Το φιάσκο της κυπριακής διπλωματίας
Με την απομάκρυνση Νετανιάχου και την εγκατάλειψη του αγωγού East Med συνεθλίβη ο κόσμος των ψευδαισθήσεων που έφτιαξε τόσα χρόνια ο Κύπριος πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης με τον επιστήθιο φίλο του, Νετανιάχου, πρωτοστατώντας στην «πολιτική των τριμερών» για να παραμερίσουν από τα ενεργειακά σχέδια την Τουρκία. Οι 8 στο σύνολο τριμερείς Κύπρου - Ελλάδας - Ισραήλ, οι πολλαπλάσιες διμερείς και σωρεία από υπουργικές συναντήσεις τι απέδωσαν τελικά; Ποιος ξεχνά τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ με τις πανηγυρικές διακηρύξεις των ηγετών γύρω από τον East Med;
Τα γεγονότα βοούν! Το διπλωματικό φιάσκο των τριμερών άρχισε να ξηλώνεται με το τέλος της εποχής Τραμπ - Πομπέο και την ανάληψη της διακυβέρνησης στις ΗΠΑ από τους Δημοκρατικούς. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανασυντάσσει όσο μπορεί την πολιτική του στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή βλέποντας τα προβλήματα να σωρεύονται. Η δημοσιοποίηση τον περασμένο Ιανουάριο της εγκατάλειψης του αγωγού East Med σχετίζεται με την επιλογή των ΗΠΑ για εκτόνωση των αντιδράσεων της Τουρκίας. Ταυτόχρονα αφαίρεσε ένα σοβαρό εμπόδιο στην επαναπροσέγγισή τους με το Ισραήλ. Τέλος στα χατίρια σε κάθε απαίτηση που είχε ο Νετανιάχου (αναγνώριση Ιερουσαλήμ, πλάτες για την προσάρτηση των υψωμάτων Γκολάν) για να τα έχει καλά ο Τραμπ με το εβραϊκό λόμπι.
Ολοι κινούνται στην περιοχή, μόνο η Λευκωσία και η Αθήνα μένουν στον δικό τους εικονικό κόσμο. Η Τουρκία δουλεύει εδώ και μήνες βελτιώνοντας θεαματικά τις σχέσεις της και με συνιστώσες των «τριμερών», όπως είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αλλά και με άλλους δύσκολους συνομιλητές στον αραβικό κόσμο όπως είναι η Σαουδική Αραβία. Πιο αργή είναι η διαμόρφωση λειτουργικών σχέσεων με την Αίγυπτο του προέδρου Σίσι. Οι ΗΠΑ πρωτοστατούν επίσης στην επίλυση της διαφοράς οριοθέτησης των ΑΟΖ Ισραήλ - Λιβάνου. Μέχρι και η Χεζμπολάχ δεν έφερε ενστάσεις για κατάληξη σε συμφωνία με διαμεσολάβηση του Αμερικανού απεσταλμένου Αμος Χόχσταϊν («Πολίτης», 18/2).
Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ θα ακολουθήσουν στο εξής μια ξεκάθαρα ισορροπημένη πολιτική για τα στρατηγικά συμφέροντά τους στην περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο, χωρίς τις παλιές υπερβολές, ο πρόεδρος του Ισραήλ σχεδιάζει να επισκεφθεί την Κύπρο στις 2 Μαρτίου ενώ νωρίτερα, στις 24 Φεβρουαρίου, θα πραγματοποιήσει επίσκεψη και στην Ελλάδα.
Oι «τριμερείς» καθόρισαν την εξωτερική πολιτική της Κύπρου για παραπάνω από 6 χρόνια. Ο Ν. Αναστασιάδης έπεισε δύο ελληνικές κυβερνήσεις να συμπορευθούν μαζί του και τώρα ορισμένοι στην Αθήνα δικαιολογούν τη στάση τους λέγοντας ότι «δεν ήθελαν να αφήσουν την Κύπρο μόνη». Ομως, ούτε αγωγοί 7 δισ. ευρώ που θα διέσχιζαν τη Μεσόγειο θα κατασκευαστούν ούτε συμμαχίες εναντίον του «κοινού εχθρού» υπάρχουν. Απλούστατα, αυτοί οι ηγέτες που πρωταγωνίστησαν είχαν δική τους ατζέντα: πότε για να κερδίζουν εκλογές περιχαρακώνοντας την κοινή γνώμη σε ευσεβείς πόθους και πότε για να παραπλανήσουν και να αποφύγουν τις κατηγορίες για διαφθορά. Οι υπόλοιποι, ΥΠΕΞ και άλλοι, εκτελούσαν εξωτερική πολιτική για εσωτερική κατανάλωση.
Είναι οδυνηρή η διαπίστωση του πόσο εύκολα η Κύπρος εφάρμοσε την τυχοδιωκτική αυτή διπλωματία και η Αθήνα συμπορεύτηκε μαζί της. Με επιπόλαιους υπολογισμούς εργάζονταν τόσο καιρό πάνω σε αβάσιμα σενάρια, αφήνοντας την εντύπωση ότι άλλαξαν τους όρους του παιχνιδιού («game changer»). Στην πραγματικότητα, όμως, η Κύπρος εγκλωβίστηκε στους προσωπικούς σχεδιασμούς και τις «φιλίες» της ηγεσίας της, αγνοώντας τους πραγματικούς συσχετισμούς και αδιαφορώντας για τις συνέπειες στο Κυπριακό.