Macro

Η οπτική των διαφόρων ιδρυμάτων “πολιτισμού”, ιδιοκτησία πολυεθνικών επιχειρηματικών κολοσσών, είναι ο μόνος δρόμος με τον οποίον ο καλός καπιταλιστής μπορεί να αντιληφθεί το καλλιτεχνικό γίγνεσθαι. Και ο μόνος τρόπος να το ανεχτεί, αφού πια το θέτει υπό τον πλήρη έλεγχο των συμφερόντων του. Το φιλοθεάμον κοινό γίνεται μια χαρά “πελατάκι” πρόθυμο να αγοράσει ό,τι του σερβίρεται. Όσοι δε, ως δημιουργοί, βιοπορίζονται από την τέχνη τους, ελέγχονται: τα φρονήματα, πολλάκις, καθορίζουν τις καριέρες. Η παντοδυναμία των “μαικήνων” εκβράζει ό,τι δεν μπορεί να εμπορευματοποιήσει. Ο κύκλος του κέρδους είναι ο μοναδικός ορίζοντας. Αν, λοιπόν, το καλλιτεχνικό πάθος είναι κατεξοχήν αναρχικό και αντιεξουσιαστικό, να το τσιμεντώνεις, μαζί με όλα τα κοινωνικά συμπαρομαρτούντα, είναι η συνήθης πρακτική της εξουσίας. Η κυβέρνηση της δεξιάς του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Δεν είναι μοναχά που που δεν θέλει, είναι και που δεν μπορεί: για τον/ην καθαρόαιμο/η δεξιό/α, τίποτε, μα τίποτε, δεν κατανοείται έξω από τη συνθήκη του πουλάω–αγοράζω, έξω από τη συνθήκη του κέρδους από κάθε προσφορά, έξω από τη συνθήκη της αναπαραγωγής της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων. Μπορεί να καταργεί ως άχρηστο ό,τι ακόμη δεν κατέστη εμπόρευμα, μπορεί και να καταστρέφει ό,τι φοβάται, μπορεί και τα δύο μαζί. Ο οραματικός χαρακτήρας ενός αυτοδιαχειριζόμενου χώρου πολιτισμού, όπως το Εμπρός, που δίνει τη δυνατότητα μιας άλλης, συνολικής οπτικής και προοπτικής, ως προεικόνιση μιας κοινωνίας ισότιμης συμμετοχής, δεν είναι μόνο φαινόμενο ακατανόητο, είναι και εχθρικό. Το τσιμεντώνουμε λοιπόν εδώ και τώρα, για να μην βρει μιμητές.

Ο ρόλος ισχυρής μερίδας ελεγχόμενων και ισχυρά πριμοδοτούμενων ΜΜΕ, έχει προφανώς στρατηγική σημασία για την επιβολή των (...) πολιτικών και δεν αποτελεί μια συγκυριακή κυβερνητική επιλογή για να ικανοποιείται το προφανές, δηλαδή η απόκρυψη κυβερνητικών ευθυνών και ο εξωραϊσμός νομοθετικών παρεμβάσεων μέχρι αγιογραφίας για τις πράξεις και παραλείψεις του Πρωθυπουργού, των στελεχών της ΝΔ και του «ακραίου Κέντρου». Πώς θα γίνουν όμως τα παραπάνω συνείδηση στην κοινωνική πλειοψηφία, ιδιαίτερα στην πολυπληθή νέα γενιά που υπέστη και υφίσταται τις δυο επάλληλες κρίσεις στη χώρα μας; Πώς θα ωριμάσει και θα μετασχηματιστεί σε μια νέα κοινωνική- πολιτική πλειοψηφία με αυτοπεποίθηση, με ελπίδα και άρα με διάθεση συμμετοχής σε αγώνες, αλλά και με απόφαση εκλογικής παρουσίας και παρέμβασης, όταν θα έρθει η ώρα; Προφανώς στα ερωτήματα αυτά δεν απαντάει η στρατηγική του «ώριμου φρούτου». Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ δεν είναι ούτε θα γίνει μέρος ενός ελεγχόμενου συστηματικού δικομματισμού και βεβαίως γιατί απαιτείται η οικοδόμηση μιας νέας εμπιστοσύνης αυτής της κοινωνικής πλειοψηφίας και ιδιαίτερα της νεολαίας προς την ίδια την πολιτική πράξη και συμμετοχή, μια πίστη στην ανάπτυξη μαζικών αγώνων και κινημάτων, μια νέα σχέση, όχι ανάθεσης, αλλά επιλογής και εμπιστοσύνης προς την Αριστερά, τον ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ ως βασική δύναμη της ευρύτερης προοδευτικής, δημοκρατικής παράταξης. Σε αυτή τη μεγάλη πρόκληση επιχειρούμε να απαντήσουμε με μια πολιτική ανοικτού πνεύματος και οριζόντων που μεταφράζεται σε προγραμματικές θέσεις με σαφήνεια και κοινωνικό αριστερό πρόσημο. Με μαχητική προγραμματική τεκμηριωμένη αντιπολίτευση και με ενίσχυση της παρουσίας μας στα πολλά ιδεολογικά μέτωπα τα οποία ανοίγονται και από την ίδια τη Δεξιά της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη. Για να είναι αποτελεσματική η απάντηση μας σε αυτή την πρόκληση πρέπει ακριβώς να έχει αυτά τα στοιχεία που προφανώς ενσωματώνουν την αποκάλυψη σκανδάλων και αντιδημοκρατικών πρακτικών του «επιτελικού κράτους των αρίστων», αλλά δεν εξαντλούνται σε τακτικούς επικοινωνιακούς ελιγμούς, σε πολιτικές «ατάκες» και σε επιφανειακές αντιπαραθέσεις. Είμαι αισιόδοξος ότι σε αυτό το δρόμο πορευόμαστε και ότι θα ανταποκριθούμε, για μια ακόμα φορά. Με όρους ανάκτησης της ηγεμονίας των προοδευτικών απόψεων στην «κοινωνία των πολλών» για την πιο γρήγορη και αποτελεσματική αποδόμηση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και την απομάκρυνση της κυβέρνησης Μητσοτάκη από την εξουσία.

Παρατηρεί κανείς ότι η κοινή γραμμή των ευρωπαϊκών κοινοβουλευτικών θεσμών είναι ότι τα κοινοβούλια οφείλουν να ελέγχουν την καταλληλότητα και την αναλογικότητα των περιοριστικών μέτρων λόγω της πανδημίας, καθώς και των σχετικών αποφάσεων της εκτελεστικής εξουσίας και των επιτροπών των ειδικών εμπειρογνωμόνων. Στην ελληνική περίπτωση, όμως, διαπιστώνει κανείς το αντίστροφο: όταν, με το που άνοιξαν οι οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες για τον γενικό πληθυσμό –ελέω τουρισμού και με μια εκτός λογικής απαγόρευση νυχτερινής κυκλοφορίας να παραμένει επ’ αόριστον– τέθηκε το ζήτημα της άρσης των περιορισμών στη λειτουργία της Βουλής, ιδίως όσον αφορά στη φυσική παρουσία των βουλευτών τόσο κατά τις συνεδριάσεις όσο και στις ψηφοφορίες, η απάντηση από την πλευρά του προέδρου ήταν ότι δεν μπορεί να γίνει αυτό προς το παρόν, εν αναμονή των εισηγήσεων των ειδικών. Με άλλα λόγια, ενώ οι ξένοι επισκέπτες κυκλοφορούν ανεμπόδιστα απολαμβάνοντας τις ξέγνοιαστες διακοπές τους, η Βουλή πρέπει να περιμένει το πράσινο φως μιας επιτροπής για να λειτουργήσει κανονικά ως σώμα. Ακόμα και παραβλέποντας το πόσο προβληματική θεσμικά είναι μια τέτοια εξάρτηση (και, σίγουρα, δεν είναι προς παράβλεψη), είναι να απορεί κανείς ποιο είναι το ανυπέρβλητο κώλυμα της εν λόγω επιτροπής, ώστε να καθυστερεί την εισήγηση που περιμένει ο πρόεδρος της Βουλής. Είναι, μήπως, λιγότερο σημαντική η υπολειτουργία του κοινοβουλίου από τον τουρισμό; Είναι, μήπως, μεγαλύτερη η απειλή για τη δημόσια υγεία από μια αίθουσα ολομέλειας με παρόντες τους βουλευτές, παρά από την εστίαση ή τα σχολεία της χώρας; Οποιοσδήποτε θα δυσκολευόταν πολύ να δει τη λογική σε κάτι τέτοιο. Επομένως, η αιτία πρέπει να αναζητηθεί αλλού: ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του νεοφιλελευθερισμού είναι η αντιπάθειά του στις δημοκρατικές διαδικασίες και η προτίμησή του στην τεχνοκρατική διαχείριση της πολιτικής. Η υποβάθμιση του κοινοβουλίου είναι ένα ακόμα σύμπτωμα αυτής της αντιπάθειας. Προφανώς, η κυβέρνηση προτιμά να «νομοθετεί» χωρίς τον «ενοχλητικό» έλεγχο της Βουλής. Αντιλαμβάνεται τον κοινοβουλευτισμό, στην καλύτερη περίπτωση, σαν μια καθαρά διεκπεραιωτική διαδικασία που απλώς πρέπει να ακολουθείται για τους τύπους. Μια δημοκρατία «τύποις».

Μια δικαστής που προσπαθεί να δείξει ένα ανθρώπινο, δημοκρατικό, προοδευτικό πρόσωπο, φαίνεται να μην μπορεί να υπερβεί την «υποχρέωση» που αισθάνεται έναντι αυτών που την πρότειναν για το αξίωμα. Προκειμένου να μη δυσαρεστήσει την κυβέρνηση της ΝΔ, επιλέγει την ενασχόληση με θέματα «ανώδυνα», αλλά και «δημοφιλή» στην κοινή γνώμη, σιωπώντας, σε βαθμό παρεξηγήσεως, για άλλα στα οποία ο λόγος της θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά. Εκτός –πράγμα ακόμη πιο ανησυχητικό– αν μπροστά στη γοητεία του προεδρικού θώκου έχει πλήρως ενσωματώσει μια συγκεκριμένης απεύθυνσης ατζέντα. Που τη θέλει να φωτογραφίζεται μπροστά σε φράχτες, να σιωπά μπροστά σε πολυήμερες απεργίες πείνας, να σβήνει με τρόπο αυταρχικό –όχι από τον προσωπικό της λογαριασμό, αλλά από τους λογαριασμούς της προεδρίας της Δημοκρατίας στο διαδίκτυο– τα σχόλια χιλιάδων πολιτών που ζητούσαν εφαρμογή του νόμου. Είναι δικαίωμα της κυρίας προέδρου να επιλέξει τους δικούς της συμβολισμούς. Με διευρυμένη πλειοψηφία αναδείχθηκε, η ίδια αποφασίζει πώς θα υπηρετήσει το ύπατο αξίωμα. Είναι, όμως, και δικαίωμα όλων να την κρίνουμε. Γιατί όπως επικροτούμε την απόφασή της να επισκεφθεί την οικογένεια της δολοφονημένης Ελένης Τοπαλούδη, όπως την υπερασπιζόμαστε στο «σπάσιμο» του πρωτοκόλλου σε σχέση με τον σύντροφό της, όπως προσπερνάμε την υπερέκθεση της γλυκύτατης γάτας Καλυψώς στα ΜΜΕ και χαμογελάμε με την εικόνα της, άλλο τόσο λυπόμαστε, οργιζόμαστε, ντρεπόμαστε με τη φωτογραφία στο φράχτη που θα στιγματίζει τη θητεία της. Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου έχει ευθύνες. Είναι η πρώτη πολίτισσα της χώρας και η πρώτη γυναίκα στην ελληνική ιστορία που έγινε αρχηγός του κράτους και αρχηγός του στρατεύματος. Θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα για πολλές γυναίκες, μεγαλύτερες, αλλά κυρίως νεώτερες. Παράδειγμα ουσίας και όχι τύποις. Μένει να αποδειχθεί αν επιθυμεί να ανταποκριθεί στην πρόκληση.

Η ηγεσία της ΕΔΑ, καθώς και τα μέλη της Επιτροπής Πόλης στην Θεσσαλονίκη, γνώριζαν, ή, σε κάθε περίπτωση, όφειλαν να γνωρίζουν, ότι ο Γρηγόρης Λαμπράκης είχε, σταδιακά από τις αρχές Απριλίου [1963], στοχοποιηθεί, από τους εξουσιαστικούς μηχανισμούς του «Παλατιού», από διωκτικές υπηρεσίες του κράτους, καθώς και από τις –οργανωμένες και κατευθυνόμενες απευθείας από το Κράτος– παρακρατικές ομάδες, και ότι, με γνωστή τη διαρκή ύπαρξη και δράση αυτών των μηχανισμών στην Θεσσαλονίκη ήδη α π ό τις αρχές της δεκαετίας του 1930 [«Ε.Ε.Ε.»] και συνεχώς έκτοτε δεν επιτρεπόταν να υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία περί του ότι κάτι θα επιχειρείτο εις βάρος του, πολύ δε περισσότερο που θα πήγαινε [και θα ερχόταν] να μιλήσει, σε προαναγγελθείσα και γνωστή σε όλους συγκέντρωση, όχι οπουδήποτε, αλλά στην Θεσσαλονίκη, στη γνωστή σε όλους ως πόλη των πολιτικών δολοφονιών. (...) Οι εφημερίδες [Θεσσαλονίκης και Αθηνών] της Πέμπτης, 23/5, είχαν αλληλοσυγκρουόμενες πληροφορίες όσον αφορούσε στα πραγματικά περιστατικά της συγκέντρωσης και του τραυματισμού του Λαμπράκη, καμία, όμως, δεν αναφερόταν στην πραγματική αιτία της κωματώδους καταστάσεως στην οποία είχε περιπέσει, από την πρώτη στιγμή του τραυματισμού του, ο Λαμπράκης. Τις απογευματινές ώρες της Πέμπτης άρχισε να διαχέεται, μεταξύ όσων -ήδη πολλών εκατοντάδων- είμαστε συγκεντρωμένοι, σε «πηγαδάκια», στον προαύλιο χώρο, η πληροφορία ότι οι γιατροί του ΑΧΕΠΑ εντόπισαν εκτεταμένη ρωγμή στο πίσω μέρος του κρανίου του Λαμπράκη, δηλαδή σημείο τραυματισμού που δεν ήταν «τεχνικώς» δυνατόν να αποδοθεί σε επαφή του τρικύκλου με το -εντελώς όρθιο, κατά τη στιγμή της εφορμήσεως-σώμα του Λαμπράκη. Από τη δημοσιογραφική έρευνα αρχικώς, πού επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια και από την ανακριτική διαδικασία, προέκυψε και αποδείχθηκε, ότι ο Λαμπράκης-προφανώς λόγω των εξαιρετικά ανεπτυγμένων ανακλαστικών πού, ως αθλητής, είχε αναπτύξει-αντιλήφθηκε έγκαιρα το κατευθυνόμενο εναντίον του τρίκυκλο, και μπόρεσε να το αποφύγει, αλλά, την ίδια χρονική στιγμή, το ακόμα όρθιο σώμα του βρέθηκε, σε σχέση με το τρίκυκλο, σε τέτοιο σημείο που ο επιβαίνων στην καρότσα Εμμανουηλίδης, με μακρύ σιδηρολοστό, με τον οποίο τον είχαν εφοδιάσει οι ασφαλίτες οργανωτές της δολοφονίας, μπόρεσε να του καταφέρει ισχυρό χτύπημα –και να του προκαλέσει συντριπτικό κάταγμα– στην κεφαλή του.

Η ευθύνη που βαραίνει τον Κύπριο πρόεδρο για την προσχηματική συμπεριφορά του είναι πολύ μεγαλύτερη. Στην πραγματικότητα, «πέταξε» την πιο παραγωγική περίοδο για να λύσει το Κυπριακό (2015-2020), αδιαφορώντας για τη μετριοπαθή τουρκοκυπριακή Κοινότητα και παραγκωνίζοντας τον πιο προοδευτικό Τουρκοκύπριο ηγέτη, τον Μ. Ακιντζί. Στην πράξη, το μόνο που πέτυχε με την εκλογή Τατάρ είναι να βάλει τους Ελληνοκυπρίους απέναντι στην ίδια την Τουρκία και στον Ερντογάν. Το αποτέλεσμα της πολιτικής Αναστασιάδη: ερεθίζοντας τα γεωστρατηγικά ανακλαστικά της Αγκυρας στις θάλασσες, μετέτρεψε το Κυπριακό σε «εθνικό ζήτημα» εντός Τουρκίας. Οι πλείστοι στη Λευκωσία το παραδέχονται. Αλλά στο κυβερνητικό στρατόπεδο σιωπούν μπροστά στον Ν. Αναστασιάδη και στο συμφέρον της παράταξης του ΔΗΣΥ. Ενδεχομένως, μόνο ο ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδης απέμεινε για να διασκεδάζει τις εντυπώσεις. Η πραγματικότητα είναι ακόμα πιο οδυνηρή. Η πολιτική Αναστασιάδη μετά το Κραν Μοντανά έφθειρε την ουσία της προσπάθειας επίλυσης. Η ελληνοκυπριακή πλευρά βρέθηκε στο «παρά τρίχα» να καταλήξει, με τη στήριξη ΟΗΕ – Ε.Ε., στην κατάργηση των Εγγυήσεων του ’60 και την αποχώρηση των στρατευμάτων. Ο Ν. Αναστασιάδης αποχώρησε από το Κραν Μοντανά, κάνοντας στροφή για εκμετάλλευση της ΑΟΖ με Ισραήλ και Αίγυπτο, αλλά αφήνοντας στο κενό τις προσπάθειες επίλυσης. Αυτά έφεραν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από όσα διακήρυσσε: την κατάληψη της κυπριακής ΑΟΖ από τα τουρκικά πολεμικά και την επιστροφή της Αγκυρας στις θέσεις Ντενκτάς. Στην κατά καιρούς κριτική που δέχτηκε για το Κραν Μοντανά, ο Ν. Αναστασιάδης απάντησε κάποια στιγμή (6/11/2018): «Δεν είμαι εγώ που έπινα ζιβανία [κυπριακό τσίπουρο] με τον Ακιντζί στη Λήδρας;» Υπονοούσε ότι είχε κάνει το πάν για να τα βρει με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη. Οι πράξεις του Κύπριου προέδρου, όμως, άλλα καταδεικνύουν. Μετά το Κραν Μοντανά, ο Ν. Αναστασιάδης πάγωσε τις επαφές με τον Μουσταφά Ακιντζί, υποσκάπτοντας συστηματικά το Πλαίσιο Γκουτέρες από 6 σημεία – αυτό που αποδέχτηκε ρητώς πρόσφατα στην άτυπη διάσκεψη της Γενεύης (25/4/2021). Από τις εμπιστευτικές συζητήσεις που κράτησε στο αρχείο του ο ΟΗΕ, διαφαίνεται η άρνησή του να συνυπογράψει το Πλαίσιο Γκουτέρες ως στρατηγική συμφωνία (συνάντηση Αναστασιάδη – Ακιντζί, 16/4/2018) για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων. Στη συνέχεια απέρριψε και τη δημόσια έκκληση Ακιντζί στις 3/5/2018 να το πράξει. Χρειάστηκε να περάσει ένας ολόκληρος χρόνος για να ξαναβρεθεί με τον Ακιντζί (9/8/2019), όταν πια ο προοδευτικός Τουρκοκύπριος ηγέτης μπήκε στη μέγκενη της αντίδρασης της Τουρκίας. Μια ύστατη συνάντηση Αναστασιάδη – Ακιντζί συγκάλεσε στο Βερολίνο (25/11/2019) ο γενικός γραμματέας. Σε εμπιστευτικά έγγραφα φαίνεται να έγινε από τον ΟΗΕ επαλήθευση της θέσης της Τουρκίας επί όσων αφορούν την ασφάλεια, δηλαδή την κατάργηση του μονομερούς δικαιώματος επέμβασης, την αντικατάσταση της Συνθήκης Εγγυήσεως και τη δραστική μείωση και αποχώρηση των στρατευμάτων. Σε κανένα στάδιο όμως ο Ν. Αναστασιάδης δεν βγήκε δημόσια να στηρίξει όσα και εκείνος συμφώνησε για την πολιτική ισότητα (εκ περιτροπής προεδρία, μία ψήφος), στηρίζοντας τη συμβιβαστική πολιτική Μ. Ακιντζί. Η τουρκοκυπριακή πλειοψηφία που στήριξε τον Ακιντζί κλονίστηκε σιγά σιγά από την κωλυσιεργία Αναστασιάδη. Τώρα ο Ν. Αναστασιάδης συνομιλεί με τον Ερσίν Τατάρ, ο οποίος δεν αποδέχεται τις κρίσιμες συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν με τη συμβολή των Τουρκοκυπρίων προοδευτικών ηγετών: στο συνταγματικό, τις συμφωνίες Χριστόφια – Ταλάτ για το σύστημα διακυβέρνησης (εκ περιτροπής προεδρία με διασταυρούμενη ψήφο), τις εξουσίες και αρμοδιότητες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Στο εδαφικό, με την κατάθεση του Χάρτη Ακιντζί με τη Μόρφου, τη δημογραφική ισορροπία (4:1) και την πλήρη εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Επί της ουσίας έχει δίκιο ο Λοβέρδος. Το να κακοποιείς τη μάνα του παιδιού σου δεν σε καθιστά αναγκαστικά κακό πατέρα. Υπό κάποιες προϋποθέσεις μπορεί να είναι και πλεονέκτημα μάλιστα. Μην το ψάχνετε, αυτή είναι η λογική των δεξιών. Το να συνεργαστείς με τους Γερμανούς δεν σε καθιστά αναγκαστικά κακό πατριώτη. Το εντυπωσιακό είναι ότι του φάνηκε παράξενο που τον ξεφώνισαν και οι πέτρες. Δεν ξέρουν να ζητάνε συγγνώμη αυτοί. Μόνο από τον Μαρινάκη. Αλλά και η Νέα Δημοκρατία, άψογη. Μία που είπε τη χοντράδα και μία που τον έβαλε στη θέση του. Σου λέει, γιατί να αντιδράσουμε; Σάμπως έχουμε και γυναίκες βουλευτίνες να κάνουνε φασαρία; Καλά, για να κάνουν φασαρία οι άντρες της Ν.Δ., ούτε συζήτηση. Αυτά γίνονται μόνο στα δυτικά ευρωπαϊκά κράτη. Είστε και όλοι εσείς που περιμένατε από τον Τσιάρα να υπερασπιστεί από νομικής άποψης το νομοσχέδιο για τη συνεπιμέλεια. Λες και έχει καμία σχέση με τα νομικά. Γιατρός μικροβιολόγος είναι ο άνθρωπος. Τι περιμένατε, να παραθέτει Σαρίπολο; Γι’ αυτό το προσέγγισε πρακτικά. Η Γιαννάκου και η Κεφαλογιάννη διαφωνούν με το νομοσχέδιο επειδή έχουν άσχημα προσωπικά βιώματα, είπε. Πράγμα που θα μπορούσε να είχε πει και η μία πρωινατζού για την άλλη. Θα θέλαμε να πει κάτι αντίστοιχο για τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη, να δούμε κάτι.

Η συνεργασία Αριστεράς, Πράσινων και αντι-νεοφιλελεύθερης Σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη είναι το προοδευτικό ΤΙΝΑ (There Ιs Νo Αlternative) με κοινωνική και πράσινη ατζέντα. Είναι το μόνο σενάριο που δίνει ελπίδες ριζοσπαστικής αλλαγής του νεοφιλελεύθερου Συμφώνου Σταθερότητας και των Συνθηκών που δεσμεύουν τις χώρες σε πολιτικές που ευθύνονται για τα σημερινά δεινά της ΕΕ. Το ζήτημα είναι ότι αυτή η στρατηγική δεν έχει ακόμη μεταφραστεί σε κρίσιμη μάζα. Είναι περίοδος των τομών και όχι των μεταρρυθμίσεων και όσα διακυβεύονται απαιτούν τη συμμετοχή των λαών προκειμένου το όραμα του Κοινωνικού και Πράσινου Μετασχηματισμού να γίνει πραγματικότητα. Ο νεοφιλελευθερισμός πεθαίνει. Το μόνο ερώτημα είναι εάν o θάνατος του θα επέλθει άμεσα ή αργοπορημένα και πόσα ακόμη αδιέξοδα θα αφεθεί να επισωρεύσει στις κοινωνίες. Το δυστύχημα για την Ελλάδα, είναι ότι, σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, έχει μια κυβέρνηση αναχρονιστική, η οποία, από τη μία, παραμένει προσκολλημένη στον αδιέξοδο και αποτυχημένο νεοφιλελευθερισμό (έκθεση Πισσαρίδη, Ελλάδα 2.0) και, από την άλλη, φλερτάρει ανοικτά με την alt.right. Τα ποσά του Ταμείου Ανάκαμψης , του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου ( ΕΣΠΑ) 2021-27 αλλά και του εθνικού σκέλους του ΠΔΕ θα κρίνουν τη θέση της χώρας την επόμενη δεκαετία και τον βαθμό σύγκλισης με την ΕΕ. Με τις κλασσικές συνταγές αποτυχίας, η χώρα θα πέσει πιο χαμηλά στον παγκόσμιο και ευρωπαϊκό καταμερισμό εργασίας και θα χαθεί ακόμα μια ευκαιρία αναβάθμισης της κοινωνικής της ευημερίας.

Ένα ντοκιμαντέρ του δικτύου EIC (European Investigations Collaborations) σε παραγωγή Expresso, SIC, TheBlackSea και Reporters United. Για πρώτη φορά, ένα ντοκιμαντέρ ερευνά την κρυφή σχέση μεταξύ της ναυτιλίας και της κλιματικής αλλαγής αλλά και την επιρροή που ασκεί η ναυτιλιακή βιομηχανία πάνω σε κυβερνήσεις όπως η ελληνική και στον ΙΜΟ, τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό. Παρά την πλάγια χρηματοδότησή του με δισεκατομμύρια ευρώ σε φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις, ο κλάδος της ναυτιλίας, και ιδίως των κρουαζιερόπλοιων και των φορτηγών πλοίων, εξακολουθεί να χρησιμοποιεί καύσιμα εξαιρετικά ρυπογόνα με αποτέλεσμα να επιβαρύνει όλο και περισσότερο την κλιματική κρίση βάζοντας σε κίνδυνο τους παγκόσμιους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού. Τα γυρίσματα και η έρευνα του ντοκιμαντέρ έγιναν στη Λισαβόνα, τη Ρώμη και τη Γένοβα, το Παρίσι, το Σβάλμπαρντ (Αρκτική) και το Μπέργκεν (Νορβηγία), το Λονδίνο και φυσικά στην Αθήνα και τον Πειραιά. Στο πλαίσιο της έρευνας, συνεργάστηκαν δημοσιογράφοι από ΜΜΕ και τηλεοπτικούς σταθμούς ανά την Ευρώπη, μεταξύ άλλων από το Reporters United (Ελλάδα), την εφημερίδα Expresso (Πορτογαλία), τον τηλεοπτικό σταθμό SIC (Πορτογαλία), το ερευνητικό ονλάιν μέσο The Black Sea (ανατολική Ευρώπη), την εφημερίδα VG (Νορβηγία), τη δημόσια ραδιοτηλεόραση RTS (Ελβετία) και το Finance Uncovered (Βρετανία). Από ελληνικής πλευράς μιλούν σημαντικοί παράγοντες της ναυτιλίας: - O υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης - O εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου - Ο εφοπλιστής Πάνος Λασκαρίδης, πρώην πρόεδρος της ECSA (Ένωση Πλοιοκτητών Ευρωπαϊκής Κοινότητας) - O εφοπλιστής Δημήτρης Φαφαλιός, πρόεδρος της Intercargo (Διεθνής Ένωση Πλοιοκτητών Πλοίων Μεταφοράς Ξηρού Φορτίου) - Ο Γιάννης Πλατσιδάκης, για 32 χρόνια Γενικός Διευθυντής του Ομίλου Αγγελικούση και πρώην πρόεδρος της Intercargo - Ο Πάνος Ζαχαριάδης, τεχνικός σύμβουλος, μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στον ΙΜΟ. Εκτός από τη συμμετοχή στην παραγωγή και την έρευνα, το Reporters United έκανε και την παραγωγή των τεσσάρων μικρών animations που επεξηγούν κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ τεχνικές πλευρές της έρευνας. ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Micael Pereira ΠΑΡΑΓΩΓOI Zeynep Sentek Craig Shaw Micael Pereira ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΟΣ Νικόλας Λεοντόπουλος ΜΟΝΤΑΖ Marco Carrasqueira ΕΡΕΥΝΑ Μυρτώ Μπούτση Julien Chiffelle Runa Engen Margot Gibbs Νικόλας Λεοντόπουλος Micael Pereira Giulio Rubino Zeynep Sentek Craig Shaw ΚΑΜΕΡΑ João Lúcio Julien Chiffelle Kristoffer Kumar David Langan Χρήστος Κοδέλλας (drone) ANIMATIONS Αλεξία Μπαράκου ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΗΧΟΥ ANIMATIONS Άρης Αθανασόπουλος ΓΡΑΦΙΚΑ Sérgio Maduro ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΣ Carlos Isaac ΜΙΞΗ ΗΧΟΥ Edgar Keats ΥΠΟΤΙΤΛΟΙ Spell ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ EIC (EUROPEAN INVESTIGATIVE COLLABORATIONS) ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ Stefan Candea ΓΙΑ ΤΗΝ EXPRESSO ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ João Vieira Pereira ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ Paula Santos ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Joana Beleza ΓΙΑ ΤΟ BLACK SEA ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ Zeynep Sentek ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Craig Shaw ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ / FACT-CHECKER Himanshu Ohja ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ SIC TV ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ Ricardo Costa ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ Marta Brito dos Reis ΠΑΡΑΓΩΓΗ Mónica Pinto ΓΙΑ ΤΟ REPORTERS UNITED Θοδωρής Χονδρόγιαννος Χριστόφορος Κάσδαγλης Σταύρος Μαλιχούδης ΑΡΧΕΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ AFP Reuters SIC TV Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με την οικονομική υποστήριξη του Investigative Journalism for Europe (IJ4EU) Fund και του Journalismfund.eu. Ένα ντοκιμαντέρ του δικτύου European Investigative Collaborations (EIC), σε παραγωγή των Expresso, The Black Sea, SIC TV και Reporters United, σε συμπαραγωγή με το RTS και τη VG. Το Finance Uncovered συμμετείχε στο ρεπορτάζ και την έρευνα. Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται.

Ας μη διστάζουμε όμως να δούμε κατάματα την ηθική απαξία του κυνισμού μας. Να μην εκμαυλιστούμε. Η ευρωπαϊκή ακροδεξιά σήμερα έχει αλλάξει το αντισημιτικό της προφίλ και φοράει τα καλύτερα φιλοϊσραηλινά ρούχα: είτε από θαυμασμό στο κράτος του Ισραήλ, από ισλαμοφοβία, από ανάγκη εξιλέωσης, ο νούμερο ένα θαυμαστής του Νετανιάχου είναι οι πριν από λίγο καιρό αντισημίτες. Ας ρίξουμε μια ματιά στην ελληνική ακροδεξιά προς επαλήθευση. Εμείς, όμως, ας ακούσουμε, σε τελευταία ανάλυση, και κανέναν μεγάλο Ισραηλινό αντιφρονούντα που έχει το θάρρος να εκφέρει δημόσια λόγο εναντίον της κατοχικής πολιτικής της πατρίδας του. Τον συγγραφέα Άμος Οζ, τον δημοσιογράφο Γιντεόν Λέβι και τόσους άλλους… Τι μας λένε; Ότι το Ισραήλ θα ήταν χίλιες φορές καλύτερο αν μάθαινε από τα εγκληματικά του σφάλματα. Είναι κρίμα η χώρα αυτή να βυθίζεται κι άλλο στον εθισμό του εγκλήματος. Αυτό έχει πάθει το Ισραήλ. Έχει εθιστεί στην τοξικότητα της κατοχής και δεν ξέρει πώς να ζήσει χωρίς αυτήν. Έναν τοξικοεξαρτημένο φίλο δεν τον κερνάτε το αντικείμενο του εθισμού του. Του το στερείτε. Αυτό πρέπει να κάνουν οι Δυτικές κυβερνήσεις απέναντι στο Ισραήλ.