Macro

16
02

Ράνια Σβίγκου: Να μην υπάρξει νέα «Θουριγγία»

Το δίδαγμα της Θουριγγίας είναι αυτό όλων των αντίστοιχων περιπτώσεων ανά την Ευρώπη. Όποτε η Κεντροδεξιά προσπαθεί να επαναπροσεγγίσει ένα ακροδεξιό ακροατήριο, υιοθετώντας την ατζέντα της Ακροδεξιάς, ενσωματώνοντας συνθήματα και προγράμματά της, όχι μόνο χάνει, αλλά και μετατοπίζει ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και την πολιτική ατζέντα προς τα ακροδεξιά. Και, αντί να καταπολεμήσει τον ρατσισμό, την αντιμεταναστευτική ρητορεία και τη μισαλλοδοξία, ενσωματώνει τον διχαστικό λόγο και ενισχύει τα ακροδεξιά μορφώματα. Καμιά συνεργασία με την Ακροδεξιά, αλλά ένα ευρύ μέτωπο εναντίον της. Είναι απαραίτητη η οικοδόμηση ενός μεγάλου προοδευτικού μετώπου, που να αγωνίζεται κατά του μίσους και του ρατσισμού, υπέρ της δημοκρατίας και της συνύπαρξης, αλλά και, ταυτόχρονα, ενάντια στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που συμβάλλουν στην άνοδο της Ακροδεξιάς, όπως και μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ενσωμάτωσης προσφύγων και μεταναστών. Μόνο έτσι το «πείραμα» της Θουριγγίας δεν θα επαναληφθεί, ούτε εκεί, ούτε πουθενά αλλού.
Περισσότερα »
15
02

Η χαμέρπεια του φασισμού

Όλοι ξεχνούν ένα πράγμα: ότι ο αγώνας για αξιοπρέπεια δεν έχει τέλος «μέχρι η αξιοπρέπεια να γίνει το έθιμο όλων μας», όπως λέει και το βασικό σύνθημα του πάνδημου ξεσηκωμού των υποκινούμενων στη Χιλή. Ένα όνειρο δρόμος από τη Μόρια...
Περισσότερα »
13
02

Σχέσεις δύσκολα διαχειρίσιμες

Την Τουρκία ως Δούρειο Ίππο για να διεισδύσει στον μουσουλμανικό κόσμο θέλει να χρησιμοποιεί η Ρωσία, με αποτέλεσμα να δίνει περιθώρια και να καλύπτει ένα ισχυρό και σημαντικό μέλος του ΝΑΤΟ όταν αυτό ασκεί εθνική πολιτική σε θέματα της Μέσης Ανατολής. Από τη δική του πλευρά το καθεστώς Ερντογάν βαδίζει στην κόψη του ξυραφιού κάθε φορά που κάνει το οποιοδήποτε βήμα στην εξωτερική πολιτική. Στόχος του δεν είναι μόνο να ενισχύει συνεχώς την παρουσία του στην περιοχή και να γίνει ο πόλος συσπείρωσης του μουσουλμανικού κόσμου, για να διαπραγματεύεται αυτό το όπλο με φίλους και συμμάχους αλλά να σταθεροποιηθεί στο εσωτερικό της Τουρκίας η κυβέρνηση που λόγω της οικονομικής κατάστασης της χώρας χάνει συνεχώς έδαφος. Στον βωμό των ρωσοτουρκικών σχέσεων και οι δύο πλευρές έχουν κάνει σημαντικές υποχωρήσεις σε σημείο που πολιτικοί παρατηρητές να τις χαρακτηρίζουν «αντιφατικές».
Περισσότερα »
13
02

Η αυτοκρατορία εδώ και είκοσι χρόνια

Η κίνηση από την τάξη στο πλήθος απηχεί, εν μέρει, τη γενική αναγνώριση ότι τις τελευταίες πολλές δεκαετίες η εργατική τάξη πρέπει να κατανοείται με όρους πολλαπλότητας, τόσο μέσα όσο και έξω από την επικράτειά της. Πρόκειται για μια μετατόπιση που ανταποκρίνεται στην εκκένωση των ισχυρισμών για τη δυνατότητα αντιπροσώπευσης της εργατικής τάξης από τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα και τους συνδικαλιστικούς θεσμούς. Βεβαίως η εργατική τάξη ως εμπειρική διαμόρφωση ποτέ δεν έπαψε να υπάρχει. Όμως αφότου η εσωτερική της σύνθεση άλλαξε λόγω της ύπαρξης των νέων μορφών εργασίας, των νέων εργασιακών συνθηκών και των νέων μισθολογικών σχέσεων, απαιτούνται νέες έρευνες της ταξικής σύνθεσης. Πιο συγκεκριμένα, αυτές πρέπει να διερευνήσουν τις δυνάμεις της κοινωνικής συνεργασίας και του κοινού, οι οποίες, όπως έχουμε πει, αποκτούν σήμερα ολοένα και πιο κεντρική σημασία στην καπιταλιστική κοινωνία. Επιπροσθέτως, οι διαφορές ανάμεσα στους εργαζόμενους πληθυσμούς, οι οποίες υπήρχαν ανέκαθεν, τώρα πια αρνούνται, σε αυξανόμενο βαθμό, μια ενιαία αντιπροσώπευση. Οι διαφορές ανάμεσα στους τομείς της εργασίας -για παράδειγμα, οι διαφορές ανάμεσα σε μισθωτή και μη μισθωτή εργασία, ανάμεσα σε σταθερή και προσωρινή απασχόληση, ανάμεσα σε εργάτες με χαρτιά και σε εργάτες χωρίς χαρτιά- μαζί με τις διαφορές που αφορούν το φύλο, τη φυλή και την εθνικότητα (που σε κάποιο βαθμό έχουν να κάνουν και με τις διαφορές σε σχέση με το εργατικό στάτους), χρειάζεται όλες τους να εκφραστούν. Σε αυτό το σημείο, κάθε έρευνα της ταξικής σύνθεσης και κάθε εκπόνηση ταξικών πολιτικών σχεδίων πρέπει να εντάσσονται πλήρως σε μια διατομεακή ανάλυση. Αυτό δεν είναι τάξη μπορεί να πει κανείς, αν με την «τάξη» εννοεί ένα υποκείμενο που είναι εσωτερικά ενιαίο ή μπορεί να αντιπροσωπευθεί ως ένα ενιαίο σύνολο· είναι πλήθος, μια μη αναγώγιμη πολλαπλότητα.
Περισσότερα »
12
02

Μ’ Εκείνον συμφωνείτε;

Χριστιανικά σωματεία «με την ευλογία της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης» οργανώνουν εκδήλωση την Κυριακή, 16 Φεβρουαρίου 2020, στο «Βελλίδειο», με θέματα τη Συμφωνία των Πρεσπών, τη «λαθρομετανάστευση» και το δημογραφικό και με γενικό τίτλο «Εμείς δεν συμφωνήσαμε». Το κείμενο της πρόσκλησης και η σύνθεση του πάνελ των ομιλητών δεν αφήνουν την παραμικρή αμφιβολία για την πραγματική στόχευση των διοργανωτών και τον εθνικιστικό, ξενοφοβικό και μισαλλόδοξο χαρακτήρα της εκδήλωσης.   Ειδικότερα για το μεταναστευτικό η πρόσκληση αναφέρει: «Στο φλέγον ζήτημα των μεταναστευτικών ροών, που κατακλύζουν την πατρίδα μας και έχουν δημιουργήσει ήδη συνθήκες ασφυξίας στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, βλέπουμε, αντί να γίνεται προσπάθεια θωράκισης της χώρας μας, να επιχειρείται μεταφορά του προβλήματος και στην ηπειρωτική χώρα, χωρίς να υπολογίζουν οι θιασώτες αυτών των λύσεων τους κινδύνους για την κοινωνική και εθνική συνοχή από την ανεξέλεγκτη, και χωρίς σχέδιο και προοπτική, αντιμετώπιση του θέματος της παράνομης μετανάστευσης». Και λίγο παρακάτω, κάνοντας λόγο για την ανάγκη αύξησης των γεννήσεων των Ελλήνων: «… χωρίς αυτές το μέλλον της πατρίδας προβλέπεται ζοφερό, καθώς ο κίνδυνος για πληθυσμιακή, θρησκευτική και πολιτισμική αλλοίωση του πληθυσμού προβάλλει πιο υπαρκτός από ποτέ». Γλώσσα διπλωματική, κομψή, υποκριτική. Που δεν μπορεί όμως να κρύψει τις διαθέσεις και το στόχο της. Που αν την άφηνες ελεύθερη, θα έλεγε καθαρά: «Δεν γουστάρουμε μετανάστες και πρόσφυγες στην Ελλάδα. Κάντε το βίο αβίωτο σε όσους έχουν έρθει. Κι αφήστε να πνιγούν όσοι έρχονται. Διώξτε τους όλους. Δεν θέλουμε ξένους στη χώρα μας».
Περισσότερα »
12
02

Δώρα Κοτσακά: Πώς οι πατέντες και τα πνευματικά δικαιώματα υπερέβησαν τον ρόλο τους σε βάρος της ανθρωπότητας

Δεν υπάρχει καμία αποδεδειγμένη συσχέτιση ανάμεσα στα πνευματικά δικαιώματα και τα κίνητρα για την καινοτομία. Στην πραγματικότητα, οι αποφάσεις για την εφαρμογή των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων τη δεκαετία του ‘80 στις ΗΠΑ μείωσαν την καινοτομία και μεταφράστηκαν σε μείωση της έρευνας και της ανάπτυξης στις βιομηχανίες και τις εταιρείες που ήταν πιο δραστήριες στο πατεντάρισμα του έργου τους. Την ίδια στιγμή, στη φαρμακευτική βιομηχανία η κύρια αιτία που οδήγησε σε απαιτήσεις για αύξηση της παραγωγής ήταν η ανάγκη αύξησης των κερδών σε ένα περιβάλλον σημαδεμένο από τη μείωση της καινοτομίας από τα μέσα της δεκαετίας του ‘70. Η ενίσχυση του συστήματος πνευματικής ιδιοκτησίας -ακόμα και αν ο αγώνας ταχύτητας για την ιδιοκτησία της πατέντας είναι θέμα επιβίωσης για κάποιες εταιρείες- με πολλούς τρόπους συνιστά μπλοκάρισμα της κίνησης κυκλοφορίας της παραγωγής γνώσης. Πολιτισμικοί ή γνωσιακοί πόροι, όπως τα αποτελέσματα της ακαδημαϊκής έρευνας, η γνώση, ο κώδικας, και το σχέδιο, μπορούν να διαμοιραστούν ελεύθερα και γενναιόδωρα, διότι καθίστανται περισσότερο χρήσιμα για όλους όσο περισσότερο τα μοιραζόμαστε. Το μόνο που μας εμποδίζει από το να μοιραζόμαστε τη γνώση γενναιόδωρα είναι το κοινωνικο-οικονομικό μοντέλο που μας περιβάλλει και απαιτεί ολοένα και περισσότερα αποκλειστικά δικαιώματα για την αυτοσυντήρησή του. Όσο υιοθετούμε το νεοφιλελεύθερο ιδεολόγημα ότι δεν είμαστε τίποτα περισσότερο από μεγιστοποιητές της ατομικής μας ωφέλειας και του ατομικού κέρδους, το νομικό πλαίσιο που θα συγκροτούμε θα διατρέχεται από αυτή τη λογική και αυτό τον τύπο ανθρώπου θα αναπαράγει. Πέραν της κοινωνικής αδικίας και της ανισότητας, το ανθρώπινο είδος με αυτή την αυτοεικόνα μπλοκάρει την πραγμάτωση των δυνατοτήτων του.
Περισσότερα »
12
02

Γαβριήλ Σακελλαρίδης: Παραμύθια με κακό τέλος στα νησιά του Αιγαίου

H περίφημη πολιτική των επιστροφών αποδεικνύεται ένα εύκολο ρητορικό σχήμα που δείχνει να αγνοεί στοιχειώδεις πραγματικότητες. Με βάση την απαράδεκτη κοινή δήλωση Τουρκίας-Ε.Ε., μόνο Σύροι μπορούν να επιστρέφουν στην Τουρκία και αυτοί όχι με εύκολες διαδικασίες. Ομως, πλέον, η σύνθεση των προσφυγικών αφίξεων έχει μεταβληθεί σημαντικά, με τη μεγάλη τους πλειοψηφία να είναι Αφγανοί, Ιρακινοί, Ιρανοί και Παλαιστίνιοι, που δεν μπορούν να επιστραφούν με βάση τη δήλωση. Η αριθμητική των επιστροφών τους τελευταίους μήνες δείχνει και τη ματαιότητα αυτής της πολιτικής. Η ματαιότητα αυτής της πολιτικής από τη μία οδηγεί στον εξευτελισμό και την καταρράκωση οποιασδήποτε έννοιας ανθρώπινης αξιοπρέπειας για όσους/ες αιτούνται άσυλο και από την άλλη οξύνει τις εντάσεις με τις τοπικές κοινωνίες. Ο εμπρηστικός δημόσιος λόγος, η προσπάθεια απόκρυψης των κυβερνητικών ευθυνών πίσω από την κατασκευή ενόχων στο πρόσωπο των αλληλέγγυων και η λογική του Πόντιου Πιλάτου οδηγεί σε συνθήκες κοινωνικού αυτοματισμού, όπως πρόσφατα είδαμε στη Λέσβο με απρόβλεπτες προεκτάσεις. Χωρίς θεσμοθέτηση ενός υποχρεωτικού μηχανισμού καταμερισμού της ευθύνης μεταξύ όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε., χωρίς άμεση μεταφορά των ανθρώπων αυτών στην ενδοχώρα και χωρίς τον σχεδιασμό μίας πολιτικής ένταξης στην Ελλάδα, το μέλλον φαντάζει ακόμα πιο δυσοίωνο.
Περισσότερα »
12
02

Στέφανος Δημητρίου: Ισότητα της ψήφου, Μια αδιανόητη προϋπόθεση;

Η πραγματική αδιανόητη προϋπόθεση, που γι’ αυτό δεν την διανοήθηκε ο υπουργός Επικρατείας, είναι ότι αυτή η σχέση, ανάμεσα στην αρχή της ισότητας της ψήφου και της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας, καθιστά την απλή αναλογική ως το πλέον αρμόζον, προς τη συνταγματική τάξη και τις αρχές του πολιτεύματος, εκλογικό σύστημα. Σαφώς και δεν είναι το μόνο λειτουργικό. Είναι, όμως, το μόνο που επιτρέπει τη νοηματική πληρότητα της αρχής της ισότητας της ψήφου. Είναι επίσης το μόνο υπέρ του οποίου συνηγορεί το προαναφερθέν απροσμάχητο αποδεικτικό στοιχείο, όπως αυτό προκύπτει από την εγγραφή της αρχής της ισότητας της ψήφου στο εννοιολογικό και κανονιστικό πεδίο της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας. Και είναι και το μόνο που συστοιχεί πλήρως στην αξίωση να ικανοποιείται η συνθήκη της αριθμητικής σχέσης ψήφων και εδρών, ώστε να εναρμονίζονται, άρα και να επιτυγχάνεται, διά της αναλογικής εκπροσώπησης των κομμάτων, η ικανοποίηση της αντιπροσωπευτικής αρχής. Το αναλογικό σύστημα είναι το πλέον καλώς συνταιριασμένο και προς τη δημοκρατική και προς την αντιπροσωπευτική αρχή. Τώρα λοιπόν φτάνουμε στην πραγματικά αδιανόητη, για τον υπουργό Επικρατείας, προϋπόθεση: δηλαδή ότι μπορεί η απλή αναλογική να είναι όλα τα παραπάνω, χωρίς να είναι το μόνο θεμιτό εκλογικό σύστημα. Συνεπώς, θα είναι δυνατόν να προταθεί και κάποιο άλλο εκλογικό σύστημα, όπως αυτό που πρότεινε η κυβέρνηση, το οποίο να συνιστά απόκλιση από την αρχή της πολιτικής ισότητας. Αυτή η πρόταση, όμως, θα πρέπει να στηρίζεται σε επαρκώς ισχυρούς δικαιολογητικούς λόγους, οι οποίοι να εξαρτώνται από τις θεμελιώδεις αξιακές και οργανωτικές αρχές του δημοκρατικού, κοινοβουλευτικού μας πολιτεύματος. Αυτή είναι η πραγματικά αδιανόητη προϋπόθεση για τον κ. υπουργό Επικρατείας και το κόμμα του, το οποίο, αντί να εξελιχθεί σε μια πολιτικά φιλελεύθερη και ρεπουμπλικανικά δημοκρατική Κεντροδεξιά -αναγκαία και χρήσιμη για τη χώρα-, επιμένει να παραμένει μια Δεξιά που δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά. Και αυτό, από την άλλη, μας οδηγεί και στον ρόλο τού ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, που, ως αξιωματική αντιπολίτευση και μελλοντική κυβερνητική δύναμη, οφείλει να ενεργεί, όπως και κάνει, ως δύναμη θεσμικής ευθύνης, έχοντας τις αποσκευές του γεμάτες με την κοινοβουλευτική, πολιτική παρακαταθήκη του Ηλία Ηλιού και του Αλέξανδρου Σβώλου. Και μας τιμά -και μας δοκιμάζει- το να σηκώνουμε το βάρος τέτοιων αποσκευών.
Περισσότερα »
11
02

Κύρκος Δοξιάδης: Ο ΣΥΡΙΖΑ και η σύγχρονη μιντιοκρατία

Δεν είναι τυχαίο βέβαια ότι στη νεοφιλελεύθερη εποχή μας κρίνονται ιδιαίτερα ευκολοχώνευτα τα προπαγανδιστικά σχήματα που στηρίζονται στην προσωποποίηση. Η παρουσίαση του όποιου εσωκομματικού διαλόγου ως διαμάχης μεταξύ προσωπικοτήτων ταιριάζει γάντι στη νεοφιλελεύθερη κοσμοαντίληψη που βλέπει τα πάντα με όρους ατομοκεντρικού ανταγωνισμού. Η ερμηνεία των διαφορετικών τάσεων ως «καπετανάτων» που «ελέγχονται» από ισχυρούς κομματάρχες και των διαφοροποιήσεων μεταξύ απόψεων ή πολιτικών θέσεων ως προσωπικών ανταγωνισμών μεταξύ «αρχηγού» και «δελφίνων» δεν είναι παρά η εφαρμογή της εν λόγω κοσμοαντίληψης στην «ανάλυση» ενός κόμματος της Αριστεράς. Οταν η «ανάλυση» προέρχεται από δεδηλωμένους δεξιούς και νεοφιλελεύθερους αντιπάλους της Αριστεράς, ουδέν πρόβλημα. Οταν όμως συγκροτεί την προσέγγιση κάποιων «φίλων» της Αριστεράς, απλώς αποκαλύπτεται σε τι είδους «Κεντροαριστερά» θέλουν να μετατραπεί ο ΣΥΡΙΖΑ.
Περισσότερα »
11
02

Η κυβέρνηση σε ναρκοθετημένη διαδρομή

Το κρίσιμο εμπόδιο, που συναντά σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ, είναι ότι η συσπείρωση που πέτυχε προεκλογικά όπως και η ενότητα στην ηγετική της ομάδα, ήταν επίπλαστες. Αυτό σήμερα προκύπτει γενικά ή κυρίως σε ζητήματα κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής. Εκεί οι διαφορές μπορεί να «μαζεύονται», πολύ περισσότερο που ο νεοφιλελευθερισμός είναι αποδεκτός ως οδηγός σ’ ολόκληρη την ηγεσία. Προκύπτει, ως ιδεολογική διαφορά, σε ζητήματα του ταυτοτικού πυρήνα αυτού του κόμματος ή σωστότερα της ευρύτερης συσπείρωσης που επιτεύχθηκε και πέτυχε αυτό το 40%.
Περισσότερα »