Macro

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι εξπέρ στην άσκηση πολιτικής όπου, κατά τη διατύπωσή του, το ενδιαφέρον είναι «η επικοινωνία και όχι η ουσία». Αγώνες μπάσκετ στην Ουάσιγκτον, αγώνες τένις στην Αγγλία, Σαββατοκύριακα στη Βοστόνη, τριήμερο στην Αγγλία, Χριστούγεννα στο Μέτσοβο και φωτογραφίες. Πολλές φωτογραφίες. Στο αεροπλάνο της γραμμής να μας κουνάει το πρωθυπουργικό ζεύγος τα εισιτήρια - καθρεφτάκια για τους ιθαγενείς, αλλά όχι και το πρωθυπουργικό σκάφος που ακολουθούσε εις υγείαν των κορόιδων ιθαγενών, φωτογραφίες ηλιοκαμένες, φωτογραφίες οικογενειακές, φωτογραφίες με mountain bike και κοντοβράκι, φωτογραφίες πάνω απ’ όλα ενός αθεράπευτα ερωτευμένου ζεύγους, φωτογραφίες μέχρι σκασμού.

Αν το δούμε πολιτικά, το περιβαλλοντικό ζήτημα είναι θέμα ανθρώπινων δικαιωμάτων. Είναι το καθολικό δικαίωμα πρόσβασης σε καθαρό νερό, γη και αέρα. Και είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα για την Αριστερά, όπως η πρόσβαση σε δωρεάν Υγεία και Παιδεία. Μια τέτοια θεώρηση παράγει αποτελέσματα σε μια σειρά ζητημάτων, όπως η ιδιωτικοποίηση των φυσικών πόρων, το πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων, η στρατηγική των επενδύσεων, η επίτευξη της ενεργειακής επάρκειας, και, φυσικά, η νομοθεσία που θα εξασφαλίζει την ύπαρξη καθαρού νερού, γης και αέρα και με την ενθάρρυνση “καλών πρακτικών”. Η Αριστερά καλείται να επαναφέρει τη συζήτηση για τα δικαιώματα στη σωστή βάση. Οφείλει να επεξεργαστεί ένα σχέδιο που να τα περιλαμβάνει όλα ταυτόχρονα, ένα σχέδιο ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο, χωρίς όμως να υποχωρεί από τις βασικές της αρχές. Είναι δύσκολο και, πολλές φορές, η ισορροπία ανάμεσα στη διασφάλιση των θέσεων εργασίας και των εργασιακών δικαιωμάτων -ή ανάμεσα στην ενεργειακή επάρκεια και την προστασία του περιβάλλοντος φαίνεται αδύνατη. Πρέπει όμως να ανοίξει αυτή η συζήτηση και να ανοίξει με σωστό τρόπο. Γιατί τα δικαιώματα ή θα είναι καθολικά, δηλαδή για όλους και σε όλους τους τομείς εξίσου, ή δεν θα υπάρχουν καθόλου.

Μείζον είναι το θέμα με τα κολέγια. Φυτεύτηκε στο νομοσχέδιο διάταξη με την οποία, απόφοιτοι κολεγίων οι οποίοι δεν έχουν πετύχει αναγνώριση των ακαδημαϊκών τους τίτλων από τον ΔΟΑΤΑΠ, αποκτούν παρόλα αυτά την δυνατότητα ως «πανεπιστημιακής μόρφωσης υποψήφιοι» να παίρνουν μέρος σε διαγωνισμούς για διορισμό στο Δημόσιο, αρχής γενομένης από τους διαγωνισμούς για εκπαιδευτικούς. Δεν είχε τη δυνατότητα το υπουργείο με βάση την ισχύουσα νομοθεσία του ΣΥΡΙΖΑ (ν. 4589/2019) να το κάνει αυτό, και για αυτό δεν μπόρεσαν να πάρουν μέρος στο διαγωνισμό για προσλήψεις μόνιμων εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής ο απόφοιτοι μη αναγνωρισμένων κολεγίων, όπως για τον ίδιο λόγο δεν μπορούν να πάρουν μέρος στο διαγωνισμό για τους λοιπούς μόνιμους εκπαιδευτικούς. Κι έρχεται η κυρία Κεραμέως να το ανατρέψει αυτό με ένα άρθρο και να τους δώσει το δικαίωμα να διεκδικήσουν την πρόσληψή τους χωρίς αναγνωρισμένα πτυχία. Πρωτοφανές και άδικο για τους υπόλοιπους -εκατοντάδες χιλιάδες- αποφοίτους! Ουσιαστικά, αυτό σημαίνει παράκαμψη του άρθρου 16 του Συντάγματος, που προβλέπει ότι τα πανεπιστήμια στην Ελλάδα είναι δημόσια. Τα υπόλοιπα, εκείνα του εξωτερικού που είναι ομοταγή, πρέπει να περνούν από διαδικασία κρίσης από τον ΔΟΑΤΑΠ. Οι ρυθμίσεις Κεραμέως λοιπόν επιδιώκουν να δημιουργήσουν τετελεσμένο, ώστε στη συνέχεια οποιοσδήποτε κατέχει αδιαβάθμητο τίτλο κολεγίου από το εξωτερικό ή και το εσωτερικό, με βάση μια ασαφή επαγγελματική αναγνώριση, να μπορεί να παίρνει μέρος σε διαγωνισμούς για μόνιμα στελέχη του Δημοσίου. Είναι παράθυρο (όπως και η Καθημερινή και άλλα ΜΜΕ έγραψαν σήμερα), σύντομα θα γίνει μεγάλη πόρτα που θα υποβαθμίσει και την εκπαίδευση αλλά και το δικαίωμα των νέων να συμμετέχουν στους διαγωνισμούς του Δημοσίου, ανταγωνιζόμενοι μόνο εκείνους που πάσχισαν και κατέχουν αναγνωρισμένο πτυχίο· εκείνους που έχουν δηλαδή ισότιμα προσόντα. Δεν υπάρχει επαγγελματική ισότητα με ανισότιμα προσόντα. Άκουσα τις δικαιολογίες του υπουργείου περί συμμόρφωσης με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Ακούσαμε για αντιδράσεις της Κομισιόν. Τι ακριβώς λέει η Κομισιόν; Πού είναι το έγγραφό της; Γιατί δεν το καταθέτετε; Κάνατε διάλογο μαζί της; Μήπως εσείς υποκινήσατε τυχόν αντιδράσεις; Γιατί σπεύδετε τώρα με αυτή τη διάταξη να ικανοποιήσετε τις ορέξεις των ιδιοκτητών κολεγίων και τα ιδιωτικά συμφέροντα; Έχετε αναλάβει δεσμεύσεις; Καλούμε να αποσύρετε αμέσως αυτή τη διάταξη. Είναι προκλητική για τη νέα γενιά και τη δημόσια εκπαίδευση στη χώρα μας. Να την αποσύρετε ώστε να γίνει δημόσιος διάλογος. Όπως πηγαίνετε, το βασικό προσόν «αριστείας» για να διοριστεί ένας νέος επιστήμονας στην εκπαίδευση, δεν θα είναι τα ακαδημαϊκά προσόντα του αλλά το Ε9 και το εκκαθαριστικό της εφορίας της οικογένειάς του. Προβλέπω δε, ότι με τη φόρα που έχει πάρει η κυβέρνησή σας σύντομα θα ξηλώσει το νόμο για την προστασία των εκπαιδευτικών στα ιδιωτικά σχολεία, δηλαδή -ουσιαστικά- την προστασία του δικαιώματος των παιδιών σε αξιόπιστη εκπαίδευση. Γιατί αξιόπιστη εκπαίδευση σημαίνει διασφάλιση του δικαιώματος του καθηγητή να κάνει το μάθημα χωρίς παρεμβάσεις από τον σχολάρχη.

Μήπως είναι προτιμότερο, αντί να περιμένουμε τη μεσολάβηση του Τραμπ, να προτείνουμε στην Άγκυρα, στο πλαίσιο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, την απαγόρευση των εξορύξεων στο Αιγαίο, όπου ο «γαλάζιος χρυσός» του τουρισμού είναι άπειρα πιο πολύτιμος από το «μαύρο χρυσό»; Μήπως ήρθε η ώρα τώρα να δοκιμάσουμε τις διαθέσεις της Άγκυρας απέναντι σε μια τέτοια πρόσκληση επιταχύνοντας και ξεκινώντας άμεσα έναν νέο και τελικό κύκλο διαπραγματεύσεων για την επίλυση του κυπριακού και την απαλλαγή τού νησιού από τον κίνδυνο της ντε φάκτο διχοτόμησης; Μήπως ήρθε η ώρα, αντί της μονομερώς προσανατολισμένης στην αναζήτηση στήριξης από τον Τραμπ πολιτικής, να γίνει ξανά πράξη η αναζήτηση συμμάχων και συμπαικτών σε πρωτεύουσες που έχουν παραμεληθεί, όπως η Μόσχα, ή οι πρωτεύουσες του (πρώην και νυν) Τρίτου Κόσμου; Μήπως ήρθε η ώρα να πιέσει η Ελλάδα, όχι μόνο σαν κυβέρνηση αλλά στο πλαίσιο μιας πανευρωπαϊκής διακομματικής (της ευρύτερης δυνατής) συνεργασίας, ώστε να αφυπνιστεί η ΕΕ, να αναλάβει το ρόλο που της αναλογεί όχι μόνο στη ΝΑ, αλλά σε ολόκληρη τη Μεσόγειο; Αυτά τα στοιχεία, με τον αναγκαίο εμπλουτισμό από τους ειδικούς, μπορούν να αποτελέσουν όχι μόνο ένα σύνολο ad hoc προτάσεων, συμπληρωματικών σε μια τρέχουσα αντιπολιτευτική πρακτική, αλλά και την απαρχή μιας συνολικής αντιπρότασης, μιας νέας στρατηγικής που θα εμπνέει την ελληνική εξωτερική πολιτική.

Τέτοιου είδους πρωτοβουλίες δεν είναι στις σκέψεις και τις επιλογές της Νέας Δημοκρατίας. Το ότι τα ψήφισε ως αντιπολίτευση, είχε να κάνει με το τότε «φαίνεσθαι». Εξάλλου πολλά από τα οποία ψήφισε, φορώντας την «προβιά», τώρα ως κυβέρνηση με προκλητικό τρόπο τα αφήνει στις καλένδες. Θυμίζω τη 13η σύνταξη, που τη χαρακτήριζε ψίχουλα και άφηνε να εννοηθεί ότι αυτή θα την αποκαταστούσε πλήρως. Την αύξηση του κατώτερου μισθού, που θα έφθανε με βάση την αύξηση του ΑΕΠ, όπως εκτιμούσε η ίδια, στο 33%, ενώ τώρα δεν θα γίνει καθόλου, γιατί έδωσε 11% ο ΣΥΡΙΖΑ. Το μέρισμα που άδειασε 800.000 αδυνάτους και άφησε την αγορά μείον 600 εκατ. ευρώ κατά τη διάρκεια των εορτών. Τον ΕΝΦΙΑ που θα μείωνε ακόμα πιο πολύ για τους φτωχούς και εννοούσε 250 εκατ. ευρώ που χάρισε στα μεγάλα εισοδήματα. Χρήματα που έλειψαν κι αυτά από την αγορά. Επειδή επιβεβαιώνεται ότι «ο λύκος την τρίχα αλλάζει, όχι τη γνώμη» ας επιδιώξουμε κατ΄ ελάχιστον να την υποχρεώσουμε στην προεκλογική «προβιά».

Το μεγάλο στοίχημα σήμερα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει ένα κόμμα μη-κανονικό, με τους όρους του παλιού πολιτικού συστήματος που χρεοκόπησε τη χώρα. Ένα κόμμα που δεν φοβάται την πολιτική μοναξιά όταν αυτή επιβάλλεται από τη συγκυρία. Ένα κόμμα που θα μπορεί να εκφράζει ένα ευρύ δημοκρατικό/ριζοσπαστικό ρεύμα μέσα στην ελληνική κοινωνία και την ίδια στιγμή να δημιουργεί πλειοψηφίες και να ανοίγει δρόμους εκεί που σήμερα δεν υπάρχουν. Ένα κόμμα, τέλος, που δεν φοβάται να ακούει και να μαθαίνει από τη συλλογική επινοητικότητα των πολλών, των "αόρατων", των κοινωνικών αγώνων. Θα αμφισβητεί δηλαδή καθημερινά, μέσα από την πρακτική του, την αντίληψη ότι η πολιτική είναι δουλειά των λίγων και των ειδικών. Άρα ένα κόμμα με παρέμβαση στο σύνολο των κοινωνικών χώρων, που η ιδιότητα του μέλους αποτελεί τιμή και φέρει μαζί της υποχρεώσεις και δικαιώματα. Ένα κόμμα, τέλος, που υπηρετεί το συλλογικό αίτημα για ουσιαστική κοινωνική αλλαγή υπέρ του κόσμου της εργασίας και της κοινωνικής πλειοψηφίας και άρα παραμένει στη σωστή μεριά της Ιστορίας.