Αναδημοσιεύσεις

Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα των Times, κορυφαίοι σύμβουλοι του Λευκού Οίκου είχαν εκφράσει τις ανησυχίες τους για την πορεία του κορονοϊού, στις 24 Φεβρουαρίου, σε ιδιωτικές τους συναντήσεις με μέλη του διοικητικού συμβουλίου του γνωστού συντηρητικού think tank Hoover Institute. Μεταξύ αυτών και ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου Λάρι Κάντλοου. Συγκεκριμένα ο Κάντλοου, ενώ ώρες νωρίτερα καθησύχαζε μέσω του CNBC τον κόσμο και δεν συντρέχει κανένας κίνδυνος εξάπλωσης του ιού, στα μέλη του Hoover είπε ότι κάτι τέτοιο ίσχυε μέχρι τώρα, αλλά πλέον κυβέρνηση δεν γνωρίζει ποια θα μπορούσε να είναι η εξέλιξη της επιδημίας. Η πληροφορία αυτή αποδείχτηκε χρυσάφι για τους λύκους των αγορών και τα λοιπά αρπακτικά που μυρίζονται κέρδη στην υποτιμητική κερδοσκοπία. Το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Hoover και σύμβουλος hedge fund Γουίλιαμ Κάλαναν έσπευσε άμεσα να κοινοποιήσει την πληροφορία που είχε από τον Κάντλοου με email στον μεγιστάνα των hedge funds Ντέιβιντ Τέπερ της Appaloosa Management, τους υπαλλήλους του και τουλάχιστον έναν πελάτη του. Η πληροφορία πέρασε σε τουλάχιστον δύο άλλους εξωτερικούς επενδυτές που με τη σειρά τους τη μοιράστηκαν με άλλους. Μέσα σε 24 ώρες τουλάχιστον επτά επενδύτες σε 4 εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων είχαν ενημερωθεί για κάποια εκδοχή της πληροφορίας αυτής και έσπευσαν να αναπροσαρμόσουν τις θέσεις τους παίζοντας πλέον στην πτώση της αγοράς. Στις 26 Φεβρουαρίου ξεκίνησε το μεγάλο σορτάρισμα και οι τιμές των μετοχών άρχισαν να βυθίζονται σε μια συνεχή πτώση, η οποία διήρκεσε ένα μήνα. Σε αυτό το διάστημα, ο δείκτης υψηλής κεφαλαιοποίησης Dow Jones του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης έχασε πάνω από 10.000 μονάδες, βουτώντας από τα επίπεδα των 28.990 μονάδων (την Παρασκευή 21η Φεβρουαρίου)- στις 18,591 μονάδες (τη Δευτέρα της 23ης Μαρτίου). Η τεράστια πτώση έφερε πολλά λεφτά στην παραπάνω παρέα.

Πολύ ωραίος ο Πτωχευτικός Κώδικας. Θυμίζει λίγο τη μεσαιωνική φεουδαρχία στη Λομβαρδία. Αν «κοκκινίσει» το στεγαστικό σου, όμως, θα μπορείς να μένεις στο σπίτι σου με ενοίκιο για δώδεκα χρόνια. Καταπληκτικό. Δείτε ποιες κατηγορίες δανειοληπτών ωφελούνται. Με τέτοιες ρυθμίσεις αγόρασαν και οι άποικοι το Μανχάταν από τους Ινδιάνους. Στο τέλος της δωδεκαετίας θα μπορείς να αγοράσεις το ακίνητο στο 100% της εμπορικής του αξίας, πράγμα που είναι εξαιρετική ευκαιρία. Ειδικά αν στο μεσοδιάστημα έχεις αποκτήσει λεφτά που δεν ξέρεις τι να τα κάνεις. Που είναι και το πιθανότερο σενάριο έτσι όπως πάμε. Αν δεν έχεις λεφτά, δεν υπάρχει πρόβλημα. Απλώς θα σε πετάξουν στον δρόμο και θα το πουλήσουν σε κάποιον άλλο. Απλώς αυτό δεν το εξηγούν πολύ αναλυτικά στο δελτίο Τύπου. Επίσης, αν χρωστάς στην τράπεζα, θα μπορεί να σου δεσμεύει τις αποδοχές σου μέχρι του ποσού των 611 ευρώ μηνιαίως. Όχι, για να δείτε πόσο σκίζεται αυτή η κυβέρνηση για τη μεσαία τάξη.

Οπότε, το αγωνιώδες ερώτημα που προκύπτει είναι πού πάνε τα δεδομένα μας, οι σκέψεις, οι εκμυστηρεύσεις μας, τα μυστικά μας, οι βρομιές μας, οι κωδικοί πρόσβασης σε κάθε είδους λογαριασμό μας, οι συνομιλίες κι οι καβγάδες μας στο κινητό ή στα κοινωνικά δίκτυα, τα τσάτρουμ και τα μέσεντζερ; Πού φυλάσσονται τα μεγάλα δεδομένα που διαθέτουν τα κράτη για την ασφάλεια των πολιτών τους, για τη λειτουργία των διοικητικών μηχανισμών, για τη διασύνδεση επιχειρήσεων, τραπεζών, καταναλωτών, για την ασφάλεια των πτήσεων και κάθε είδους επίγειων μετακινήσεων, για την άμυνα και την προστασία μιας χώρας από εξωτερικές απειλές; Με λίγα λόγια: πού αποθηκεύονται τα συστατικά της κυριαρχίας κάθε κράτους και της ιδιωτικότητας των πολιτών του; Στο cloud είναι η απάντηση που θα έδινε με την άψογη αμερικανική προφορά του ο Μητσοτάκης, στο «νέφος» μάς παραπέμπουν και οι απαντήσεις όλων των εκπροσώπων των ψηφιακών κολοσσών που «έχουν τον έλεγχο των πιο κρυφών κυττάρων μας, του οργασμού, της πείνας μας, της μάρκας των τσιγάρων μας», κι ας το ’χουμε κόψει. Στο νέφος, αδερφές μου, στο νέφος, μας παραπέμπουν και ο Γκέιτς, ο Μπέζος, ο Ζούκενμπεργκ, ο Πέιτζ και ο Μπριν που απλώνουν εδώ και χρόνια- πριν ο Κυριάκος ανακαλύψει την Αμερική και τη Microsoft- δεκάδες κέντρα δεδομένων σε όλο το πλάτος της πυκνοκατοικημένης εύκρατης ζώνης του πλανήτη, σαν ζώνη ελέγχου ή σαν ψηφιακή εκδοχή του Πανοπτικού του Μπένθαμ. Εκεί, μεταξύ των δισεκατομμυρίων ατομικών και κεντρικών σέρβερ, δικτύων οπτικών ινών, κεραιών, συχνοτήτων και δορυφόρων αναπτύσσεται στην κυριολεξία μια δεύτερη ζωή μας. Ζωή στα σύννεφα που θα ήταν παραδεισένια αν ξέραμε πως έχουμε τον έλεγχό της. Αλλά δεν τον έχουμε, είναι βέβαιο. Ο λυτρωτικός, απελευθερωτικός χαρακτήρας της τεχνολογίας αντιστρέφεται από τη στιγμή που κατανοούμε ότι μια πολύ μικρή ομάδα ψηφιακών κολοσσών, που η χρηματιστηριακή τους αξία υπερβαίνει κατά πολύ το ΑΕΠ όλης της Ε.Ε. των 27, καταλαμβάνει χωρίς τον παραμικρό μέχρι στιγμής έλεγχο την τεράστια αγορά των μικρών και μεγάλων δεδομένων, τη ζωή στα σύννεφα 7,5 δισ. ανθρώπων. Το γεγονός ότι περίπου 1 στους 3 Ευρωπαίους πολίτες, σύμφωνα με τη Eurostat, δεν εμπιστεύεται προσωπικές πληροφορίες και δεδομένα στα επιχειρηματικά ή κοινωνικά δίκτυα δεν είναι προϊόν δαιμονοποίησης της τεχνολογίας, αλλά διαίσθηση του κινδύνου που συνιστά η τεράστια ισχύς που αποκτά μια δεκάδα πολυεθνικών. Που εκτός από ανεξέλεγκτη φοροαποφυγή θέλουν να εξασφαλίσουν ασυλία στη διαχείριση της τεράστιας αγοράς δεδομένων, μικρών και μεγάλων, ατομικών και συλλογικών. Το πρόβλημα με τη δεύτερη ζωή μας στα σύννεφα, όπως και με τη ζωή μας στα δίκτυα και τις συχνότητες, δεν είναι η μεταφυσική ιδέα ότι αυτή η περίπλοκη τεχνολογία κάποια στιγμή θα αυτονομηθεί ακόμη και από τους δημιουργούς και κατόχους της και θα στραφεί εναντίον μας, όπως ο HAL στην «Οδύσσεια του Διαστήματος». Αλλά αντιθέτως, ότι μονοπωλείται από μια στενή ομάδα σκληρά ανταγωνιζόμενων κολοσσών, που λειτουργούν ως παγκόσμια υπερκράτη, με τα κράτη και τις κυβερνήσεις αμήχανους παρατηρητές, αλλά και πρόθυμους πελάτες. Τα παγκόσμια μονοπώλια του νέφους και της διασύνδεσης είναι περίπου ότι ήσαν η Βρετανική και Ολλανδική Εταιρείες Ανατολικών Ινδιών για σχεδόν δύο αιώνες: συμμορίες εμπόρων, τραπεζιτών, πειρατών, αποικιοκρατών και κατσαπλιάδων που εξασφάλισαν κυριαρχία κράτους πάνω από τα κράτη.

Η Αριστερά, για να βρει απήχηση σ’ ένα ευρύτερο κοινό, χρειάζεται επίσης να επιδείξει ένα νέο ήθος στον δημόσιο λόγο της, αποφεύγοντας τις υπερβολές στην κριτική, τις διεκδικήσεις και τις επαγγελίες της, αλλά και διατυπώνοντας τις θέσεις της με σαφήνεια, ώστε να μην επιδέχονται παρερμηνείες και διαστρεβλώσεις. Στην αντιπαράθεση με τους αντιπάλους της, ακόμη κι όταν προκαλείται, δεν πρέπει να παρασύρεται σε εμπαθείς αντιδικίες και προσωπικές επιθέσεις. Τη συμφέρει πολύ περισσότερο ένας διάλογος στον οποίο, χωρίς να διεκδικεί το μονοπώλιο της ορθότητας, θα μπορεί να αναπτύσσει πειστικά επιχειρήματα και να καταθέτει επαρκώς επεξεργασμένες προτάσεις. Οφείλει, τέλος, να σέβεται το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο το οποίο έχει ενσωματώσει και δικές της ιστορικές κατακτήσεις, χωρίς βέβαια να παραιτείται από τις προσπάθειες βελτίωσής του και από τη σθεναρή αντίστασή της σε απόπειρες μεταβολής του επί τα χείρω ή παραβίασής του. Ένα κόμμα ικανό να εκπροσωπήσει επάξια την ανανεωμένη αυτή Αριστερά στον πολιτικό στίβο θα μπορέσει κατά πάσα πιθανότητα να εξασφαλίσει μια αρκετά ισχυρή κοινοβουλευτική παρουσία. Με εγγυημένη τη δημοκρατική λειτουργία των οργάνων του, θα έχει επίσης τη δυνατότητα να διευρύνει τη βάση του και τη στελέχωσή του προσελκύοντας άτομα και ομάδες με σοσιαλιστικές πεποιθήσεις που δεν έχουν ενταχθεί σε κόμματα ή έχουν αποστασιοποιηθεί από προηγούμενες κομματικές εξαρτήσεις. Ωστόσο, τα περιθώρια για μια τέτοια διεύρυνση δεν είναι μεγάλα. Περισσότερο ευοίωνη παρουσιάζεται η προοπτική το κόμμα αυτό, διατηρώντας τη ριζοσπαστική του ιδεολογία και την οργανωτική του αυτονομία, να αποτελέσει τον κορμό μιας ευρύτερης δημοκρατικής και προοδευτικής παράταξης η οποία, με τις προσυμφωνημένες προγραμματικές της θέσεις, θα μπορεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη μεγάλου μέρους του εκλογικού σώματος. Τα δύσκολα θα αρχίσουν όταν σε μια εκλογική αναμέτρηση εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και κληθεί να κυβερνήσει.

Σήμερα αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση. Εκεί, όπως κάθε χρόνο, υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο. Οι προβλέψεις για τα αποτελέσματα των μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση στην αύξηση ή μείωση των ανισοτήτων. Πόσο κοινωνικά δίκαιος είναι δηλαδή ο προϋπολογισμός, πόσο ευνοεί ή επιβαρύνει τα λαϊκά στρώματα, πόσο τα μεσαία, και πόσο τα πλουσιότερα στρώματα της κοινωνίας. Προφανώς φέτος η άσκηση είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Όμως ο κ. Σταϊκούρας οφείλει να μας εξηγήσει: • Γιατί σε κάθε σενάριο για το 2021 η ανισότητες φαίνεται να αυξάνονται; • Γιατί -σε σχέση με το σενάριο βάσης του 2020- στην μία περίπτωση φαίνεται να ευνοείται μόνο το πλουσιότερο 10% της κοινωνίας και το 90% να βρίσκεται σε χειρότερη θέση ενώ στην άλλη, πιο ευνοϊκή περίπτωση φαίνεται τα λαϊκά στρώματα να ενισχύονται από 7 έως 15 ευρώ, τα μεσαία να χάνουν, και το πλουσιότερο 10% να ευνοείται κατά 605 ευρώ; • Γιατί ακόμα και αν δεν συγκρίνουμε με το σενάριο βάσης αλλά με βάση το τι πραγματικά έγινε φέτος οι προβλέψεις για το 2021 είναι ότι σε κάθε περίπτωση όσο μεγαλύτερο εισόδημα έχει κάποιος τόσο περισσότερο θα ευνοηθεί από τα μέτρα της κυβέρνησης; Αντιλαμβάνομαι τα μεθοδολογικά ζητήματα αλλά δεν απαντάνε στα ερωτήματα. Όπως δεν απαντάει και το γεγονός ότι υπάρχει υγειονομική κρίση. Γιατί το ερώτημα που θέτω είναι ποιος θα πληρώσει την κρίση. Και η απάντηση είναι προφανής. Την κρίση επί ΝΔ θα την πληρώσουν ξανά τα λαϊκά στρώματα και η μεσαία τάξη.