Παντελής Μπουκάλας

04
02

Πόθεν το κοινόν άσμα «Μακεδονία ξακουστή»

Αν τους κακότεχνους στίχους του τραγουδιού τους έφτιαξε όντως κάποιος δάσκαλος (σαν μετωνυμία του εκπαιδευτικού συστήματος), δεν έχει αποδειχθεί. Η μουσική του πάντως, κατά τον μουσικολόγο Μάρκο Δραγούμη, αντλεί από σεφαραδίτικο τραγούδι, που δημιουργήθηκε για τα εγκαίνια του πρώτου εβραϊκού σχολείου της Θεσσαλονίκης, το 1873. Η προσέγγιση του Δραγούμη, τονίζει η Ρόμπου-Λεβίδη, «δείχνει ότι μια μελωδία που πρωτοακούστηκε στην πολυεθνοτική Θεσσαλονίκη του τέλους του 19ου αιώνα επικράτησε σταδιακά στο συγκεκριμένο αστικό κέντρο της Μακεδονίας και παρείχε το βασικό υλικό για τη διαμόρφωση ενός μουσικού, στιχουργικού και χορευτικού συνόλου που αντιμετωπίστηκε από τα πάνω σαν υποσχόμενο σύμβολο της φαντασιακής μακεδονικότητας και ελληνικότητας». Και αυτή η μουσική πτυχή θα μπορούσε να ενδιαφέρει τον Μίκη Θεοδωράκη. Κάποιον από τους πολλούς πολιτικούς εαυτούς του τέλος πάντων.
Περισσότερα »
02
12

Η μπάλα παίζει πολιτική

«Το ποδόσφαιρο δεν έχει καμία σχέση με την πολιτική». Αυτό είναι το δόγμα της FIFA, της UEFA, των εθνικών ομοσπονδιών. Αυτό κηρύσσουν και όσοι εθελοτυφλούν κουτοπόνηρα μπροστά σε ό,τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα των κερκίδων, μία πτυχή των οποίων αποκαλύφθηκε προχθές στο ΟΑΚΑ, όπου κιτρινόμαυροι χουλιγκάνοι πολέμησαν με συνασπισθέντες φιλοναζιστές οπαδούς του Αγιαξ, της Βίσλα Κρακοβίας και του ΠΑΟ (να πρόκειται για υπολείμματα της ΝΟΠΟ, της Ναζιστικής Οργάνωσης Παναθηναϊκών Οπαδών;)· στην πραγματικότητα των οπαδικών φύλλων, όπως την αναδεικνύουν τα κομματικώς στρατευμένα πρωτοσέλιδά τους· στην πραγματικότητα των άδηλων σχέσεων –πάντα στο πεδίο της διαφθοράς– ανάμεσα στους «ισχυρούς άντρες» των ομάδων και τους «ισχυρούς άντρες» της πολιτικής. Διεθνώς.
Περισσότερα »
01
12

«Μιλήστε με τα 15μελές σας»

«​​Εθνικό» μεν το μήνυμα που έφτασε στο κινητό χιλιάδων μαθητών, ανελλήνιστο δε: «Εκτακτο. Την Πέμπτη 29/11 κάλεσμα για πανελλαδική κατάληψη σε όλα τα σχολεία της χώρας με θέμα εθνικά θέματα, Μακεδονικό, Κατσίφας και Β. Ηπειρος. Μιλήστε όλοι με τα 15μελές σας». Πρώτη λοιπόν κατελήφθη η Γραμματική. «Το δεκαπενταμελές, τα δεκαπενταμελές», άρα και «του δεκαπενταμελές». Κάπως σαν τα ελληνικά τού «εγέρθητος».
Περισσότερα »
25
11

Ταραγμένη ζυγαριά

«Σκληρός νόμος, αλλά νόμος». Μας το θύμισαν δα και οι αντιλαϊκισταί. Να το γράψουμε λοιπόν και λατινικά –«dura lex sed lex»–, γιατί σε αυτή την εκδοχή είναι πιθανό να το έχουν συναντήσει οι γονείς του Αμερικανού Μπακάρι Χέντερσον, που δολοφονήθηκε το 2017 στον Λαγανά της Ζακύνθου. Και οι οποίοι, όντως συγκλονισμένοι, άκουσαν το δικαστήριο να τιμωρεί έναν κατηγορούμενο με κάθειρξη 15 ετών για θανατηφόρα σκοπούμενη σωματική βλάβη κι έναν άλλον με πενταετή φυλάκιση για θανατηφόρα σωματική βλάβη. Λιγότερο, πολύ λιγότερο κοστίζει η συμμετοχή σε φόνο –ένας ξένος ήταν, ένας μαύρος– από την πλαστογράφηση ενός απολυτηρίου του Δημοτικού. Αυτό θα είδε και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου. Και παρενέβη. Μήπως και περισώσει την ταραγμένη ζυγαριά.
Περισσότερα »
06
11

Και Θεός υπάρχει και λαός περιούσιος

Δεν είναι απίθανο, πάντως, να δηλώνουμε ότι πιστεύουμε στην ύπαρξη του Θεού απλώς και μόνο επειδή πιστεύουμε ότι ο Θεός είναι Ελληνας, ή έστω φιλέλληνας. Είμαστε δηλαδή λαός περιούσιος. Ετσι φρονούμε. Ταυτόχρονα το 89% εξ ημών πρεσβεύει ότι «ο πολιτισμός μας είναι ανώτερος των άλλων». Κι εδώ πρωτιά. Προφανώς σαν «πολιτισμό μας» εννοούμε τον Παρθενώνα, τον Ομηρο, τον Αισχύλο. Οχι το πώς διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας ή πώς φερόμαστε στους κάθε λογής αδύναμους.
Περισσότερα »
02
11

Επειγόμενος σωβινισμός

Για να εξιχνιαστεί ο θάνατος του ομογενούς Κωνσταντίνου Κατσίφα, από σφαίρες Αλβανών αστυνομικών στο μειονοτικό χωριό Βουλιαράτες, πρέπει οι δύο πλευρές, Ελληνες και Αλβανοί, να ανακαλύψουν κάτι που ουδέποτε περίσσευε στις σχέσεις τους, χρονίως παγιδευμένες από τα στερεότυπα: την εμπιστοσύνη. Οι μόνοι που τα βλέπουν όλα πεντακάθαρα (και δεν μιλάω εδώ για τους συγγενείς του νεκρού), οι μόνοι που κατέληξαν σε ακλόνητα συμπεράσματα από την πρώτη στιγμή, είναι όσοι δεν χρειάζονται ποτέ εξακριβωμένες πληροφορίες και αδιάσειστα στοιχεία. Αρκούνται σε όσα τούς υπαγορεύουν οι προκαταλήψεις τους.
Περισσότερα »
01
11

Η Ακροδεξιά δύο ηπείρων

Αυτό είναι το πιστεύω του Μπολσονάρο, ένα άθροισμα από κάθε άλλο παρά ακίνδυνες «γραφικές ανοησίες». Το κύριο σύνθημά του, «Η Βραζιλία πάνω απ’ όλα», είναι πολύ πιο κοντά στο επαίσχυντο «uber alles» απ’ ό,τι τα παρόμοια συνθήματα των μισαλλόδοξων που θριαμβεύουν σε δύο ηπείρους. Η Ακροδεξιά επελαύνει. Δεξαμενή της η ήττα της σοσιαλδημοκρατίας, η εν εξουσία φθορά και διαφθορά της λατινικής Αριστεράς και οι ψηφοθηρικές ερωτοτροπίες της θεσμικής Δεξιάς με ακροδεξιές πολιτικές.
Περισσότερα »
27
10

«Θα πέσει η νύχτα»

Είναι ένα ερώτημα που κάθε Οκτώβριο, με την απελευθέρωση της Αθήνας καταρχάς κι ύστερα με την κήρυξη του πολέμου, γίνεται καρφί στο μυαλό: Βλέπουν άραγε οι Γερμανοί, όλων των μεταπολεμικών γενεών, ταινίες με θέμα τις αγριότητες των προγόνων τους στα στρατόπεδα εξόντωσης, εναντίον Εβραίων, Τσιγγάνων, ομοφυλοφίλων, αναπήρων, πολιτικών κρατουμένων και αντιστασιακών; Κι αν αποφεύγουν τις ταινίες μυθοπλασίας, μήπως στέκονται περισσότερο σε ντοκιμαντέρ; Το ζητούμενο δεν είναι βέβαια η διά παντός ενοχοποίηση ενός ολόκληρου λαού, στους κόλπους του οποίου υπήρξαν και αντιστασιακοί, που πλήρωσαν με θάνατο τη γενναιότητά τους. Το ζητούμενο, το αναζητούμενο μάλλον, είναι το μέγεθος της ήττας της συλλογικής μνήμης, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αν όχι σε οικουμενικό. Δεν χωράει αμφιβολία πως έχει ηττηθεί η μνήμη μας. Το μαρτυρεί η ακμή των νεοφασιστών και των νεοναζιστών σε ποικίλες χώρες. Αλλοι εξ αυτών δρουν απροκάλυπτα, άλλοι κρύβουν τον φιλοχιτλερισμό τους κάτω απ’ την κουκούλα του υπερπατριώτη. Αυτό συμβαίνει με τους δικούς μας χρυσαυγίτες νεοναζιστές, που φορούν κάτι ενδιάμεσο σε χλαμύδα και φουστανέλα, για να καλύψουν τη στολή των SS που ζεσταίνει το σώμα και κυρίως την ψυχή τους.
Περισσότερα »
16
10

Ο Μαβίλης στη Λέσβο

Για να δικαιολογήσει την επιμονή της στη χρήση του όρου «λαθρομετανάστης» στην εκπαιδευτική διαδικασία, η πλειοψηφία της ΕΛΜΕ Λέσβου περιφρονεί τον Αρειο Πάγο, εισαγγελέας του οποίου ζήτησε με ειδικό έγγραφο να αποφεύγεται η χρήση του όρου «λαθρομετανάστης», διότι «δεν είναι δόκιμος, μπορεί να είναι μειωτικός για την προσωπικότητα του ατόμου και βεβαίως δεν συναντάται στην ελληνική νομοθεσία». Ανοιξαν τα λεξικά τους λοιπόν οι της πλειοψηφίας ή πήραν ίσως γραμμή ακούγοντας τους ομοϊδεάτες τους πολιτικούς, και μας πληροφόρησαν ότι «το συνθετικό “λαθρο” χρησιμοποιείται ευρέως για παράνομες δραστηριότητες. Ετσι χρησιμοποιούμε τους όρους “λαθρεπιβάτης”, “λαθροκυνηγός”, “λαθρεμπόριο” κ.λπ.». Θα τη μηδένιζαν την κόλλα των καθηγητών τους οι μαθητές. Θα έγραφαν πάνω με κόκκινο ότι ο λαθροκυνηγός, ο λαθρέμπορος, ο λαθρανασκαφέας αποκαλούνται και είναι λαθραίοι επειδή πρώτη έγνοια τους είναι να μην τους δει κανείς, να μη συλληφθούν. Ενώ η πρώτη έγνοια των «λαθρομεταναστών» είναι να τους δουν, ακόμα και να τους συλλάβουν. Δεν είδατε, ω αγαθοί της ΕΛΜΕ και των καναλιών, τους «λαθραίους» Κούρδους στην πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης; Ξημεροβραδιάζονταν έξω από το Τμήμα, να καταθέσουν τα χαρτιά τους. Αλλά εσείς ένα μόνο προσέχατε: την «καταστροφή της εικόνας».
Περισσότερα »
07
10

Διαφημιστικός σεξισμός

«Αθλια, σεξιστική και κυρίως προσβλητική για το γυναικείο φύλο, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την επαγγελματική υπόσταση του φαρμακοποιού» χαρακτηρίζει τη διαφήμιση ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής. Συντηρητικοί άνθρωποι, τι περιμένεις. Δεν κατέχουν από χιούμορ. Και δεν έχουν ακουστά για τους νόμους της αγοράς. Μολαταύτα, μήπως τουλάχιστον τα κρατικά κανάλια θα έπρεπε να αρνηθούν να προβάλουν τη χυδαιότητα; Ας αφήσουν τα αργύρια του σεξισμού στα ιδιωτικά.
Περισσότερα »