Macro

Η επανεμφάνιση της Ακροδεξιάς στους δρόμους επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Αν τα πράγματα δεν βελτιωθούν σημαντικά, χιλιάδες παιδιά θα μεγαλώσουν σε μια χώρα που το κράτος και μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας θα είναι εχθρικοί και οι ίδιοι περιθωριοποιημένοι, δυνητικά θύματα ακραίας οικονομικής εκμετάλλευσης αλλά και ισλαμικού φανατισμού. Η πολιτική «να τους κάνουμε τη ζωή δύσκολη να μην έρχονται» δεν λαμβάνει υπόψιν της ότι οι περισσότεροι πρόσφυγες και μετανάστες έρχονται από ασύλληπτες για μας καταστάσεις. Το μόνο που καταφέρνει είναι να βασανίζει ανθρώπους και να τους κάνει να βλέπουν αρνητικά μια χώρα όπου ενδέχεται να ζήσουν για πάντα, χωρίς καν να το έχουν επιδιώξει. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. έχει υποσχεθεί στους Γερμανούς ότι η Ελλάδα θα κρατήσει επί χρήμασι τους πρόσφυγες παγιδευμένους εδώ. Δεν τολμάει όμως να το παραδεχτεί στους ψηφοφόρους της και ταυτόχρονα, μυωπικά, κάνει ό,τι μπορεί για να μην διευκολύνει την ένταξη όλου αυτού του κόσμου στην ελληνική κοινωνία. Άρα αυτή η ένταξη θα είναι ελλιπής, ασύντακτη, ανοργάνωτη. Ό,τι χρειάζεται δηλαδή για να δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα, τύπου γαλλικών προαστίων, μετά από μερικά, λίγα, χρόνια.

Μετά από το θανατηφόρο εργατικό ατύχημα και 7 μέρες απεργίας στο λιμάνι, οι εργάτες καταφέρνουν να γίνουν δεκτά από την Cosco τα περισσότερα από τα αιτήματα που είχαν. Πέντε άτομα ανά βάρδια σε κάθε πόστα αντί για τέσσερά ως τώρα, κατάργηση των κόντρα βαρδιών που στοίχησαν και τη ζωή του Δημήτρη Δαγκλή και σύσταση επιτροπής υγιεινής και ασφάλειας. Τα είχαν καταφέρει πριν λίγο καιρό και οι εργαζόμενοι της e food. Τα έχει καταφέρει στην ανάδειξη όλων των θεμάτων του αυτός ο πεισματάρης φεμινισμός που επινοείται και υπηρετείται από πολλές και διαφορετικές γυναίκες. Τα είχαμε καταφέρει να μαζευτούμε πολλές χιλιάδες έξω από το Εφετείο και να δηλώσουμε πως η κοινωνία δεν ανέχεται τους ναζί και το ίδιο έπρεπε να κάνει και η δικαιοσύνη. Τα είχαμε καταφέρει να σπάσουμε την απαγόρευση των διαδηλώσεων. Να ξεκουνάμε για όσα μας αφορούν. Από την όποια σκοπιά κι αν το δει κανείς, ταξικά, ηλικιακά, μορφωτικά, επαγγελματικά, ηθικά μας αναλογεί πολύ απέναντι στην κυβέρνηση ή τη σαπίλα της κοινωνίας. Για να μην κοπεί κανένα δέντρο στην Αθήνα και για να φυτευτούν πολλά. Για να έχουμε ποιοτικά, πολλά, καθαρά ΜΜΕ με ή χωρίς κόβιντ. Για να διασφαλίσουμε πως όπου ήταν δάσος θα μείνει δάσος και πως οι ευβοιώτες θα μείνουν τον τόπο τους και δε θα ρημάξει όπως έγινε στην Ηλεία μετά τις φωτιές του 2007. Σε εμάς αναλογεί να φτιάξουμε συνδικάτα κανονικά κι όχι ξεφτιλίκια. Για να έχουν όλοι οι άνθρωποι αξιοπρεπή μισθό ή βασικό εισόδημα. Για να έχουν όλα τα εφόδια οι μετανάστες και τα προσφυγάκια να γίνουν αυτό που θέλουν. Για να εμβολιαστεί ο κόσμος και να μην υποφέρει από τους αναδυόμενους ανορθολογισμούς.

Τα όσα λένε για τις συνθήκες εργασίας μέσα στο λιμάνι είναι συγκλονιστικά: Ο 40χρονος Γιώργος είναι από τους «16άρηδες» και εξηγεί: «Είμαι 3 χρόνια στο λιμάνι και δουλεύω για 16 μεροκάματα το μήνα. Αντε να ζήσεις. Γυρίζω σπίτι και πονάνε όλα, χέρια, πλάτες και μετά θα πρέπει να πάω σε άλλη δουλειά. Ντελίβερι. Δύο παιδιά έχω να ταΐσω. Πώς θα τα βγάλω πέρα; Εχει συμπέσει να τελειώνω το ένα μεροκάματο και να με παίρνουν καπάκι τηλέφωνο να έρθω εδώ για δουλειά. Με τι μυαλό να δουλέψεις; Να ανέβεις 7 και 8 ορόφους κοντέινερς με δύσκολες καιρικές συνθήκες, να βρέχει, να φυσάει, να χιονίζει για να ασφαλίσεις και να απασφαλίσεις για να τα σηκώσει η γερανογέφυρα. Σε αυτά τα χρόνια, έχω δει 25 χρονών παιδιά και να έχουν αχρηστευτεί. Και δεν μας δίνουν και βαριά και ανθυγιεινά ένσημα. Αν δεν δει κάποιος, δεν μπορεί να καταλάβει πώς δουλεύουμε εδώ μέσα. Είμαστε συνέχεια με το πιστόλι στον κρόταφο για γρήγορα, όλο και πιο γρήγορα. Μια ζωή έχουμε. Δεν μπορεί να την παίζουμε κορόνα – γράμματα για τα κέρδη». «Αν δεν κατέβεις τώρα για δουλειά, δεν ανανεώνεται η σύμβαση…» «Η πίεση είναι μεγάλη. Ειδικά στους 16άρηδες, αν δεν κατέβεις τώρα σου λένε, δεν έχει ανανέωση της σύμβασης. Ολο μας εκβιάζουν. Τα 16 μεροκάματα μπορεί να είναι κόντρα βάρδια. Να σχολάσεις στις 7 το πρωί και 2 το μεσημέρι να είσαι πάλι εδώ. Και ξανά το ίδιο την άλλη και την παράλλη μέρα. Και αν πεις όχι, δεν ξανάρχεσαι. Να πεθάνεις», είπε και ο 30χρονος Δημήτρης, 3 χρόνια και αυτός στην COSCO. «Είναι τα καράβια χρονοναυλωμένα και πρέπει να κάνουμε συνέχεια γρήγορα. Εχω κινδυνεύσει πολλές φορές να βρεθώ στο κενό. Θα μπορούσα να είμαι εγώ στη θέση του Δημήτρη. Είναι άθλιες οι συνθήκες. Απάνθρωπες. Εχω ένα μωρό παιδί. Αυτό σκέφτομαι συνέχεια ότι πρέπει να μεγαλώσω. Δεν ήθελα να ξέρει ούτε η γυναίκα μου τις συνθήκες που δουλεύουμε. Αλλά τώρα πρέπει να το μάθουν όλοι, γιατί όταν φεύγουμε από τα σπίτια μας φιλάμε τις γυναίκες και τα παιδιά μας σαν να είναι κάθε φορά η τελευταία φορά». Εχουμε διαλύσει τις σπονδυλικές μας στήλες Ο 45χρονος Μάκης δείχνει τη φωτογραφία του νεκρού συναδέλφου του. «Τέτοιο καλό παιδί. Ψυχούλα. Και να σκεφτεί κανείς ότι ήθελε να φύγει. Μια δεν είχε και παιδιά. Ολοι είδαμε τα χαρτιά για τις πόστες την ημέρα που τον σκότωσαν. Ελεγαν ότι ήταν το ωράριό του 3 το μεσημέρι με 11 το βράδυ. Ολοι που ήμασταν εκεί το είδαμε αναγκαστικά, γιατί βλέπαμε ποια είναι η δική μας πόστα. Και έλεγαν τα τομάρια ότι ήταν εκτός ωραρίου και πως απλά γύρισε πίσω για να πάρει λέει κάτι. Εδώ ακόμα και για την τουαλέτα να πάμε χτυπάμε κάρτα. Μας ελέγχουν για να μην καθυστερήσουμε κανένα δευτερόλεπτο και υπάρξει καθυστέρηση στην εταιρεία. Μπορεί να μην είχαμε άλλον νεκρό έτσι πάνω στη δουλειά τα τελευταία χρόνια, όμως για να ρωτήσει κανείς για καρδιές, αρρώστιες. Για τις σπονδυλικές μας στήλες που τις έχουμε διαλύσει;».

Οι κυβερνώντες το γνωρίζουν. Και καταφεύγουν ξανά στην πάγια τακτική τους να αποποιούνται των ευθυνών τους ρίχνοντας τον ψόγο σε άλλους. Στους ανεμβολίαστους αυτή τη φορά. Ο Άδωνις Γεωργιάδης ήταν σαφής αναφορικά με τις επιλογές της κυβέρνησης στο δίπολο υγεία-οικονομία. «Η οικονομία», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης μιλώντας τη Δευτέρα στον ΣΚΑΙ, «δεν θα κλείσει, είναι δεδομένο. Ούτε θα σταματήσουμε οι υπόλοιποι της ζωή μας. Είναι δυνατόν όσοι δεν εμβολιάζονται να εμποδίζουν τις ζωές των άλλων που εμβολιάζονται;». Λίγες μέρες νωρίτερα, υπερβαίνοντας εαυτόν σε γραφικότητα και κυνισμό, είχε δηλώσει, μιλώντας στον ΚΟΝΤΡΑ: «Δεν θέλεις, κύριε, να εμβολιαστείς; Μη σώσεις! Τέρμα, πάμε παρακάτω, η ζωή συνεχίζεται, όποιος εμβολιαστεί. Δεν υπάρχει κάτι παραπάνω να κάνει το κράτος σε αυτό το θέμα, τα έχει κάνει όλα. Από δω και μπρος ο καθένας έχει ατομική ευθύνη». Ξανά η πεπατημένη της ατομικής ευθύνης. Αλλά την ευθύνη για τη νόσηση του 40% που δεν έχει εμβολιαστεί επαρκώς ή και καθόλου, όχι με δική του υπαιτιότητα αλλά εξαιτίας της αποτυχημένης διαχείρισης των εμβολιασμών από την κυβέρνηση, ποιος θα την αναλάβει; Και, εν τέλει, ποιος ευθύνεται για το ανησυχητικά μεγάλο ποσοστό των αρνητών του εμβολιασμού, αν όχι η κυβέρνηση και οι επαναλαμβανόμενες διαβεβαιώσεις της, δια στόματος του ίδιου του πρωθυπουργού συχνά, ότι η ζωή στη χώρα επιστρέφει οσονούπω στην κανονικότητα; Διότι εδώ υπάρχει ανοιχτό ένα θέμα που ίσως ακούγεται υπερβολικό αλλά που πρέπει και αυτό να αξιολογηθεί, στο βαθμό που συνέβαλε στον εκτροχιασμό: Πόσο οι θριαμβολογίες της κυβέρνησης περί επικείμενης επιστροφής στην κανονικότητα συνέβαλαν ώστε ένα σημαντικό κομμάτι των απρόθυμων να εμβολιαστούν να χαλαρώσει, να υποτιμήσει τραγικά τον κίνδυνο, ατομικό και συλλογικό; Να αψηφήσει την πραγματικότητα και να επαναπαυθεί στην προσδοκία της γης της επαγγελίας του Μωυσέως πρωθυπουργού; Αισθανόμενο, επί πλέον, υπέρτερο έναντι των… αφελών της «αγέλης των εμβολιασμένων».

Προνομιακό πεδίο καθημερινής ιδεολογικής παρέμβασης ήταν και είναι οι μαζικές μορφές μυθοπλασίας – οι εμπορικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Η ψυχαγωγική πλευρά της μυθοπλασίας καθιστά τους ανθρώπους ιδεολογικά εύπλαστους – αν κάτι τους διασκεδάζει δεν πολυνοιάζονται για τα ιδεολογικά πρότυπα που μπορεί να αφομοιώνουν ασυνείδητα. Από την «κοινοτοπία του κακού» που επισήμανε η Χάνα Αρεντ με αναφορά στη δίκη του Αϊχμαν το 1961, περίπου δέκα χρόνια αργότερα περνάμε σε μια συστηματική ιδεολογική εκστρατεία «εξωραϊσμού του κακού» από τις κυρίαρχες μορφές μυθοπλασίας των δυτικών κοινωνιών. Και προφανώς δεν είναι τυχαίες οι συγκεκριμένες εκδοχές του «κακού» που εξωραΐζονταν: η αυθαίρετη αστυνομική βία (αρχής γενομένης με τις ταινίες του «Βρόμικου Χάρι») και οι αρχιμαφιόζοι (ταινίες τύπου «Νονός»). Το πρώτο προβαλλόταν ως απαραίτητη προϋπόθεση αντιμετώπισης της «επικίνδυνης παραβατικότητας» και το δεύτερο ως υπαινικτική αποδοχή του γεγονότος ότι οι οικονομικά ισχυροί αναπόφευκτα λειτουργούν με τους δικούς τους ηθικούς κώδικες. Κοινός στόχος όλης αυτής της ιδεολογικής εκστρατείας στις αμέτρητες παραλλαγές και εκδοχές της που επακολούθησαν στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο, αλλά και αργότερα στα video games καθώς και σε μη μυθοπλαστικές εκπομπές όπως ριάλιτι: η κατασκευή του απολύτως αδίστακτου και «σκληρού» ανταγωνιστικού ατόμου, απαλλαγμένου από κάθε είδους ηθικές αναστολές που παραδοσιακά ίσχυαν από τον Διαφωτισμό κι έπειτα. Είτε ως σκληρός μπάτσος που επιβάλλει «νόμο και τάξη» όπως εκείνος κρίνει σκόπιμο, είτε ως αδίστακτος «παίκτης» στην αγορά ή στα ριάλιτι που αποσκοπεί στην εξόντωση των ανταγωνιστών, στη σύγχρονη κοινωνία έχει όντως συγκροτηθεί ένας νέος τερατώδης τύπος ανθρώπου. Τούτος ο τύπος ανθρώπου υπάρχει ανάμεσά μας, διότι η ίδια η πραγματικότητα της νεοφιλελεύθερης κοινωνίας τον χρειάζεται και τον καλλιεργεί. Είναι το δημιούργημα της δυστοπικής ιδεολογίας του σύγχρονου καπιταλισμού. Ενα «τσακ» πιο πέρα βρίσκονται οι δυο νεαροί του «Funny games».

«Η Ελλάδα θα ξεροσταλιάζει στα πεζοδρόμια του ευρωπαϊκού μέλλοντός της, μα το “Τρίτο στεφάνι” θα έχει αποτυπώσει διά παντός την πεμπτουσία των μικροαστικών οραμάτων της». Το σημείωσε η Μάρω Δούκα για τον Κώστα Ταχτσή, ήδη στις αρχές του 1999, στην εκδήλωση για τα δέκα χρόνια από τον θάνατο του συγγραφέα, που πραγματοποιήθηκε με σημαντικές ομιλίες στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Ο Ταχτσής ήταν 61 χρόνων, στο απόγειο της καταλυτικής του παρουσίας ως δημόσιας περσόνας, όταν τον Αύγουστο του 1988 βρέθηκε νεκρός στη μονοκατοικία του στον Κολωνό, γυμνός στο κρεβάτι του, με τα χαρτιά του πεταμένα εδώ κι εκεί και το σπίτι του ανάστατο. Και ενώ έχουν περάσει 33 χρόνια, η δολοφονία του, πιθανώς με στραγγαλισμό, δεν έχει εξιχνιαστεί. Η αστυνομία δεν υπήρξε πολύ δραστήρια στην αναζήτηση της αλήθειας και η Πολιτεία δεν τον τίμησε ούτε μετά τον βίαιο θάνατό του (όπως τίμησαν οι Ιταλοί τον Παζολίνι) ούτε και νωρίτερα. Κανένα κρατικό βραβείο δεν του απονεμήθηκε για το μυθιστόρημά του «Το τρίτο στεφάνι», που υπήρξε αρχετυπικό και επηρέασε πλήθος νεότερους συγγραφείς –ήταν άλλες εποχές– ούτε όμως του δόθηκε κάποια διάκριση για το σύνολο του έργου του στις καλές εποχές... Ωστόσο ό,τι έγραψε στις δεκαετίες ’50, ’60, ’70, πάντα κεντώντας τη ζωή του με την τέχνη, είχε ειδικό βάρος. Αντίστοιχα ενδεχομένως και η ανολοκλήρωτη αυτοβιογραφία του, που την επεξεργαζόταν το ’80. Γι’ αυτό και διαβάστηκε πολύ ο Ταχτσής, πάρα πολύ, και στον αγγλοσαξονικό κόσμο και στη Γαλλία, και «πέρασε» στην τηλεόραση και στο θέατρο. Τον αγάπησαν πολλές και διαφορετικές «φυλές» αναγνωστών. Αλλά πάντα υπήρχαν αγκάθια. Πάντα τον κυνηγούσαν αρνητικά κλισέ. Πάντα οι επιλογές της ζωής του ήταν δυσκολοχώνευτες. Κι εκείνος φυσικά το απολάμβανε.

Σήμερα, η ΝΔ έχει πλέον αποδεχθεί τον θετικό ρόλο της συμφωνίας των Πρεσπών. Βέβαια, μπορεί να έχουν περάσει πια οι εποχές της συμπόρευσής της στα συλλαλητήρια, με την ακροδεξιά, και της διασποράς ψευδών ειδήσεων, όπως της «ανταλλαγής του ονόματος με τη μη μείωση των συντάξεων». Από την άλλη μεριά, όμως, η ΝΔ του Κ. Μητσοτάκη δεν προχωρά στα απαραίτητα επόμενα βήματα, τα οποία αυτή προβλέπει. Εγκλωβισμένη στις απαιτήσεις της εθνικιστικής της πτέρυγας και φοβούμενη ότι θα πιεζόταν και η ίδια να προβεί σε βήματα όπως η κύρωση των μνημονίων συνεργασίας , η κυβέρνηση δεν εξασφάλισε την εφαρμογή της συμφωνίας σε σημαντικούς τομείς (πχ σχολικά βιβλία Βόρειας Μακεδονίας). Ο δρόμος που άνοιξαν ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Ζόραν Ζάεφ, θα πρέπει να συνεχιστεί. Διότι, αυτός είναι ο μόνος δρόμος για την συνέχιση και την εμπέδωση της ειρήνης, της συνεργασίας και της καλής γειτονίας μεταξύ της χώρας μας και της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά και για τη σταθερότητα στην περιοχή. Ταυτόχρονα, όμως, είναι πολύ σημαντικό η Ελλάδα, ως πραγματικός πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας, να αναλάβει πρωτοβουλίες, στην ΕΕ, για να λυθεί το ζήτημα με τη Βουλγαρία, και, γενικότερα, για να ενταχθούν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ. Η κυβέρνηση οφείλει να καταστήσει σαφές στους εταίρους μας, ότι στα Δυτικά Βαλκάνια κρίνεται ο διεθνής ρόλος της ΕΕ και η αξιοπιστία της. Αυτή θα είναι και η καλύτερη απάντηση στις εθνικιστικές και συντηρητικές δυνάμεις, και των δύο χωρών, που βάζουν πάνω από την ειρήνη και τη σταθερότητα, το πρόσκαιρο μικροκομματικό και μικροκομματικό τους όφελος.

Το δικαίωμα στη ζωή, στη στέγη, στην περίθαλψη και οι θεμελιώδεις ελευθερίες –τα στοιχειώδη για τα οποία παλεύουν εκατομμύρια Ρομά– δεν παραχωρούνται, αλλά διεκδικούνται. Διεκδικούνται όχι μόνο μέσα από διεθνή λόμπι, αλλά και από την αυτοοργάνωση, το αντίδοτο στην χειραγώγηση και τον πατερναλισμό των διεθνών οργανισμών. Οι Ρομά χρειάζεται να πολιτικοποιήσουν το ζήτημά τους, να αναδείξουν αδιάφθορους πολιτικούς σε υπερεθνικό και τοπικό επίπεδο, να δημιουργήσουν μέσω της εκπαίδευσης, τη δική τους «μαγιά» που θα σηκώσει αύριο την υπόθεση στα χέρια τους, Η κινητοποίηση των ίδιων των Ρομά και η έμπρακτη αλληλεγγύη όλων μας είναι το κλειδί για να βελτιωθεί η κατάστασή τους, ιδιαίτερα σε καιρούς προϊόντος εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας. Η πολιτεία θα αναγκαστεί να αναλάβει ουσιαστικές πρωτοβουλίες μόνο όταν υπάρξει πίεση από κάτω. Οπωσδήποτε τούτη θα είναι μια επίπονη και μακρά διαδικασία, η οποία έχει καθυστερήσει και στην καλύτερη περίπτωση θα χρειαστεί αρκετά χρόνια για να καρποφορήσει. Είναι όμως μονόδρομος η συνειδητοποίηση και η ανάλυση της κατάστασης από τους ίδιους τους Ρομά, καθώς και η εξεύρεση των όρων και των μέσων με τα οποία θα την άρουν. Ποτέ να μην λησμονιέται η αρχή, σύμφωνα με την οποία η μεταχείριση των μειονοτήτων και των αδυνάτων της κοινωνίας είναι το μέτρο με το οποίο μετρώνται οι δημοκρατίες. Όχι με σφαίρες.

Στο πλαίσιο της χρηματιστικοποίησης, οι κυβερνήσεις δεσμεύονται σε πολιτικές ταξικής πειθαρχίας. Με αυτό εννοούμε μέτρα που διευκολύνουν τους εργοδότες να υπαγορεύουν όρους στο εργατικό δυναμικό τους με μειωμένη διαπραγμάτευση ή συμβιβασμό. Τα μέτρα αυτά έχουν αποσταθεροποιητικές συνέπειες, αλλά η επιβολή της ταξικής πειθαρχίας θεωρείται συνήθως πιο σημαντική. (...) Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν κληθεί να μειώσουν την αύξηση των μισθών ως μέσο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας. Η πολιτική αυτή είχε σημαντικές αρνητικές συνέπειες: οδήγησε στην μείωση της κατανάλωσης και στη συσσώρευση χρέους των ιδιωτικών νοικοκυριών, καθώς και στην αύξηση της ανισότητας (η οποία από μόνη της συνδέεται με ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη). Δεν έχει καταστήσει τα ευρωπαϊκά κράτη πιο ανταγωνιστικά, καθώς εφαρμόστηκε ως συντονισμένη προσπάθεια σε πολλές χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι ελάχιστα συγκριτικά πλεονεκτήματα έχουν αποκτηθεί. Επιπλέον, η διαδικασία αυτή έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στους υφιστάμενους θεσμούς που υποτίθεται ότι σταθεροποιούν τις εθνικές αγορές εργασίας. Οι πολιτικοί επιστήμονες στο παρελθόν έχουν συχνά υπεραμυνθεί των θεσμών συλλογικών διαπραγματεύσεων που βασίζονται στη συναίνεση και βρίσκονται σε μέρη όπως η Γερμανία ή οι σκανδιναβικές χώρες. Όμως υπάρχει μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι τα κράτη σε όλη την Ευρώπη έχουν διαδραματίσει επιθετικά παρεμβατικό ρόλο στην υπονόμευση ή τη διάλυση αυτών των συστημάτων τα τελευταία χρόνια.

Έτσι φτάσαμε στο ίδιο έργο πάλι θεατές, σ’ έναν Οκτώβριο με πάνω από 4.000 κρούσματα τη μέρα κι έναν Νοέμβριο που ετοιμάζεται να ξεπεράσει τα 5.000, στις θλιβερές προβλέψεις για άλλους 3.000 θανάτους ως το τέλος του χρόνου, στη λιτάνευση της εικόνας του πολιούχου της συμπρωτεύουσας υπό τους ήχους των δηλώσεων παραπλανημένων πιστών ότι δεν κολλάει ο ιός στους ναούς και τις λιτανείες. Και στην εικόνα μιας κυβέρνησης που δεν τολμάει να πει το αυτονόητο, αλλά μετακυλίει την ευθύνη και το κόστος στους αυτοδιοικητικούς της ίδιας της δικιάς της παράταξης! Μακριά απ’ το Μαξίμου κι ας είναι πέντε πόντους… Στο κάτω κάτω, όσοι επιβιώσουν θα γευτούν τη γη της επαγγελίας, όπου η ανάπτυξη – ή μήπως η ανάκαμψη, έχουμε μπερδευτεί, κ. Σκυλακάκη – θα τρέχει με 8% και 9% (πάντως, όχι από τα δικά μας μπατζάκια). Το κακό είναι ότι αυτή η α-σθένεια ανάληψης της ευθύνης μοιάζει μεταδοτική. Και η αξιωματική αντιπολίτευση, παρά την ορθή κριτική στην απαράδεκτη στάση τής κυβέρνησης, δίστασε επίσημα, απ’ την αρχή και με σαφήνεια να πει κάτι απλό: όσο η πανδημία διαρκεί, τουλάχιστον, ξεχάστε τις παρελάσεις.