Αναδημοσιεύσεις

Να δράσουμε. Εδώ και τώρα. Διότι, αντίθετα με αυτό που πρότεινε ο Γάλλος Πρόεδρος, δεν πρόκειται πια για «αμφισβήτηση του αναπτυξιακού μοντέλου στο οποίο δεσμεύτηκε ο κόσμος μας». Η απάντηση είναι γνωστή: πρέπει να αλλάξουμε μοντέλο. Εδώ και τώρα. Και εφόσον «η ανάθεση της προστασίας μας σε άλλους είναι μία τρέλα», ας σταματήσουμε, λοιπόν, να υφιστάμεθα στρατηγικές εξαρτήσεις, για να διατηρήσουμε μία «ελεύθερη, μη στρεβλωμένη, αγορά». Ο κ. Μακρόν ανακοίνωσε «αποφάσεις ρήξης». Αλλά δεν θα λάβει ποτέ τις επιβαλλόμενες, όχι μόνο για την προσωρινή αναστολή, αλλά ούτε για την τελική καταγγελία των ευρωπαϊκών συνθηκών και των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών, οι οποίες θυσίασαν τις εθνικές κυριαρχίες και ανέδειξαν τον ανταγωνισμό σε απόλυτη αξία. Εδώ και τώρα. Πλέον, ο προστατευτισμός, η οικολογία, η κοινωνική δικαιοσύνη και η υγεία συνδέονται. Αποτελούν τα στοιχεία-κλειδιά ενός αντικαπιταλιστικού πολιτικού συνασπισμού, αρκετά ισχυρού, για να επιβάλει, αυτήν τη στιγμή, ένα πρόγραμμα ρήξης.

Δεν παραλείπει, όμως, η υπουργός να μαζεύει στοιχεία για το πόσοι συμμετείχαν, αποστέλλοντας έγγραφα στους διευθυντές των σχολικών μονάδων, δηλώνοντας χαρούμενη για την επιτυχία. Φαίνεται, επίσης, να εθελοτυφλεί στα ολοένα και αυξανόμενα παράπονα για καταπάτηση προσωπικών δεδομένων και σε φαινόμενα διαδικτυακού μπούλινγκ, ρίχνοντας το μπαλάκι για την εποπτεία στους εκπαιδευτικούς. Φιλάνθρωπα προσεγγίζει τους πένητες μαθητές δανείζοντας τάμπλετ -ω ναι, θα τα επιστρέψουν αργότερα, σε αντίθεση με τα δώρα συναδέλφων της υπουργών σε καναλάρχες και κλινικάρχες. Όπως σωστά επισημαίνουν χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, “η Κεραμέως δεν μπορεί να φανταστεί πώς είναι να μην έχεις διαδίκτυο, ο Αδωνις να μην έχεις δυο μισθούς στην άκρη, ο Κυριάκος να περνάς με 800 ευρώ”.  Μα, εν μέσω εγκλεισμού και πολυνομοσχέδιο πρόλαβε να εκπονήσει. Με αξιολογήσεις και επιμορφώσεις σε “αδαείς” εκπαιδευτικούς , με τράπεζα θεμάτων, με νέες θεματικές ενότητες στην υποχρεωτική εκπαίδευση, με διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και άλλα πολλά. Και η συζήτηση με τους ενδιαφερόμενους, σωματεία κλπ;  Προφανώς στο γύψο. Ποιεί δε την νήσσα για το επίμαχο ζήτημα των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων -του Ιουνίου άραγε; Και όσο εμείς “μένουμε σπίτι”, η τύχη μας δουλεύει. Ακάλεστοι στη διαβούλευση για το νομοσχέδιο, θα αυτοπροσκληθούμε να απαντήσουμε. Προφανώς αγωνιστικά, εννοείται μαζικά, υπερασπιζόμενοι τα αυτονόητα που πόρρω απέχουν από ΄κείνα που έχουν κατά νου οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις. Όσο κλισέ κι αν ακούγεται, θα είμαστε στο πλευρό του ενός τρίτου της κοινωνίας που, νομίμως και μονίμως, στον υπαρκτό καπιταλισμό τίθεται στην απ’ έξω. Στην τελική, και οι κακοπληρωμένοι εκπαιδευτικοί αυταπάτες δεν έχουν, μέρος τούτου του ενός τρίτου, που όσο πάει και διευρύνεται, είναι. Όπως και οι γονείς των μαθητών τους. Λεφτόδεντρα δεν φυτρώνουν στα χωράφια τους. Όσο δε η οικονομική κρίση βαθαίνει, τόσο η ταξική μεροληψία πια “δεν είναι επιλογή, είναι υποχρέωσή μας”.

Ο Ντράγκι (...) είπε πολύ απλά ότι η ΕΚΤ πρέπει να αγοράζει ομόλογα, δηλαδή να δημιουργεί ρευστότητα στο διηνεκές, όσο θα υπάρχει κρίση, χωρίς να φοβόμαστε για τα χρέη. Όταν περάσει η κρίση, θα βρούμε τρόπους να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα του χρέους. Η ΕΚΤ να μην σταματήσει την αγορά ομολόγων μέχρις ότου ξεπεραστεί η κρίση. (...) Πρότεινε τη διαγραφή ιδιωτικού χρέους. Δηλαδή, είπε: όταν φθάσουμε σε ένα σημείο όπου θα αρχίσει η επανεκκίνηση της οικονομίας και οι επιχειρήσεις θα έχουν συσσωρεύσει χρέη και δεν θα μπορούν τότε να επενδύσουν, θα πρέπει να προβούμε σε απομείωση του χρέους τους. Όταν διαγράφεις, βέβαια, ιδιωτικά χρέη αυτά τα αναλαμβάνει το δημόσιο. Αλλά, κάποια στιγμή, θα έλθει ο λογαριασμός. Η Γκόλντμαν Σακς υπολογίζει ότι το χρέος της Ιταλίας από 135% του ΑΕΠ που ήταν το 2019, το 2020 θα πάει στα 162%, ενώ Γαλλία – Ισπανία θα περάσουν το 100%. Η Ελλάδα θα πλησιάσει το 190%. Επομένως, πρέπει ν’ ανοίξει και μια συζήτηση για το τι θα γίνουν αυτά τα δημόσια χρέη. (...) Κάποια στιγμή η παγκόσμια κοινότητα πρέπει ν’ αρχίσει να αναρωτιέται πώς μπορεί να διαχειριστεί αυτό το «βουνό» χρέος και τι πρέπει να κάνει. Αυτή τη στιγμή, αναφέρει η καθηγήτρια του Κέμπριτζ, κ. Ματζουκάτο, στις ΗΠΑ υπάρχουν ιδιωτικά χρέη 14,5 τρισ., 1,5 τρισ. παραπάνω από τα ιδιωτικά χρέη της κρίσης του 2008. Να υπενθυμίσουμε ότι το 2008 το ιδιωτικό χρέος των τραπεζών δημιούργησε το πρόβλημα στις ΗΠΑ και στη συνέχεια στον πλανήτη. Άρα, μπαίνει σαφέστατα στο τραπέζι η λογική Ντράγκι για το ιδιωτικό χρέος, αλλά παράλληλα, επειδή όπως είπαμε το ιδιωτικό το αναλαμβάνει το δημόσιο χρέος, πρέπει να δούμε πώς αντιμετωπίζουμε γενικότερα τo χρέος του Δημοσίου.

Μην τρέφετε, λοιπόν, αυταπάτες. Η επόμενη μέρα για τον κ. Μητσοτάκη θα πρέπει να είναι ίδια κι όμοια με την προηγούμενη. Που μας βρήκε ανέτοιμους, που μας τρόμαξε και μας έκανε προς στιγμήν να τα χάσουμε, αλλά, ευτυχώς, βρήκαμε γρήγορα τον εαυτό μας και στήσαμε ξανά τα αμυντικά ταμπούρια μας: ο νεοφιλελευθερισμός ποτέ δεν πεθαίνει! Υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να ερμηνεύσουμε κι όλα αυτά που φαίνονται σαν εμμονές, όλες αυτές τις αρνήσεις σε επίμονες υποδείξεις της αντιπολίτευσης. Αυτές οι λειψές και με το σταγονόμετρο ενισχύσεις και προσλήψεις στο ΕΣΥ, αυτές οι τρύπες στα εργασιακά που ανοίγουν τα έκτακτα μέτρα και η κυβέρνηση κάνει πως δεν τις βλέπει, αυτή η αδιαφορία για την προειδοποίηση πως χωρίς ενίσχυση τώρα των μικρών επιχειρήσεων, στην έξοδο από την κρίση θα υπάρχουν μόνο μεγάλες για να ενισχυθούν από τα μέτρα που σήμερα αναβάλλονται. Μήπως γι’ αυτό ακριβώς δεν σπεύδει; Να μη σας πούμε ψέματα απαντώντας εμείς για λογαριασμό της κυβέρνησης. Θα προσφύγουμε στα λόγια του πρωθυπουργού. «Τα σημερινά όπλα», είπε, «δεν θα σιγήσουν(μετά)». Θα υπάρξει «επιτάχυνση της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην Υγεία (…) προετοιμάζουμε το ΕΣΥ για τη νέα του πορεία στον 21ο αιώνα»…Να τι τους πεδικλώνει, να τι τους σκιάζει και δεν προχωρούν στα αυτονόητα για όλους τους άλλους. Αυτοί, λοιπόν, προετοιμάζονται. Προετοιμαστείτε κατάλληλα κι εσείς.

Και τι θα γίνει, όταν ο κόσμος αρχίσει να αντιδρά, γιατί δεν θα έχει λεφτά και υπομονή να αντέξει τον εγκλεισμό; Ό, τι γίνεται κάθε φορά που η ΝΔ αμφισβητείται: θα χρησιμοποιήσουν τα ΜΜΕ για να αποσυνδέσουν τους πραγματικούς φόβους από τις πραγματικές αιτίες και για να σπείρουν τον τρόμο που θα τον συνδέσουν με εξωτερικούς και εσωτερικούς εχθρούς, τους μετανάστες, τους Τούρκους, το ΣΥΡΙΖΑ, τους διαδηλωτές. Οι κυβερνώντες ζουν την απόλυτη φαντασίωσή τους: μας λένε ότι πρέπει να φοβόμαστε τα πάντα και ότι μόνο αυτούς έχουμε να μας προστατεύουν, ακόμα και αν μας κακομεταχειρίζονται, μας αφήνουν φτωχούς και άνεργους. Τα λεφτά που υπάρχουν στην άκρη είναι γι αυτούς που τα έβαλαν, όχι γι αυτούς που χειροκροτάνε το μνημόνιο Βρούτση. Δεν θα κάτσουμε αιωνίως στα σπίτια μας, επειδή η κυβέρνηση δεν θα ξέρει τι της γίνεται με την εξάπλωση του ιού και επειδή θα έχει φέρει στα όριά του το δημόσιο σύστημα υγείας. Ας δώσουν λεφτά στις επιχειρήσεις και στους εργαζομένους και ανέργους, για να μπορέσουμε να μείνουμε στα σπίτια μας όσο χρειαστεί και να βγούμε όρθιοι και όρθιες από αυτή την περιπέτεια. Ας δώσουν λεφτά στο ΕΣΥ και ας κάνουν μαζικά τεστ για να μπορέσουμε να βγούμε με ασφάλεια κάποια στιγμή. Αλλιώς θα βγούμε ούτως ή άλλως, για να παλέψουμε για τη ζωή μας, όπως παλεύουμε και τώρα που μένουμε μέσα.

Χρειάζεται γρήγορη απόφαση για μεγάλη δαπάνη σε ενωσιακή κλίμακα. Το ευρωομόλογο μπορεί να είναι λύση υπό προϋποθέσεις. Το ποσό πρέπει να είναι πολύ μεγάλο, της τάξης των τρισεκατομμυρίων ευρώ. Το ομόλογο πρέπει να έχει πολύ μεγάλη διάρκεια και μηδενικό επιτόκιο και να αγοραστεί ολόκληρο και εφάπαξ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δηλαδή με έκδοση χρήματος ώστε να μην επηρεάσει τα επιτόκια. Οι δαπάνες που θα γίνουν με αυτούς τους πόρους θα πρέπει να έχουν επίβλεψη ώστε να κατευθυνθούν σε μέτρα για την ενίσχυση των δημόσιων συστημάτων Υγείας και Κοινωνικής Προστασίας, αλλά και σε μέτρα για την οικονομική ανοικοδόμηση με ιδιαίτερη φροντίδα ώστε να εφαρμοστεί πρόγραμμα οικολογικού μετασχηματισμού της παραγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τέλος, χρειάζεται να σκεφτούμε και άλλους πόρους σαν αυτούς που επιστράτευσαν διάφορα κράτη σε κρίσιμες καταστάσεις και ο σημαντικότερος μπορεί να προέλθει από τη φορολόγηση των μεγάλων και πολύ μεγάλων περιουσιών ή έστω από την επιβολή έκτακτης εισφοράς.

Σίγουρα ο κορωνοϊός μπορεί να σκοτώσει οποιονδήποτε, μικρό ή μεγάλο, πλούσιο ή φτωχό, στην πολιτισμένη Δύση ή σε χώρες υπανάπτυκτες, αφού υπάρχει παντού και δεν έχουμε ακόμα βρει ούτε εμβόλιο ούτε θεραπεία. Είμαστε όμως όλοι μαζί, όλοι ίσοι απέναντι στην πανδημία, έχουν καταργηθεί σύνορα και κοινωνικές τάξεις και καθετί άλλο που διαφοροποιεί τους ανθρώπους; Μας την έχουν πέσει οι εξωγήινοι ένα πράγμα; Η απάντηση είναι ένα μεγάλο και ξερό «όχι». (...) Κάποιοι, ο πολύς κόσμος, έχουν μόνο να χάσουν από την πανδημία, ενώ κάποιοι άλλοι μπορεί να κερδίσουν. Και φυσικά το επιδιώκουν στη ζούλα εκμεταλλευόμενοι την ανάγκη και το δέος και την αμηχανία όλων των ανθρώπων απέναντι σ' αυτή την αρρώστια και στο αύριο. Ένα κομμάτι αυτού του αύριο, όταν θα έχουμε αφήσει πίσω μας την πανδημία, θα έχει δυστοπικά χαρακτηριστικά, κυρίως σε ό,τι αφορά την εργασία και τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα.

Ευτυχώς, Παναγία μου, που όλο αυτό μας βρήκε με υπουργό Εργασίας τον Βρούτση, γιατί αν ήτανε οι μαδούροι, θα τα είχανε ισοπεδώσει όλα. Εντάξει, δεν φταίει μόνο που είναι καλός ο Βρούτσης. Είναι που έχουμε και σοβαρά συνδικάτα. Το πιο σημαντικό όμως είναι η στρατηγική σκέψη του Κ. Μητσοτάκη. Που πήρε έγκαιρα μέτρα, όπως την απαλλαγή των καναλιών από την καταβολή του τέλους συχνοτήτων. Οδυνηρό, αλλά με τη δημόσια Υγεία δεν παίζουμε. Βλέπετε τι γίνεται σε άλλες χώρες που υποτίμησαν το μέτρο. Γι’ αυτό βγαίνει ο Μητσοτάκης στα γκάλοπ καταλληλότερος για πρωθυπουργός. Από την αποστασία του 1965 είχε να συμβεί κάτι τέτοιο. Είναι και ο Άδωνις, που δίνει νυχθημερόν τη μάχη για την πάταξη της κερδοσκοπίας. Μπορείς να βρεις άνετα δύο πακέτα αντισηπτικά μαντιλάκια και ένα μικρό μπουκάλι οινόπνευμα με έναν ζωγράφο επτανησιακής σχολής.

Ο σημερινός κόσμος, δυστυχώς, μοιάζει πολύ με τον Θαυμαστό καινούργιο κόσμο, του Άλντους Χάξλεϊ, το ζοφερό μυθιστόρημα του 1932 που περιέγραφε μια τέλεια κοινωνία με αντάλλαγμα την εκχώρηση της ατομικότητας και της ελεύθερης βούλησής μας για χάρη αυτής της ευτυχίας να ζούμε στην καλύτερη κοινωνία. Το τέλειο σύστημα Ελέγχου. Για το καλό μας –ναι, όλοι αναγνωρίζουμε πως είναι για το καλό μας– οι κυβερνήσεις μάς ζητούν σήμερα να αυτοπεριοριστούμε και, σε πολλά μέρη όπου τόσο μεγάλη αξία δίνεται στις ελευθερίες, το αίτημα αυτό καταλήγει σε κάποιο αστυνομικό ή στρατιωτικό διάταγμα, με καταστάσεις εξαίρεσης και απαγορεύσεις κυκλοφορίας να συμπεριλαμβάνονται, και ασφαλώς με μια υποχρεωτική και επιπλέον βουβή υπακοή. Μας απαγορεύεται να κινούμαστε και να ταξιδεύουμε, αν θέλουμε να σώσουμε την υγεία μας και την υγεία των συγγενών, των φίλων, των γειτόνων, των γνωστών μας, ακόμα και των αγνώστων μας σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, και εμείς θεωρούμε πως αυτό το μέτρο είναι σοφό και απαραίτητο, διότι, ακόμη περισσότερο, όλοι πιστεύουμε πως είναι σοφό, απαραίτητο και επιπλέον κοινωνικά υπεύθυνο. Κραυγάζουμε να κλείσουν τα σύνορα (να υψωθούν τείχη) για να σωθούμε από τη βάρβαρη εισβολή ενός ιού κι έτσι να εξασφαλίσουμε την τελειότητα του θαυμαστού καινούργιου κόσμου.

Περίεργα δουλεύει το μυαλό την ώρα του μεγάλου πένθους. Ίσως γιατί ποτέ δεν το πιστεύεις το μαύρο πουλί που κελαηδάει στο πίσω μέρος του κεφαλιού και σου θυμίζει ότι όλα είναι θνητά κι ότι για όλους και για όλα έρχεται η στιγμή που αλαργεύουν. Έτσι όπως αλάργεψε τη Δευτέρα 30 Μαρτίου του 2020 ο Μανώλης Γλέζος στα 98 του χρόνια. Ο Μανώλης ολόκληρου του κόσμου, γιατί υπήρξε από κείνους τους ελάχιστους που είναι τόσο ευρύχωρης αλήθειας άνθρωποι ώστε χωρούν ολόκληρο τον κόσμο. Κι όχι μονάχα τον κόσμο στον οποίο έζησαν, αλλά και τον κόσμο τον περασμένο και τον κόσμο τον μελλούμενο. Κι έτσι όταν έρχεται η στιγμή που μας αποχαιρετούν είναι σαν να μετακινείται ο άξονας αυτού του κόσμου, σαν να διασαλεύεται η τάξη. Και τότε το μυαλό δουλεύει περίεργα. Ακούς ότι σταμάτησε η καρδιά του Μανώλη και είναι 30 Μάρτη και το μυαλό πηδάει στην 30ή Μάρτη 1952 που πήραν για σκότωμα τον Νίκο Μπελογιάννη. Ήταν Κυριακή χαράματα και ο Μανώλης Γλέζος μόλις 30 χρόνων. Τι να έκανε το μαύρο πρωινό εκείνης της Κυριακής; Πώς έφτασε ώς τ' αυτιά του το μαντάτο; Κελάηδησε άραγε το μαύρο πουλί μεσ' στο κεφάλι του, το μαύρο φως από τους «Ελεύθερους πολιορκημένους» που λέει «Όποιος πεθαίνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει»; Προσπαθώ να φανταστώ τον Μανώλη Γλέζο εκείνης της ημερομηνίας και δεν το καταφέρνω. Μόνο τον άνεμο ακούω που παρασέρνει τα πάντα μέχρι την ίδια ημερομηνία, 68 χρόνια αργότερα. Περίεργα δουλεύει το μυαλό.