Αναδημοσιεύσεις

21
03

Η πανδημία ως «δημιουργική καταστροφή»

Σήμερα βρισκόμαστε σε καθεστώς πολέμου. Οι επιζήσαντες θα κληθούν να επιβιώσουν σε ένα νέο καθεστώς, με μια καινούργια συνθήκη. Αλλά η ουσιαστική επιστροφή στην “κοινότητα”, την αλληλεγγύη και το προνοιακό κράτος, παρά τις διάφορες μεγαλοστομίες, δεν είναι δεδομένη. Αν και ο καπιταλισμός δημιουργεί και τα αίτια μιας πιθανής καταστροφής του, «είναι μία απίθανη μηχανή παραγωγής ευημερίας, διότι ο πλούτος που παράγει ξεπερνά κατά πολύ τα ερείπια που αφήνει πίσω του», έλεγε ο Γιόζεφ Σουμπέτερ. Διαφωνώντας με τον Μαρξ, θεωρεί πως μέσον επιβίωσης του καπιταλισμού είναι ετούτη ακριβώς η «δημιουργική καταστροφή» του, “η οποία ασταμάτητα και εκ των έσω επαναστατικοποιεί τις οικονομικές δομές, καταστρέφοντας τις παλαιές και δημιουργώντας καινούργιες». Αν και ο Σουμπέτερ θεωρεί απαραίτητη για την επιβίωση του καπιταλισμού τη στροφή του στην κοινωνία, η μικρή ιστορία του τελευταίου αιώνα δείχνει πως ακόμα και ένας “καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο”, κάθε φορά που κατατρώγεται από τις αντιφάσεις του, ρημάζει κυρίως, μόνο τις υποτελείς τάξεις. Έτσι και σήμερα: μετά την επερχόμενη καταστροφή κεφαλαίου, που θα ακολουθήσει την πανδημία, όσο το πνεύμα του Ριγκανοθατσερισμού θα πλανάται πάνω από τον δυτικό κόσμο και όσο θα κυβερνούν οι ακροφιλελεύθεροι, που μοναχά κατά περίπτωση ενθυμούνται το ρόλο του κράτους, η “ανθρώπινη τρυφερότητα” που μνημονεύει ο Καμύ θα μείνει προσχηματική. Για να καλύπτει τις πομπές του υπερκέρδους εκείνων που αντιμετωπίζουν τον θάνατο ως πηγή κερδοφορίας.
21
03

Κατερίνα Κνήτου: Η πρώτη κατοικία είναι και πρέπει να παραμείνει θεμελιώδες δικαίωμα

Πρέπει άμεσα να επιδιωχθούν οι ευρύτερες δυνατές πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες με στόχο : – Να αναπτυχθεί ο  θεσμός της κοινωνικής κατοικίας μέσω της άμεσης αξιοποίησης των κενών κτιρίων στο υπάρχον οικιστικό απόθεμα, ώστε να καλυφθούν άμεσα οι ανάγκες των σημερινών αστέγων και όσων βρίσκονται σε επισφάλεια. – Να κατοχυρωθεί το δικαίωμα των οφειλετών  που βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής  για δικαστική ρύθμιση των χρεών τους με προστασία της κύριας κατοικίας τους, μέσω ενός μόνιμου  και δίκαιου μηχανισμού πτώχευσης φυσικών προσώπων, αντίστοιχου του νόμου Κατσέλη. -Να υπάρξει ειδική πρόνοια για τους εγγυητές. -Να ενισχυθεί η πρόσβαση των δανειοληπτών σε αποτελεσματικές διαδικασίες δικαστικής και εξωδικαστικής ρύθμισης των χρεών τους, όπου θα λαμβάνεται υπόψη η πραγματική οικονομική κατάσταση τους για την διαμόρφωση των όρων αποπληρωμής του δανείου. -Να υπάρξει, επιτέλους, εξορθολογισμός των οφειλών και απομείωση τους με αφαίρεση ποσών που προκύπτουν από «τοκογλυφικά» επιτόκια, κυρίως σε κάρτες και καταναλωτικά δάνεια. – Να ανασταλούν προσωρινά οι πλειστηριασμοί και να παραταθεί η ισχύς του Ν.4605/2019, έως το τέλος του 2020.
21
03

Naomi Klein: “Ο Κορονοϊός είναι η Τέλεια Καταστροφή για τον Καταστροφικό Καπιταλισμό.”

Το είδος της οικονομίας που ορίζει πως “θα φροντίσω τον εαυτό μου και τους δικούς μου, μπορούμε να πληρώσουμε την καλύτερη ασφάλεια που υπάρχει και εάν δεν έχεις καλή ασφάλεια μάλλον είναι δικό σου λάθος και δεν είναι δικό μου πρόβλημα…” είναι μία οικονομία που στηρίζεται στην άποψη πως “ο νικητής τα παίρνει όλα”  και διαστρεβλώνει τους εγκεφάλους μας. Εκείνο που αποκαλύπτει μία κρίση όπως αυτή που ζούμε, είναι η άμεση εξάρτηση που έχουμε όλοι μεταξύ μας. Ανακαλύπτουμε σε ρεαλιστικό χρόνο πως είμαστε πολύ περισσότερο διασυνδεδεμένοι ο ένας με τον άλλο, αντίθετα με όσα το βάρβαρο οικονομικό σύστημα επιδιώκει να μας κάνει να πιστεύουμε. Μπορεί να νομίζουμε πως θα είμαστε ασφαλείς εάν έχουμε καλή ιδιωτική υγειονομική περίθαλψη, αλλά αν το άτομο που ετοιμάζει το φαγητό μας ή που πακετάρει τις συσκευασίες δεν έχει υγειονομική περίθαλψη ικανή και δεν μπορεί να πληρώσει για τις εξετάσεις – για να μην αναφέρουμε την ανάγκη να καθίσει σπίτι του επειδή δεν προβλέπεται αμειβόμενη άδεια ασθενείας – τότε δεν θα είμαστε ποτέ ασφαλείς. Εάν δεν φροντίσουμε ο ένας τον άλλο, κανείς μας δεν θα βρει φροντίδα. Είμαστε όλοι μας αλληλο-συνδεδεμένοι. Διαφορετικοί τρόποι να οργανώσουμε την κοινωνία προβάλλουν διαφορετικά κομμάτια του εαυτού μας. Αν συμμετέχεις σε ένα σύστημα που γνωρίζεις πως δεν φροντίζει τους ανθρώπους και δεν διαμοιράζει ισότιμα τα αγαθά, τότε, το άπληστο, αρπακτικό κομμάτι του εαυτού σου θα προβληθεί. Οπότε πρέπει να έχεις επίγνωση και να σκεφτείς, αντί να αποθησαυρίσεις, να λεηλατήσεις και να αρπάξεις για να φροντίσεις μόνο εσένα και τους δικούς σου, πως θα αντιστρέψεις τη σχέση ώστε να μοιραστείς με τους γείτονες σου και να φροντίσεις εκείνους που είναι περισσότερο ευάλωτοι.
20
03

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Ας σοβαρευτούμε…

Η ΕΚΤ βοηθάει όλες τις χώρες. Αυτό που μας δίνει αέρα είναι το μαξιλάρι που ο κ. Μητσοτάκης αποσιωπά. Αν είχαμε πάει στην προληπτική γραμμή που έλεγαν κάποιοι "σοφοί", με την αναστάτωση (και) των αγορών θα παριστάναμε τον Θησέα με το μαύρο πανί. Σε κάθε περίπτωση είναι θετικό το γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης άκουσε έστω και μερικώς τα όσα του λέγαμε. Επικροτούμε την αλλαγή πορείας για το δώρο του Πάσχα. Όμως οι εργαζόμενοι, οι επιχειρήσεις και η οικονομία χρειάζονται πολύ περισσότερα. Καλούμε ξανά την κυβέρνηση να ακυρώσει ως παράνομες τις δεκάδες χιλιάδες απολύσεις που έγιναν, αντί να περιοριστεί στην καταβολή επιδόματος στις χιλιάδες των ανθρώπων που απολύθηκαν. Να προχωρήσει σε πλήρη καταβολή των μισθών των εργαζομένων. Να απαγορεύσει την δυσμενή μεταβολή των συμβάσεων εργασίας. Να καταβάλει έκτακτο επίδομα στα χαμηλά εισοδήματα. Να αναστείλει τους πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας, να παρέμβει προκειμένου οι τράπεζες να παγώσουν την καταβολή δόσεων κεφαλαίου (χρεωλύσια) και για τα φυσικά πρόσωπα που μέχρι πριν την κρίση ήταν συνεπείς.
20
03

Κορονοϊός, μια τόσο βολική πανδημία

Με την εμπλοκή της ανθρωπότητας στη δίνη του κορωνοϊού το αγαθό της υγείας και επομένως της ζωής έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση.  Από τη μία μεριά η επιστήμη αδυνατεί να προσφέρει μια αποτελεσματική αγωγή αντιμετώπισης της νόσου και, πολύ περισσότερο, να δημιουργήσει στο ορατό μέλλον ένα εμβόλιο που θα έλυνε στον μέγιστο βαθμό το πρόβλημα της πανδημίας. Από την άλλη, σε όλα τα κράτη της Ε.Ε. η μανιώδης ιδιωτικοποίηση των πάντων, που εδώ και δεκαετίες έχει προηγηθεί, έχει αποσαρθρώσει κρατικές δομές που είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση καταστροφών αυτής της έκτασης σαν τη σημερινή. Με όλα αυτά να συμβαίνουν, οι προβλέψεις για το μέλλον των εργασιακών σχέσεων, την εξέλιξη των οικονομικών δεικτών, την κοινωνική συνοχή, την περιβαλλοντική κρίση, τις διακρατικές σχέσεις, τη συνοχή της Ε.Ε. έχουν τεθεί εν αμφιβόλω από ένα σύστημα του οποίου ο χαρακτήρας μάς έχει εθίσει στην καταστροφική του διάθεση, σε όλες τις δύσκολες στιγμές των κρατών αλλά και του πλανήτη. Το όνομα αυτού του συστήματος είναι πλέον πασίγνωστο, απεχθές και ονομάζεται  νεοφιλελευθερισμός.
20
03

Grace Blakeley: Η κρίση του κορονοϊού είναι πολιτική

Κάθε ένα από αυτά τα ζητήματα — από τις χαμηλές αμοιβές, το υψηλό χρέος, έως την απουσία νομισματικής δύναμης πυρός — προκύπτει από τις ενέργειες προηγούμενων κυβερνήσεων και μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από αυτήν την κυβέρνηση. Τα γενικευμένα δημοσιονομικά κίνητρα που περιγράφηκαν στον προϋπολογισμό του Rishi Sunak [επικεφαλής του Βασιλικού Ταμείου] την περασμένη εβδομάδα σε συνδυασμό με την περαιτέρω ποσοτική χαλάρωση δεν θα είναι αρκετά. Η κυβέρνηση οφείλει να εισαγάγει στοχευμένη στήριξη για τις οικογένειες που αντιμετωπίζουν απώλεια εισοδήματος ως αποτέλεσμα της κρίσης του κορονοϊού. Η εναλλακτική λύση είναι απλώς να παρακολουθεί καθώς οι άνθρωποι είτε αγνοούν τις συμβουλές της κυβέρνησης για την αυτοαπομόνωση, εξαπλώνοντας τον ιό περαιτέρω, είτε να τις ακολουθούν και να βρεθούν έξω από τα σπίτια τους ή πτωχευμένοι μέσα σε λίγους μήνες. Δεν είναι τυχαίο ότι εκείνοι που κραυγάζουν «πολιτική» δεν αντιμετωπίζουν οι ίδιοι αυτή την επιλογή.
19
03

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Πρέπει να λειτουργούμε συλλογικά και με αλληλεγγύη

Ο κορονοϊός σκοτώνει αδιακρίτως και αριστερούς και δεξιούς και πιστούς και μη πιστούς. Ελπίζω ότι θα αισθάνονται τώρα κάποια ντροπή όσοι λέγανε ότι θα μας φέρνουνε τον ιό οι πρόσφυγες και να τους κλείσουμε σε κλειστά κέντρα γι’ αυτό. Στον κ. Σταϊκούρα, αφενός, θα έλεγα ότι χρειάζεται μια πιο έντονη ανακατανομή πόρων προς τη δημόσια υγεία. Σε τέτοιες κρίσεις καταλαβαίνει κανείς την αναγκαιότητα του Δημοσίου. Αφετέρου, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ο κορονοϊός χτύπησε μια παγκόσμια οικονομία ήδη ασθενική. Αυτό το είδαμε και στην Ελλάδα πολύ πιο εμφατικά, με την ανάπτυξη να είναι σχεδόν στο 1/3 από αυτήν που παρέλαβε η Ν.Δ. Τώρα, λοιπόν, είναι η στιγμή για επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, μια και οι βασικές οικονομίες έχουν εξαντλήσει τα οικονομικά τους όπλα, με τα επιτόκια στο μηδέν, και στην Ελλάδα αλλά και συντονισμένα στην Ευρώπη. 
19
03

Ο Θείος Βάνιας της Μαίρης Μαγκανάρη στο Youtube

μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη σκηνοθεσία: Μαρία Μαγκανάρη φωτισμοί, τρέιλερ, φωτογραφίες: Μαρία Γοζαδίνου μουσική: Παναγιώτης Καλαντζόπουλος σκηνικά: Διδώ Γκόγκου κοστούμια: Παύλος Θανόπουλος βοηθοί σκηνοθέτη: Ανδριάνα Χαλκίδη, Βασιλική Σκευοφύλαξ παίζουν: Ανθή Ευστρατιάδου, Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, Σύρμω Κεκέ, Κώστας Κουτσολέλος, Μαρία Μαγκανάρη, Υβόννη Μαλτέζου, Δημήτρης Ντάσκας, Γιωργής Τσαμπουράκης παραγωγή: προτσές
18
03

Συνοροϊοί, κορωνοϊοί και γνωστοί τακτικισμοί

Ένας αναλυτής του Liberal τόνιζε προχθές ότι δεν ήταν οι πολεμικοί τόνοι στον Έβρο που την έβγαλαν από τη δύσκολη θέση, στην οποία είχε βρεθεί λόγω Λέσβου και Χίου. Ήταν ο κορονοϊός, που ανέβασε την αποδοχή της από την κοινή γνώμη στα πρότερα επίπεδα. Ακόμη κι αν δεν αληθεύει η πληροφορία, μας υποδεικνύει τον πυρήνα της κυβερνητικής λογικής: μπορεί να μην πάμε τόσο καλά με τους στρατηγικούς στόχους (ιδίως οικονομικούς, αλλά όχι μόνο), αλλά από τακτικούς ελιγμούς έχουμε επάρκεια.
18
03

Κώστας Μελάς: Οι κυβερνητικές θετικές προσδοκίες διαψεύστηκαν και πριν τον κορονοϊό

Η κυβέρνηση ξεκίνησε, με βάση τις νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις της, χωρίς ικανή γνώση της πραγματικότητας. Θεωρούσε ότι θα επιλύσει πολύ εύκολα τα προβλήματα μέσω μιας, ας την ονομάσουμε έτσι, τεχνικής αντιμετώπισής τους. Δεν αντιλαμβανόταν ότι τα υπάρχοντα προβλήματα δεν είναι απλά τεχνικής φύσεως, αλλά προβλήματα που έχουν έντονα πολιτικό και συγκρουσιακό χαρακτήρα. Για παράδειγμα, το μεταναστευτικό – προσφυγικό, αλλά και γενικότερα τα προβλήματα εξωτερικής πολιτικής, όπως οι σχέσεις με την Τουρκία. Επίσης, δεν αντιλήφθηκε ότι η οικονομία, ενώ έχει ανάγκη από παραγωγικές επενδύσεις, δεν έρχονται επειδή, πχ, ο πρωθυπουργός ή άλλοι αρμόδιοι επισκέπτονται διάφορες χώρες και καλούν τους επιχειρηματίες να επενδύσουν. Ο επενδυτής για να επενδύσει, αφενός θέλει να εξασφαλίσει ότι υπάρχει ζήτηση, υποδομή και, συγχρόνως, να μπορέσει να έχει ανταπόδοση. Επομένως, βλέπουμε ότι εκεί όπου γίνονται και οι άμεσες ξένες επενδύσεις και οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, είναι κυρίως τα ακίνητα και ο τουρισμός. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για να δημιουργήσει ένα ρυθμό σταθερής μεγέθυνσης του ΑΕΠ, που να πατά σε στέρεες βάσεις. Οι επενδύσεις τα δύο εξάμηνα είναι ποσοτικά του ίδιου μεγέθους, με αποτέλεσμα να μην έχουμε καμία βελτίωση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας, ούτε διεύρυνση των εξαγώγιμων προϊόντων, αλλά και νέων προϊόντων που ενσωματώνουν καινοτομική τεχνολογία κ.τ.λ.