Αναδημοσιεύσεις

10
04

Paul Mason: Θα σηματοδοτήσει το τέλος του καπιταλισμού ο κορονοϊός;

Οι αριστεροί οικονομολόγοι, συμπεριλαμβανομένου και εμού, προειδοποιούν ότι, μακροπρόθεσμα, η στασιμότητα και το υψηλό χρέος είναι πιθανό να οδηγήσουν στις εξής τρεις πολιτικές: Τα κράτη να πληρώνουν στους πολίτες ένα καθολικό εισόδημα, καθώς η αυτοματοποίηση, καθιστά τις καλά αμοιβόμενες θέσεις εργασίας επισφαλείς και σπάνιες, οι κεντρικές τράπεζες να δανείζουν απευθείας το κράτος για να επιβιώνει, ενώ μεγάλες επιχειρήσεις που προσφέρουν ζωτικής σημασίας υπηρεσίες να μένουν στο δημόσιο επειδή δεν μπορούν να λειτουργήσουν με κέρδος. Στις σπάνιες περιπτώσεις που τέτοιες υποδείξεις έγιναν στο παρελθόν σε επενδυτές, η απάντηση ήταν συνήθως ένα ευγενικό κούνημα του κεφαλιού ή, ανάμεσα στους ανθρώπους που βίωσαν την κατάρρευση του σοβιετικού κομμουνισμού, οργή. Θα σκοτώσει τον καπιταλισμό, έλεγαν. Αλλά τώρα το αδιανόητο είναι εδώ - ολόκληρο: Οι καθολικές πληρωμές, οι κρατικές διασώσεις και η χρηματοδότηση κρατικών χρεών από τις κεντρικές τράπεζες έχουν όλα υιοθετηθεί με μια ταχύτητα που έχει καταπλήξει ακόμη και τους συνηθισμένους υποστηρικτές αυτών των μέτρων. Το ερώτημα είναι, θα το κάνουμε αυτό με ενθουσιασμό και με ένα σαφές όραμα της κοινωνίας που αναδύεται από την άλλη πλευρά, ή με δισταγμό, με την πρόθεση να αναβιώσει το σύστημα που μόλις έχει καταρρεύσει;
10
04

Η θεωρία του χάους – Ο κορονoϊός και η καπιταλιστική κρίση

Μέσα στις νέες συνθήκες η αριστερά η θα συνδεθεί και θα εκφράσει προγραμματικά και αγωνιστικά  τους εργαζόμενους απέναντι στην επίθεση της αστικής τάξης. Ή θα ακολουθήσει μια άτολμη πολιτική διαχείρισης στα πλαίσια του συστήματος και θα έχει την τύχη της σοσιαλδημοκρατίας. Όπως έχει αποδειχτεί σε περιόδους καπιταλιστικής κρίσης,  όποιος διαχειρίζεται την κυβέρνηση  χωρίς να κάνει τομές και να συγκρούεται με την αστική τάξη , όποιος δεν αλλάζει τις δομές της οικονομίας  της ιδιοκτησίας  και της  κρατικής εξουσίας,  σύντομα γίνεται ο ίδιος φορέας της κρίσης. Το Π.Α.Σ.Ο.Κ  και η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία είναι τα πιο φωτεινά παραδείγματα. Από μεγάλα εργατικά κόμματα που τους ακολουθούσαν εκατομμύρια εργαζόμενοι έγιναν εκφραστές νεοφιλελευθέρων πολιτικών και οδηγηθήκαν στην κρίση και την αποσύνθεση.   Το ερώτημα είναι αν η αριστερά θα είναι ένας ακόμα διαχειριστής, ή μια δύναμη που θα εκφράσει τους εργαζόμενους και τους αγώνες τους  στις νέες συνθήκες.
10
04

Μπέρνι Σάντερς: Ήρθε η ώρα ενός δημοκρατικού σοσιαλισμού για την εργατική τάξη

«Είναι πια ξεκάθαρο ότι ο Ντόναλντ Τραμπ και το δεξιό κίνημα που τον στηρίζει δεν συνιστούν αποκλειστικό φαινόμενο των Ηνωμένων Πολιτειών. Σε όλο τον κόσμο, στην Ευρώπη, τη Ρωσία, τη Μέση Ανατολή και αλλού, βλέπουμε κινήματα με ηγέτες δημαγωγούς οι οποίοι εκμεταλλεύονται τους φόβους των λαών, τις προκαταλήψεις και τις πιέσεις για να κατακτήσουν και να διατηρήσουν την εξουσία Για να πολεμήσουμε αποτελεσματικά την άνοδο του διεθνούς άξονα του αυταρχισμού χρειαζόμαστε ένα διεθνές προοδευτικό κίνημα που θα συνταχθεί πίσω από ένα όραμα ευημερίας, ασφάλειας και αξιοπρέπειας για όλους. Και που θα αντιμετωπίζει την υφιστάμενη παγκόσμια ανισότητα· όχι μόνο εκείνη του πλούτου αλλά και εκείνη της νομής της εξουσίας. […] Σε μια εποχή εκρηκτικής συσσώρευσης πλούτου και τεχνολογίας μπορούμε να διασφαλίσουμε αξιοπρεπή ζωή για όλους. Να αντισταθούμε σε εκείνες τις δυνάμεις, είτε την τεράστια εξουσία των κυβερνήσεων είτε την τεράστια εξουσία των εταιρειών, που προσπαθούν να μας διασπάσουν και να μας στρέψουν τον έναν εναντίον του άλλου. Γνωρίζουμε ότι συνεργάζονται διασυνοριακά. Πρέπει να κάνουμε το ίδιο». - Μπέρνι Σάντερς
10
04

Οι Γιατροί της Κούβας

Για να αιτιολογήσουν την προσβλητική και απαράδεκτη επίθεσή τους εναντίον της Κούβας, επικαλούνται τον ακροδεξιό  Πρόεδρο της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο, ο οποίος χαρακτήρισε τους 8.000 Κουβανούς γιατρούς που εργάζονταν στη χώρα του «σκλάβους που θρέφουν την κουβανική δικτατορία»! Αντιληπτά σε όλους τα ελατήριά τους. Ίσως να νιώθουν ιδεολογική κατωτερότητα και κόμπλεξ μπροστά στα επιτεύγματα του κουβανικού λαού, αφού ο καπιταλισμός που υμνούν αποδείχθηκε να μη διαθέτει δημόσια υγεία που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών. Δεν μπορούν να χωνέψουν ότι ο λαός της Κούβας παρά τις επιθέσεις και τους οικονομικούς αποκλεισμούς είναι φωτεινό παράδειγμα για πολλούς λαούς. Η Κούβα έχει σχεδόν 82 γιατρούς ανά 10.000 πολίτες, από τα υψηλότερα ποσοστά του κόσμου, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ενώ η υπερδύναμη Αμερική διαθέτει πυραύλους και αεροπλάνα, αλλά δεν διαθέτει επαρκείς κλίνες, αναπνευστήρες, μάσκες, ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό. Αδυνατεί να ανταποκριθεί στη μάχη με τον κορονοϊό, όπου χιλιάδες Αμερικανοί χάνουν καθημερινά τη ζωή τους.»
09
04

Έρχονται καιροί βιβλιοφάγοι

Στην καμπάνια «Μένουμε σπίτι», και σε πολλά διαφημιστικά τηλεοπτικά σποτ, βλέπουμε συχνότερα από κάθε άλλη φορά στα χρονικά ανθρώπους χαλαρούς και χαρούμενους να καμώνονται ότι απολαμβάνουν το διάβασμα βιβλίων, κι έπειτα στον καναπέ να βλέπουν ταινίες, να χορεύουν μόνοι στους ήχους κάποιας μελωδίας ή να σερφάρουν σε ψηφιακά προγράμματα μουσείων. Ο κορονοϊός και η καραντίνα μας φέρνουν, λέει, κοντά στα βιβλία! Κοντύτερα στον πολιτισμό! Άραγε είναι αλήθεια; Ή μήπως όχι ακριβώς; Μέχρι πριν από λίγο καιρό τα βιβλία ήταν, για την πλειονότητα του μεγάλου κοινού, το αξεσουάρ ενός ντεκόρ, έστω λίγο ωραιότερου σήμερα από τις παλιές δερματόδετες (και απείραχτες) σειρές πίσω από την πλάτη κάθε σπουδαιοφανούς. Έφτασε άραγε η στιγμή που τα βιβλία θα ξεφύγουν από τα χέρια των βιβλιόφιλων και θα αγκαλιαστούν από καινούργια κοινά (ναι, είναι πολλά τα κοινά τους και όχι ένα); Αλλά πώς; Πώς θα επιβιώσουν εκεί έξω στην αγορά, όταν έχει σπάσει η αλυσίδα της παραγωγής, της διακίνησης και της προβολής τους εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης; Πόσες εκδοτικές, εκτυπωτικές, βιβλιοπωλικές επιχειρήσεις έχουν το απαραίτητο «μαξιλάρι» για μια επανεκκίνηση; Η αόρατη απειλή δεν επιτρέπει προβλέψεις. Τι θα κάνει ο κόσμος του βιβλίου τώρα που η έλλειψη ρευστότητας έχει γονατίσει τον κλάδο; Τι θα κάνει γενικότερα η πολιτιστική βιομηχανία που έχει πληγεί από τους περιορισμούς και τα μέτρα καραντίνας παντού στον κόσμο;
08
04

Πάνος Σκουρλέτης: Να εγκαταλείψουμε το νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα, χρειάζονται μέτρα για το σύνολο της κοινωνίας (Ηχητικό)

Δυστυχώς, η έννοια και το περιεχόμενο της λέξης “αλληλεγγύη” τείνει να “στοιχειώσει” τη σημερινή Ευρώπη. Το βλέπουμε από τον τρόπο που δυσκολεύεται να απαντήσει σε πραγματικά ζητήματα που αφορούν την ίδια την ύπαρξή της. Και των λαών της κάθε χώρας ξεχωριστά, αλλά και της Ευρώπης, ως ενιαίο σύνολο.[…] Προσπαθούν, με κάθε τρόπο, δυστυχώς με μια κοντόθωρη ματιά να προσπεράσουν το περιεχόμενο της έννοιας της αλληλεγγύης. […] Γνωρίζετε ότι η Ευρώπη έχει έρθει και άλλες φορές αντιμέτωπη με δύσκολες καταστάσεις. Το 2008 ήταν πάλι μια δύσκολη περίοδος για τη συνοχή της Ευρώπης και τότε επιλέχθηκαν πολιτικές οι οποίες δεν βοήθησαν αυτό που ονομάζουμε ευρωπαϊκή συνοχή, επιλέχθηκαν τα προγράμματα λιτότητας τα οποία αποδείχθηκαν κερδοφόρα για τις ισχυρές οικονομίες, αλλά πολύ επώδυνα για τις περιφερειακές οικονομίες. Εάν, τελικά, επικρατήσει αυτή η λογική και τώρα, τότε είναι αβέβαιο το μέλλον της. (...) Τα προβλήματα που αφορούν την οικονομία και την εργασία τα έχουμε μπροστά μας. Μόλις τώρα ξεκινούν. Ακόμη και αν επικρατήσουν τα πιο αισιόδοξα σενάρια στον τομέα της καταπολέμησης του κορονοϊού, το βέβαιο είναι ότι αυτά τα οποία θα αφήσει πίσω του στα ζητήματα της οικονομίας, θα μας συντροφεύουν για πάρα πολύ μεγάλο διάστημα. Εκείνο το οποίο μπορούμε να κάνουμε για να περιορίσουμε τις αρνητικές επιπτώσεις αυτής της υπόθεσης, είναι τώρα, όσο ακόμα υπάρχει ο παραγωγικός ιστός, να μπορέσουμε να κρατήσουμε στη ζωή όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις και όσο το δυνατόν περισσότερες θέσεις εργασίας. Για να γίνει αυτό χρειάζεται έμπρακτη στήριξη από οριζόντια μέτρα. Αυτή είναι και η μεγάλη διαφωνία μας με την κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται εγκλωβισμένη σε μία λάθος πολιτική, που λέει να κρατήσουμε “καύσιμα” για όταν μας χρειαστούν για τη φάση της ανάταξης της οικονομίας. Αυτό μπορεί να αποβεί ολέθριο για την οικονομία. (...) Αυτό που χρειάζεται αυτή τη στιγμή είναι μια επεκτατική πολιτική στον τομέα των δαπανών και στον τομέα της νομισματικής πολιτικής, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να εγκαταλείψουμε το νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα, εκείνες τις πολιτικές οι οποίες θεωρούν ότι μέσα από την κρίση θα απαλλαγούμε από τους πιο αδύναμους κρίκους στην κοινωνία και θα μείνουν οι πιο ισχυροί παίκτες.[…] Αυτό βρίσκεται και στον πυρήνα της πρότασης για την έκδοση του ευρωομολόγου, για να μπορέσουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες να ενώσουν δυνάμεις για να εγγυηθούν το σύνολο του ευρωπαϊκού χρέους και να μη κινείται η κάθε μια ξεχωριστά, πέρα από επιμέρους ανταγωνισμούς που υπάρχουν στο εσωτερικό της. Άρα θέλει μια λογική που θα ξεπερνά τα όρια των μέχρι τώρα ακολουθούμενων πολιτικών.
08
04

Μαρία Καραμεσίνη: Επίδομα διακοπών για όλους!

Με βάση τον στενό του ορισμό (καταλύματα και εστίαση) ο τουρισμός παράγει το 10% του ΑΕΠ και απασχολεί το 11% των εργαζομένων της χώρας, ενώ με βάση τον ευρύτερο ορισμό, που περιλαμβάνει και τις μεταφορές και το λιανικό εμπόριο, αντιστοιχεί στο 21% του ΑΕΠ και στο 26% της απασχόλησης. Μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου 2019, μόνο στους δύο κλάδους των καταλυμάτων και της εστίασης πραγματοποιήθηκαν περίπου 700 χιλιάδες προσλήψεις μισθωτών σε 260 χιλιάδες θέσεις εργασίας, με διάρκεια απασχόλησης από μερικές εβδομάδες μέχρι αρκετούς μήνες. Μια ανορθόδοξη κρίση χρειάζεται ανορθόδοξα μέτρα. Μέτρα που πηγάζουν από μία λογική που θεωρεί το κράτος ως δυνητικό «αγοραστή ύστατης καταφυγής» και την κοινωνική πολιτική όχι μόνο ως εγγυητή της κοινωνικής προστασίας των πολιτών από τις συνέπειες της κρίσης, αλλά και ως σταθεροποιητή της οικονομίας μέσω νέων παροχών, μπορούν να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμα για την επίτευξη πολλαπλών στόχων: τη διάσωση της οικονομίας και των θέσεων εργασίας και την επέκταση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Το «επίδομα διακοπών για όλους» θα μπορούσε να είναι ένα τέτοιο μέτρο. Αυτό το μέτρο θα επέκτεινε στο σύνολο του πληθυσμού, με εξαίρεση τα πολύ υψηλά εισοδήματα, τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού του ΟΑΕΔ και του ΟΠΕΚΑ, που παρέχουν με προϋποθέσεις δωρεάν διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια στις οικονομικά ασθενέστερες οικογένειες μισθωτών, ανέργων και αγροτών. Τα προγράμματα αυτά έδωσαν την περσινή περίοδο δυνατότητα διακοπών σε 210 χιλιάδες άτομα, ενώ το 51% των Ελλήνων δεν μπόρεσε να πάει διακοπές ούτε μία εβδομάδα (στοιχεία Eurostat). Μπαίνοντας σε εφαρμογή αμέσως μετά την άρση των μέτρων περιορισμού των μετακινήσεων λόγω της πανδημίας και δίνοντας στα νοικοκυριά το δικαίωμα επιλογής των διακοπών τους εντός μιας δεδομένης περιόδου, το «επίδομα διακοπών για όλους» θα μπορούσε να αμβλύνει τις δυσμενείς συνέπειες της κρίσης του κορονοϊού στον τουρισμό, αντισταθμίζοντας το έλλειμμα αφίξεων τουριστών από το εξωτερικό με την εσωτερική ζήτηση για τουριστικές υπηρεσίες, παρέχοντας ταυτόχρονα για πρώτη φορά σε όλους τους νόμιμους κατοίκους της χώρας ένα καθολικό δικαίωμα (πληρωμένων) διακοπών.
08
04

Η μεγάλη καραντίνα δικαιωμάτων και ελευθεριών

Καθώς ο φονικός κορονοϊός απλώνει έναν παγκόσμιο ιστό φόβου, ο κρατικός αυταρχισμός και η καταστολή παίρνουν εξαιρετικά επικίνδυνες διαστάσεις. Τα προεδρικά διατάγματα και οι ΠΝΠ υποκαθιστούν με ταχύτητα τις δημοκρατικές διαδικασίες, τα Κοινοβούλια υπολειτουργούν, στρατός και αστυνομία αποκτούν υπερεξουσίες. Στη μοιραία οικονομική ύφεση οι πρώτες «απαντήσεις» είναι απολύσεις κατά το δοκούν και συρρίκνωση εργασιακών/ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Το κρίσιμο ερώτημα για την επόμενη μέρα είναι τι θα μας κληροδοτήσει αυτό το καθεστώς έκτακτης ανάγκης.
07
04

Πρέπει να αλλάξουμε μοντέλο. Εδώ και τώρα!

Να δράσουμε. Εδώ και τώρα. Διότι, αντίθετα με αυτό που πρότεινε ο Γάλλος Πρόεδρος, δεν πρόκειται πια για «αμφισβήτηση του αναπτυξιακού μοντέλου στο οποίο δεσμεύτηκε ο κόσμος μας». Η απάντηση είναι γνωστή: πρέπει να αλλάξουμε μοντέλο. Εδώ και τώρα. Και εφόσον «η ανάθεση της προστασίας μας σε άλλους είναι μία τρέλα», ας σταματήσουμε, λοιπόν, να υφιστάμεθα στρατηγικές εξαρτήσεις, για να διατηρήσουμε μία «ελεύθερη, μη στρεβλωμένη, αγορά». Ο κ. Μακρόν ανακοίνωσε «αποφάσεις ρήξης». Αλλά δεν θα λάβει ποτέ τις επιβαλλόμενες, όχι μόνο για την προσωρινή αναστολή, αλλά ούτε για την τελική καταγγελία των ευρωπαϊκών συνθηκών και των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών, οι οποίες θυσίασαν τις εθνικές κυριαρχίες και ανέδειξαν τον ανταγωνισμό σε απόλυτη αξία. Εδώ και τώρα. Πλέον, ο προστατευτισμός, η οικολογία, η κοινωνική δικαιοσύνη και η υγεία συνδέονται. Αποτελούν τα στοιχεία-κλειδιά ενός αντικαπιταλιστικού πολιτικού συνασπισμού, αρκετά ισχυρού, για να επιβάλει, αυτήν τη στιγμή, ένα πρόγραμμα ρήξης.
07
04

Οι ακάλεστοι της κ. Κεραμέως

Δεν παραλείπει, όμως, η υπουργός να μαζεύει στοιχεία για το πόσοι συμμετείχαν, αποστέλλοντας έγγραφα στους διευθυντές των σχολικών μονάδων, δηλώνοντας χαρούμενη για την επιτυχία. Φαίνεται, επίσης, να εθελοτυφλεί στα ολοένα και αυξανόμενα παράπονα για καταπάτηση προσωπικών δεδομένων και σε φαινόμενα διαδικτυακού μπούλινγκ, ρίχνοντας το μπαλάκι για την εποπτεία στους εκπαιδευτικούς. Φιλάνθρωπα προσεγγίζει τους πένητες μαθητές δανείζοντας τάμπλετ -ω ναι, θα τα επιστρέψουν αργότερα, σε αντίθεση με τα δώρα συναδέλφων της υπουργών σε καναλάρχες και κλινικάρχες. Όπως σωστά επισημαίνουν χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, “η Κεραμέως δεν μπορεί να φανταστεί πώς είναι να μην έχεις διαδίκτυο, ο Αδωνις να μην έχεις δυο μισθούς στην άκρη, ο Κυριάκος να περνάς με 800 ευρώ”.  Μα, εν μέσω εγκλεισμού και πολυνομοσχέδιο πρόλαβε να εκπονήσει. Με αξιολογήσεις και επιμορφώσεις σε “αδαείς” εκπαιδευτικούς , με τράπεζα θεμάτων, με νέες θεματικές ενότητες στην υποχρεωτική εκπαίδευση, με διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και άλλα πολλά. Και η συζήτηση με τους ενδιαφερόμενους, σωματεία κλπ;  Προφανώς στο γύψο. Ποιεί δε την νήσσα για το επίμαχο ζήτημα των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων -του Ιουνίου άραγε; Και όσο εμείς “μένουμε σπίτι”, η τύχη μας δουλεύει. Ακάλεστοι στη διαβούλευση για το νομοσχέδιο, θα αυτοπροσκληθούμε να απαντήσουμε. Προφανώς αγωνιστικά, εννοείται μαζικά, υπερασπιζόμενοι τα αυτονόητα που πόρρω απέχουν από ΄κείνα που έχουν κατά νου οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις. Όσο κλισέ κι αν ακούγεται, θα είμαστε στο πλευρό του ενός τρίτου της κοινωνίας που, νομίμως και μονίμως, στον υπαρκτό καπιταλισμό τίθεται στην απ’ έξω. Στην τελική, και οι κακοπληρωμένοι εκπαιδευτικοί αυταπάτες δεν έχουν, μέρος τούτου του ενός τρίτου, που όσο πάει και διευρύνεται, είναι. Όπως και οι γονείς των μαθητών τους. Λεφτόδεντρα δεν φυτρώνουν στα χωράφια τους. Όσο δε η οικονομική κρίση βαθαίνει, τόσο η ταξική μεροληψία πια “δεν είναι επιλογή, είναι υποχρέωσή μας”.