Αναδημοσιεύσεις

Το ότι τους έπεσε ο Πικάσο στο πάτωμα σας πείραξε. Το ότι ήταν εννέα μήνες στο ρέμα της Κερατέας, ούτε που σας απασχόλησε. Και μετά από εννέα μήνες στο ρέμα δεν τον έδωσαν καν σε συντηρητές για να δούνε σε τι κατάσταση βρίσκεται. Μήπως μαθαίναμε τουλάχιστον αν χέζουν οι αρκούδες στο δάσος. Ένα μπράβο στους αστυνομικούς, που κατάλαβαν τουλάχιστον ποιο είναι το πάνω μέρος του Πικάσο και ποιο είναι το κάτω, δεν σκεφτήκατε να πείτε. Ο Μοντριάν ήταν πιο εύκολος γιατί είχε έναν ανεμόμυλο. Αν ήταν από αυτούς με τα τετράγωνα, θα έπεφτε πολύ γέλιο. Για τις συνθήκες της κλοπής, το μόνο που ξέρουμε είναι ότι ο δράστης είναι ελαιοχρωματιστής και έδρασε από καθαρή αγάπη για την τέχνη. Το διαβεβαίωσε και ο συνήγορός του κ. Κεχαγιόγλου που οι πελάτες του είναι κυρίως ελαιοχρωματιστές. Ξέρουμε επίσης ότι μπήκε στην Πινακοθήκη από μια αλουμινένια εξωτερική πόρτα λες και διερρήγνυε εξοχική ταβέρνα. Μόλις μπήκε μέσα πάντως, έκανε μερικές ανάποδες κωλοτούμπες όπως η Κάθριν Ζέτα Τζόουνς σε εκείνο το έργο με τον Σον Κόνερι. Πολύ πειστικό είναι και ότι το τρίτο έργο το χρησιμοποίησε για χαρτί κουζίνας, το πέταξε στη λεκάνη της τουαλέτας και μετά εμφανίστηκε σε μια δημοπρασία. Και μάλιστα η Πινακοθήκη το πήρε είδηση αλλά δεν ασχολήθηκε καν. Ακούγεται πιο στημένο και από ματς Ηλιούπολη - Λεβαδειακός.

Όταν ο νεοσυντηρητισμός συμπλέει με τον νεοφιλελευθερισμό, τότε το μείγμα γίνεται επικίνδυνο και το μέλλον δυστοπικό. Η περίπτωση της διακυβέρνησης από τη ΝΔ, και όχι μόνο. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη από κοινού με το οικονομικό και κοινωνικό μπλοκ που την στηρίζει επιβάλει μια επιθετική αλλαγή της ελληνικής κοινωνίας, της διαστρωμάτωσης και των πεποιθήσεων της. Ο ιδεολογικός προσδιορισμός του μπλοκ εξουσίας είναι ο δεξιός ριζοσπαστισμός και ο πόλεμος καθολικός. Επιτίθεται με κάθε μέσο, παραβιάζοντας ακόμα και τη νομιμότητα, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες, το δημόσιο υπέρ του ιδιωτικού, πλήττει την εργασία, την κατοικία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, το περιβάλλον. Διατάσσει τη ροή και τη διανομή των δημόσιων πόρων υπέρ των ισχυρών. Τόσο το ΑΚΕΛ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αντιπολιτεύονται στο πολιτικό επίπεδο τις συντηρητικές και αντικοινωνικές επιλογές, δεν είναι αρκετό. Καταλαβαίνουν και τα δύο κόμματα ότι πρέπει να συμβάλουν στην κινητοποίηση της κοινωνίας και ταυτόχρονα να νικήσουν στο πεδίο των ιδεών. Τα κόμματα μεταλαμπαδεύουν αξίες στο κοινωνικό σώμα, για την Αριστερά οι αξίες της ισότητας, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, με συντεταγμένες τη στήριξη των αδύναμων και του κοινωνικού κράτους σε ένα περιβάλλον οικολογικά βιώσιμο, αποτελούν το δικό της σώμα. Τα κόμματα της Αριστεράς γνωρίζουν ότι η κίνηση της κοινωνίας γονιμοποιεί και πολλαπλασιάζει την ισχύ των ιδεών της. Για παράδειγμα, η κινητοποίηση των φοιτητών απέναντι στην αστυνομία στα πανεπιστήμια, των κατοίκων των συνοικιών και της νεολαίας απέναντι στην αστυνομική βία, των ανθρώπων του πολιτισμού, των γυναικών απέναντι στη σεξουαλική κακοποίηση και τη γυναικοκτονία, των τοπικών κοινωνιών απέναντι στη βαριά βιομηχανία των εξορύξεων και της αλόγιστης και αντιπεριβαλλοντικής χρήσης ανεμογεννητριών, οι κινητοποιήσεις των συνδικάτων απέναντι στον αντεργατικό Νόμο, όλες μαζί και κάθε μία χωριστά αλλάζουν συνειδήσεις και τροποποιούν τη πρόσληψη των ιδεών στην κοινωνία. Χρειαζόμαστε λοιπόν κόμματα ανοικτά, μαζικά, γειωμένα στην κοινωνία, μέσα από την οποία θα αποκτήσουν και εμπειρίες αλλά και καινούργιες πρακτικές. Η κατανόηση δηλαδή ότι οι πόροι αντίστασης και συγκρότησης εναλλακτικών σχεδίων είναι διάχυτοι στην κοινωνία και η πληροφορία παγκόσμια διασυνδεδεμένη. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει ξεκινήσει μια διαδικασία για τη διεύρυνση και τη κοινωνική γείωση του κομματικού σώματος, το ίδιο και το ΑΚΕΛ, όπως χαρακτηριστικά έλεγε στη συνέντευξη ο Άντρος Κυπριανού: πρέπει να βρούμε πρωταγωνιστικό ρόλο στα συνδικάτα, στην τοπική αυτοδιοίκηση στα κινήματα, στη γειτονιά. Για να έχει επιτυχία το εγχείρημα χρειάζεται η ανανέωση του στελεχιακού δυναμικού και των διαδικασιών, δηλαδή της λειτουργίας του κόμματος. Συνυπογράφουμε

Η πρόσοδος αντλείται μέσω της ιδιοκτησίας και της άσκησης ελέγχου σε ένα αναγκαίο και σπάνιο αγαθό (όπως είναι για παράδειγμα το χρήμα ή η τεχνολογία). Οποιος ελέγχει το χρήμα και τις τεχνολογικές γνώσεις μπορεί να συσσωρεύει πελώριο πλούτο, εξορύσσοντας αξία από τις παραγωγικές δραστηριότητες. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας, αντί να εκπληρώνει το βασικό καθήκον που περιγράφουν τα οικονομικά εγχειρίδια, αντί δηλαδή να μετατρέπει τις αποταμιεύσεις σε επενδύσεις και να χρηματοδοτεί τις παραγωγικές δραστηριότητες που δημιουργούν αξία και καινοτομία, έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτος και αυτόνομος σε σχέση με την υπόλοιπη οικονομία. Από τη δεκαετία του 1980 κι έπειτα, ο τομέας αυτός έχει συμβάλλει καθοριστικά στην άνοδο ενός «καζινοκαπιταλισμού», που τροφοδοτεί μιαν ακραία προσοδοθηρία. Με τη μεγάλη κρίση του 2008, το χρηματοοικονομικό χάος συμπαρέσυρε στην πτώση την παγκόσμια οικονομία. Και συνεχίζει ακόμα και σήμερα να υπονομεύει την οικονομική ανάπτυξη και να απειλεί τη συλλογική ευημερία. Ολα αυτά συμβαίνουν επειδή τα κράτη έχουν απαρνηθεί ένα θεμελιώδες καθήκον: να ρυθμίζουν και να οργανώνουν τις χρηματοοικονομικές αγορές και να τις προσανατολίζουν στην εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών. Σύμφωνα με τη Ματσουκάτο, το κράτος θα έπρεπε να έχει έναν ενεργό ρόλο στη δημιουργία της αξίας και στη διαμόρφωση, την οργάνωση και τον προσανατολισμό των νέων αγορών. Οι δημόσιοι θεσμοί δεν πρέπει να παρεμβαίνουν μόνο για να διορθώνουν τις «αποτυχίες της αγοράς». Θα πρέπει να αναπτύσσουν την πολιτική ικανότητα και να εφοδιάζονται με τις αναγκαίες ειδικές και τεχνικές γνώσεις, ώστε να προσανατολίζουν ενεργητικά την οικονομία και τις αγορές στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των συντελούμενων μεγάλων αλλαγών –των τεχνολογικών μετασχηματισμών, της κλιματικής αλλαγής, της ενεργειακής μετάβασης- προς όφελος του κοινού καλού. Η δημιουργία αξίας πρέπει να βελτιώνει τη ζωή όλων και όχι να μετατρέπεται σε κέρδος για τους λιγοστούς κατόχους του πλούτου.

Το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο [της Γερμανίας] επιβεβαιώνει ότι δεν υπήρξε καμία πραγματική διαπραγμάτευση μεταξύ της Ελλάδας και της Ευρωζώνης το καλοκαίρι του 2015, αλλά μια προαποφασισμένη από το Γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών θέση, η οποία καταγράφηκε σε ένα non-paper στις 10 Ιουλίου, κοινοποιήθηκε χωρίς κάποια αλλαγή στους «εταίρους» της Γερμανίας και απλώς επιδόθηκε στη συνέχεια με τη μορφή τελεσιγράφου στην Ελλάδα. Θα μπορούσε να ειπωθεί, χωρίς να είναι μεγάλη υπερβολή, ότι όλοι οι υπόλοιποι παίκτες του δράματος πλην της Γερμανίας και της Ελλάδας, από τον θλιβερό Γερούν Ντάισελμπλουμ ως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλους του υπόλοιπους ηγέτες της Ευρωζώνης, δεν ήταν παρά κομπάρσοι, ή, στην καλύτερη περίπτωση, ο χορός. Αυτό, από μόνο του, λέει αρκετά για τη φύση της ίδιας της ευρωζώνης και του θεσμικού πλαισίου διακυβέρνησής της. (...) Παρουσιάζει ενδιαφέρον η παρακολούθηση της περί των ευρωπαϊκών θεμάτων νομολογίας του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου, διότι, χωρίς να νιώθουν την ανάγκη χρήσης διπλωματικής γλώσσας και μιας διατύπωσης που περισσότερο κρύβει παρά αποκαλύπτει την κατάσταση των πραγμάτων, οι δικαστές της Καρλσρούης μας δίνουν μια ακριβή εικόνα των ευρωπαϊκών υποθέσεων από τη γερμανική σκοπιά. Είναι, σίγουρα, άβολη, για μια χώρα όπως η Ελλάδα (ή για τη Γαλλία ή για την ίδια την ΕΕ, φερ’ ειπείν) η διαπίστωση ότι η διακυβέρνηση της Ευρωζώνης ή ακόμα και η αποβολή μιας άλλης κυρίαρχης (;) χώρας από αυτήν είναι, στην ουσία, ζήτημα τήρησης των συνταγματικών ισορροπιών μεταξύ των γερμανικών πολιτειακών θεσμών και, μάλιστα, με επίδικο τον γερμανικό ομοσπονδιακό προϋπολογισμό. Πλην όμως, η αλήθεια σπάνια είναι βολική για όλους. (...) Όλα αυτά είναι εξόχως ενδεικτικά της εκ φύσεως ατελούς φύσης του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και των εντάσεων που αναπόδραστα δημιουργούνται όταν κυρίαρχα κράτη υπάγονται σε υπερεθνικές δομές, χωρίς απαραίτητα να πληρούνται οι ιστορικές συνθήκες για κάτι τέτοιο. Εντάσεων που ενδεχομένως κρύβονται σε εποχές ευωχίας, όσο τα πράγματα κυλούν στοιχειωδώς ομαλά, αλλά ξεσπούν όταν αρχίζουν τα προβλήματα και οι κρίσεις, αποκτώντας τη δική τους δυναμική. Αυτό θα είναι το θεμελιώδες ευρωπαϊκό δίλημμα που θα αντιμετωπίσουν οι θεσμοί της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και τα ευρωπαϊκά κράτη τα επόμενα χρόνια ή και δεκαετίες και που -αν δεν επιτευχθεί η κατάλληλη ελαστικότητα και ευελιξία- θα συνεχίσει να ωθεί την ΕΕ προς την θεσμική παράλυση –ή ακόμα και τη διάλυση: πώς να τετραγωνιστεί ο κύκλος.

Τα Γυμνά οστά, είναι ένα graphic novel-γροθιά στο στομάχι που συνυπογράφουν δύο ανήσυχοι 40άρηδες: ο Δημοσθένης Παπαμάρκος και ο Kanellos Cob (εκδ. Polaris). Ο ιστορικός της ελληνιστικής αρχαιότητας, βραβευμένος πεζογράφος και σεναριογράφος, μαζί με τον γεννημένο στην Αθήνα, σπουδαγμένο συντηρητή αρχαιοτήτων και βραβευμένο κομίστα που σταδιοδρομεί στη Γαλλία, δημιούργησαν ένα μυθιστόρημα-σε-εικόνες, που μπορεί να διεκδικήσει διεθνή καριέρα τόσο για το εικαστικό όσο και για το θεματικό ειδικό βάρος του. Το βιβλίο τους, σε ιδέα και σενάριο του Παπαμάρκου, προβάλλει στο μέλλον τον εφιάλτη του παγκόσμιου παραλογισμού που γιγαντώνεται σήμερα με τη σκυταλοδρομία των εξοπλισμών, με την ακόρεστη δίψα για οικονομική εξουσία, με τη συνεχιζόμενη καταστροφή των βιότοπων του πλανήτη, αλλά όχι μόνο. Γιγαντώνεται πρώτα με την απαξίωση, τον ευτελισμό, την περιφρόνηση, την αδιαφορία, τον απενοχοποιημένο κυνισμό για τους πληθυσμούς των ανθρώπων που αντιμετωπίζονται ως αναλώσιμοι. Και δεν είναι μόνο οι μεταναστευτικές ροές, είναι και οι μικροκοινότητες των μεγαλουπόλεων που δεν χωρούν στα σχέδια των κυρίαρχων. Το graphic novel των Παπαμάρκου και Cob ζωντανεύει, με υποδειγματική οικονομία στον λόγο, αυτή την ήδη διαφαινόμενη δυστοπία περιγράφοντας μια πορεία θανάτου σε ένα τοπίο θανάτου. Ετσι, τα Γυμνά οστά διασταυρώνονται με τη συλλογή διηγημάτων Γκιακ ( Αντίποδες 2014, Πατάκης 2020) του Παπαμάρκου, που εμπνεόταν από την αιματηρή προέλαση του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία, όπως διασταυρώνονται και με την ομηρική «Νέκυια» της Οδύσσειας. Ομως τώρα, σε τούτο το μελλοντολογικό τοπίο για το οποίο ευθύνεται η δική μας εποχή, κανένας χαρακτήρας, μα κανένας, δεν είναι «καλός». Και δεν ξέρουμε εάν κάποιος από τους βασικούς τρεις θα προλάβει, ούτε εάν θα θελήσει ή εάν θα μπορέσει να κάνει κάποτε κάτι καλό. Και ποιο θα είναι εκείνο; Η προσπάθεια βελτίωσης αυτού του μετα-κόσμου ή η ανατροπή του;

Μην ξεχνάμε τον στιγματισμό, όταν η γυναίκα δεν ήταν πλήρως ενταγμένη στο μοντέλο "κορίτσι για σπίτι". Προσωπικά και εγώ η ίδια, παιδί των φιλελεύθερων σίξτις και σέβεντις, άκουσα ουκ ολίγες φορές: «Ε, με τη δουλειά που κάνεις, πού μυαλό για παιδιά». Ένα ακόμα από τα στερεότυπα με το οποίο είχε να παλέψει μια γυναίκα, πέρα από όλα όσα πρέπει να αντιμετωπίσει μπαίνοντας αβοήθητη στον μαγικό χώρο των υποσχέσεων και των θαυμάτων της προόδου της επιστήμης. Όσες γυναίκες έκαναν έστω και μία φορά εξωσωματική, θα με καταλάβουν. Χορός ορμονών, αγωνία να πείσεις το σώμα να μιμηθεί τη φύση, να παρακολουθείς με το μικροσκόπιο κάτι που η φύση από μόνη της ξεπετάει κατά χιλιάδες φορές μέσα στο χρόνο. Πόσες φορές τον μήνα κάνουμε σεξ και δεν έχουμε εγκυμοσύνη; Πόσες φορές το ενδομήτριο απορρίπτει τα γονιμοποιημένα μας ωάρια; Ε, εδώ τραγωδία. (...) Όσες πέρασαν ή περνούν αυτή τη δοκιμασία, σίγουρα δεν θα ξεχάσουν ποτέ το πλέγμα ενοχής, θυμού, νεύρων, κατάθλιψης, απώλειας (ίσως χειρότερης και από αποβολή) που νιώθουν σε κάθε τέτοια προσπάθεια. Υπάρχουν ζευγάρια που δεν άντεξαν αυτή τη δοκιμασία και διαλύθηκαν, υπάρχουν γυναίκες που οδηγήθηκαν και 20 φορές σε ορμονοθεραπεία και μεταφορά ωαρίων για να συλλάβουν τον πολυπόθητο διάδοχο, υπάρχουν άντρες που ένιωσαν άχρηστοι γιατί το σπέρμα τους δεν είχε την επιθυμητή ταχύτητα ή κατέφυγαν σε δότη γιατί το δικό τους σπέρμα δεν απέδωσε τελικά τα ποθούμενα. Υπάρχουν γυναίκες που έδωσαν τα ωάριά τους ή δάνεισαν τη μήτρα τους σε άλλες γυναίκες ή άλλου τύπου οικογένειες. (...) Οικογένεια είναι άνθρωποι που αγαπιούνται και τους δένουν δεσμά όχι απαραίτητα συγγένειας ή φύλου, ταυτότητας ή καταγωγής. Ήρθε η ώρα να σταματήσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των παιδιών και η παιδοκεντρική ελληνική αντίληψη είναι κάτι παραπάνω από παθογενής. Αυτά είναι θέματα για συζήτηση σε ημερίδες και συνέδρια, σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία και που παγκοσμίως πια συζητά το ποσοστό ανθρωπινότητας των cyborgs.

Στην γείτονα δολοφονήθηκαν, όπως εκτιμάται, 312 γυναίκες από τους συζύγους τους μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου 2020. Αν σε επίπεδο κοινωνίας η έμφυλη βία δείχνει να επιδεινώνεται, ακόμη πιο ανησυχητική θα πρέπει πάντως να θεωρηθεί η πολιτική εργαλειοποίηση πατριαρχικών αξιών από τους κυβερνώντες – πρωτοστατούντος του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, το οποίο έχει συμπήξει την "Λαϊκή Συμμαχία” με το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ερντογάν. Και στα μεν θέματα των γυναικών η εμφανής συντηρητική στροφή συναντά μεταξύ άλλων αντιστάσεις και στην ισχυρή γυναικεία οργανωμένη βάση του ΑΚΡ. Όμως η LBGT κοινότητα θεωρείται περισσότερο εύκολος στόχος. Είναι χαρακτηριστικό το πώς το "LGBT πικ-νικ” που επιχειρήθηκε να διοργανωθεί στο πλαίσιο του "Μήνα Υπερηφάνειας” την περασμένη εβδομάδα στο πάρκο της Μάτσκα (ένα από τα λίγα της Κωνσταντινούπολης) διαλύθηκε άνευ προφανούς αιτίας από τις αστυνομικές δυνάμεις. Ή το πώς προ μηνών η αντιπαράθεση με τους φοιτητές του Πανεπιστημίου του Βοσπόρου που κινητοποιούνταν κατά του διορισμού κυβερνητικού εγκάθετου ως νέου πρύτανη μετατοπίσθηκε από τους ιθύνοντες σε μια πολεμική για την ανάρτηση της LBGT σημαίας του ουράνιου τόξου στο φοιτητικό μπλοκ. Ήταν τότε που ο Τούρκος πρόεδρος αποκάλεσε τους διαδηλωτές φοιτητές τρομοκράτες, ενώ δήλωσε και ότι στην Τουρκία "δεν υπάρχει αυτό που λέγεται LBGT”. Μιλώντας στο Ahval News, ο ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Humbolt του Βερολίνου Τουνάι Αλτάι εκτίμησε ότι η "πολιτική ομοφοβία” αποτελεί τη νέα συγκολλητική ύλη μεταξύ ΜΗΡ και ΑΚΡ, προκειμένου να γεφυρώσουν άλλες, κληροδοτημένες από το παρελθόν, διαφορές τους, ενώ δίνει και μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να διασπαστούν οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Λ.χ. το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης στέκεται μάλλον δειλά και "διακριτικά” στο θέμα, ενώ αντίθετα το φιλοκουρδικό HDP καταγγέλλει ευθέως την ομοφοβική ρητορική.

Η Ελλάδα εκσυγχρονίζεται. Αλλάζει. Γίνεται Ευρώπη. Στον τομέα της αποτροπής τίθεται μάλιστα επικεφαλής της. Η δίωξη των ξένων κατά το στιλ του Άδωνι Γεωργιάδη, που προτρέπει «να κάνουμε τη ζωή δύσκολη στους μετανάστες» (αναγκάζοντας τους, για παράδειγμα, να κάνουν «το ταξίδι από την Ανάβυσσο στην Αθήνα καμία 15αριά φορές με τα πόδια», ή με απανωτές προσαγωγές στην Ασφάλεια), μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Στο προσκήνιο έρχεται ο ψυχρός ορθολογισμός της υψηλής τεχνολογίας. Με αυτήν κατασκευάζονται φράχτες και τείχη με ψηφιακά υλικά, όχι πλέον με συρματοπλέγματα και μπετόν. Τα όπλα της λέγονται τεχνητή νοημοσύνη, μη επανδρωμένα αεροχήματα, ηλεκτροκάμερες νυκτός και «ξεφυλλώματος» δέντρων, ανιχνευτές ψεύδους και πάει λέγοντας. Αυτά είναι απείρως πιο αποτελεσματικά από τα αναχρονιστικά καψόνια των «μπάτσων», των λιμενοφυλάκων και των σαδιστών πολιτικών στη Νότια και Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στην αρχή είναι όμως ο πολιτικός εκσυγχρονισμός. Αυτός είναι βέβαια πολύ πιο δύσκολος από τον τεχνολογικό. Με φόντο την κατάρρευση της συμφωνίας του Σένγκεν και αδυνατώντας να συμφωνήσουν σε μια κοινή «ευρωπαϊκή» πολιτική για το προσφυγικό, οι ιθύνοντες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταφεύγουν σε αποσπασματικά μέτρα με όλο και πιο απάνθρωπο χαρακτήρα. Ένα από αυτά είναι η επικαιροποίηση της «βρώμικης», όπως την αποκαλούν πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις, συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας – βρώμικης επειδή συνομολογήθηκε εν απουσία και εις βάρος των προσφύγων (βλ. πλαίσιο). Με τη συμφωνία αυτή, που συνυπογράφηκε το Μάρτιο του 2016, η Τουρκία αναγνωρίσθηκε ως ασφαλής χώρα. Αυτό δεν αφαιρούσε καταρχάς το δικαίωμα στο άσυλο σε όσους κατόρθωναν να φτάσουν σε ελληνικό έδαφος. Όμως, ύστερα από την κοινή υπουργική απόφαση της 7ης Ιούνη 2021, με την οποία, στο πλαίσιο αυτής της επικαιροποίησης, η ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζει την Τουρκία ως ασφαλή χώρα ειδικά για αιτούντες διεθνούς προστασίας με καταγωγή από την Συρία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και την Σομαλία, το δικαίωμα αυτό κατά μέγα μέρος καταργείται, ήτοι για το 66% των προσφύγων στην Ελλάδα, όσων δηλαδή προέρχονται από τις παραπάνω χώρες. Οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο επιχαίρουν. Παράλληλα, μελετούν την εφαρμογή και άλλων παρόμοιων μέτρων –μόνο στην περιοχή του Έβρου δοκιμάζονται, ή δοκιμάστηκαν πιλοτικά τους τελευταίους μήνες μια ντουζίνα εξ αυτών. Το συμπέρασμα της ανθρωπιστικής οργάνωσης Pro Asyl, ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση μετατρέπει την Ελλάδα σε εργαστήριο της αντιπροσφυγικής πολιτικής», δεν είναι λοιπόν καθόλου αστήρικτο.

Την 1 Ιουλίου θα γίνει η πραγματική επανεκκίνηση του τουρισμού, καθώς οι αναστολές συμβάσεων θα λήξουν και τα ξενοδοχεία θα αναγκαστούν να ανοίξουν για να επαναπροσλάβουν το προσωπικό τους. Τις προηγούμενες εβδομάδες, λιγότεροι από τους μισούς εργαζόμενους επέστρεψαν στις θέσεις εργασίας τους. Την 15η Ιούνη μπήκε σε ισχύ και η κλαδική τους σύμβαση των ξενοδοχοϋπαλλήλων «Μέχρι να κυρωθεί η γενική σύμβαση των ξενοδοχοϋπαλλήλων από τον υπουργό Εργασίας υπήρχε ένας κανιβαλισμός στον κλάδο» καταγγέλλει ο Τάκης Κούκος, γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Επισιτισμού-Τουρισμου και συμπληρώνει «απειλούσαν τους εργαζόμενους να υπογράψουν συλλογικές συμβάσεις εργασίας με 700 ευρώ το μήνα». Οι επιχειρήσεις θα μπορούν και φέτος να ενταχθούν στο πρόγραμμα «Συνεργασία», το οποίο θα είναι διαθέσιμο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Οι ξενοδόχοι ωστόσο διεκδικούν να επεκταθεί και στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας, τα οποία έμειναν ανοιχτά καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Δυσαρέσκεια έχει προκαλέσει, ακόμα, η απόφαση της κυβέρνησης να πληρώνουν οι εργοδότες το ένα από τα δύο self test την εβδομάδα, τα οποίο θα πρέπει να κάνουν οι ξενοδοχοϋπάλληλοι. «Κοιτάξτε είναι ένα κόστος το οποίο δεν θα θέλαμε να το έχουμε, γιατί τα κόστη μας είναι ήδη υψηλά. Από εκεί και πέρα, πιστεύουμε αν δεν ισχύσει για τους πλήρως εμβολιασμένους, θα βοηθήσει και θα πιέσουμε και εμείς το προσωπικό μας να εμβολιαστεί, ώστε να μην είναι τόσο μεγάλο το κόστος» σημειώνει ο Μπάμπης Βούλγαρης. Από τη μεριά τους οι εργαζόμενοι ανησυχούν ότι στο τέλος θα φορτωθούν και τα έξοδα για το self test, όπως συνέβη και με τις μάσκες. «Αν δεν υπάρξει έλεγχος το βάρος θα το επωμιστούν οι εργαζόμενοι. Γιατί αυτό που βλέπω είναι ότι δεν δίνονται μάσκες ή προστατευτικό υλικό. Δόθηκε κάποτε μια πάνινη μάσκα και από τότε δεν έχει ξαναδοθεί τίποτα» αναφέρει ο Γιάννης Σώζος, ξενοδοχουπαλληλος και μέλος του συνδικάτου Επισιτισμού-Τουρισμού Αττικής.