Δημήτρης Παπανικολόπουλος

11
04

Δημήτρης Παπανικολόπουλος: Κοινή ταυτότητα έναντι των τοπικών ταυτοτήτων

Προσπαθήσαμε να αναλύσουμε τους λόγους για τους οποίους οι Έλληνες επαναστάτες κατάφεραν να βγουν νικητές από έναν πολύχρονο και άνισο αγώνα. Με τη βοήθεια της σύγχρονης θεωρίας της συλλογικής δράσης και των κοινωνικών κινημάτων, αποσυσκευάσαμε το αρχικό ερώτημα και εστιάσαμε ξεχωριστά στις ευκαιρίες που εκμεταλλεύτηκαν οι επαναστάτες, στις απειλές που τους κινητοποιούσαν, στις ταυτοτικές παραμέτρους της δράσης τους, στο λόγο και τα συναισθήματά τους, στην οργάνωση και την ηγεσία τους, στους πόρους και το ρεπερτόριο δράσης που χρησιμοποίησαν. Όλες αυτές οι μεταβλητές είναι εξίσου σημαντικές, παρόλο που αναφέρονται σε διαφορετικά επίπεδα δράσης, από τις διεθνείς συνθήκες έως τους τρόπους παρακίνησης των στρατιωτών. Αν κάτι από όσα αναφέραμε έλειπε, είναι εξόχως αμφίβολο αν θα ήταν δυνατό να στεφθεί ο Αγώνας με επιτυχία. Κάποιος ή κάποια μπορεί να προκρίνει τη σημασία των περιφερειακών (στην αρχή) και διεθνών (στη συνέχεια) πολιτικών ευκαιριών που εκμεταλλεύτηκαν οι Έλληνες. Κοντολογίς, εύκολα μπορεί να ειπωθεί ότι χωρίς το Ναβαρίνο η Επανάσταση κινδύνευε να σβήσει. Ωστόσο, χωρίς τη σωστή εκμετάλλευση των περιφερειακών ευκαιριών για τη στερέωση της Επανάστασης, οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν θα έβρισκαν τίποτα για να υπερασπιστούν. Χωρίς, επίσης, τις προσπάθειες των Ελλήνων να δημιουργήσουν και να διευρύνουν αυτές τις διεθνείς πολιτικές ευκαιρίες, η καθοριστική επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων θα ήταν ακατανόητη, στο ποσοστό που εξαρχής αυτές ήταν εχθρικές απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση. Ακατανόητη θα ήταν γενικά η αλλαγή της διεθνούς διαχωριστικής γραμμής, πρώτα στο επίπεδο της κοινής γνώμης και έπειτα στο επίπεδο των κυβερνήσεων, χωρίς τις επαναστατικές επιτυχίες και χωρίς τις οθωμανικές αγριότητες. Αυτές οι τελευταίες θα μπορούσαν κάλλιστα να έχουν τερματίσει την Επανάσταση. Δεν το έκαναν όμως. Μάλλον έφεραν το αντίθετο αποτέλεσμα. Ενίσχυσαν τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ των αντιμαχόμενων και κατέστησαν κάθε συμβιβασμό αδύνατο. Κατέστησαν, επίσης, τους Έλληνες «κοινότητα μοίρας», ενισχύοντας την κοινή ταυτότητα υπαγωγής έναντι των τοπικών ταυτοτήτων, γεγονός που τους βοήθησε να μείνουν ενωμένοι, παρ’ όλη την ενεργοποίηση των εσωτερικών διαχωριστικών γραμμών στα χρόνια των εμφύλιων αντιπαραθέσεων.
Περισσότερα »
22
03

Δημήτρης Παπανικολόπουλος: Οι κινηματικές εξελίξεις και το κυβερνητικό δίλημμα

Σε ένα επιδραστικό τους κείμενο, γραμμένο εδώ και είκοσι χρόνια, οι Goldstone και Tilly περιέγραφαν το βασικό δίλημμα της κυβέρνησης έναντι των κινημάτων: παραχωρήσεις ή καταστολή, για να σταματήσουν οι κινητοποιήσεις που ενδεχομένως να φθείρουν την εικόνα της κυβέρνησης; Στην πραγματικότητα, όλες οι κυβερνήσεις επιλέγουν κάποιο μείγμα αυτών των δύο. Οι εν λόγω συγγραφείς, όμως, μας εφιστούν την προσοχή στο εξής σενάριο: μια κυβέρνηση να μην μπορεί να βρει κανένα αποτελεσματικό μείγμα. Υπό ποιες συνθήκες μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο; Ας το δούμε προσεχτικά. Στην περίπτωση που οι παραχωρήσεις έρθουν αργά, θα εκληφθούν ως νίκη του κινήματος, και οι συλλογικοί κινηματικοί δρώντες δεν θα έχουν πρόθεση να σταματήσουν, καθώς θα τους έχει ανοίξει η όρεξη να κερδίσουν το χαμένο έδαφος. Στην περίπτωση που η καταστολή θεωρηθεί άδικη ή υπέρμετρη, δεν θα πετύχει αυτό που επιδιώκει, αλλά μάλλον το αντίθετο: την πόλωση και την επίταση της κινητοποίησης. Το σπιράλ καταστολή-κινητοποίηση θα έχει ενεργοποιηθεί και, καθώς η καταστολή δεν μπορεί στις δημοκρατίες να φτάσει σε υπέρμετρα επίπεδα, γιατί αυτό όπως ήδη αναφέραμε θα σήμαινε αλλοίωση του πολιτεύματος και εξέγερση της δημοκρατικής κοινής γνώμης, η καταστολή από ένα σημείο και πέρα θα δημιουργεί τη φθορά που προσπαθούσε να αποτρέψει. Αν πάλι εγκαταλειφθεί το δόγμα «νόμος και τάξη», τότε θα ανοίξει πεδίο δόξης λαμπρό για τις κοινωνικές ομάδες που, εκνευρισμένες με την προηγούμενη κατασταλτική συμπεριφορά της κυβέρνησης, θα προβούν με κεκτημένη ταχύτητα σε μεγαλύτερες διεκδικήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, ό,τι και να κάνει η ΝΔ είναι λάθος. Βρίσκεται σε μια θέση που η ίδια έφερε τον εαυτό της, γιατί δεν έχει ιδέα από πολιτική, δηλαδή από διαχείριση της κοινής ζωής πολλών ανθρώπων με ίδια βούληση και αξιοπρέπεια. Η άγνοιά της γίνεται εξίσου εμφανής, αν σκεφτεί κανείς ότι, προσπαθώντας να αποφύγει τη δημιουργία νέου κινήματος πλατειών, δημιούργησε ήδη ψηφιακές πλατείες, ή αν σκεφτεί ότι κατάφερε να εκνευρίσει το υποκείμενο που διεθνώς συνιστά τον μεγαλύτερο κίνδυνο για όλες τις κυβερνήσεις: τον μορφωμένο δικτυωμένο άνθρωπο. Αυτοί και αυτές που η κυβέρνηση έκλεισε επ’ αόριστον στα σπίτια τους και τους/τις απείλησε μόλις βγήκαν βόλτα πήγαν και τη βρήκαν στον ψηφιακό χώρο και της ανταπέδωσαν το κυνηγητό. Και ακόμα να καταλάβει πως έγινε αυτό.
Περισσότερα »
08
03

Δημήτρης Παπανικολόπουλος: Η χώρα έχει μπει σε τροχιά παρακμής. Εκλογές το συντομότερο!

Πρέπει, επίσης, να κατανοήσουμε ότι η πολιτική είναι διαχείριση ανθρώπων και όχι πραγμάτων, και άρα τα προγράμματα δεν έχουν νόημα αν δεν στηρίζονται σε μια θεωρία κινήτρων, που να στοχεύει στην άντληση της ψυχικής διαθεσιμότητας. Όμως, στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο είναι αρκετά αξιόλογο, δεν είναι σαφές ποια κίνητρα μπορούν να οδηγήσουν τους ανθρώπους να συνδράμουν σε όλα όσα προτείνει, ενώ είναι προφανές ότι η εικαζόμενη απάντηση είναι τα οικονομικά συμφέροντα. Αλλά έτσι δεν δημιουργείται δυναμική αναγέννησης, που είναι αίτημα συνάμα πολιτικό και πολιτισμικό. Τι θα έχουμε καταφέρει άραγε αν κάνουμε όσα προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ; Ποιος είναι ο στόχος μας; Η απάντηση δεν μπορεί να είναι «μια από τα ίδια», άνευρη. Ποιος μπορεί να είναι ο στόχος της αναγέννησης της Ελλάδας; Η πιο δημοκρατική κοινωνία; Η πιο οικολογική; Οι προγραμματικές  δεσμεύσεις και οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ οδηγούν σε κάτι τέτοιο; Το ερώτημα αυτό αξίζει να μας απασχολήσει.
Περισσότερα »
08
02

Δημήτρης Παπανικολόπουλος: Η ιδεολογία φτιάχνεται από κάτω προς τα πάνω

H ιδεολογική στήριξη στο σεβασμό στη διαφορετικότητα δεν επιφέρει μείωση του φόβου για τον άλλο∙ η ιδεολογική κριτική στον πελατειασμό δεν επιφέρει πλήγματα στην κουλτούρα της ιδιοποίησης του δημοσίου∙ η επίθεση στους «νοσταλγούς της χούντας» δεν εξαλείφει την προσέγγιση των κοινωνικών προβλημάτων με όρους νόμου και τάξης∙ η κατηγορία του σκοταδισμού δεν λύνει το πρόβλημα της ανάγκης σημαντικού μέρους της κοινωνίας να υπερασπίζεται την ταυτότητά του ακόμα και με όρους αντικοινωνικούς. Ο φόβος του άλλου, η κουλτούρα ιδιοτελούς ιδιοποίησης του δημοσίου, η πολιτική της ασφάλειας και η θρησκευτική ταυτότητα (για να επαναλάβω απλώς τα παραδείγματα που χρησιμοποίησα) πρέπει να αντιμετωπιστούν ως αυτά που είναι, όχι ως ιδεολογικές απολήξεις της δεξιάς ιδεολογίας, ως εξαρτημένες μεταβλητές της. Η Αριστερά πρέπει να εξηγήσει με απλά λόγια α) ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε τον άλλο, ότι σε κάποια θέματα εμείς είμαστε οι άλλοι, ότι οι άλλοι τελικά κάνουν τη ζωή μας πιο ενδιαφέρουσα και πιο ασφαλή, β) ότι η φοροδιαφυγή, που μειώνει την ανταποδοτικότητα της φορολογίας, στρέφεται τελικά εναντίον της συλλογικής ευημερίας, αφού δεν δίνει τη δυνατότητα στο κράτος να μας παρέχει όλα τα δημόσια αγαθά που στερούμαστε ή αναγκαζόμαστε να (χρυσο)πληρώνουμε, γ) ότι η αστυνομία δεν κάνει τη ζωή μας πιο ασφαλή, αλλά αυξάνει τις κοινωνικές εντάσεις και αδυνατεί να εξαλείψει τις πηγές αυτών των εντάσεων, ενώ δημιουργεί βεντέτες με ολόκληρους πληθυσμούς, αντιθέτως η ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους αυξάνει την προστασία και την ασφάλεια, δ) ότι η χριστιανική ταυτότητα συνίσταται στην αλληλεγγύη προς αλλήλους και όχι στην επιδεικτική επιδίωξη ταυτοτικών προνομίων. Η τύχη των αριστερών σημαινομένων κρίνει την τύχη των αριστερών σημαινόντων, και όχι το αντίστροφο.
Περισσότερα »
04
01

Δημήτρης Παπανικολόπουλος: Τι έπεται του «η κυβέρνηση είναι η χειρότερη»

Φαίνεται ότι, από την εκλογή της και μέχρι σήμερα, η ΝΔ συνεχώς εκπλήσσει την αξιωματική αντιπολίτευση ως προς τις αντιλαϊκές προθέσεις και τα πεπραγμένα της, αλλά και όσον αφορά τη ρητορική της. «Νεοφιλελευθερισμός» και «αυταρχισμός». «Καταστροφική διαχείριση» της πανδημίας, της οικονομίας, και της εξωτερικής πολιτικής. «Αναλγησία» και «καθεστωτισμός». «Προπαγάνδα» και «υποτίμηση της νοημοσύνης των πολιτών». Αυτά ακούμε συνεχώς από τους εκπροσώπους του ΣΥΡΙΖΑ. Γενικά, ο πολιτικός λόγος διαμορφώνεται με βάση πολλά (και κάποιες φορές αντικρουόμενα) κριτήρια, ωστόσο, για να είναι πειστικός πρέπει να είναι κατά το δυνατόν σταθερός και συνεκτικός. Εν προκειμένω, αν ισχύουν όσα λέει η αξιωματική αντιπολίτευση (και ισχύουν), τότε θεωρώ πως πρέπει να γίνουν ορισμένες αυτόματες προσαρμογές σε ζητήματα ύφους, συνθηματολογίας, αιτημάτων, δεσμεύσεων, και συμπαραδοχών. Αλλιώς, ο πολιτικός λόγος δεν βγάζει νόημα. (...)
Περισσότερα »
14
12

Το κίνημα απέναντι στον ολοκληρωτικό έλεγχο

Κατά γενική ομολογία, έχουμε βρεθεί απέναντι σε μια απρόσμενη υποχώρηση των πολιτικών ελευθεριών, αλλά και έναν ασφυκτικό έλεγχο της ενημέρωσης των πολιτών, ύστερα από μια σειρά επιλογών της κυβέρνησης της ΝΔ, στα πρότυπα της παγκόσμιας ακραίας Νέας Δεξιάς. Η πανδημία πρόσφερε τη νομιμοποίηση γι’ αυτή την αντιδημοκρατική στροφή. Τόσο οι κινηματικές συλλογικότητες όσο και η κοινοβουλευτική Αριστερά αναζητά διεξόδους από τη ζοφερή πραγματικότητα της καταστολής και της απόκρυψης, προκειμένου να αντισταθεί σε μια αποχαλινωμένη εξουσία και να επικοινωνήσει με την κοινωνία. Οι προσπάθειες αυτές σκοντάφτουν στο τείχος των ΜΜΕ, που υπηρετούν έμμισθα την κυβέρνηση αντί να ενημερώνουν τους πολίτες, και στο τείχος της αστυνομίας, που επίσης υπηρετεί την κυβέρνηση αντί για τη συνταγματική τάξη. Βασικό κριτήριο για την επιλογή των μορφών δράσης από τους κινηματικούς δρώντες υπήρξε ανέκαθεν η αποτελεσματικότητά τους. Ωστόσο, η αφλογιστία τους δεν οδηγούσε στην άμεση αντικατάστασή τους από πιο αποτελεσματικές μορφές, καθώς αυτές οι τελευταίες αποτελούν συλλογικές δημιουργίες, που επινοούνται, δοκιμάζονται, εδραιώνονται με τον καιρό και εξαρτώνται αφενός από τους κύκλους διαμαρτυρίας αφετέρου από τις κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές. Δεν είναι, λοιπόν, περίεργο που σήμερα αναζητούμε νέες μορφές δράσης, για να ανταπεξέλθουμε στις νέες προκλήσεις, και αδυνατούμε να ανταποκριθούμε επαρκώς. Ωστόσο, η επινοητικότητα και η κινηματική μνήμη μπορούν να μας βοηθήσουν να επιταχύνουμε τις συνηθισμένες αργόσυρτες διαδικασίες. Στο παρόν κείμενο καταθέτω μερικές σχετικές σκέψεις.
Περισσότερα »
06
12

Δημήτρης Παπανικολόπουλος: Ο Δεκέμβρης του 2008 αποτέλεσε τον πυρήνα του κινήματος εναντίον της λιτότητας

Στο επίπεδο του κινήματος [εκείνος ο Δεκέμβρης] άφησε τη συγκρότηση ενός ευρύτατου συμμαχικού μπλοκ αριστερών και αναρχικών οργανώσεων και ομάδων, το οποίο δύο χρόνια αργότερα αποτέλεσε τον πυρήνα του κινήματος ενάντια στη λιτότητα. Μην ξεχνάμε δε ότι τα συνδικάτα που αποτέλεσαν την κύρια μάζα των αντιμνημονιακών δυνάμεων είχαν κατέβει μαζικά στο δρόμο στη διάρκεια του Δεκέμβρη. Μία άλλη παρακαταθήκη του Δεκέμβρη στο κίνημα ήταν η περιφερειακή, αλλά επιτυχής, ανανέωση του ρεπερτορίου δράσης και των οργανωτικών μορφών, που επίσης έγιναν πιο αισθητές στα χρόνια της κρίσης. Ειδικά οι οριζόντιες μορφές δράσης και δικτύωσης, καθώς και η ευρεία χρήση του διαδικτύου. Ο Δεκέμβρης έδωσε επίσης το πρωτότυπο της συγκρουσιακής διαδήλωσης, κατά την οποία η παρουσία ενός πλήθους αριστερών διαδηλωτών έδινε τη δυνατότητα στους αναρχικούς να συγκρουστούν (χωρίς καμία συνεννόηση ωστόσο με τους προηγούμενους) με την αστυνομία. Ο συγκεκριμένος τύπος δράσης παρήγαγε μεγάλα γεγονότα για τις τηλεοπτικές οθόνες τους εσωτερικού και του εξωτερικού μέχρι και το 2012, οπόταν η ρουτινοποίησή του και η αλλαγή επιχειρησιακού σχεδίου από την πλευρά των κατασταλτικών δυνάμεων απομείωσαν την προωθητική του ισχύ. Στο πολιτικό επίπεδο, ο Δεκέμβρης έφθειρε έτι περαιτέρω την κυβέρνηση της ΝΔ, ενώ πριμοδότησε το μοναδικό κόμμα που στάθηκε απροϋπόθετα στο πλευρό των διαδηλωτών, το ΣΥΡΙΖΑ. Η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ να αντλήσουν υποστήριξη από τις νεότερες ηλικίες κατά τα επόμενα χρόνια, καθώς και η κυριαρχία του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές από το 2012, πρέπει να αποδοθεί σε μεγάλο βαθμό στη στάση που κράτησαν αυτά τα κόμματα απέναντι στις κινητοποιήσεις της νεολαίας. (...) Η ΝΔ δεν είναι αυτή του 2008, έχει ανανεωθεί σε στελεχιακό δυναμικό. Το νεότερο πολιτικό προσωπικό της διακατέχεται από ρεβανσισμό, θέλει να νικήσει εκεί που οι προηγούμενοι συμβιβάστηκαν με τις συνθήκες, την κοινωνία, τους θεσμούς, τη λογική, και κυρίως τους αντιπάλους. Σιχαίνονται τα κινήματα και την Αριστερά και όσους είναι φορείς τους, και δεν το κρύβουν. Θέλουν να ξαναγράψουν την ιστορία που δεν τους επιφύλαξε καμία δάφνη. Στο πλαίσιο αυτό, το 1940 είπαμε όχι στο λαϊκισμό, στο Πολυτεχνείο ήταν και δεξιοί, ο Δεκέμβρης ήταν βία και μπάχαλο, στις πλατείες ήταν οι λαϊκιστές, η απώθηση των άοπλων κατατρεγμένων προσφύγων και μεταναστών στον Έβρο ήταν το νέο ’40, κοκ. Η Νέα Δεξιά είναι ριζοσπαστική. Θέλει να χρησιμοποιήσει την εξουσία για να φτιάξει την κοινωνία σύμφωνα με τις αξίες και τα συμφέροντά της, δεν θέλει απλώς να διαχειριστεί τα πράγματα. Καθώς έχει εξασφαλίσει την τέλεια σύμπνοια μεταξύ των ελίτ δεν αναγνωρίζει κανένα εμπόδιο. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι κατανοεί τις κοινωνικές ανάγκες ή τα όρια της ανοχής της ή τη δύναμη των κινημάτων. Δε κατανοεί τους περιορισμούς μέσα στους οποίους καλείται να κινηθεί κάθε εξουσία. Μεγαλωμένοι σε πλούσια προάστια και ιδιωτικά σχολεία, αντιμετωπίζουν τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας σαν υπηρέτες τους.
Περισσότερα »
01
12

Γιατί πρέπει το βασικό εγγυημένο εισόδημα να γίνει προγραμματική αιχμή της Αριστεράς

Το βασικό εισόδημα δεν είναι το θείο δισκοπότηρο, όμως μπορεί να βοηθήσει την Αριστερά να βρει ένα εύληπτο και απλό πολιτικό αίτημα που θα μπορούσε να συσπειρώσει όλο τον πληττόμενο κόσμο ενάντια στη νεοφιλελεύθερη Δεξιά. Είναι, επίσης, ένα αίτημα που λόγω της απλότητας και της κρουστικότητάς του δεν μπορεί να διαστρεβλωθεί ούτε να χαθεί στον κυκεώνα της παραπληροφόρησης του σύγχρονου μιντιακού ολοκληρωτισμού. Είναι κάτι που μπορεί να ακυρώσει με ένα χτύπημα αυτό που επί δεκαετίες ενορχήστρωναν οι νεοφιλελεύθεροι: τον κατακερματισμό της εργατικής τάξης και της ενστάλαξη του φόβου στους κόλπους της. 
Περισσότερα »
25
11

Γιατί πράξαμε σωστά που βγήκαμε στο δρόμο στην επέτειο του Πολυτεχνείου

Είναι ώρα να σκεφτούμε τρόπους να εμπλουτίσουμε το ρεπερτόριο δράσης μας και όχι να αυτοεγκλωβιστούμε. Ο διαδικτυακός ακτιβισμός είναι σημαντικός, δεν μπορεί όμως να αντικαταστήσει πλήρως τον ακτιβισμό στο φυσικό χώρο, κυρίως γιατί δεν δύναται να προμηθεύσει τον κόσμο με αισθήματα τόλμης και αλληλεγγύης και κοινή ταυτότητα, ενώ περιορίζεται η εμβέλειά του από τους αλγορίθμους και τους ασύμπτωτους κύκλους δεξιών και αριστερών followers. Η 17η Νοέμβρη έφερε αισιόδοξα μηνύματα ως προς τη δυνατότητα ανανέωσης: αποκεντρωμένες συγκεντρώσεις, διακοπή κυκλοφορίας από μικρές ομάδες, τρικάκια και πανό σε διάφορα σημεία, ενώ δεν έλλειψαν οι προτάσεις για αυτοκινητοπομπές, μικροφωνικές, όλα προϊόντα μιας κοινής ανάγκης: Πολυτεχνείο παντού. Όμως, η ανάγκη αυτή συνοδεύτηκε και από αμηχανία. Γιατί δεν φτάνει να θες, πρέπει να σκεφτείς ψύχραιμα και παραγωγικά. Και να τολμήσεις να δοκιμάσεις. Με κέφι και επινοητικότητα. Οι διαδηλωτές αποδείξαμε ότι σεβόμαστε την υγεία των συμπολιτών μας σε αντίθεση με την αστυνομία. Να μην αφήσουμε, λοιπόν, να νοσήσει η δημοκρατία, το μόνο όπλο που μπορεί να εγγυηθεί λύσεις στα προβλήματά μας.
Περισσότερα »
14
11

Να κατέβουμε στο Πολυτεχνείο ή να μην κατέβουμε;

Να κατέβουμε στο Πολυτεχνείο ή να μην κατέβουμε; Μπορούμε να κατέβουμε και να καλύψουμε ολόκληρο το χώρο που καλύπτει παραδοσιακά η πορεία, από το Πολυτεχνείο μέχρι την Αμερικανική Πρεσβεία. Είναι μεγάλος ο χώρος για να κρατηθούν οι απαραίτητες αποστάσεις. Όχι όπως στα ΜΜΜ που θα μας πάνε στο κέντρο. Αν εκεί υπάρχει πρόβλημα, μάλλον δεν φταίνε οι διαδηλώσεις. Από την άλλη είναι εύλογο το ερώτημα: Βλάπτεται η δημοκρατία από την έλλειψη συγκεντρώσεων και διαδηλώσεων; Οι δημοκρατίες δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα ισχυρών κινημάτων, επεκτάθηκαν και διατηρήθηκαν για τον ίδιο λόγο. Η διαδικασία εκδημοκρατισμού και αποδημοκρατικοποίησης είναι συνεχής, δεν σταματά ποτέ (αυτά τα λέει μια άλλη επιστήμη, η Πολιτική Επιστήμη, επειδή τώρα τελευταία μόνο ειδικούς ακούμε). Χωρίς δημόσιο χώρο και δυνατότητα αδιαμεσολάβητης λαϊκής έκφρασης και πίεσης, η δημοκρατία δεν λειτουργεί και γι αυτό αδυνατίζει. Η Δεξιά, με τις απαγορεύσεις των συγκεντρώσεων/διαδηλώσεων, το νόμο για τον περιορισμό των απεργιών και των έλεγχο των ΜΜΕ, εξαλείφει τις ως άνω προϋποθέσεις της δημοκρατίας. Τώρα όμως που η Δεξιά είναι στρυμωγμένη με την αποτυχία της στη διαχείριση της πανδημίας, πρέπει να πέσουμε στην παγίδα της; Δυστυχώς έχουμε ήδη πέσει στην παγίδα της. Η υγεία δεν είναι στον αντίποδα της ασφάλειας, όπου ειδικεύεται η Δεξιά, είναι στον πυρήνα της. Η ρητορική της έκτακτης ανάγκης και ο συνακόλουθος πανικός, οι καταστάσεις χάους, δημιουργούν την ανάγκη για αυταρχικά μέτρα και υπακοή σε όποιον είναι επιφορτισμένος να αντιμετωπίσει το χάος. Ακόμα και αν το έχει δημιουργήσει ο ίδιος, η δημοκρατία σε αυτές τις συνθήκες θεωρείται ότι επιτείνει το χάος. "Δεν είναι ώρα για κουβέντες, είναι ώρα για δράση". Και ποιος μπορεί να δράσει πιο αποτελεσματικά; Η εξουσία, ο κυρίαρχος. Γι αυτό και ο Καρλ Σμιτ είχε συνδέσει άρρηκτα την κυριαρχία με την έκτακτη ανάγκη. Επομένως, πρέπει να βγούμε από την παγίδα που έχουμε ήδη πέσει, με το να βροντοφωνάξουμε ότι η κυβέρνηση δεν νομιμοποιείται να συντρίβει την εργασία, τη δημοκρατία και την κοινωνική ζωή, με πρόσχημα την πανδημία ή επειδή είναι ανίκανη να αντιμετωπίσει την πανδημία. Και στις δύο περιπτώσεις πρέπει να βάλουμε τέλος σε αυτή τη βιοπολιτική. Γιατί περί αυτού πρόκειται, είτε κάποιος/α θεωρεί ότι γίνεται για καλό είτε όχι. Η έκτακτη ανάγκη είναι έκτακτη μόνο αν εμείς αντισταθούμε στην επιθυμία κάθε εξουσίας να καταστήσει την έκτακτη ανάγκη μόνιμη.
Περισσότερα »