Macro

16
12

Οταν οι νεκροί μάς δείχνουν το θηρίο

Γιατί, για παράδειγμα, είχε τόση σημασία το εάν ο βάρβαρα και ξεδιάντροπα δολοφονημένος άνθρωπος, ο Ζακ, έκανε χρήση ναρκωτικών; Γιατί; Αλλάζει κάτι στο πώς βλέπουμε τις κλοτσιές των δύο ανδρών ιδιοκτητών; Τι είναι αυτό που αλλάζει; Ποιο στοιχείο ακριβώς; Αλλάζει κάτι στο πώς ερμηνεύουμε τις κλοτσιές και την καθήλωση στην οποία τον υποβάλλουν οι αστυνομικοί λίγα λεπτά αργότερα; Εάν ναι, εάν θα τα βλέπαμε αλλιώς, τι δηλώνει μια τέτοια διαφορά; Ή, αφήνοντας στην άκρη τα ναρκωτικά, γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι εάν ο Ζακ μπήκε πράγματι στο μαγαζί για να κλέψει, τα γεγονότα που ακολούθησαν με κάποιον τρόπο γίνονται κατανοητά, έως και “σωστά”;
15
12

Οι μύθοι που λέει η φασιστική Ευρώπη στον εαυτό της

Οι φασίστες έχουν εμμονή με την ιστορία. Η ιδεολογία τους είναι περισσότερο ένα παραμύθι για την ταυτότητα και το παρελθόν, παρά μια οικονομική θεωρία ή μια θεωρία για το μέλλον. Αποτελείται από μισές αλήθειες για μεγαλειώδεις νίκες και βάναυσες αδικίες, περιστρέφεται γύρω από εθνικούς μύθους περί υπεροχής και αγώνα και χρησιμοποιείται σαν επίδεσμος για πληγωμένους εγωισμούς σε δύσκολες εποχές. Ο φασισμός είναι μια ιστορία που μαθαίνεται στην παιδική ηλικία και ο αγώνας ενάντια στο φασισμό είναι μια μάχη αλήθειας για το παρελθόν.
15
12

«Roma» του Alfonso Cuarón

Η αυτοβιογραφία του Cuarón αποτελεί μια σύγχρονη πολιτική τοποθέτηση. Τοποθέτηση σπάνια. Αργόσυρτη και συστηματική. Δίχως σαφείς αντιθέσεις και απλοποιήσεις. Μια τοποθέτηση που συνοψίζεται στην αφίσα της ταινίας και σε μια από τις πιο υπέροχες σκηνές της: Χέρια που αγκαλιάζουν την Κλεό στην παραλία που ενώ πάλι έκανε το καθήκον της –να διαφυλάξει τα παιδιά- σπαράζει από πόνο και ενοχή που δεν δικαιούται στο σύστημα αυτό να έχει μήτε μια στιγμή ευτυχίας. Η προστασία των παιδιών προς την Κλεό είναι μια αναγνώριση του ρόλου της, μια στιγμή ανταπόδοσης και μια απόδοση ευθύνης προς το κοινό: να αναγνωρίζουμε τι είναι αυτό που πραγματικά στηρίζει την ζωή. Η αγκαλιά των παιδιών στην Κλεό είναι μια πράξη ενάντια στην ηθική, σωματική και ιδεολογική κακοποίηση της γυναίκας.
13
12

Δημοψηφίσματα, Άμεση Δημοκρατία και Πλατείες

Το βασικό πολιτικό και ιστορικό ζήτημα είναι πως θα συνδυάσουμε τις μορφές της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας με τις μορφές της άμεσης δημοκρατίας. Η ιστορική εμπειρία έχει δείξει ότι όταν δε χρησιμοποιείται το πάντρεμα τους τότε δημιουργούμε είτε μια κοινοβουλευτική ολιγαρχία είτε έναν δεσποτισμό άλλου είδους.
13
12

Κύρκος Δοξιάδης: Ο καθωσπρέπει εθνικισμός

Πρόκειται για έναν εθνικισμό που έχει οριστικά πάρει διαζύγιο από τον «δημοκρατικό πατριωτισμό», από τη δημοκρατία εν γένει, από τον Διαφωτισμό σε οποιαδήποτε από τις παρακαταθήκες του. Ο δρόμος για τον εθνικοσοσιαλισμό είναι ορθάνοιχτος. Και τούτο ισχύει τόσο για τα συλλαλητήρια όσο και για τις μαθητικές καταλήψεις. Αυτό (παριστάνουν ότι) δεν καταλαβαίνουν όσοι θέτουν την (επιφανειακά) αφελέστατη ερώτηση: «Μα είναι δυνατόν να υπονοείτε ότι οι μετέχοντες σε συλλαλητήρια και οι μαθητές που διαμαρτύρονται με καταλήψεις είναι ακροδεξιοί;» Η προφανής απάντηση είναι: «Κι αν δεν είναι ήδη, τρέχουν ολοταχώς προς τα εκεί». Η άρχουσα τάξη τα γνωρίζει όλα αυτά, αλλά διακατέχεται από έναν απύθμενο κυνισμό, που οφείλεται κυρίως στο ότι ποτέ της δεν κατάφερε να αποκτήσει την περιπόθητη ηγεμονία που θα εξασφάλιζε την κυριαρχία της. (...) Οι ηγέτιδες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, απέναντι στις κυριαρχούμενες τάξεις, οφείλουν να προσφέρουν (και υλικές δυνατότητες για αξιοπρεπή διαβίωση), να δείχνουν (κατά τρόπο πειστικό) ότι συμπάσχουν, να ελέγχουν και να καθοδηγούν (και όχι μόνο να καταστέλλουν). Αν κάτι χαρακτηρίζει διεθνώς την άρχουσα τάξη στην παρούσα φάση του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού είναι ότι τούτη την αρχαία συνταγή την έχει γραμμένη στα αρχαιότερα των υποδημάτων της. Οφείλουμε να είμαστε υπερήφανοι για τη δική μας άρχουσα τάξη. Σε ανύποπτο χρόνο, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, πριν καλά καλά επικρατήσει πλήρως ο νεοφιλελευθερισμός, με τον «καθωσπρέπει εθνικισμό» της αποκλειστικής ελληνικότητας της Μακεδονίας, επινόησε μια εύκολη λύση στο δύσκολο πρόβλημα της ηγεμονίας. Κι ας πρόκειται για λύση που πιθανότατα οδηγεί στην εύκολη «ηγεμονία» του φασισμού.
13
12

Ο Toni Negri για τη Γαλλική Εξέγερση

Η κυβέρνηση όχι μόνο σου βάζει φόρους στο “μέσο της δουλειάς” αλλά σε καθιστά όμηρο λέγοντάς μας ότι πρόκειται για την πληρωμή ενός κοινωνικού χρέους: την προστασία της ζωής έναντι της οικολογικής αλλαγής. Η απάντηση: “ο Μακρόν μας μιλάει για το τέλος του κόσμου, το δικό μας πρόβλημα είναι το τέλος του μήνα”. Θα αρκέσει το πάγωμα των φορολογικών μέτρων, ανάμεσα στα οποία είναι ο φόρος στα καύσιμα, που αναγγέλθηκε αυτό το απόγευμα από τον πρωθυπουργό Édouard Philippe να σβήσει αυτό το αναμμένο φιτίλι και να σταματήσει τη φωτιά; Είναι ενδιαφέρον να αναλύσουμε το κίνημα…Ένα κίνημα λοιπόν “χωρίς κεφαλή” (το λένε οι αντίπαλοι), δηλαδή χωρίς διευθύνοντες, το οποίο δηλώνει “ούτε της Δεξιάς ούτε της Αριστεράς” που βρίσκεται σε πόλεμο με την πολιτική αντιπροσώπευση την οποία θεωρεί διεαυτήν διεφθαρμένη, και κυρίως αυτοπροσδιορίζεται ως “αντι-Μακρόν”. Περίεργη μεταστροφή μεγάλων λαϊκών στρωμάτων τα οποία, μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα, πέρασαν από τη λαϊκιστική και κεντρώα εκλογή του Μακρόν (η οποία κατάφερε να αδειάσει τα κόμματα και τις αντίθετες ιδεολογίες) σε συμμετρική διαμαρτυρία απέναντί του – φαινόμενο “καθρέφτης” του λαϊκισμού.
13
12

Ανάμεσα σε τείχος και έναν δύσκολο τόπο: Για το Καραβάνι μεταναστών από την Ονδούρα

Περίπου 3.000 πολίτες της Ονδούρας, που περπάτησαν και έκαναν μαζικά ωτοστόπ από την πατρίδα τους μέχρι τη Γουατεμάλα και μετά το Μεξικό, βρίσκονται τώρα εγκλωβισμένοι στην μεξικανική πλευρά των συνόρων με τις ΗΠΑ, στην Τιχουάνα, περιμένοντας και ελπίζοντας ότι τα προσφυγικά τους αιτήματά θα εξεταστούν και ότι θα γίνουν δεκτοί στις ΗΠΑ. Μερικοί έχουν οικογένεια και φίλους στην άλλη πλευρά, άλλοι ήξεραν απλώς ότι έπρεπε να φύγουν. Η κεντροαμερικανική αυτή ομάδα ανθρώπων, γνωστή ως Καραβάνι, ξεκίνησε την 4.400 χιλιομέτρων πορεία της στην πόλη Σαν Πέδρο Σούλα της Ονδούρας, στις 12 Οκτωβρίου. Κατά το 1/3 της αποτελείται από παιδιά, ενώ υπάρχουν σε αυτήν πολλές γυναίκες με μωρά και παιδιά, ασυνόδευτοι ανήλικοι, LGBTQI νέοι και ενήλικες, ηλικιωμένοι και άνθρωποι με ειδικές ανάγκες. Εγκαταλείποντας την πιο επικίνδυνη περιοχή στον κόσμο, αναζήτησαν μαζικά ασφάλεια με το ταξίδι τους προς τον Βορρά.
13
12

Η νεοφανής περί εγγυήσεων του ΝΑΤΟ πρόταση

Είναι δυνατόν κάποιοι, υπό το φως αυτών των συντριπτικών τεκμηρίων της Ιστορίας, να διανοούνται σήμερα «εγγυήσεις» του ΝΑΤΟ με το αφελές επιχείρημα ότι βρισκόμαστε στη μετά τον Ψυχρό Πόλεμο εποχή; Αναγκαία η υπενθύμιση της σοφής ρήσης: «Οσοι δεν διδάσκονται από την ιστορία είναι καταδικασμένοι να την ξαναζήσουν».
12
12

Οι «προκλήσεις» του Ζάεφ

Ο θόρυβος γύρω από τις δήθεν «νέες προκλήσεις» είναι συνεπώς καταφανώς τεχνητός. Πρόκειται για μια προσπάθεια της τελευταίας στιγμής να αποσταθεροποιηθεί η κυβέρνηση μέσω του εκφοβισμού των βουλευτών της αντιπολίτευσης και των ΑΝ.ΕΛΛ. που σκοπεύουν να υπερψηφίσουν τη Συμφωνία των Πρεσπών. Στηρίζεται σε συνειδητές διαστρεβλώσεις στα όρια των fake news. Ο Ζάεφ ούτε παραβιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών ούτε εγείρει θέμα μακεδονικής μειονότητας. Αντίθετα, με τη συμφωνία αφίσταται από την επίκληση δικαιώματος που του δίνει το διεθνές δίκαιο. Αν ο Μητσοτάκης και οι μακεδονομάχοι ψάχνουν υπευθύνους για την έγερση θέματος μακεδονικής μειονότητας, ας καταγγείλουν (ως αυθεντικοί Ευρωπαίοι!) τις συμβάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και τις αποφάσεις του Δικαστηρίου του Στρασβούργου, όχι τον Ζάεφ και τις Πρέσπες.
11
12

Αριστερά και τεχνολογία: το «τεχνικό» είναι πολιτικό

Οφείλουμε να αποφασίσουμε ως παγκόσμια κοινωνία αν ο στόχος της τεχνολογίας θα είναι η αναζήτηση νέων τρόπων πλουτισμού ή η πραγμάτωση του κοινού καλού. Κάπου η ζυγαριά πρέπει να γέρνει και γι' αυτό εξάλλου εντείνεται ο πόλεμος για/στην τεχνολογία. Αλλες τεχνολογίες, άλλα εργαλεία και διαφορετικά δεδομένα θα μπορούσαν να έχουν βοηθήσει στην εδραίωση, έστω λίγο παραπάνω, κοινωνικής δικαιοσύνης, αντί να πλουτίζουν τους μετόχους της μιας ή της άλλης πολυεθνικής. Ολη η δημιουργικότητα που δίνεται σε κλειστά εταιρικά συστήματα θα μπορούσε να έχει οικοδομήσει πολλές άλλες εναλλακτικές που στόχος τους δεν θα ήταν η μεγιστοποίηση των κερδών, αλλά η συνεργασία για το κοινό καλό και η βιωσιμότητα του πλανήτη. Παραδείγματα έχουμε, όπως η Wikipedia, το ελεύθερο/ανοικτό λογισμικό και υλισμικό (hardware), οι ανοικτές άδειες creative commons, οι συνεργατικές πλατφόρμες εργασίας, οι πλατφόρμες συμμετοχής πολιτών στη διοίκηση, οι ενεργειακές κοινότητες. Ομως η πλειονότητα των εργαλείων που επινοούνται, κατασκευάζονται και χρησιμοποιούνται (τα γνωστά μέσα παραγωγής), ως προς το λογισμικό, το υλισμικό, τις υποδομές, την αρχιτεκτονική, το δίκαιο ιδιοκτησίας και χρήσης, ως επί το πλείστον περιορίζουν τις δυνατότητες κοινωνικού μετασχηματισμού που θα έχουν οι προοδευτικές δυνάμεις τού αύριο. Με άλλα λόγια, τώρα διακυβεύεται το μέλλον.