Macro

15
01

Περί τάσεων κι αντιστάσεων

Με την κατάθεση των κειμένων προφανώς ξεκίνησε και η μεγάλη κουβέντα για τις τάσεις και τι ρόλο θα έπρεπε να έχουν οι τάσεις στο ΣΥΡΙΖΑ. Ορισμένοι βέβαια ξεχνούν πως ο χώρος της Αριστεράς ανέκαθεν είχε τάσεις και ιδεολογικά ρεύματα. Το καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα αφιερώνει κι ολόκληρο άρθρο, το άρθρο 21, το οποίο καθιερώνει της τάσεις ως λειτουργικό κομμάτι του κόμματος «Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα πολιτικά και οργανωτικά ενιαίο. Δεν αποτελεί άθροισμα ιδιαίτερων πολιτικών ομάδων. Στο πλαίσιό του αναγνωρίζεται η δυνατότητα ύπαρξης και λειτουργίας τάσεων και ρευμάτων ιδεών. Τα μέλη του κόμματος έχουν τη δυνατότητα να συνδιαμορφώνουν και να προβάλλουν συλλογικά τις απόψεις και προτάσεις τους μέσα στο κόμμα αλλά και δημόσια.». Που έγκειται λοιπόν όλη η ενόχληση; Τα διαβάσανε άραγε όλοι αυτοί που βιάστηκαν να κατακρίνουν; Να σημειώσω εδώ πως τα κείμενα αυτά εγκρίθηκαν από το Πολιτικό Συμβούλιο του κόμματος αλλά κι από τον ίδιο το σ. Πρόεδρο. Όποιος αφιερώσει το χρόνο να διαβάσει αυτά τα κείμενα θα καταλάβει πως είναι ξεκάθαρα κείμενα συμβολής στα πλαίσια του προσυνεδριακού διαλόγου. Κείμενα τα οποία έρχονται σε μία περίοδο δύσκολη (18 μήνες μετά την εκλογική ήττα του κόμματος) αναγνωρίζοντας το πρόβλημα που έχει εδώ και καιρό ο ΣΥΡΙΖΑ, στην επικοινωνία με την κοινωνία και τα κινήματα αλλά και την αδυναμία που έχει παρατηρηθεί στην άσκηση αντιπολίτευσης η οποία φαίνεται σε μεγαλύτερο μέρος να βασίζεται στον καταγγελτικό λόγο. Το καθένα απ’αυτά προτείνει τη δική του πρόταση για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα και πώς μπορούμε να τα διαχειριστούμε. Το δεδομένο είναι πως έχει έρθει η ώρα όλοι μαζί να συζητήσουμε, να προτείνουμε και να συνδιαμορφώσουμε το αφήγημά μας που θα εμπνεύσει την κοινωνία και τον κινηματικό χώρο. Τα κείμενα της ΡΕΝΕ και της Ομπρέλας είναι η αρχή της συζήτησης! Αντί ορισμένοι να βιάζονται να φιμώσουν ή να απαξιώσουν αυτά τα κείμενα, ας σταματήσουν να παίζουν τους μπουρλοτιέρηδες κι ας μάθουν πως η αριστερά, ποσο μάλλον ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν, είναι και θα είναι χώρος Δημοκρατίας, συζήτησης και συνδιαμόρφωσης πολιτικών γραμμών.
Περισσότερα »
14
01

Δ.Σ. Συλλόγου Μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού Παντείου Πανεπιστημίου: Αλήθειες και μύθοι για τα δημόσια Πανεπιστήμια

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια συστηματική προσπάθεια συγκρότησης μιας αρνητικής αναπαράστασης για τα δημόσια Πανεπιστήμια. Κατασκευάζονται και δημοσιεύονται από τα μέσα επικοινωνίας μύθοι για τα δημόσια Πανεπιστήμια. Ως σύλλογος Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού θα θέλαμε να ανασκευάσουμε μέρος αυτής της κατασκευασμένης μιντιακής πραγματικότητας. Μύθος 1: «Να γίνουν τα ελληνικά Πανεπιστήμια όπως όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου». Μύθος 2: «Τα δημόσια Πανεπιστήμια δεν είναι επαρκώς διεθνοποιημένα και δεν κάνουν έρευνα υψηλού επιπέδου». Μύθος 3: «Πρέπει να ενισχυθούν τα ταξίδια για υπογραφή συμφωνιών με ξένα Πανεπιστήμια, να αναδειχθούν προγράμματα στην αγγλική και να κληθούν να διδάξουν στη χώρα ξένοι επιστήμονες που θα συντελέσουν στη διεθνοποίηση». Μύθος 4: «Τα Πανεπιστήμιά μας είναι χαμηλού επιπέδου καθώς σε αυτά εισέρχονται φοιτητές με Μ.Ο. 3». Μύθος 5: «Τα δημόσια Πανεπιστήμια είναι κέντρα ανομίας». Μύθος 6: «Σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου υπάρχουν είσοδοι φοιτητών με κάρτα που τα προστατεύει από την παραβατικότητα». Μύθος 7: «Να δημιουργηθεί πανεπιστημιακή αστυνομία για να πατάξει την παραβατικότητα, όπως σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου». Εν κατακλείδι: Τα ελληνικά δημόσια Πανεπιστήμια έχουν ανάγκες και η ελληνική πολιτεία και η κοινωνία οφείλουν να ανταποκριθούν σε αυτές. Δεν χρειάζονται ούτε επιτήρηση ούτε τιμωρία ούτε φυλακή. Χρειάζονται όραμα και μακρόπνοη στρατηγική ενίσχυσης της Ανώτατης Παιδείας. Το οφείλουμε στους νέους και τις νέες. Στο μέλλον του τόπου.
Περισσότερα »
14
01

Αμερική: Μια χώρα χωρισμένη στα δύο με έναν «ακήρυχτο εμφύλιο» σε εξέλιξη

Την δεκαετία του 1980 Ο Τζακ Άμποττ  ενας Αμερικανός κατάδικος έγραψε την εμπειρία του από τις  φυλακές και εξέδωσε με την βοήθεια του Νόρμαν Μέιλερ το βιβλίο με τίτλο  ‘’Στην κοιλιά του κτήνους (In the Belly of the Beast)’’. Αν θα θέλαμε κάτι να τονίσουμε σήμερα είναι ότι το να μιλάς για Σοσιαλισμό στην Αμερική, είναι σαν να μιλάς για Σοσιαλισμό ‘’στην κοιλιά  του κτήνους’’. Και όμως τελευταία αυτό συμβαίνει. Αυτό που έχει θορυβήσει την αστική τάξη της Αμερικής είναι το γεγονός ότι εκατοντάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους και διαδήλωσαν με αφορμή την δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Για πολλές εβδομάδες εκατοντάδες χιλιάδες Αμερικανοί διαδήλωναν και πολλές φορές συγκρουόντουσαν με την αστυνομία. Οι κινητοποιήσεις αυτές ‘’αγκάλιασαν’’ την νεολαία, τους εργαζόμενους, τους διανοουμένους και μεγάλη μερίδα των καλλιτεχνών. Ακόμα και τους ακριβοπληρωμένους παίκτες του Μπάσκετ δεν άφησε ασυγκίνητους. Το ποιο σημαντικό είναι το ότι αυτές οι κινητοποιήσεις βρήκαν πολιτική έκφραση στην αριστερή ριζοσπαστική πτέρυγα του δημοκρατικού κόμματος με κύριο εκπρόσωπο τον Μπέρνι Σάντερς. (...) Αυτό που ξεκίνησε δεν πρόκειται να σταματήσει. Στην Αμερική έγινε αυτό που απευχόταν η αστική τάξη. Σαν αποτέλεσμα της κρίσης, της φτώχειας και της καπιταλιστικής απληστίας και βαρβαρότητας, η αμερικανική κοινωνία βρίσκεται σε μια βαθειά ταξική και κοινωνική πόλωση. Η κρίση και τα προβλήματα δεν πρόκειται να σταματήσουν και  ο καπιταλισμός θα οδηγεί στην εξαθλίωση εκατομμύρια νέους εργαζόμενους. Αυτό σαν γεγονός θα τροφοδοτεί την ένταση και τις συγκρούσεις. Η κρίση θα αυξήσει και  τις εργατικές κινητοποιήσεις. Ο νέος πρόεδρος Μπάιντεν δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει με ‘’λουλούδια’’ τις κινητοποιήσεις και τις εξεγέρσεις που έρχονται. Θα στηριχτεί και αυτός στην καταστολή και αργότερα και στους ίδιους παραστρατιωτικούς που στηριζόταν ο Τραμπ. Οι εργαζόμενοι πρέπει να συνδέσουν και να ενώσουν τους αγώνες τους με τα κινήματα  μέσα από  κοινές διεκδικήσεις. Πάνω από όλα πρέπει να προετοιμάσουν το δικό τους κόμμα που ήδη έχει σαν πρόπλασμα το κίνημα που συσπειρώθηκε γύρω από τον Μπέρνι Σάντερς και τα κινήματα των δρόμων. Οι ιδέες του Σοσιαλισμού δίνουν  όραμα σε εκατομμύρια Αμερικανούς εργάτες και νεολαίους  και ανοίγουν το δρόμο για να πάρουν τα όνειρα (του Τζο Χιλ, των Σάκο και Βαντσέτι, του Αύγουστου Σπάις και των νεκρών του Σικάγο, των ‘’εργατών του κόσμου‘’ και των ‘’Wobblies’’) εκδίκηση.
Περισσότερα »
14
01

Ο Μαξ Βέμπερ, θύμα αστυνομικής βίας

Στον τόμο «Οικονομία και Κοινωνία», αυτή τη μεγάλη συλλογή κειμένων που εκδόθηκε μετά τον θάνατό του από τη σύζυγό του, Μαριάνε Βέμπερ, το 1921, ο κοινωνιολόγος [Μαξ Βέμπερ] προτείνει τον περίφημο ορισμό του για το κράτος: Μπορούμε να ορίσουμε ως «κράτος» έναν πολιτικό θεσμό, γράφει, όταν «αυτός διεκδικεί επιτυχώς […] το μονοπώλιο του νόμιμου φυσικού καταναγκασμού (Zwang)». Προσθέτει επίσης ότι το κράτος χρησιμοποιεί πολλά άλλα μέσα για να εξασφαλίσει την υπακοή, αλλά «η απειλή και ενδεχομένως η εφαρμογή της βίας» είναι παντού, «σε περίπτωση αποτυχίας των άλλων μέσων, το έσχατο μέσο (ultima ratio)». Στη διάλεξή του για την «Πολιτική ως Επάγγελμα» (1919), ο Βέμπερ προτείνει έναν ελαφρώς διαφορετικό ορισμό: «Το κράτος είναι αυτή η ανθρώπινη κοινότητα η οποία, εντός καθορισμένης περιοχής [...] διεκδικεί για τον εαυτό της και καταφέρνει να επιβάλει το μονοπώλιο της νόμιμης φυσικής βίας». Αλλά η θεμελιακή ιδέα, προφανώς, είναι η ίδια. Αυτός ο ορισμός του κράτους από τον Βέμπερ έχει θεωρηθεί -και δικαίως- κατάλληλος, από διάφορα ρεύματα των κοινωνικών επιστημών. Δεν απέχει και πολύ από τις μαρξιστικές θέσεις… Επιπλέον, ο ίδιος ο Βέμπερ, στην «Πολιτική ως Επάγγελμα», παραθέτει για να υποστηρίξει το επιχείρημά του -όχι δίχως μια στάλα ειρωνείας- τίποτα λιγότερο από Λέον Τρότσκι: «“Κάθε κράτος βασίζεται στη βία”, δήλωνε ο Τρότσκι απ’ την πλευρά του στο Μπρεστ Λιτόφσκ». Πρέπει ωστόσο να τονιστεί πως αυτός ο ορισμός είναι απολύτως «Wert-frei», απαλλαγμένος από αξιολογική κρίση. Η εν λόγω «νομιμότητα» εδώ δεν έχει καμία σημασία καθ’ εαυτή. Δεν είναι μια ηθική αρχή, μια καντιανή κατηγορική προσταγή, τίποτα περισσότερο από έναν καθολικό κανόνα δικαίου. Οπως μας υπενθυμίζει η επιφανής ειδικός για τον Βέμπερ, Κατρίν Κολιό-Τελέν, σ’ ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Le Monde στις 19 Φεβρουαρίου 2020, «ο όρος “νόμιμος”, σε αυτόν τον ορισμό, δεν έχει κανονιστική έννοια: δεν είναι το ισοδύναμο του “δίκαιου” ή “ορθολογικά θεμελιωμένου”. Η μονοπώληση από το κράτος της νόμιμης βίας […] είναι ένα δεδομένο γεγονός: ένα συγκεκριμένο είδος εξουσίας, σε μια ορισμένη περιοχή, κατάφερε να επιβάλει την ηγεμονία του σε άλλους τύπους εξουσίας που το ανταγωνίζονταν κατά τους προηγούμενους αιώνες». Πράγματι, η έννοια της «νομιμότητας» σημαίνει για τον Βέμπερ μόνο την πίστη στη νομιμότητα της εξουσίας, την αποδοχή της ως νόμιμης από τα υποκείμενα της κυριαρχίας. Οπως γνωρίζουμε, ο Βέμπερ διακρίνει τρεις τύπους νομιμοποίησης της κυριαρχίας (και συνεπώς του μονοπωλίου του κράτους στη βία): ● Ορθολογική (ή νομική ή ορθολογική-γραφειοκρατική): η πίστη στη νομιμότητα των υφιστάμενων ρυθμίσεων ● Παραδοσιακή: η πίστη στην ιερότητα των παραδόσεων και των αρχών που τις επικαλούνται ● Χαρισματική: η πίστη στον ιερό, ηρωικό ή εξαιρετικό χαρακτήρα ενός ατόμου. Η νομιμότητα για την οποία μιλά ο Βέμπερ δεν έχει κατ’ ανάγκη μια σχέση με το κράτος δικαίου. Δεν είναι παρά μόνο μια πεποίθηση, η αποδοχή ενός λόγου νομιμοποίησης, μέσα σε όλες τις δυνατές μορφές κράτους, συμπεριλαμβανόμενης της απολυταρχίας, της παραδοσιακής νομιμότητας ή μιας προσωπικής δικτατορίας της χαρισματικής νομιμότητας. Για να δώσουμε ένα ακραίο παράδειγμα, το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με κράτος δικαίου: το Τρίτο Ράιχ είναι, χωρίς καμιά αμφιβολία, ένα κράτος υπό την έννοια του βεμπεριανού ορισμού: κατά τη διάρκειά του, «διεκδίκησε επιτυχώς το νόμιμο μονοπώλιο του φυσικού καταναγκασμού». Μετά την ήττα του ναζισμού, στρατιωτικοί και διοικητικά στελέχη του (διοικητές στρατοπέδων συγκέντρωσης κ.λπ.) προσπάθησαν να «νομιμοποιήσουν» τα εγκλήματά τους με δυο ισχυρισμούς: ● Την υπακοή στις ανώτερες αρχές (ορθολογική-γραφειοκρατική νομιμότητα) ● Τον όρκο της πίστης στον Φίρερ (χαρισματική νομιμότητα). Αυτοί οι ισχυρισμοί απορρίφθηκαν από το Δικαστήριο της Νυρεμβέργης και οι ένοχοι τιμωρήθηκαν με φυλάκιση ή απαγχονισμό.
Περισσότερα »
14
01

Ερωτήματα και απαντήσεις χωρίς τη χρήση μάσκας

Δεν θα κάνουμε ότι ξεχάσαμε τάχα το ερώτημα του κυβερνητικού εκπρόσωπου «έπρεπε να κλείσουν με τη βία οι ναοί;», ας το απαντήσουμε με σαφήνεια: όχι. Όπως δεν έπρεπε να αντιμετωπιστούν με πολύ ωμότερη αστυνομική βία οι εντελώς συμβολικές εκδηλώσεις τιμής στις 17 Νοεμβρίου και τις 6 Δεκεμβρίου. Ένας χρόνος σχεδόν, ωστόσο, ήταν αρκετός για να πειστούν και οι θρησκευόμενοι και οι ιεράρχες, ότι υπάρχουν θρησκευτικές πρακτικές που αποτελούν παραβίαση του νόμου που προνοεί για την καταπολέμηση των λοιμωδών νοσημάτων. Και δεν είναι θέμα σεβασμού του νόμου, αλλά της ανθρώπινης ζωής η συμμόρφωση με τον υγειονομικό κανόνα. Και ότι η θρησκευτική πεποίθηση δεν αποτελεί επαρκή νομικά και ηθικά λόγο για ειδική μεταχείριση. Τίποτα από όλα αυτά δεν μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση με οδηγό μια μεροληπτική πολιτική κατεύθυνση και με μια συμπεριφορά αλά καρτ, που έσπερνε και εξακολουθεί να σπέρνει σύγχυση, αμφιβολίες και να καλλιεργεί την πεποίθηση ότι τα μέτρα παίρνονται για άλλους από τους διακηρυσσόμενους λόγους, Ο,τι χειρότερο, δηλαδή, για την οχύρωση του πληθυσμού μιας χώρας απέναντι σε μια πανδημία.
Περισσότερα »
13
01

Μάκης Σπαθής: Συμβολή και Παρατηρήσεις επί του Κειμένου της Ομπρέλας

Για την επιτυχία ενός αποτελεσματικού κοινωνικού και πολιτικού μετώπου στη σημερινή συγκυρία είναι αναγκαίες  τουλάχιστον δύο προϋποθέσεις: α) Η συστηματική ανάλυση, μελέτη και καταγραφή των κοινωνικών αναγκών σήμερα, η εμπεριστατωμένη απεικόνιση των πολιτικών τάσεων του εκλογικού σώματος αλλά και η αποτύπωση των κυρίαρχων ιδεολογικών και ψυχολογικών συμπεριφορών των κοινωνικών υποκειμένων, που αυτές καθορίζουν την στάση των ανθρώπων σε συνδυασμό με την οικονομική τους κατάσταση και την πολιτική τους ένταξη. Μία τέτοια μελέτη όμως για να είναι ακριβής δεν μπορεί να περιορίζεται στις ποιοτικές και ποσοτικές αναλύσεις των εμπειρικών δημοσκοπικών ερευνών της κοινής γνώμης επί διαφόρων ερωτημάτων της συγκυρίας. Η παραπάνω μελέτη απαιτεί μία σοβαρή και σε βάθος κοινωνιολογική ανάλυση της ελληνικής κοινωνίας από τη Μεταπολίτευση, που θα συνοδεύεται από τις πολιτικές καταγραφές, τις κοινωνικές διεκδικήσεις και τις δικαιωμένες ή αδικαίωτες επιδιώξεις των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων. Μία ανάλυση που θα επικεντρώνεται κυρίως στις μεγάλες ανατροπές που δημιουργήθηκαν στο πολιτικό σύστημα την τελευταία κυρίως δεκαετία μετά την κρίση χρέους του 2008, και δημιούργησαν τους όρους για την ανάδειξη του αρχικά πρωταγωνιστικού ρόλου στη ζωή του τόπου, του πολιτικού υποκείμενου της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, όπως αυτό εκπροσωπήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πού σήμερα βρίσκεται σε κάμψη και αμφισβήτηση για το εάν μπορεί και θέλει να αποτελεί το φορέα για σημαντικές πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές ανατροπές. Μια τέτοια ανάλυση θα απαντήσει τι εννοούμε σήμερα όταν αναφερόμαστε στη μεγάλη Προοδευτική Παράταξη, το "μεσαίο χώρο", στον περίφημο "κεντρώο" χώρο και τη διαίρεση μεταξύ "λαϊκιστών και εκσυγχρονιστών" που επικαλούνταν  συστηματικά οι αστικές δυνάμεις από την εποχή της "Παπανδρεικής" κυριαρχίας και της "Σημιτικής" της  μετάλλαξης. Μπορεί επίσης να απαντήσει στο ερώτημα για το πώς πολιτικά σήμερα εκπροσωπείται ο επί τρεις δεκαετίες κόσμος του ΠΑΣΟΚ, να εξηγεί δηλ. το ότι το μεγάλο λαϊκό τμήμα του μετακόμισε στο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το "ριζοσπαστικό" ή "ακραίο κέντρο" που απαρτιζόταν από τους «κοσμοπολίτες εκσυγχρονιστές και τεχνοκράτες μεταρρυθμιστές» μετατοπίστηκε κατά ένα μέρος του αρχικά μέσω του Ποταμιού στη ΝΔ, και κατά ένα δεύτερο παραμένει στο ΚΙΝΑΛ, αλλά αλληθωρίζει προς τη ΝΔ, όπως επανειλημμένα αποδεικνύουν όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δημοσκοπήσεων όπου επικροτεί τις πολιτικές της ΝΔ σε ποσοστά μεγαλύτερα ακόμα και από τους καθαρόαιμους δεξιούς ψηφοφόρους. Μία τέτοια ανάλυση θα δώσει ουσιαστική απάντηση στο ερώτημα των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών, στο με ποιους και πάνω σε ποια πολιτική στόχευση μπορεί να οικοδομηθεί σήμερα ένα μέτωπο κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που θα αντιμετωπίσει τη νεοφιλελεύθερη νέο δημοκρατική βαρβαρότητα. β) Το θέμα του κριτικού απολογισμού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, κεφαλαιώδες ζήτημα: μετά την πρώτη απόπειρα που έγινε με το κείμενο απολογισμού σε μία Κεντρική Επιτροπή και έκτοτέ  αγνοείται η τύχη του. Και όταν μιλάμε για απολογισμό εννοούμε την ανάδειξη όλων των αδυναμιών και των λαθών, ατομικών και συλλογικών, που οδήγησαν πολλούς ανθρώπους του ΣΥΡΙΖΑ να χάσουν την εμπιστοσύνη τους. Ενός απολογισμού που θα εξηγεί πειστικά το πλαίσιο και τα όρια μέσα στα οποία προσπαθήσαμε να υλοποιήσουμε ένα πρόγραμμα υπεράσπισης κοινωνικών διεκδικήσεων στην πενταετία της διακυβέρνησης δίχως την αναγκαία επιτυχία και συνακόλουθα με την αμφισβήτηση από την κοινωνία του όλου εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ. Ενός απολογισμού που θα περιλαμβάνει μία σοβαρή ανάλυση των σημερινών οικονομικών και πολιτικών συνθηκών σε Ελλάδα, Ευρώπη και διεθνώς έτσι ώστε να απαντήσει στο εάν και κατά πόσον οι προγραμματικές μας διακηρύξεις είναι σήμερα ρεαλιστικές και μπορούν να οδηγήσουν στις αναγκαίες ανατροπές. Ενός απολογισμού  που θα απαντάει στο εάν πρόκειται για ατομικές πολιτικές ανεπάρκειες ή για μια δομική διαχρονική αδυναμία της ιδεολογικοπολιτικής μας ταυτότητας, που μας εγκλωβίζει στην παράδοση της σοσιαλδημοκρατικής ρεφορμιστικής αριστεράς. Θυμίζω ότι αυτή πάντοτε ισχυριζόταν ότι αρκεί η κατάληψη του κράτους μέσω μιας κυβερνητικής πλειοψηφίας ώστε αυτό να μετασχηματίσει σταδιακά τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής σε σοσιαλιστικό.
Περισσότερα »
13
01

Κύρκος Δοξιάδης: Εσωκομματική κριτική και Αριστερά

Εχω την εντύπωση πως είναι αρκετοί/ές που –όπως εγώ– θα ήθελαν το κείμενο πολύ πιο αιχμηρό σε ζητήματα εσωκομματικής κριτικής και αυτοκριτικής – και πιο συγκεκριμένο. Η αοριστία των διατυπώσεων σε κάποια κρίσιμα σημεία προξενεί την αίσθηση ότι είναι σκόπιμη – ότι έγινε στο πλαίσιο μιας προσπάθειας στρογγυλέματος των διαφορών, ούτως ώστε να «χωρέσει» ένα όντως ευρύτατο φάσμα τάσεων και απόψεων. Και παρ’ όλα αυτά –παρ’ όλες τις υπαρκτές διαφωνίες ή διαφοροποιήσεις ως προς το περιεχόμενο– παρατηρούμε πως επικρατεί σε κύκλους του κόμματος σχεδόν ενθουσιασμός – πρωτοφανής για τα μέχρι τώρα –πρόσφατα τουλάχιστον– δεδομένα του εσωκομματικού κλίματος. Πώς εξηγείται αυτό; Επανερχόμαστε στην «επιτελεστικότητα». Που στην προκειμένη περίπτωση έχει να κάνει ακριβώς με το ευρύ φάσμα που εκπροσωπείται στις υπογραφές. Μέχρι τώρα, η εικόνα που παρουσίαζαν οι εσωκομματικές διαμάχες, όπως την εκμεταλλεύονταν και τη χάλκευαν δεόντως τα αντι-ΣΥΡΙΖΑϊκά μέσα από κοινού με τους γνωστούς αντι-ΣΥΡΙΖΑ «φίλους» του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν η σύγκρουση μεταξύ αφ' ενός του «καλού» ή του «καθαυτό ΣΥΡΙΖΑ», δηλαδή του «Τσίπρα», και αφ' ετέρου του «ΣΥΡΙΖΑ του 3%», δηλαδή των «53» - άντε και κανενός «Σκουρλέτη» ή «Φίλη». Τώρα αυτή η εικόνα εκ των πραγμάτων ανατρέπεται, κανείς δεν πρόκειται να πειστεί ότι πρόκειται για κάτι τέτοιο. Το μόνο κοινό χαρακτηριστικό των όσων συνυπογράφουν είναι ότι δεν συμπεριλαμβάνεται ανάμεσά τους ο ίδιος ο πρόεδρος. Θα προχωρήσω ακόμη παραπέρα. Και θα υποστηρίξω ότι η μόνη ουσιαστική διαφοροποίηση μεταξύ του προέδρου και των όσων συνυπογράφουν συνίσταται ακριβώς στο ότι εκείνος δεν υπογράφει – δεν νομίζω ότι θα είχε καμιά ιδιαίτερη αντίρρηση ως προς το περιεχόμενο. Ο (σχεδόν) ενθουσιασμός λοιπόν που παρατηρείται για το κείμενο προκύπτει από το ότι πρώτη φορά ακούγεται μια συλλογική φωνή που εκφράζει μεγάλο μέρος του ΣΥΡΙΖΑ και που ως τέτοια δεν μπορεί να περιθωριοποιηθεί ή να στοχοποιηθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο, και που δεν είναι ο «Τσίπρας». Μια –συμβολική μόνο, έστω– αμφισβήτηση του αρχηγισμού, που συντελείται χωρίς να αμφισβητείται ο αρχηγός ή οι θέσεις του.
Περισσότερα »
13
01

Ο φόβος του «τρίτου κύματος» δοκιμάζει την αξία του ανασχηματισμού

Κορυφώνεται η ανησυχία των πολιτών για την πορεία της υγειονομικής κρίσης, με βάση τα επιδεινούμενα στοιχεία στην Ελλάδα, και διεθνώς, και την πιθανότητα τρίτου κύματος. Την ανησυχία, όμως, επιτείνει η κυβέρνηση με την αμφιθυμία της, τις εσωτερικές διαφωνίες, τις επιλογές της μην ενισχύοντας το ΕΣΥ, μην παίρνοντας αυστηρά μέτρα πρόληψης, τις κραυγαλέες ελλείψεις σε συγκοινωνίες, σχολεία, χώρους εργασίας. Αυτά θα οδηγήσουν σε αναζωπύρωση «που θα φέρει τη σφραγίδα “Μητσοτάκης”», όπως σημείωσε ο Νάσος Ηλιόπουλος. Μετά την εφεκτική στάση της κυβέρνησης έναντι της εκκλησίας, τη μη αποδοχή των οδηγιών των επιστημόνων για τα σχολεία, τα μπρος – πίσω χωρίς μέτρα, οι κίνδυνοι πολλαπλασιάζονται. Το μείζον ζήτημα έθεσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας, την Παρασκευή στην πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου. «Πρέπει να δράσουμε τώρα», τόνισε μετά ο Αλέξης Τσίπρας εκφράζοντας έντονες ανησυχίες για τους αργούς ρυθμούς στη διαδικασία εμβολιασμού. «Να αναλάβει πρωτοβουλία η χώρα μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να εξασφαλίσει η ΕΕ τις πατέντες των εμβολίων και να δώσει τη δυνατότητα σε κάθε χώρα-μέλος να τις διαχειριστεί, ώστε με τις εγχώριες δυνάμεις φαρμακοβιομηχανίας της να παράγει τις απαραίτητες δόσεις. Όταν τα θέματα αγγίζουν την υπέρτατη αξία της ανθρώπινης ζωής, ευθύνη όλων μας είναι να καταθέτουμε και προτάσεις». Στο πλαίσιο αυτό εξέθεσε την άποψη να συγκληθεί το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών, μαζί με επιστήμονες, για να εξετάσει το όλο πρόβλημα. Κάλεσε επίσης τον πρωθυπουργό «έστω και την ύστατη στιγμή να αφήσει το εγώ απέναντι στο εμείς, απέναντι στην ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας της δημόσιας υγείας. Αλλιώς είναι προφανές ότι θα αναλάβει την ευθύνη σε σχέση με όσα συμβούν στην εξέλιξη της πανδημίας».
Περισσότερα »
12
01

Ο κ. Μητσοτάκης και η νοσταλγία της ΕΡΕ

Ν. Βούτσης: «Ο Μητσοτάκης, από την περίοδο που βρισκόταν στην αντιπολίτευση και ως απλός υπουργός της κυβέρνησης Σαμαρά είναι βασικός φορέας της άποψης ότι η διαμαρτυρία με το τρικάκι σε σχέση με τη μολότοφ και η μολότοφ σε σχέση με τις τρομοκρατικές ενέργειες και τις δολοφονίες είναι μια ώρα δρόμος». Πρόκειται δηλαδή για την αμερικανική θεωρία της «μηδενικής ανοχής»; «Εχει διατυπωθεί αυτή η άποψη επανειλημμένα στη Βουλή σε συζητήσεις. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, είναι ίδια η παρανομία εκείνων που ήρθαν και έριξαν τρικάκια για την Ηριάννα και τον Περικλή, με όσα έκανε ο Κουφοντίνας ή ο Μαζιώτης. Το βλέπουν ως ένα πακέτο. Αλλά αυτό είναι εκτός του πλαισίου της δημοκρατίας. Και βεβαίως αυτές οι πολιτικές ομάδες χαϊδεύουν ή εκπροσωπούν αυτή την αντίληψη. »Αντιμετωπίζουν δηλαδή τη Μεταπολίτευση ως μια μεγάλη παρένθεση και μέσα σ’ αυτήν θέλουν να βάλουν ως μια δεύτερη παρένθεση την υπερδεκαετή πλέον κρίση, για να νομιμοποιήσουν τον εαυτό τους, ενώ αυτοί είναι οι θύτες που έφεραν τη χώρα στο αδιέξοδο. Υποστηρίζουν ότι αυτό υπήρξε αποτέλεσμα ενός αλόγιστου τρόπου με τον οποίο είχε συμπεριφερθεί η ελληνική κοινωνία και αυτοί δεν έχουν ευθύνη ως πολιτικές δυνάμεις και ως πρόσωπα. Κυρίως αυτό που τους ενδιαφέρει είναι μια τρίτη παρένθεση, που είναι η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ». »Είναι χαρακτηριστικές οι στιγμές μέσα στο Κοινοβούλιο, του πότε έχει αντιδράσει ενθουσιωδώς η κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ. Η πιο χαρακτηριστική ήταν η ομιλία του Σαμαρά για τη συμφωνία των Πρεσπών, στην οποία ο Σαμαράς είχε φτάσει στο σημείο να αμφισβητήσει και το Βουκουρέστι. Αλλά και ο Μητσοτάκης ξεσήκωσε τρεις φορές την κοινοβουλευτική του ομάδα, που τον χειροκροτούσε όρθια. Η μία είναι η επίθεση στον Τσίπρα, ότι δεν ανήκει η Αντίσταση στην Αριστερά, η δεύτερη είναι για το Πολυτεχνείο και η τρίτη ότι δεν είναι τα ΑΕΙ άβατο της Αριστεράς. Και στις τρεις αυτές στιγμές σηκώθηκε σύσσωμη η κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ. και χειροκροτούσε. Αλλοι από ενοχές, επειδή δεν συμμετείχαν σ’ αυτά τα γεγονότα, άλλοι επειδή θέλουν να τρίψουν τη μούρη της Αριστεράς. »Αυτά που γράφουν λ.χ. ο Στέφανος Κασιμάτης ή ο Μουμτζής είναι στον πυρήνα αυτής της λογικής, ότι δηλαδή ήρθε ο καιρός να τρίψουμε τη μούρη της Αριστεράς κι αυτό το κάνει καλύτερα από όλους ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Και δεν το κάνει –όπως νομίζουν μερικοί– στο κόμμα διά του Βορίδη ή του Πλεύρη. Δεν το κάνει δηλαδή “χουντοποιώντας” την παράταξη. Το κάνει με δική του ατζέντα. Αυτούς τους έχει απλώς ως χρήσιμους για ένα ακροατήριο, το οποίο αποδεσμεύεται από τη Χρυσή Αυγή και την οργανωμένη Ακροδεξιά. Δεν τους έχει ανάγκη ως προς αυτό. Είναι ο ίδιος που ηγείται σ’ αυτό το εγχείρημα. Είναι η δική του άποψη. Είναι η άποψη ενός ανθρώπου που έχει μεγαλώσει μέσα στη γυάλα, έχει ζήσει μόνο στο εξωτερικό, το ίδιο έχει επιλέξει και για τα παιδιά του. Είναι η γραμμή Ψυχικό-Κηφισιά-Κολέγιο-Χάρβαρντ».
Περισσότερα »
12
01

Μια εποχή σύνθετη

Ζούμε - ζούσαμε και πριν, αλλά η πανδημία το ενέτεινε - σε μια εποχή σύνθετη. Αντιφάσεις του καπιταλισμού που συσσωρεύονταν επί δεκαετίες γιγαντώνονται και ενοποιούνται, ζητώντας πια μια απάντηση που θα υπερβαίνει ένα απλό αίτημα αναδιανομής και κοινωνικής δικαιοσύνης. (...) Κι αν την "πρώτη φορά Αριστερά" ο ΣΥΡΙΖΑ είχε την τύχη να διαθέτει πολιτικό προσωπικό που μπόρεσε να επισκευάσει το πλοίο εν πλω (και μάλιστα σε τρικυμία) και να δώσει μέσα στην κυβερνητική καθημερινότητα τις καλύτερες απαντήσεις που θα μπορούσε κανείς, δεδομένων των συνθηκών, αυτό δεν μπορεί να μας αρκεί. Την επόμενη φορά (που επείγει, γιατί η κοινωνική καταστροφή που ήδη ζούμε είναι τρομακτική), αλλά και κάθε μέρα πρέπει η Αριστερά να κάνει περισσότερα και καλύτερα, με μεγαλύτερη επίγνωση. Να διατυπώσει, πρώτα απ' όλα τα ερωτήματα, να απαντήσει εκείνα που νωρίτερα δεν μπορούσε, να βρει ιδέες και δρόμους ακόμα και έξω από την πεπατημένη, όπως έκανε πολλές φορές, να καταγράψει ανάγκες και προτεραιότητες, να συσπειρώσει δυνάμεις, να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει. Και κάθε κείμενο, πρωτοβουλία, άρθρο, ιδέα, ομάδα, μεμονωμένη παρέμβαση, οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει σε κάτι από αυτά (πρέπει να) είναι παραπάνω από καλοδεχούμενο. Γιατί κανείς δεν έχει εύκολες λύσεις στα παραπάνω - κι όποιος το πιστεύει δεν έχει πάρει μυρωδιά από τον κόσμο που ζει.
Περισσότερα »