Macro

Οι σημερινοί Λευκοί Κυρίαρχοι, απόγονοι των αυτοκρατοριών που θεμελίωσαν την ισχύ τους στον δουλεμπορικό ξεριζωμό λαών από τον γενέθλιο τόπο τους και στην εκρίζωση γηγενών φυλών από την ίδια τη ζωή, πιστεύουν ακόμα πως η Ιστορία τούς οφείλει, επειδή έθεσαν τη μηχανή της σε ταχεία λειτουργία, τη λειτουργία της «προόδου». Στην πραγματικότητα, αυτοί θα οφείλουν εσαεί στους λαούς που «εκπολίτισαν», και στον βίο των οποίων συνέχισαν να εμπλέκονται ακόμη και όταν κατέκτησαν με αγώνες την ελευθερία τους, όπως οι Αϊτινοί. Ισπανοί, Γάλλοι, Αμερικανοί, όλοι οι Δυτικοί, οφείλουν τώρα να συντρέξουν την Αϊτή, θύμα ενός επιπλέον φονικότατου σεισμού. Και η Ελλάδα οφείλει στους Αϊτινούς. Για διαφορετικούς λόγους. Υπόδουλη η ίδια στους αιώνες που οι Δυτικοί επεξέτειναν τις αυτοκρατορίες τους, έλαβε ένα πολύτιμο δώρο από την Αϊτή τον Φλεβάρη του 1822: την πρώτη αναγνώριση της Ελληνικής Επανάστασης και της ανεξάρτητης Ελλάδας. Ανταποκρινόμενος στην επιστολή του Αδαμάντιου Κοραή, ο Ζαν Πιερ Μπουαγιέ, κυβερνήτης του Χαϊτίου, εκτός από τη θερμότατη επιστολή του έστειλε και ένα καράβι με εθελοντές και 45 τόνους καφέ. Ποια η ανταπόκριση της Ελλάδας σήμερα, μετά τον σεισμό, και μάλιστα στα 200 χρόνια της Επανάστασης; Μια ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο Τουίτερ: «Οι σκέψεις μας είναι με όλους όσους δοκιμάζονται από τον ισχυρό σεισμό που έπληξε την Αϊτή. Εκφράζουμε θερμά συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων. Στις δύσκολες αυτές στιγμές, η Ελλάδα συμπαραστέκεται στον λαό και την κυβέρνηση της Αϊτής». Ψύχρα. 37 λέξεις όλες κι όλες.  70 χαρακτήρες, το ένα τέταρτο των επιτρεπομένων. Ελειψε ένα όντως συγκινημένο πρωθυπουργικό μήνυμα; Μια αποστολή διασωστών; Ενα καράβι με 45 τόνους ειδών πρώτης ανάγκης και απτής συμπαράστασης; Αν όχι τώρα, πότε;

Είναι απαραίτητο, στις τοποθετήσεις μας, να αμφισβητήσουμε τις ιερές αγελάδες του έθνους, όπως οι «αμυντικές δαπάνες». Ας αντιστρέψουμε τα επιχειρήματα: Τι είδους πατριωτισμό και εθνική ευθύνη συνιστά άραγε η αντίληψη ότι, σε τέτοιες συνθήκες, προτεραιότητα έχει η αγορά μαχητικών αεροπλάνων και όχι πυροσβεστικών. Και τι στην ευχή θα υπερασπίζονται τα υπερσύγχρονα μαχητικά, αν συνεχίσουμε έτσι, μια κατακαμένη εθνική επικράτεια και ανθρώπους που θα γίνονται πρόσφυγες στον ίδιο τους τον τόπο; «Όλα πια πρέπει να αλλάξουν», «όλο το αναπτυξιακό σχέδιο [θα] κινείται στην κατεύθυνση της προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας στις ανάγκες και στις απαιτήσεις της κλιματικής αλλαγής», πρέπει «να προσανατολίσουμε, πια, την πατρίδα μας προς μια οικονομία χαμηλών και τελικά μηδενικών εκπομπών», είπε ο πρωθυπουργός την Πέμπτη. Αν έτσι έχουν τα πράγματα όμως, τότε είναι αδιανόητο να συνεχίσουμε να μιλάμε «για εξορύξεις αερίου στη Μεσόγειο, θηριώδη εξοπλιστικά προγράμματα και φαραωνικά οικοδομικά σχέδια όπως το Ελληνικό», με τα λόγια του Θανάση Καμπαγιάννη στο f/b. Είναι πολύ δύσκολο να ανατραπούν αυτά, συνέχιζε ο ίδιος, καθώς έχουν κλειδώσει με συμφωνία ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ· κι όμως, «τα υπόλοιπα είναι εκθέσεις ιδεών». Κι ακόμα, μπορούμε να αφήσουμε την κυβέρνηση να επιμένει με αλαζονεία σε δαπάνες για ειδικούς φρουρούς, περιπολικά, πανεπιστημιακή αστυνομία, και όχι για πυροσβέστες και πυροσβεστικά (και γιατρούς και νοσηλευτές, βέβαια); Δεν εννοώ να ξιφουλκήσουμε κατά της καταστολής και της αστυνομοκρατίας (το κάνουμε άλλωστε), αλλά να τοποθετηθούμε συγκεκριμένα, με μια εντελώς διαφορετική αντίληψη της ασφάλειας. Την έχει αναπτύξει παλιότερα ο Δημήτρης Χριστόπουλος. Παραθέτω από μια πρόσφατη ανάρτησή του (7.8.2021): «Ασφάλεια δεν είναι μόνο το αστυνομικό πηλήκιο ούτε η στρατιωτική στολή. Ασφάλεια είναι οι καλοί δρόμοι, η πρωτοβάθμια περίθαλψη, μια πυροσβεστική που στελεχώνεται ώστε να αντέχει να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση, παιδικοί σταθμοί, δημόσια σχολεία και νοσομεία που λειτουργούν […] Η ασφάλεια είναι έννοια κοινωνική, περιεκτική και πολυδιάστατη, κι όχι απλώς συνώνυμο των διωκτικών μηχανισμών. Αυτή η ασφάλεια όμως, η κοινωνική ασφάλεια, αυτή που επιθυμεί κάθε άνθρωπος για κείνον και τα παιδιά του, θέλει κράτος, θέλει αναδιανομή εισοδήματος, θέλει κοινωνικές υπηρεσίες, θέλει, με δύο λόγια, πολιτικές αλληλεγγύης και όχι απαξίωσης του δημοσίου. […] Με αυτή την ασφάλεια είμαστε λοιπόν. Και όταν μας ρωτάνε “ασφάλεια ή ελευθερία;” δεν διαλέγουμε αφελώς τη δεύτερη. Διότι η ασφάλεια, αυτή η ασφάλεια όμως, είναι η μόνη κατάσταση που επιτρέπει σε μια κοινωνία να είναι ελεύθερη».

Η υπόθεση της υπεροχής ή μη του δικαίου της ΕΕ έναντι κάθε εθνικού κανόνα, συμπεριλαμβανομένων των συνταγματικών, καθώς και του ποιος έχει την εξουσία να κρίνει εάν, πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις θα ισχύει η αρχή της υπεροχής ή θα υπαναχωρεί υπέρ των εθνικών κανόνων είναι στο επίκεντρο της συζήτησης για την ίδια τη φύση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος τον 21ο αιώνα.  Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι η «επανάσταση» των εθνικών δικαστών δεν είναι παρά ένα από τα αποτελέσματα της ραγδαίας υποχώρησης του υπερεθνικού μοντέλου ολοκλήρωσης και της ολικής επαναφοράς της διακυβερνητικής μεθόδου κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα. Το εάν αυτό είναι μια θετική ή μια αρνητική εξέλιξη, δεδομένων μάλιστα των πολλών και σημαντικών ελαττωμάτων στην ίδια τη δομή της ΕΕ, είναι συζητήσιμο: Σε τελική ανάλυση, έχει βάση το επιχείρημα ότι η δημοκρατία στην Ευρώπη παραμένει συνυφασμένη με το συνταγματικό πλαίσιο που παρέχει κάθε ευρωπαϊκό κράτος για την άσκησή της, χωρίς να υπάρχει κάτι ανάλογο σε υπερεθνικό επίπεδο. Ανεξάρτητα όμως από το εάν θεωρηθεί καλή ή κακή, η επιστροφή του ευρωπαϊκού έθνους-κράτους και η διεκδίκηση ενός πολύ μεγαλύτερου ρόλου στις ευρωπαϊκές υποθέσεις από την πλευρά των κυβερνήσεων είναι ένα αντικειμενικό γεγονός. Το στοίχημα για την ευρωπαϊκή συλλογικότητα είναι να προσαρμοστεί σε αυτή την πραγματικότητα και να βρεθεί ένα νέο, ικανοποιητικό για όλες τις πλευρές, σημείο ισορροπίας, ώστε να συνεχίσει να υφίσταται και να λειτουργεί ένα κοινό πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας – έστω και με νέα μορφή.

Η επίμαχη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ το 2012 περιλαμβάνει στο σκεπτικό της την ακόλουθη ανάλυση: «Δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ο συνταγματικός νομοθέτης είχε τη βούληση να απαγορεύσει τη χρησιμοποίηση αναδασωτέων εκτάσεων ακόμη και για σκοπούς ιδιαίτερης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον, αφού η απαγόρευση θα είχε ως συνέπεια να καταστεί αδύνατη η ικανοποίηση υπέρτερων δημόσιων σκοπών, λόγω του γεγονότος ότι προηγήθηκε καταστροφή της δασικής βλάστησης, που ενδεχομένως, μάλιστα, να προκλήθηκε, με σκοπό τη ματαίωση του έργου. Ως εκ τούτου [η ρύθμιση του άρθρου 117.3] είναι ερμηνευτέα στο πλαίσιο του επιδιωκόμενου με τη διάταξη του άρθρου 24 παρ. 1 σκοπού, [επομένως] δεν αποκλείεται η θέσπιση από τον νομοθέτη ρυθμίσεως, διά της οποίας παρέχεται η δυνατότητα σε εξαιρετικές περιπτώσεις να εγκριθεί επέμβαση σε έκταση που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, ακόμη και πριν ανακτήσει τη δασική μορφή της». Το υπονοούμενο που αφήνει αυτή η ανάλυση είναι σαφές: η συνταγματική αντίφαση αποδεικνύεται προβληματική, εφόσον μπορεί κάποιος εμπρησμός να προκαλείται με στόχο τη ματαίωση ενός έργου, το οποίο θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του άρθρου 24.1 αλλά όχι του 117.3! Ας ληφθεί υπόψη ότι την περίοδο που συνεδρίασε η Ολομέλεια του ΣτΕ που εξέδωσε την απόφαση 2499/2012 ήταν πρόσφατα τα βίαια επεισόδια της Κερατέας και οι συγκρούσεις των ΜΑΤ με κατοίκους που διαφωνούσαν για τη χωροθέτηση ΧΥΤΑ στην περιοχή τους. Ηταν τότε που ο κ. Βορίδης (Φεβρουάριος 2011) συμβούλευε τους εξεγερμένους κατοίκους να φτάσουν μέχρι το τέλος τις κινητοποιήσεις τους, ειρωνευόταν τις συζητήσεις για εμπρησμούς με φωτοβολίδες και προπάνιο και προσέφερε τη νομική του αρωγή: «Εάν θεωρείτε ότι χρειάζεται και κάποια ανάγκη νομικής στήριξης, θα μου το πείτε». Τη σύνδεση αυτή μας θυμίζει η Θεοδότα Νάντσου, διευθύντρια περιβαλλοντικής πολιτικής του WWF: «Για την Ιστορία, ήμουν στο ακροατήριο όταν δικάστηκε η πολύκροτη αυτή υπόθεση. Οι δικαστές έλαβαν αυτή την απόφαση ύστερα από συζήτηση που αφορούσε και το “κίνητρο” που έχει κάποιος να κάψει έκταση για να σαμποτάρει ένα έργο, προβληματισμός ο οποίος εκφράστηκε από δικαστές και σε άλλη δίκη. Είχαν προηγηθεί τα επεισόδια σε περιοχές της Αττικής κατά της κατασκευής χώρων ταφής απορριμμάτων. Με την απόφαση αυτή, αφαιρείται κάθε κίνητρο εμπρησμού που να αφορά αιολικά (υπέρ ή κατά της χωροθέτησής τους) σε εκτάσεις που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες»

17 Αυγούστου 1944. Το μπλόκο της Κοκκινιάς. Από τις τέσσερις οργανώσεις του ΕΑΜ στον Πειραιά, το ΕΑΜ Κοκκινιάς ήταν η πιο δυνατή και η πιο μαζική. Εξι μήνες προσπαθούσαν Γερμανοί και ταγμασφαλήτες να πατήσουν πόδι, από το πρώτο μπλόκο, τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς, το προσπαθούσαν, όμως ο οργανωμένος λαός με τα φρουραρχεία του ΕΛΑΣ τους απωθούσαν συνεχώς. Ετσι, χρειάστηκε μεγάλη προετοιμασία από τους Ναζί και τους συνεργάτες τους, και συγκέντρωση μεγάλης δύναμης πυρός εκείνη τη μέρα του Αυγούστου για να καταφέρουν οι υποτακτικοί του Walter Schimana (Βάλτερ Σιμάνα) να πατήσουν πόδι στην Κοκκινιά.

Μολονότι δε η τελική έκβαση ήταν εν πολλοίς προδιαγεγραμμένη, η ευκολία και η ταχύτητα με την οποία οι Ταλιμπάν εκπλήρωσαν τον στόχο της καθιστά τις εξελίξεις απολύτως εντυπωσιακές. Δεν ήταν αυτό που συντελέσθηκε κάποια συντριπτική στρατιωτική επικράτηση των Ταλιμπάν όσο μια ραγδαία απώλεια κάθε διάθεσης αντίστασης από μέρους των μέχρι πρότινος αντιπάλων τους – σαν κάποιος να φώναξε ξαφνικά "ο βασιλιάς είναι γυμνός". Η "γύμνια" βέβαια αφορούσε την διαφθορά και αντιδημοφιλία της κυβέρνησης Γάνι, η οποία βυθισμένη στις εσωτερικές της φατριαστικές αντιθέσεις ήταν αδύνατο να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στον κυβερνητικό στρατό και να διατηρήσει κάποιαν ικανοποιητική επικοινωνία με τα πεδία των μαχών. Άλλωστε, οι ίδιοι οι αμερικανικοί χειρισμοί έδωσαν με έναν τρόπο το σινιάλο της κατάρρευσης: το ότι οι Ταλιμπάν βρέθηκαν ήδη από την εποχή Τραμπ να συνομιλούν με τη διεθνή κοινότητα στη Ντόχα, πιστοποιούσε ότι το μέλλον της χώρας τους συμπεριλαμβάνει αναπόφευκτα, ενώ η εσπευσμένη εκκένωση από τους Αμερικανούς της μεγάλης βάσης του Μπαγκράμ (εν μέσω της νυκτός χωρίς καν να ειδοποιηθεί το αφγανικό υπουργείο Άμυνας) ασφαλώς δεν γέννησε στους τοπικούς δρώντες τη διάθεση να πολεμήσουν μέχρι τέλους. Σε μία κοινωνία που παραμένει οργανωμένη φυλετικά και όπου οι διαφορετικές και αντιμαχόμενες πλευρές εξακολουθούν να υπακούουν στους ίδιους για όλους πολιτισμικούς κώδικες (μεταξύ άλλων και της "εξαγοράς νομιμοφροσύνης") οι Ταλιμπάν βρέθηκαν να ελέγχουν την μία επαρχία μετά την άλλη, έπειτα από συμφωνίες που επέτρεπαν την ασφαλή αποχώρηση των υπερασπιστών τους, με παράδοση του αμερικανικής κατασκευής εξοπλισμού τους. (...) Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν κάποιοι διεθνείς παίκτες που αντιμετωπίζουν με χαρακτηριστική ψυχραιμία την επόμενη μέρα. Αίφνης, η Ρωσία και η Κίνα δεν βλέπουν λόγο για να απομακρύνουν το διπλωματικό τους προσωπικό από την Καμπούλ, ενώ η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα σχολίασε δηκτικά την "αλλαγή σκυτάλης" στο Αφγανιστάν ως αναμέτρηση δύο διαφορετικών προϊόντων της αμερικανικής σκέψης – εννοώντας τους ισλαμιστές φονταμενταλιστές και τους θιασώτες του "αντιτρομοκρατικού" εκδημοκρατισμού. Σε ένα τοπίο, όπου οι αμερικανικές φιλοδοξίες του nation building είχαν δώσει προ πολλού τη θέση τους (όπως λ.χ. και στο Ιράκ) στην απλή διαχείριση αστάθειας, με κύριο ζητούμενο για τη Δύση την παρενόχληση εκείνων των δυνάμεων που δρομολογούν την "ευρασιατική ολοκλήρωση", η επανεμφάνιση στην Καμπούλ μιας ισχυρής εξουσίας, έστω και αδιευκρίνιστων προθέσεων, η οποία να χαλιναγωγεί τους πολεμάρχους (και νεοφυείς απειλές όπως το "Ισλαμικό Κράτος στο Αφγανιστάν") και να διεκδικεί τη νομιμοποίησή της με κάποιες επιδείξεις "υπευθυνότητας” είναι μάλλον ευπρόσδεκτη στη Μόσχα, το Πεκίνο και την Τεχεράνη – η οποία μόλις ανακοινώθηκε ότι έγινε δεκτή ως πλήρες μέλος στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης.

Κλάους Ντέρε «Ακροδεξιά ανταρσία και αριστερή πολιτική. Η εργατική τάξη στο βοναπαρτικό κράτος», μετάφραση: Θόδωρος Παρασκευόπουλος, εκδόσεις νήσος, Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, transform! Europe, 2021 Στο βιβλίο αυτό, ο Ντέρε πραγματεύεται ένα θέμα που ανήκει στα βασικά ερευνητικά του ενδιαφέροντα: την άνοδο μιας νέας ριζοσπαστικής Δεξιάς/Ακροδεξιάς και κυρίως την επιρροή της στην εργατική τάξη, καθώς αυτή η νέα ριζοσπαστική Δεξιά αλλάζει τη ρητορική της και προσπαθεί να ιδιοποιηθεί το κοινωνικό ζήτημα εκτοπίζοντας την Αριστερά. Η πρώτη διαπίστωση του συγγραφέα, από την οποία εκκινεί, όπως λέει και ο ίδιος, είναι η «υπερβολική παρουσία εργατών και εργατριών ανάμεσα στους ψηφοφόρους και τους οπαδούς της άκρας δεξιάς». Γι’ αυτή «την κοινωνική βάση της άκρας δεξιάς», λοιπόν, συζητάει ο Ντέρε, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις των ΗΠΑ και του Τραμπ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και, κυρίως, της Γερμανίας, ειδικά στο πλαίσιο μιας «σχέσης έντασης μεταξύ καπιταλισμού και δημοκρατίας», που επιτρέπει στην Ακροδεξιά να εμφανίζεται ως πολιτική απάντηση σε μια συγκυρία την οποία ο συγγραφέας ορίζει ως «οικονομικοοικολογική λαβίδα κρίσης» (οπτική που προέρχεται από την οικοσοσιαλιστική συζήτηση): «το σημαντικότερο μέσο για την υπέρβαση οικονομικών κρίσεων στον καπιταλισμό, η δημιουργία οικονομικής μεγέθυνσης, επιδρά, από οικολογική άποψη, όλο και πιο καταστρεπτικά και επομένως διαλυτικά για την κοινωνία». Σε αυτό το πλαίσιο αναλύει ο Ντέρε τόσο τον νέο δεξιό λαϊκισμό όσο και αυτό που αποκαλεί «ταξική κοινωνία σε ακινησία», καθώς και τις ταξικές αλλαγές στην κοινωνία, αλλά και τις ριζικές αλλαγές στην πολιτική (άρα και στην απεύθυνση) των κομμουνιστικών κομμάτων και των κομμάτων της Αριστεράς. Εδώ ο Ντέρε πραγματεύεται την ύπαρξη ενός βοναπαρτιστικού κράτους εξαίρεσης, όπου οι λαϊκές και υπεξούσιες τάξεις, μην έχοντας εναλλακτικές στρατηγικές που να θεωρούν αξιόπιστες και ισχυρές, επιλέγουν την ανάθεση της εκπροσώπησής τους και της εκπροσώπησης των συμφερόντων τους, και μάλιστα την ανάθεση σε αυταρχικούς ηγέτες και δομές εξουσίας. Έτσι, ο Ντέρε μελετά σε βάθος τα χαρακτηριστικά αυτής της νέας Ακροδεξιάς και των ανθρώπων που την ψηφίζουν και τη στηρίζουν, διαπιστώνοντας ότι σε πολλά ευρωπαϊκά και μη ευρωπαϊκά κράτη το έδαφος για έναν νέο φασισμό υπάρχει πράγματι, διαμορφώνοντας ένα κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο πολλές φορές δυσοίωνο, στο οποίο ωστόσο ο συγγραφέας καταθέτει τις δικές του προτάσεις για πολιτικές, για συμμαχίες κ.λπ., τελικά για έναν δημοκρατικό και οικολογικό σοσιαλισμό.

Το κυρίαρχο εύρημα του φαιοπράσινου καπιταλισμού, που έπειτα από αιώνες οικουμενικής επιβολής της οικονομίας του άνθρακα φάσκιωσε τον πλανήτη σε μια κάψα διοξειδίων, είναι οι τεχνολογίες των αρνητικών εκπομπών. Μια συστηματική μετατόπιση κεφαλαίου και επενδύσεων συντελείται ήδη από τη δεκαετία του ’80. Στην αρχή από μικρούς και τολμηρούς πιονέρους, τους σταρτάπερ της ψηφιακής, βιοτεχνολογικής και ενεργειακής επανάστασης, που έσπαγαν τη ρουτίνα του προτεσταντικού καπιταλισμού και του νεοφιλελευθερισμού με πινελιές οικολογίας, επιστημονικής φαντασίας και τυχοδιωκτικής κερδοσκοπίας. Αυτή η ιδιότυπη πρωταρχική συσσώρευση στις πράσινες τεχνολογίες δεν είχε τον βίαιο και αιματηρό χαρακτήρα που είχε η προ-βιομηχανική συσσώρευση της Ευρώπης του 18ου αιώνα. Είχε όμως μια εκπληκτική ταχύτητα διάδοσης και ένα απαράμιλλο προσόν: ένα πειστικό ηθικό και ιδεολογικό άλλοθι που την κατέστησε γοητευτική και αποδεκτή από κυρίαρχους και υποτελείς. Οι πρώτοι βρήκαν σ’ αυτό το άλλοθι μια ευκαιρία να επαναλανσάρουν τον καπιταλισμό ως ένα σύστημα ηθικό, καθαρό, ανθρωπιστικό, φιλάνθρωπο, φιλόζωο, αλληλέγγυο, οικολογικά και κοινωνικά υπεύθυνο που, επομένως, η διαιώνισή του είναι συνάρτηση με τη διαιώνιση του είδους και την επιβίωσή του σε έναν θυμωμένο πλανήτη. Οι δεύτεροι, οι ανυποψίαστοι υποτελείς, πνίγηκαν στις τύψεις τους γιατί τάχα η καταναλωτική τους απληστία, η περιβαλλοντικά ανεύθυνη ατομική συμπεριφορά τους, η προθυμία με την οποία ψώνιζαν τα ρυπογόνα αγαθά που τους πουλούσαν οι πρώτοι, έφεραν τον πλανήτη στα όρια εμφράγματος. Για τους συνενόχους υποτελείς είναι μονόδρομος να ακολουθήσουν την καλή, καταπράσινη θέληση των κυρίαρχων. Αυτό είναι το μεγαλύτερο πράσινο ξέπλυμα της φαιοπράσινης οικονομίας. Η επιβολή ενός ηθικού, ιδεολογικού, επιστημονικοφανούς και τεχνολογικού προτύπου, του μοντέλου των αρνητικών εκπομπών ή του λεγόμενου μηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, στο οποίο κατευθύνονται τεράστιοι δημόσιοι και ιδιωτικοί πόροι, χωρίς να θίγεται η ουσία της ληστρικής σχέσης της αγοράς με τη φύση, της οικονομικής μεγέθυνσης με τα όρια της γης, του ατομικού κέρδους με τη συλλογική επιβίωση. (...) Είναι προφανές ότι ένα βιώσιμο μέλλον περιλαμβάνει και καθαρή ενέργεια και οχήματα χωρίς ρύπους. Αλλά η βιασύνη με την οποία ο φαιοπράσινος καπιταλισμός τα επιβάλει εδώ και τώρα, αποφεύγοντας τα ενοχλητικά ερωτήματα της επιστήμης και του μέλλοντος, προδίδει απλώς ότι οι προτεραιότητές του μένουν αμετάβλητες: ξίγκι από τη μύγα, κέρδος από την απελπισία, κέρδος κι από την ελπίδα. Η απληστία βάφεται φαιοπράσινη.

Έβλεπα αυτές τις συγκλονιστικές φωτογραφίες και διάβαζα διάφορους φίλους να γράφουν “ο λαός θα σώσει τον λαό” για τους κατοίκους της Εύβοιας και αναλογιζόμουν ότι ο κόσμος καίγεται και ο πρωθυπουργός αλλάζει κυβερνητική εκπρόσωπο. Μόνη μας ελπίδα, να ξανακοιταχτούμε πιο καθαρά και να βάλουμε μπρος ό,τι έχουμε να κάνουμε ο καθένας, μέσα από τις στάχτες. Μπήκαμε στα μνημόνια ακούγοντας φιλελεύθερους διανοούμενους να μας λένε ότι ο Έλληνας έχει μονίμως το χέρι απλωμένο προς το κράτος, και καταλήγουμε σήμερα να μην μπορούμε καν να περιμένουμε ότι όταν καίγεται το σπίτι μας θα υπάρχει ένα πυροσβεστικό, όταν αρρωσταίνουμε ένας γιατρός. Μιλάω με την περίεργη φόρτιση ενός ανθρώπου που δεν ήταν εκεί, αλλά που προσπάθησε και θα ήθελε να βρίσκεται εκεί για να συμμετάσχει στην αλληλέγγυα ανυπακοή της Εύβοιας. Η φωτιά δίνει ένα περίεργο μάθημα αλληλεγγύης, διότι αν πιστεύει ο καθένας ότι θα την αντιμετωπίσει στον κήπο του σπιτιού του, καιγόμαστε όλοι. Πρόκειται λοιπόν για το πιο οδυνηρό μάθημα αλληλεγγύης που μπορεί να λάβει κανείς. Η τωρινή μάχη είναι μία μάχη με τις ψευδαισθήσεις, ως προς το ποιος βρίσκεται δίπλα μας και απέναντι μας. Η δράκα των καλοπερασάκηδων που κυβερνά δεν θα νοιαστεί κανέναν και τίποτα. Οι ανθρώπινες αλυσίδες που είδαμε είναι ό,τι έχουμε. Αυτό το πάθος να κάνουμε κάτι μαζί την ώρα που προελαύνει η καταστροφή, ας είναι το πικρό δίδαγμα των ημερών.

"Το αίτημα του σοσιαλισμού δεν περιγράφει ούτε μια ουτοπία, ούτε ένα καθεστώς. Αποτελεί μια απελευθερωτική διαδικασία... Μια κοινωνία που η παραγωγή θα οργανώνεται δημοκρατικά με κριτήριο την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, την εκπλήρωση των επιθυμιών και όχι το κέρδος... Μια άλλη Ελλάδα όμως σημαίνει και μια πιο δημοκρατική Ελλάδα. Με ένα σύγχρονο πλαίσιο για την κατοχύρωση και τη διεύρυνση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Για την ουσιαστική ισότητα των φύλων και την αντιμετώπιση της ανησυχητικής επίθεσης στα δικαιώματα των γυναικών. Κανένα μοντέλο όμως δεν μπορεί να γίνει ανεκτό σήμερα αν δεν περιέχει τον σεβασμό των φυσικών πόρων. Τα αποτελέσματα της κλιματικής κρίσης είναι ήδη εδώ... Με στόχο μια οικονομία που στηρίζεται στη γνώση, την έρευνα και την καινοτομία. Μια οικονομία που δημιουργεί όχι μόνο περισσότερες, αλλά και ποιοτικότερες θέσεις εργασίας. Θέσεις πλήρους απασχόλησης με πλήρη δικαιώματα... Με αποφασιστική στήριξη του δημόσιου εκπαιδευτικού μας συστήματος, που αποτελεί τη σημαντικότερη επένδυση για το μέλλον της κοινωνίας μας... Έτσι η δημοκρατία μας θα αγκαλιάζει το σύνολο της κοινωνικής ζωής και θα αποτελεί η ίδια παραγωγική δύναμη, όπου η συλλογικότητα αναδεικνύει έμπρακτα την υπεροχή της έναντι της ατομικότητας και η αλληλεγγύη την ισχύ της έναντι του ανταγωνισμού. Ένας πολιτισμός ελεύθερος από το κέρδος, γόνιμος, δημιουργικός, που θα εμψυχώνει και θα ενθαρρύνει νέες αυτεξούσιες συλλογικότητες. Μια καθημερινότητα πλούσια και αυθεντική" (από τη διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία). Αν καταφέρουμε, και οφείλουμε να το κάνουμε για τους εργαζόμενους και τους συμμάχους τους, να εξειδικεύσουμε αυτούς τους στόχους σε τέτοιο βαθμό που να αγγίζουν τα όρια ενός κυβερνητικού προγράμματος, θα κάνουμε και πάλι την ελπίδα ζωντανή πραγματικότητα. Όλα στο χέρι μας είναι.