16
01

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Προαπαιτούμενα

Στον Απολογισμό της πολιτικής μας διαδρομής και της κυβερνητικής μας θητείας, που συνομολογήσαμε στον ΣΥΡΙΖΑ, χρησιμοποιήσαμε 2 εκφράσεις κλειδιά, που κωδικοποιούν την ταυτότητα μας, τα οποία είναι και ερμηνευτικά εργαλεία για το κείμενο της Ομπρέλας. Το πρώτο: «εντός και εναντίον», το οποίο το ερμηνεύσαμε με ποιο τρόπο λειτουργείς στρατηγικά σε ένα καπιταλιστικό περιβάλλον, χωρίς να παραιτείσαι, να συμφιλιώνεσαι με τις ανισότητες και την αδικία, χωρίς να γίνεσαι όμοιος με τον αντίπαλο σου. Χωρίς να συμφιλιώνεσαι δηλαδή με τον καπιταλισμό, ο δικός μας ορίζοντας είναι ο σοσιαλισμός και οι πολλαπλοί δρόμοι πραγμάτωσης του κοινωνικού μετασχηματισμού. Το δεύτερο ερμηνευτικό κλειδί: «διευρύνοντας τα όρια του εφικτού», με την έννοια ότι παράγουμε πολιτική σε ένα δυσμενές περιβάλλον, σε ένα πλαίσιο εκβιασμών, καταναγκασμών και νεοφιλελεύθερης επιβολής. Η στάση μας όλα αυτά τα χρόνια της κυβερνητικής μας διαδρομής ήταν να δημιουργούμε ρήγματα στο πλαίσιο των καταναγκασμών. Σε εποχές σκληρών Μνημονίων να δημιουργούμε ένα παράλληλο Πρόγραμμα, στοιχεία του οποίου ήταν η αναδιανομή και η μείωση των ανισοτήτων, η αξιοπρέπεια της εργασίας και η προστασία των διεκδικήσεων των εργαζομένων, η επαναθεμελίωση του κοινωνικού κράτους και η καθολικότητα των δικαιωμάτων, με εμβληματική μεταρρύθμιση το δικαίωμα στην Υγεία των ανασφάλιστων, των μεταναστών συμπεριλαμβανομένων. Έχω την πεποίθηση ότι για τους παραπάνω λόγους μας εμπιστεύτηκε, σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, το 31,5% της ελληνικής κοινωνίας, με τους νέους πρώτους απ’ όλους. Αυτή είναι η αφετηρία μας και δεν πρέπει να τη διαψεύσουμε. Δεν είναι,όμως, στις νέες συνθήκες επαρκές, αν θέλετε δεν ήταν αρκετό ούτε το τελευταίο διάστημα της κυβερνητικής μας θητείας, με την έννοια ότι υποτιμήσαμε τις προσδοκίες των μεσαίων στρωμάτων για άμεση αποκατάσταση, προσδοκία που πυροδοτούσε συστηματικά η ΝΔ –και η οποία σε ένα χρόνο διαψεύστηκε με κρότο. Αγνοήσαμε τον διαβρωτικό ρόλο της αντι ΣΥΡΙΖΑ συμμαχίας, δεν διορθώσαμε εγκαίρως τα στραβά της διακυβέρνησης, την έπαρση και την αυτάρκεια. Δεν κατανοήσαμε επαρκώς το νεοσυντηρητικό κύμα που καβάλησε η ΝΔ, το οποίο οργανώνεται με βάση τον εθνικισμό, το ρατσισμό, την ομοφοβία, τις θεωρίες συνομωσίας, τα fakenews. Στην πραγματικότητα η συντηρητική ηγεμονία υποδαυλίζει το φόβο της απώλειας της ταυτότητας, της κοινωνικής και της φαντασιακής ταυτότητας. Η ακροδεξιά βιοπορίζεται παντού με αυτό το φόβο, είτε μιλάμε για την ακροδεξιά στην Ελλάδα, είτε μιλάμε για τον Τραμπ, τον Μπολσονάρου ή τον Όρμπαν.
Περισσότερα »
17
01

Leo Panitch-Sam Gindin: Τάξη, κόμμα και η πρόκληση του μετασχηματισμού του κράτους

Την περίοδο του νεοφιλελευθερισμού οι κρατικοί μηχανισμοί είναι στενά συνδεδεμένοι με διεθνείς οργανισμούς, συνθήκες και ρυθμίσεις που έχουν στόχο τη διαχείριση και την αναπαραγωγή του παγκόσμιου καπιταλισμού. Αυτό δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την άποψη ότι το κεφάλαιο [μπορεί να] παρακάμπτει το εθνικό κράτος και ότι εν τέλει εξαρτάται από κάποιο διεθνικό κράτος. Τόσο η φύση της παρούσας κρίσης όσο και οι αντιδράσεις απέναντι σ’ αυτήν έχουν αποδείξει, για άλλη μια φορά, πόσο μεγάλη σημασία εξακολουθούν να έχουν τα κράτη. Ακόμα και στον πιο εκλεπτυσμένο διεθνικό θεσμικό σχηματισμό, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το κέντρο της πολιτικής βαρύτητας δεν βρίσκεται στον υπερεθνικό κρατικό μηχανισμό που εδρεύει στις Βρυξέλλες. Αυτές που πραγματικά καθορίζουν τι είναι και τι κάνει η ΕΕ είναι, αντίθετα, οι ασυμμετρικές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις εξουσίας [που υπάρχουν] μεταξύ των χωρών της Ευρώπης. Κάθε σχέδιο για εκδημοκρατισμό σε διεθνή κλίμακα, όπως αυτά που προτείνει η Αριστερά για την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, εξακολουθεί να εξαρτάται από την ισορροπία των ταξικών δυνάμεων και τις επιμέρους δομές μέσα σε κάθε έθνος κράτος. Συνεπώς, οι αλλαγές στους διεθνείς θεσμούς εξαρτώνται από τους μετασχηματισμούς στο επίπεδο των εθνικών κρατών. Και οι αλλαγές στους διεθνείς κρατικούς μηχανισμούς που πρέπει να επιδιώκουν οι σοσιαλιστές είναι αυτές που θα αυξάνουν τις δυνατότητες ελιγμών μέσα σε κάθε επιμέρους κράτος. Αυτό που πρέπει να εννοούμε σήμερα όταν μιλάμε για σοσιαλιστικό διεθνισμό είναι ένας προσανατολισμός που θα έχει στόχο την αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων στις άλλες χώρες και στους διεθνείς οργανισμούς, έτσι ώστε να δημιουργηθεί περισσότερος χώρος για τις δυνάμεις του μετασχηματισμού σε κάθε χώρα.
Περισσότερα »
17
01

Ελληνοτουρκικά: διάλογος ουσίας ή για το θεαθήναι;

Στις παλιότερες συνομιλίες είχαν συμφωνηθεί κατευθύνσεις, που μπορούν να είναι η βάση μιας οριστικής συμφωνίας. Αυτές ήταν: Επίλυση του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας με διαπραγμάτευση ή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης Η τουρκική υφαλοκρηπίδα να μην εγκλωβίζει τα ελληνικά νησιά του Αν. Αιγαίου Η ελληνική υφαλοκρηπίδα να μην κλείνει τις εξόδους της Τουρκίας στην ανοιχτή θάλασσα του Αιγαίου Η Ελλάδα να μην επεκτείνει μονομερώς την αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρικά ύδατα) της Η Ελλάδα να προσαρμόσει τον εναέριο χώρο της στην αιγιαλίτιδα ζώνη (χωρικά ύδατα) της Να μην εγερθεί ζήτημα ΑΟΖ από τις δύο πλευρές (την εποχή εκείνη δεν είχε προκύψει) Η επίλυση των διαφορών να λαμβάνει υπόψη ανάγκες και φόβους, και των δύο χωρών. Πρέπει να σπεύσουμε να ορίσουμε ημερομηνία έναρξης διερευνητικών συνομιλιών με την Τουρκία. Το είχε πει επισήμως η Ελλάδα: θα υπάρξει διάλογος, αν αποσυρθεί το «Ορούτς Ρέϊς». Το να ονομάζουμε την απόσυρση «προσχηματική», προκαλεί καχυποψία στο διεθνή περίγυρο για την πραγματική βούληση μας για διάλογο.  Ακούμε ότι περιμένουμε τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Μάρτιο για …κυρώσεις στην Τουρκία! Μόνο οι συνομιλίες θα μας απαλλάξουν από την ένταση στην περιοχή μας. Όχι οι κυρώσεις. Όχι οι υπέρογκοι εξοπλισμοί. Ούτε οι «άξονες» που δημιουργούν «αντι-άξονες». Αν νομίζουμε ότι με συμμαχίες -είτε με τον Μακρόν που ανταγωνίζεται την Τουρκία για σφαίρες επιρροής στη Μεσόγειο, είτε με Ισραήλ, Αίγυπτο κλπ- θα έχουμε αποτελέσματα στα ελληνοτουρκικά, είμαστε γελασμένοι. Οι μόνοι τρόποι που υπάρχουν για τη διευθέτηση τους, είναι ο διάλογος, η διαπραγμάτευση και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Χωρίς το μύθο της «μίας και μοναδικής διαφοράς» με την Τουρκία. Με έμπρακτη βούληση για συνολική συμφωνία και εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων.
Περισσότερα »
14
01

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Οι αντιστάσεις, οι μετασχηματισμοί, απαιτούν συμμαχίες, κοινωνικές και πολιτικές

Πρέπει να απορρίψουμε την ιδέα σύμφωνα με την οποία, φαινόμενα όπως μια επιδημία ανοίγουν τον δρόμο αυτόματα σε πολιτικό νεωτερισμό και επιθυμητό κοινωνικό μετασχηματισμό. Στη νέα περίοδο θα διατηρήσουν την πολιτική τους δύναμη μόνον οι νέες διακηρύξεις και οι πεποιθήσεις που αφορούν τα νοσοκομεία και τη δημόσια υγεία, τα σχολεία και την ισότητα στην παιδεία, την περίθαλψη των ηλικιωμένων, την ευάλωτη θέση των γυναικών. Είναι τα ζητήματα στα οποία πρέπει να αρθρώσουμε λόγο, για τους νέους κινδύνους που ανέδειξε η επιδημία, κατανοώντας ταυτόχρονα τις νέες και παλιότερες απειλές. Ο δικός μας πολιτικός λόγος πρέπει να συνέχει τις ανισότητες, με τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, την οικολογική κρίση και τις επιπτώσεις του ψηφιακού καπιταλισμού. Δεν γίνεται να ξεχνιέται στην ανάλυση μας και κυρίως στο Πρόγραμμα μας ότι ένας νέος ψηφιακός καπιταλισμός ξημερώνει. Νέες ανισότητες επιβάλλονται με εργαλεία την ψηφιοποίηση της οικονομίας και τις πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου. Η «αμαζονοποίηση» του λιανικού εμπορίου κερδίζει συνεχώς έδαφος, εξορίζοντας τις μικρές επιχειρήσεις του κλάδου σε περιοχές όπου η ψηφιοποίηση δεν έχει πρόσβαση. Την ίδια στιγμή, ο κόσμος της εργασίας γίνεται περισσότερο ευάλωτος, περισσότερο ανασφαλής από ποτέ, και οι κοινωνίες απειλούνται από ένα καθεστώς επιτήρησης, από τον αόρατο «μεγάλο αδελφό». Έμφαση πρέπει να δίνουμε στα ζητήματα της κλιματικής κρίσης, στα ζητήματα της Δίκαιης Μετάβασης, από την οικονομία των εξορύξεων και των ορυκτών καυσίμων στις ανανεώσιμες πηγές. Στο δικό μας συντακτικό η μετάβαση πρέπει να είναι δίκαιη, δηλαδή να δίνει προτεραιότητα στον άνθρωπο και να μεριμνά για τις περιφέρειες, τους κλάδους και τους εργαζομένους που θα έρθουν αντιμέτωποι με τις μεγάλες προκλήσεις. Το νόημα της δικαιοσύνης είναι ευρύτερο και εκτείνεται σε ζητήματα περιβαλλοντικής και κλιματικής δικαιοσύνης, καθώς και σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συμμετοχικών διαδικασιών που επιτρέπουν σε όλους τους ενδιαφερόμενους να εμπλακούν όχι μόνο στην εφαρμογή αλλά και στον σχεδιασμό των πολιτικών μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Οι αντιστάσεις, οι μετασχηματισμοί απαιτούν συμμαχίες, κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, με αυτή την έννοια η πρόσκληση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απευθύνεται σε πολλούς: Όσους δηλαδή επιλέγουν ως πεδία πολιτικής αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη το κοινωνικό ζήτημα, δηλαδή τη νέα φτώχεια, την ανεργία, την υπεράσπιση της δημόσιας υγείας και της δημόσιας παιδείας, την προστασία της εργασίας απέναντι στις ευελιξίες και τους περιπλανώμενους εργαζόμενους. Όσους μεριμνούν και συμπάσχουν για τους ανθρώπους του πολιτισμού, την καλλιτεχνική δημιουργία, που υπερασπίζονται το περιβάλλον και τη βιώσιμη πόλη για όλους, όχι μόνο για τους επισκέπτες και τη βιομηχανία της διασκέδασης Όσους ανησυχούν για την κλιματική κρίση και το νέο «κατασκοπευτικό» καπιταλισμό. Όσους αντιδρούν απέναντι στο δόγμα του Νόμου και της Τάξης Η πρόσκληση για συνεργασία πρέπει να είναι ανοικτή, χωρίς ημερομηνία λήξης, βλέπετε, άλλες φορές η Ιστορία φαίνεται καθηλωμένη και άλλοτε τρέχει. Συνήθως αναπάντεχα.
Περισσότερα »
14
01

Δ.Σ. Συλλόγου Μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού Παντείου Πανεπιστημίου: Αλήθειες και μύθοι για τα δημόσια Πανεπιστήμια

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια συστηματική προσπάθεια συγκρότησης μιας αρνητικής αναπαράστασης για τα δημόσια Πανεπιστήμια. Κατασκευάζονται και δημοσιεύονται από τα μέσα επικοινωνίας μύθοι για τα δημόσια Πανεπιστήμια. Ως σύλλογος Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού θα θέλαμε να ανασκευάσουμε μέρος αυτής της κατασκευασμένης μιντιακής πραγματικότητας. Μύθος 1: «Να γίνουν τα ελληνικά Πανεπιστήμια όπως όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου». Μύθος 2: «Τα δημόσια Πανεπιστήμια δεν είναι επαρκώς διεθνοποιημένα και δεν κάνουν έρευνα υψηλού επιπέδου». Μύθος 3: «Πρέπει να ενισχυθούν τα ταξίδια για υπογραφή συμφωνιών με ξένα Πανεπιστήμια, να αναδειχθούν προγράμματα στην αγγλική και να κληθούν να διδάξουν στη χώρα ξένοι επιστήμονες που θα συντελέσουν στη διεθνοποίηση». Μύθος 4: «Τα Πανεπιστήμιά μας είναι χαμηλού επιπέδου καθώς σε αυτά εισέρχονται φοιτητές με Μ.Ο. 3». Μύθος 5: «Τα δημόσια Πανεπιστήμια είναι κέντρα ανομίας». Μύθος 6: «Σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου υπάρχουν είσοδοι φοιτητών με κάρτα που τα προστατεύει από την παραβατικότητα». Μύθος 7: «Να δημιουργηθεί πανεπιστημιακή αστυνομία για να πατάξει την παραβατικότητα, όπως σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου». Εν κατακλείδι: Τα ελληνικά δημόσια Πανεπιστήμια έχουν ανάγκες και η ελληνική πολιτεία και η κοινωνία οφείλουν να ανταποκριθούν σε αυτές. Δεν χρειάζονται ούτε επιτήρηση ούτε τιμωρία ούτε φυλακή. Χρειάζονται όραμα και μακρόπνοη στρατηγική ενίσχυσης της Ανώτατης Παιδείας. Το οφείλουμε στους νέους και τις νέες. Στο μέλλον του τόπου.
Περισσότερα »
14
01

Αμερική: Μια χώρα χωρισμένη στα δύο με έναν «ακήρυχτο εμφύλιο» σε εξέλιξη

Την δεκαετία του 1980 Ο Τζακ Άμποττ  ενας Αμερικανός κατάδικος έγραψε την εμπειρία του από τις  φυλακές και εξέδωσε με την βοήθεια του Νόρμαν Μέιλερ το βιβλίο με τίτλο  ‘’Στην κοιλιά του κτήνους (In the Belly of the Beast)’’. Αν θα θέλαμε κάτι να τονίσουμε σήμερα είναι ότι το να μιλάς για Σοσιαλισμό στην Αμερική, είναι σαν να μιλάς για Σοσιαλισμό ‘’στην κοιλιά  του κτήνους’’. Και όμως τελευταία αυτό συμβαίνει. Αυτό που έχει θορυβήσει την αστική τάξη της Αμερικής είναι το γεγονός ότι εκατοντάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους και διαδήλωσαν με αφορμή την δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Για πολλές εβδομάδες εκατοντάδες χιλιάδες Αμερικανοί διαδήλωναν και πολλές φορές συγκρουόντουσαν με την αστυνομία. Οι κινητοποιήσεις αυτές ‘’αγκάλιασαν’’ την νεολαία, τους εργαζόμενους, τους διανοουμένους και μεγάλη μερίδα των καλλιτεχνών. Ακόμα και τους ακριβοπληρωμένους παίκτες του Μπάσκετ δεν άφησε ασυγκίνητους. Το ποιο σημαντικό είναι το ότι αυτές οι κινητοποιήσεις βρήκαν πολιτική έκφραση στην αριστερή ριζοσπαστική πτέρυγα του δημοκρατικού κόμματος με κύριο εκπρόσωπο τον Μπέρνι Σάντερς. (...) Αυτό που ξεκίνησε δεν πρόκειται να σταματήσει. Στην Αμερική έγινε αυτό που απευχόταν η αστική τάξη. Σαν αποτέλεσμα της κρίσης, της φτώχειας και της καπιταλιστικής απληστίας και βαρβαρότητας, η αμερικανική κοινωνία βρίσκεται σε μια βαθειά ταξική και κοινωνική πόλωση. Η κρίση και τα προβλήματα δεν πρόκειται να σταματήσουν και  ο καπιταλισμός θα οδηγεί στην εξαθλίωση εκατομμύρια νέους εργαζόμενους. Αυτό σαν γεγονός θα τροφοδοτεί την ένταση και τις συγκρούσεις. Η κρίση θα αυξήσει και  τις εργατικές κινητοποιήσεις. Ο νέος πρόεδρος Μπάιντεν δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει με ‘’λουλούδια’’ τις κινητοποιήσεις και τις εξεγέρσεις που έρχονται. Θα στηριχτεί και αυτός στην καταστολή και αργότερα και στους ίδιους παραστρατιωτικούς που στηριζόταν ο Τραμπ. Οι εργαζόμενοι πρέπει να συνδέσουν και να ενώσουν τους αγώνες τους με τα κινήματα  μέσα από  κοινές διεκδικήσεις. Πάνω από όλα πρέπει να προετοιμάσουν το δικό τους κόμμα που ήδη έχει σαν πρόπλασμα το κίνημα που συσπειρώθηκε γύρω από τον Μπέρνι Σάντερς και τα κινήματα των δρόμων. Οι ιδέες του Σοσιαλισμού δίνουν  όραμα σε εκατομμύρια Αμερικανούς εργάτες και νεολαίους  και ανοίγουν το δρόμο για να πάρουν τα όνειρα (του Τζο Χιλ, των Σάκο και Βαντσέτι, του Αύγουστου Σπάις και των νεκρών του Σικάγο, των ‘’εργατών του κόσμου‘’ και των ‘’Wobblies’’) εκδίκηση.
Περισσότερα »