Macro

Όταν στα 15 μου χρόνια εντάχθηκα σε οργάνωση νεολαίας της αριστεράς, το έκανα για ένα…

Στον πρόλογο της "Αγαπημένης" που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, η Τόνι Μόρισον περιγράφει τη στιγμή, που έχοντας εγκαταλείψει την άχαρη δουλειά της στον εκδοτικό οίκο Random House, όπου την αντιμετώπιζαν με καχυποψία επειδή τα βιβλία που πρότεινε και επιμελούνταν "δεν απέφεραν 'χοντρά λεφτά'", αποφασίζει ότι θα ζήσει αποκλειστικά από το γράψιμο. Είναι μια στιγμή επιφοίτησης, θα έλεγε κανείς, μια στιγμή άγριας ελευθερίας. Όταν ο φόβος για τον βιοπορισμό υποχωρεί υπέρ μιας αίσθησης αυτονομίας που, έστω στιγμιαία, αψηφά την ασφάλεια: "Λίγο μετά την τελευταία μου μέρα στη δουλειά, καθισμένη μπροστά στο σπίτι μου στην προβλήτα του ποταμού Χάντσον, συνειδητοποίησα ότι δεν αισθανόμουν την ηρεμία που προσδοκούσα, αλλά έντονη νευρικότητα. Διέτρεξα νοερά τον κατάλογο με τα προβλήματά μου και δεν εντόπισα κάποιο καινούργιο ή ιδιαίτερα πιεστικό. Ήταν αδύνατον να εξιχνιάσω τι ήταν αυτό που τόσο απροσδόκητα είχε αρχίσει να με βασανίζει, μια μέρα τόσο τέλεια, μπροστά σ' ένα τόσο γαλήνιο ποτάμι. Δεν είχα κάποια συγκεκριμένη υποχρέωση και από μια τέτοια απόσταση δεν θα άκουγα το τηλέφωνο, αν χτυπούσε. Άκουγα την καρδιά μου, ωστόσο, να ποδοβολάει στο στήθος μου σαν πουλάρι. Ξαναγύρισα στο σπίτι για να διερευνήσω αυτήν την ανησυχία, που έμοιαζε σχεδόν με πανικό. Ήξερα τι είναι ο φόβος∙ αυτό εδώ ήταν διαφορετικό. Και ξαφνικά κατάλαβα, σαν σε έκλαμψη: ήμουν ευτυχισμένη, ελεύθερη όπως ποτέ άλλοτε. Ήταν το πιο παράξενο συναίσθημα. Δεν ήταν έκσταση, δεν ήταν ικανοποίηση, δεν ήταν η πληρότητα που έρχεται από την απόλαυση ή την επιτυχία. Ήταν μια πιο αγνή χαρά, μια άγρια προσδοκία και μια βεβαιότητα. Η Αγαπημένη πραγματοποιούσε την είσοδό της".

Τι κοινό μπορεί να έχουν μια ηθοποιός του κινηματογράφου, που σχεδόν απεγνωσμένα αναζητά μια ευκαιρία, με την καταπιεσμένη, στο ασφυκτικό πλαίσιο θρησκείας-οικογένειας, σύζυγο ενός προτεστάντη εφημέριου; Μα, προφανώς, τη σκληρή βία που έχουν να αντιμετωπίσουν εξαιτίας του φύλου τους, σ’ ένα περιβάλλον φτιαγμένο από άνδρες για άνδρες, σε έναν κόσμο γεμάτο στερεότυπα. Η “επαγγελματίας” Λέσλι και η σχεδόν αλκοολική Σούζαν συναποτελούν τη μορφή της δυστυχίας που περιβάλλει κάθε γυναικεία ύπαρξη, η οποία ονειρεύεται, ή επιχειρεί, να διαρρήξει τα στεγανά που της τίθενται. Η παράσταση, εμπνεόμενη από δυο ραδιοφωνικούς μονόλογους του Alan Bennet, καθίσταται τρομακτικά επίκαιρη, τώρα που πια ο γυναικείος λόγος ενδυναμώνεται ώστε να μπορεί να ακουστεί πέρα από σεξισμούς και έμφυλες διακρίσεις. Με έντονο ρυθμό και ατμόσφαιρα που εναλλάσσεται, δυο βίοι παράλληλοι εκφράζουν την ανάγκη της αποδοχής και της αγάπης, σε ένα περιβάλλον διαρκούς αμφισβήτησης. "Το καθημερινό τραγούδι του απείρου", παρ’ όλα αυτά, από τραγωδία της ζωής, μεταβάλλεται σε αισιόδοξο τραγούδι των ηρωίδων με ένα πέταγμα σε έναν κόσμο όπου όλα μπορεί να είναι εφικτά.

Οι ΗΠΑ εκμεταλλευόμενες την πολιτική αδυναμία της ΕΕ, «προσφέρονται» να καταστούν στρατηγικός προμηθευτής, εργαλειοποιώντας τη «ρωσική εισβολή» στην Ουκρανία, επιβάλλοντας μια επικίνδυνη παραπλάνηση, υψηλού κόστους, με σοβαρές πολιτικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις (Αlberto Negri, Il manifesto). Δεν είναι μυστήριο για κανέναν ότι οι Αμερικανοί επιθυμούν διακαώς (ο Biden, όπως και ο Trump) να ακυρώσουν την έναρξη λειτουργίας του ρωσικού αγωγού Nord Stream 2 που, ενώ έχει ολοκληρωθεί, περιμένει ακόμη την έγκριση λειτουργίας. Ο αγωγός παρακάμπτει τις χώρες πάνω στις οποίες οι Αμερικάνοι και το ΝΑΤΟ μπορούν να εξασκήσουν επιρροή, σε αντι-ρωσική κατεύθυνση (Βαλτικές χώρες και χώρες Visegrad κλπ.). Η παραγωγή και οι εξαγωγές υγροποιημένου αερίου LNG κατέστησαν τις ΗΠΑ ισχυρό ενεργειακο εξαγωγέα. Τον περασμένο Ιανουάριο οι ποσότητες ρωσικού ΦΑ μέσω Ουκρανίας μειωθήκαν κατά το ήμισυ, αντιπροσωπεύοντας μόνο το 17% του συνόλου των εισαγωγών, ενώ το LNG εκτινάχτηκε στο 34% με το αμερικανικό να καλύπτει το μισό. Κατά τον D. Tabarelli της Nomisma Εnergia το κόστος παραγωγής του αμερικάνικου LNG είναι τουλάχιστον 3 φορές υψηλότερο του ρωσικού αερίου, ενώ «είναι ακατανόητο να στηρίζεται το ενεργειακό ευρωπαϊκό σύστημα σε εισαγωγές από απομακρυσμένες πηγές τροφοδοσίας, με υψηλότατο κόστος μεταφοράς, απώλειες στη μεταφορά (εκπομπές μεθανίου), οικολογικές επιπτωσεις κλπ.».

Είμαστε στο φτωχότερο 50%, είμαστε ο «πάτος» του παγκόσμιου εισοδήματος (bottom δεν το λένε στα αγγλικά;). Και η σημερινή αδυναμία να πληρώσουμε το ρεύμα, το αέριο, τα τέλη κυκλοφορίας, τα ασφάλιστρα, τα δάνεια, τις οφειλές στην εφορία κι ένα καλάθι βασικών αγαθών, το γεγονός ότι οι περισσότεροι από μας αναγκαζόμαστε να κόψουμε ακόμη και τις μικρές πολυτέλειες μιας εβδομαδιαίας εξόδου και δεν διανοούμαστε να γεμίσουμε το ρεζερβουάρ είναι μια χειροπιαστή ερμηνεία τού πώς μπορεί να είναι αυτή η περίεργη κατά Μαρξ απόλυτη εξαθλίωση. Αυτή που μέχρι πρότινος για τους περισσότερους από μας ήταν ένα θλιβερό θέαμα της κατάστασης άλλων, παρακολουθούμενο πάντως από την ασφάλεια του καναπέ της σχετικής εξαθλίωσής μας.

Απαιτείται η στήριξη στην εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Ουκρανίας, καθώς και η πιστή τήρηση των συμφωνιών του Μινσκ. Η πρόσφατη ενεργοποίηση του σχήματος της Νορμανδίας, αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για την αποκλιμάκωση της έντασης. Τόσο η Ρωσία, όσο και η Ουκρανία, οφείλουν να τηρήσουν τα συμφωνημένα, ώστε να τερματιστεί η διαμάχη, με την αποκατάσταση της κυριαρχίας του ουκρανικού κράτους, αλλά και τον σεβασμό και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των Ρώσων και ρωσόφωνων ουκρανών πολιτών της περιοχής. Με αυτό τον τρόπο, θα εξαλειφθεί μια εστία έντασης και θα δοθεί περισσότερο έδαφος για μια συνολική λύση. Η Ευρώπη θα πρέπει να πρωτοστατήσει σε κάθε ειρηνευτική πρωτοβουλία, σε κάθε προσπάθεια αποκλιμάκωσης της έντασης, και σε κάθε προσπάθεια εξεύρεσης μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης. Δυστυχώς, η τωρινή κρίση φανερώνει έκδηλα, για μια ακόμα φορά, την έλλειψη μιας ενιαίας φωνής της ΕΕ, που να προάγει την ειρήνη και τη συνεργασία, παρά τις θετικές πρωτοβουλίες Γαλλίας και Γερμανίας. Είναι αναγκαία η συμπερίληψη της Ρωσίας σε μια νέα, πανευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας και ελέγχου των εξοπλισμών, όπως και η ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας ΕΕ και Ρωσικής Ομοσπονδίας. Κάτι τέτοιο, θα αποτελούσε ένα αποφασιστικό βήμα για την αποτροπή ενός νέου Ψυχρού πολέμου. Ως προς τις αρχές που θα μπορούσαν να διέπουν την ειρηνική συνύπαρξη και τη συνεργασία, θα μπορούσαμε να υπενθυμίσουμε εδώ, ένα βασικό κείμενο του ΟΑΣΕ, που υπογράφτηκε, και από τη Ρωσία, το 1999, τη «Χάρτα της Κωνσταντινούπολης». Όπως αναφέρει το άρθρο 8, κάθε κράτος έχει δικαίωμα επιλογής της συμμαχίας του ή της ουδετερότητάς του, ταυτόχρονα «τα κράτη δεν θα ενισχύσουν την ασφάλειά τους σε βάρος της ασφάλειας κανενός άλλου κράτους», ενώ «κανένα κράτος ή ομάδα κρατών δεν μπορεί να έχει παραπάνω ευθύνη για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην Ευρώπη» ή μπορεί να θεωρεί ότι οποιοδήποτε κομμάτι της περιοχής του ΟΑΣΕ ανήκει στη σφαίρα επιρροής του . Τέλος, ως προς τη χώρα μας, επιβεβαιώνεται πόσο επικίνδυνη είναι η λογική του “πιστού και προβλέψιμου” συμμάχου των ΗΠΑ που ακολουθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη και βρίσκεται στον αντίποδα της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, με στόχο την ειρήνη και τη σταθερότητα, που υπηρέτησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Η εμπλοκή της Αλεξανδρούπολης σε μια ενδεχόμενη σύγκρουση εγκυμονεί εξαιρετικά σοβαρούς κινδύνους. Είναι στο συμφέρον της Ελλάδας η ολόπλευρη στήριξη κάθε ειρηνευτικής προσπάθειας, όπως και της οικοδόμησης μιας νέας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας.

Ένας πατέρας στην Κάρπαθο αυτοκτόνησε γιατί δεν μπόρεσε να αντέξει τα χλευαστικά σχόλια των συγχωριανών…

Εκείνο ωστόσο που έχει μπει τελείως στο περιθώριο της... επιτοκιο-λογίας είναι ότι τα αποτελέσματα της αύξησης των επιτοκίων δεν πρόκειται να φανούν στις τιμές πριν από το δ’ τρίμηνο του 2022. Η νομισματική πολιτική λειτουργεί με καθυστέρηση και θα πάρει χρόνο οι αλλαγές στα επιτόκια να περάσουν στην οικονομία. Δηλαδή, θα πάρει καιρό τα υψηλότερα επιτόκια να καταστήσουν λιγότερο προσιτό τον δανεισμό και να οδηγήσουν σε επιβράδυνση των πιστώσεων. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι τα αποτελέσματα θα φανούν μετά από 6-12 μήνες. Με άλλα λόγια, είτε αυξήσει τα επιτόκιά της κατά 0,5% είτε κατά 0,25% τον Μάρτιο, η Fed δεν μπορεί να κάνει άμεσα κάτι για να σταματήσει την άνοδο των τιμών. Αυτό το γνωρίζει και η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, που διεμήνυσε χθες σε συνέντευξή της στο Redaktionsnetzwerk Deutschland ότι η αύξηση των επιτοκίων ευρώ «δεν θα έλυνε κανένα από τα τρέχοντα προβλήματα. Αντίθετα, είπε, αν ενεργούσαμε πολύ βιαστικά τώρα, η ανάκαμψη των οικονομιών μας θα μπορούσε να είναι σημαντικά πιο αδύναμη και οι θέσεις εργασίας να τεθούν σε κίνδυνο». Αν όμως δεν μπορεί να δώσει λύση η ΕΚΤ, η Fed και οι άλλες κεντρικές τράπεζες -που έχουν βασική αποστολή τους τη σταθερότητα των τιμών-, τότε ποιος θα κάνει κάτι για τον πληθωρισμό και την ακρίβεια που ροκανίζει διαρκώς τα εισοδήματα των εργαζομένων και εξελίσσεται γοργά σε παγκόσμια κρίση διαβίωσης; Την απάντηση έδωσε χθες η... κυβέρνηση της Σερβίας. Αφήνοντας στην άκρη το... αόρατο χέρι της αγοράς, αποφάσισε να επιβάλει πλαφόν στην τιμή των καυσίμων προκειμένου να ανακοπεί ο πληθωρισμός. Λύσεις για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια και η κρίση υπάρχουν, αρκεί να υπάρχει η πολιτική βούληση.

Με δήλωσή του ο τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ανδρέας Ξανθός σημειώνει ότι «η 31η Μαρτίου…

Είναι από μόνη της δυστυχία η ακρίβεια. Τα παγωμένα σπίτια απ’ τις αυξήσεις στο ρεύμα και τους φυσικούς πόρους, η καταδίκη να ’σαι εκτός παραγωγής, άνεργη/ος, ή δίχως πόρους, άφραγκος, πένης, σ’ ένα περιβάλλον αφθονίας για τους λίγους. Είναι από μόνη της και εξ αρχής δυστοπία η ζωή για κείνους που γεννήθηκαν σε λάθος τάξη, με αλυσίδες στα πόδια, γρανάζι ενός κόσμου που αναπαράγει ανισότητα και ανελευθερία. Και είναι από μόνη της η επιτομή της ξεφτίλας και της απανθρωπιάς να στέκεις στα ψηλά και να κλωτσάς, να πέσουν κι άλλο κάτω, οι αδικημένοι και οι αναξιοπαθούντες. Ο “Ιανός”, το σούπερ μάρκετ που εμπορεύεται, σα να ΄ναι κάρβουνο, βιβλία, εκεί όπου συνωστίζονται οι εμπνεόμενοι από μια τάχατε ανώτερη κουλτούρα, κατάβρεξε τον έξω χώρο, με τις μοκέτες, μην βρίσκουν άσυλο οι άστεγοι, μην και λερώσουν το ιλουστρέ. Και το άλλο, της γνωστής αλυσίδας με γνωστά τα τρόφιμα, το Lidl, μήνυσε φτωχιά γυναίκα, κλέφτρα ναι, κλέφτρα του επιούσιου, κλέφτρα μιας ζωής που της στέρησαν, και επιμένει στη μήνυση αγνοώντας την κατακραυγή. Ο ηθικός εκμαυλισμός, ή μάλλον ο αμοραλισμός, στον οποίο καταδικάζονται οι θιασώτες του καπιταλισμού είναι στην πραγματικότητα νόσος: αν πρυτανεύει παντού και πάντοτε η ζωώδης και ανταγωνιστική πλευρά της ανθρώπινης φύσης, παραμερίζοντας τη διανοητική, η διαστροφή είναι προφανής. Αυτή η διαστροφή αποτελεί την αιτία που η υπεύθυνη του Ιανού θεωρεί καθήκον της να εκδιώκει, αντί να περιθάλπει, τους άστεγους, αυτή επιβάλλει στους υπεύθυνους του σούπερ μάρκετ να μην κάνουν τα στραβά μάτια στους σύγχρονους Αγιάννηδες. Η αθλιότητα των από πάνω, εκείνων που, τις περισσότερες φορές, έχουν εκ γενετής τη δυνατότητα να τα “καταφέρνουν”, είναι κληρονομική και διεθνική. Είναι μια ιδιότητα, ένστικτο τρόπον τινά επιβίωσης. Διότι για να επιβληθεί ως τέτοια, και με τέτοια υπερκέρδη, μια εγχώρια ή εξωχώρια πολυεθνική εταιρεία, οφείλει να ποδοπατά. Οφείλει, επίσης, να αλλοτριώνει, οφείλει να κάνει τον εργάτη/τρια – υπεύθυνο/η συνένοχο. Η αθλιότητα γίνεται έτσι συστημική, διαπερνώντας όλες τις κοινωνικές τάξεις. Η διανοητική κυριαρχία του καπιταλισμού έγκειται στην κυριαρχία των εμπορευματικών σχέσεων, οι οποίες και αποτελούν πρότυπο όλων των μορφών σχέσεων στην αστική κοινωνία. Οι απλουστεύσεις κλέβεις-πας-φυλακή, είσαι-άστεγος-λερώνεις αποτελούν κυρίαρχα σχήματα στην ηθική και του κόσμου της εργασίας Λησμονώντας πως ηθική του εργάτη είναι η ταξική του συνείδηση, η συνειδητοποίηση δηλαδή του υπάρχοντος κόσμου ως κόσμου εκμετάλλευσης, οι από κάτω ενδίδουν. Η ενεργοποίηση των αντανακλαστικών του άγριου, ενίοτε αμυνόμενου, ζώου αντί του αλληλέγγυου έλλογου όντος, που ενίσταται στην αδικία, είναι η κατεξοχήν ιδεολογική δουλειά του κεφαλαίου και των πολιτικών του εκπροσώπων. Στις δυο άθλιες πράξεις των τελευταίων ημερών συνοψίζεται επί της ουσίας όλη η αθλιότητα του καπιταλισμού: γεννά τις σχέσεις εκμετάλλευσης, πραγμοποιεί τον άνθρωπο ως μηχανικό εξάρτημα, τον χρησιμοποιεί και τον εκβράζει. Τον διαμορφώνει ως υποτακτικό και τον ανακυκλώνει ως απόρριμμα. Απέναντι σε όλα τούτα ο πόλεμος είναι διαρκής και αδυσώπητος. Ένας πόλεμος διιστορικά ιδεολογικός, απέναντι σε κάθε επιχείρηση αλλοτρίωσης των συνειδήσεων, σε κάθε επιχείρηση απανθρωποποίησης, σε κάθε επιχείρηση επιβολής της αγοραίας ηθικής. Απέναντι εν τέλει στη συστημική αθλιότητα.