθρων τους σε περιοδικά υψηλού κύρους και αναγνωρισιμότητας που παρατίθενται στις διεθνείς επιστημονικές βάσεις δεδομένων [π.χ. Web of Science, Scimago κ.λπ.» (σ. 5)]. Welcome to the Brave New World…

Αφενός, πολύ ωμά η κοινωνία έχει τόσο εξαντληθεί από τα μέτρα, από την κλεισούρα, την ανέχεια, η εστίαση έχει τόσο λαβωθεί, έρχονται και οι τουρίστες, ποιος μαγαζάτορας πιστεύουμε ότι θα τηρήσει τα ούτως ή άλλως ανόητα μέτρα; Ανόητα, βεβαίως, γιατί, όπως και τα προηγούμενα, δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι πως αν εγλωσσιάζονται οι εμβολιασμένοι με τους ανεμβολίαστους θα κολλήσουν τύφο, καλαζάρ και κόβιντ. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε νοσοκομεία. Και πράγματι, επί της ουσίας νοσοκομεία δεν υπάρχουν. Γιατροί, νοσηλευτές, κλίνες, μάσκες, αυτά δεν υπάρχουν. Δεν έχουμε δημόσιο σύστημα υγείας, έχει εξαθλιωθεί. Έχει κουραστεί, τα έχει παίξει. Λαβώθηκε ακριβώς όσο έπρεπε, ώστε να προχωρήσουν μαζικά οι ιδιωτικοποιήσεις μετά την πανδημία. Αλλά πέραν τούτου: Ποιο μπαρ, σε ποια πόλη, σε ποιο νησί θα ελέγξει πιστοποιητικά εμβολιασμού; Αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούν να βγάλουν τα σπασμένα ολόκληρης χρονιάς, θαρρεί κανείς ότι θα διώξουν κόσμο; Δεν θα διώξουν. Κι όταν θα έρθει εκείνη η ώρα του Σεπτεμβρίου να γίνει ο απολογισμός, δεν θα φταίει πια «το ερωτικό καλοκαίρι των νέων», όπως έφταιγε πέρυσι. Θα φταίει κάτι άλλο. Οι «ανεύθυνοι», γενικώς. Αλλά για το πάπλωμα δεν θα γίνει κουβέντα, ούτε τώρα. Κι έτσι είναι τα πράγματα, αφού έχουν αποτύχει με κάθε τρόπο πιθανό κι απίθανο, τώρα θα μας βάλουν να σκοτωθούμε μεταξύ μας. Ήδη φωνάζουμε οι εμβολιασμένοι πως θα μας πεθάνουν οι άλλοι. Όχι ότι δεν έχουμε μπλέξει και με δαύτους, με τις φανφάρες τις επικίνδυνες και τη βλακεία, σαφώς και έχουμε μπλέξει. Αλλά οι μεγάλες ευθύνες της διάδοσης του ιού δεν βρίσκονται σε όσους δεν εμβολιάζονται. Όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί είναι πιο πιθανό να πεθάνουν, στην πραγματικότητα.

Στο βαθμό, λοιπόν, που η αριστερά κατηγορείται πως ενισχύει τον διχασμό εντός του κοινωνικού σώματος, είναι διότι κάθε φορά καταδεικνύει, ως όφειλε, τις συνθήκες της ταξικής πάλης. Λαός – προλετάριοι και αστική τάξη: στους δύο πόλους πέφτουν τα φώτα της ιστορίας, σε κάθε συγκυρία. Και σε κάποιους ενδιάμεσους, τα στρώματα εκείνα της κοινωνίας τα οποία, αναλόγως της φάσης που διανύει ο καπιταλισμός, κινδυνεύουν ή όχι να προλεταριοποιθούν. Αν σήμερα δεν έχουμε τη συναίσθηση του ταξικού πολέμου, είναι διότι οι μάχες διεξάγονται κάτω από τη μύτη μας, στα μουλωχτά. Διεξάγονται δε με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην γίνονται επαρκώς αντιληπτές κυρίως από τον πρώτο πόλο –τον λαό- με προφανή στόχο να υποσκάπτεται η η δυναμική του. Ο οποίος λαός ενίοτε, υποκύπτοντας στην πανουργία της ιστορίας, δεν αντιλαμβάνεται καν τον ιστορικό του ρόλο. Ο ρόλος της αριστεράς εδώ κρίνεται κομβικός: οφείλει να ρίχνει φως στις πραγματικές συνθήκες ύπαρξης των από κάτω και να επαναδιαμορφώνει τη συνείδησή τους. Στην παρούσα συγκυρία, επί παραδείγματι, αν πριμοδοτείς έννοιες όπως εκείνη του “διχασμού”, γίνεσαι θύμα της αστικής πλάνης που επιμένει να πλασάρει ως πραγματική την αναλήθεια μιας κοινωνίας – αχταρμά, στην οποία δεν διακυβεύονται μήτε οικονομικά συμφέροντα μήτε εξουσίες μήτε σχέσεις εκμετάλλευσης. Στο κοντινό παρελθόν της Ελλάδας, η πλάνη των λεγόμενων “εθνικών διχασμών” δεν είναι παρά η ανιστορική καραμέλα της κυρίαρχης τάξης που βαπτίζει έτσι κάθε σύγκρουση ταξικών συμφερόντων. Και ξεπλένεται, ρίχνοντας την ευθύνη στον, αδυνατότερο, αντίπαλο. Σήμερα ο “διχασμός” δεν συντελείται μεταξύ των ελίτ και του σύγχρονου προλεταριάτου, δεν συντελείται μεταξύ του κεφαλαίου των φαρμακοβιομηχανιών, εκείνων που τους προστατεύουν και όλων ημών των ταπεινών, αλλά μεταξύ κάποιου αδιευκρίνιστου ουδέτερου ταξικά συνόλου (εμβολιασμένοι) εναντίον κάποιου άλλου (αρνητές). Αλλά για να φτάσει στο σημείο μια κοινωνική ομάδα να αποκτήσει τέτοια ή άλλα παρόμοια χαρακτηριστικά, είναι προφανές πως ένας ταξικός πόλεμος έχει προηγηθεί και, στο πεδίο της ιδεολογίας, έχει ήδη κριθεί: εκείνος στον οποίο η νίκη που κατήγαγαν οι από πάνω είναι συντριπτική τόσο, ώστε οι από κάτω να είναι ευεπίφοροι σε κάθε λογής μυθεύματα. Ο τρόπος, ας πούμε, με τον οποίο η αστική τάξη διαχειρίζεται την επιστήμη, αποκλείοντας από τα αποτελέσματά της πάνω από τον μισό πληθυσμό του πλανήτη, είναι χαρακτηριστικός. Όπως επίσης και ο συγκεχυμένος τρόπος διάχυσης της πληροφορίας, ευθέως ανάλογος με τα κάθε φορά συμφέροντα των ελίτ. Εξάλλου, οι εν υπνώσει προλετάριοι, οι παραπλανημένοι,όλοι εκείνοι που σήμερα χαρακτηρίζονται “ανεύθυνοι”, αποτελούν, σε περιόδους κανονικότητας, τους στυλοβάτες του συστήματος.

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: ο εμβολιασμός είναι από τα σημαντικότερα «όπλα» απέναντι στην πανδημία. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η αύξηση των εμβολιασμένων θα περιορίσει τους κινδύνους. Δεν θα τους εξαλείψει, αλλά θα τους περιορίσει. Και η παραδοχή αυτή καθιστά τους πολίτες συνυπεύθυνους στην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το 4ο κύμα της πανδημίας, το οποίο μας χτυπά ήδη την πόρτα. Ειδικά από την στιγμή που ο εμβολιασμός δεν είναι υποχρεωτικός, καθένας και καθεμιά αναλαμβάνει και την ευθύνη των πράξεών του. Αυτή είναι, όμως, η μία πλευρά του νομίσματος. Από την άλλη, μπορεί η ατομική ευθύνη να υποκαταστήσει την κρατική μέριμνα; Μπορεί η άρνηση ορισμένων να εμβολιαστούν να αποτελεί άλλοθι για το κυβερνητικό αλαλούμ και να απαλλάσσει από τις ευθύνες της την πολιτεία; Πόσο αξιόπιστη μπορεί να είναι η κυβέρνηση όταν αντί να επιδοθεί σε μια εκστρατεία πειθούς για τη σημασία των εμβολιασμών, τους υπονομεύει καθημερινά με επιπόλαιες αναρτήσεις για την επιτυχία της στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και προσπαθεί μετά, με μαστίγιο και καρότο, να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, νίπτοντας τας χείρας της για τις κοινωνικές εντάσεις που προκαλεί; Όταν αντί να ενθαρρύνεται και να επιβάλλεται η εδραίωση της επιστήμης και του ορθού λόγου σε όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου βίου –σχολεία, ΜΜΕ, πολιτική– όχι απλώς υπονομεύονται, αλλά «στήνονται στο απόσπασμα»; (Χαρακτηριστικά παραδείγματα, η κατάργηση των κοινωνικών επιστημών και η μείωση ωρών μαθημάτων όπως της χημείας. Η ασυδοσία και η ροπή «μεγαλοδημοσιογράφων» σε κάθε λογής παραδοξολογία χωρίς ουσιαστικό αντίλογο ή η εμφανής –παρά τις τελευταίες συναντήσεις του πρωθυπουργού με τον αρχιεπίσκοπο– απροθυμία της κυβέρνησης να μιλήσει ανοιχτά, φοβούμενη το πολιτικό κόστος, για τις ευθύνες της εκκλησίας στη διασπορά του ιού). Όταν χωρίς αιδώ οι κυβερνώντες «εργαλειοποιούν» την επιτροπή των ειδικών, οι οποίοι αντί να αντιδράσουν, δέχονται να χρησιμοποιείται η επιστημοσύνη τους στο βωμό κομματικών σκοπιμοτήτων; Ισχυρίζομαι πως η πλειονότητα όσων έχουν αμφιβολίες για τον εμβολιασμό, δεν ανήκουν στην κατηγορία των «ψεκασμένων», αυτών που θεωρούν ότι «θα μας βάλουν τσιπάκι». Οι πολλοί έχουν λάθος ή ελλιπή ενημέρωση, κάτι για το οποίο ευθύνονται και όσοι από το πολιτικό φάσμα ή την επιστημονική κοινότητα εξέπεμψαν τόσα αντικρουόμενα μηνύματα (δεν μιλώ για τους «αρνητές», αυτοί δεν θα πειστούν ποτέ).

Έχει δίκιο ο Σκέρτσος. Δεν μπορεί να προοδεύσει η επιχειρηματικότητα όταν οι φτωχοί αρνούνται να πάνε να δουλέψουν για τρεις κι εξήντα. Είναι αυτά τα επιδόματα που διαφθείρουν συνειδήσεις. Κάθονται και τεμπελιάζουν και τα τρώνε σε πούρα Κοχίμπα. Δεν ξέρουμε τι μεγέθους επιδόματα θεωρεί ότι δίνει ο Σκέρτσος, αλλά ένα καλό νεοφιλελεύθερο κλισέ κολλάει σε όλες τις περιπτώσεις. Και δείχνει καλλιέργεια και φινέτσα. Αυτό με τα επιδόματα, η Μιράντα Ξαφά το επαναλαμβάνει πέντε φορές την ημέρα, γονατιστή σε χαλάκι. Και σε κάτι βίντεο όπου κάθεται οκλαδόν με ένα μαχαίρι στα δόντια και απειλεί την ανθρωπότητα. Τρεις φορές τον χρόνο πάει και σε ένα μοναστήρι παλαιονεοφιλελεύθερων στη Λυκόβρυση για προσκύνημα. Είναι εκεί που εκτίθεται η ιερή παντόφλα του Μίλτον Φρίντμαν. Τελικά, κάτι οι εξαρτημένοι από τα επιδόματα, κάτι τα τεμπελόσκυλα με τα διδακτορικά, δεν πρόκειται να κινηθεί η οικονομία έτσι.