Αναδημοσιεύσεις

06
01

Βασίλης Ρόγγας: Νέα Ακροδεξιά

Μια νέα, λιγότερο ενοχική και πιο χύμα ακροδεξιά χαράζει την πορεία της. Γέμισαν οι Πακιστανοί της πόλης μας το Σύνταγμα την πρωτοχρονιά, τη μια μέρα το χρόνο που βγαίνουν από τα στέκια τους στις δυτικές παρυφές της Αθήνας, και έγινε θέμα, λες και δε γίνεται το ίδιο εδώ και πολλά χρόνια. Η νέα ακροδεξιά είναι πιο χαλαρή ιδεολογικά, πιο αχταρμάς καλύτερα, βάζει στο μείγμα πολιτισμικό και θρησκευτικό μουσουλμανικό φόβο για να σφίξει, επανανομιμοποίηση μέσω της επίκλησης της ενσώματης ή ένοπλης(!) υπεράσπισης του συντάγματος, alt-right εξυπναδούλες και υποτιθέμενα αντικομφοσμιστική εναντίωση στην πολιτική ορθότητα, ολίγη ή μπόλικη από παραδοσιακό φασισμό, παραθρησκευτικές αρλούμπες, αντιεμβολιαστικό σθένος και έτοιμο το νέο φαγητό. Πολυδιασπασμένη έπειτα από την πτώση της χρυσής αυγής, οι ιδέες της κάνουν γκέλ ακόμα και στις παρυφές ή στο κέντρο της παρούσας κυβέρνησης. Η παγκοσμιοποιημένη κοινωνία της διακινδύνευσης που δημιουργεί χαμένους στη νομή του παραγόμενου πλούτου είναι η προϋπόθεση ύπαρξης και ανάπτυξής της. Η άκεντρη λειτουργία της, η κυβερνητική και ψεκασμένη εκδοχή της την αναδιπλασιάζουν αν την σκεφτούμε ως αξιακές, συμβολικές αναπαραστάσεις και οργανωτικές επιτελέσεις. Μπορούμε να απαντήσουμε επί του συγκεκριμένου. Ένα λαϊκό επιχείρημα θα μπορούσε να είναι το εξής. Οι περιοχές δυτικά κι ανατολικά της Πειραιώς, τόποι χρήσης ναρκωτικών, αστεγίας, βρωμιάς και κάθε λογής μικροπαρανομίας αναβαθμίστηκαν εκ των ενόντων από την πολυπληθή παρουσία των μεταναστών. Τα μαγαζιά των πακιστανών, των κινέζων, των μπαγκλαντεσιανών φωτίζουν (κυριολεκτικά το εννοώ, έχουν φώτα) αυτές τις γειτονιές, συνιστούν ασφαλείς χώρους, αλλάζουν τη δημογραφία και τις εγκαθιδρυμένες κοινωνικές κατηγορίες. Μικρά κινεζάκια παίζουν κυνηγητό στην Ιάσωνος, μουσουλμανάκια λένε τα κάλαντα στη Ζήνωνος, οικογένειες νωχελικά ησυχάζουν στους λιγοστούς πράσινους χώρους, κινέζοι στα πεζοδρόμια πάνω στα μηχανάκια τους σερφάρουν ατέλειωτα στον ιντερνετ. Κατά τη δεκαετία του 1990 και 2000 οι πέριξ της Ομόνοιας περιοχές ήταν σε πολύ χειρότερη μοίρα και η (σχετική πάντα) καλυτέρευση τους οφείλει πολλά στους μετανάστες, χώρια που ρουχισμός, φαγητό, καφέ, καθημερινή τεχνολογία είναι πιο φθηνά και συχνά σε μεγάλη ποικιλία. Η μείωση της εγκληματικότητας, η άρση προσπαθειών gentrification και τουριστικοποίησης συχνά βασίζονται σε αυτούς τους πληθυσμούς (δε μπορώ να επεκταθώ περαιτέρω εδώ). Εκείνοι και εκείνες που εναντιώνονται στην ακροδεξιά χρειάζεται να επινοήσουν λόγους και πράξεις που αντιστοιχούν στο υπογείως αναβαθμισμένο επίπεδο του αντιπάλου τους. Και οι απαντήσεις επί του συγκεκριμένου είναι σημαντικές. ΥΓ τη δεκαετία του 1990 μια ακροδεξιά αφήγηση που έκανε πάταγο είναι πως στην Ομόνοια ακούς μόνο αλβανικά, πλέον την λένε "Πλατεία Τιράνων". Κανένας δεν τολμά να πει με τόση ευκολία τέτοιες βλακείες πια για τους αλβανούς συμπολίτες μας, με των οποίων τα παιδιά είμαστε ένα. ΥΓ2 μην κάνουμε εξωτισμούς, δεν είναι όλοι οι μετανάστες καλοί. Οι μαφίες τους είναι εξαιρετικά σκληρές και τυραννάνε πρώτα απ’ όλα τα μέλη της δικής τους εθνοτικής ομάδας. Το ίδιο όμως ισχύει και για εμάς.
06
01

Νίκος Φίλης: Είναι σαφές ποια επιλογή έχουν κάνει

Σήμερα οι υπουργοί Παιδείας και Υγείας ανήγγειλαν επιστροφή στις τάξεις με σελφ τεστ και διατήρηση του απαράδεκτου «50%+1» για να κλείσει ένα τμήμα. Ουσιαστικά δηλαδή, στέλνουν μαθητές και εκπαιδευτικούς πίσω στα σχολεία, όπως ακριβώς το Σεπτέμβριο. Πριν την εμφάνιση της Όμικρον, που έχει αλλάξει τα δεδομένα και αποδιοργανώσει τα νοσοκομεία μας. Κι ας νόσησαν πάνω από 100.000 παιδιά το τετράμηνο που πέρασε. Επέλεξαν μάλιστα να κάνουν τις ανακοινώσεις τους τη μέρα που δημοσιοποιήθηκε το απίστευτο ρεκόρ των 50.126 κρουσμάτων. Την ίδια εβδομάδα που η Ελλάδα πέρασε δεύτερη στον κόσμο, σε κρούσματα αναλογικά με τον πληθυσμό (πλην πολύ μικρών χωρών). Είναι σαφές ότι επιλέγουν ως «λύση» την ανοσία της αγέλης. Λυπάμαι, αλλά είναι ανεύθυνοι. Χθες κατατέθηκαν δέκα προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για ασφαλέστερο -κατά το δυνατόν- άνοιγμα των σχολείων. Αναρωτιέμαι, συζητήθηκαν κάποιες από αυτές στη συνεδρίαση της Επιτροπής Ειδικών; Τι συνέβη; Απορρίφθηκαν συλλήβδην από τους επιστήμονες; Δεν μπορώ να το πιστέψω. Ρωτώ, ούτε ένα από τα μέτρα που προτείναμε, δεν θα βοηθούσε στην ασφάλεια των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των οικογενειών τους; Αποφάσισε αντίθετα η πλειοψηφία των επιστημόνων - μέλη της, να υιοθετήσει το περίφημο «50%+1»; Η κυβέρνηση ρίχνει την ελληνική οικογένεια σε μια απρόβλεπτη δίνη, τη στιγμή που δεν μπορεί -δεν θέλει- να εξασφαλίσει ούτε δωρεάν μοριακά τεστ. Από δω και πέρα, λυπάμαι ξαναλέω, οι ευθύνες έχουν ονοματεπώνυμο και συνέπειες.
06
01

Βασίλης Δελής: Το πράσινο στην πόλη καταπολεμά την μοναξιά

Παρόλο που ο πληθυσμός στις πόλεις μας αυξάνει, αισθανόμαστε όλο και περισσότερο μοναξιά. Μάλιστα έχει διαπιστωθεί ότι το να βρίσκεσαι σε περιβάλλον με συνωστισμό αυξάνει το αίσθημα της μοναξιάς έως και 38%. Αυτή η επίδραση παραμένει σημαντική ακόμη και αφού ληφθούν υπόψη μια σειρά παραγόντων – όπως η ηλικία, το φύλο, η εθνικότητα, το επίπεδο εκπαίδευσης και το επάγγελμα. Η μοναξιά έχει επιζήμια επίδραση τόσο στην ψυχική όσο και στη σωματική μας υγεία και συνδέεται με πολλές παθήσεις υγείας – συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης, του αλκοολισμού και καρδιακών παθήσεων. Μάλιστα, ενώ η ατμοσφαιρική ρύπανση και η παχυσαρκία αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου ενός ατόμου κατά 6%, 23% αντίστοιχα, η μοναξιά μπορεί να αυξήσει αυτόν τον κίνδυνο έως και 45%. Η κοινωνική συμπερίληψη – το αίσθημα του να βρίσκεσαι με άτομα που μοιράζονται αξίες και μας κάνουν να νιώθουμε ευπρόσδεκτοι – συσχετίζεται με μείωση της μοναξιάς κατά 21%. Αυτό υποδηλώνει ότι σημασία έχει η ποιότητα των κοινωνικών μας σχέσεων – παρά η ποσότητα κοινωνικών επαφών που έχουμε. Αν το παραπάνω μας φαίνεται αυτονόητο, πιο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι έχουμε 28% λιγότερες πιθανότητες να αισθανθούμε μοναξιά σε αστικά περιβάλλοντα με φυσικά χαρακτηριστικά όπως δέντρα, φυτά και πουλιά σε σχέση με τα αστικά περιβάλλοντα που δεν έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά. Εάν λοιπόν η μοναξιά μειώνεται από την επαφή με τη φύση, η βελτίωση της πρόσβασης σε χώρους πρασίνου και μπλε υψηλής ποιότητας (όπως πάρκα και ποτάμια) σε πυκνές αστικές περιοχές μπορεί να βοηθήσει τόσο την ποιότητα της ζωής μας όσοκαι το να ζήσουμε περισσότερο.
06
01

Αλέξης Χαρίτσης: Αέναη μετάβαση από κρίση σε κρίση ή ριζικά νέα αρχή για βιώσιμο μετασχηματισμό;

Είναι αδύνατο να μην διακρίνει κανείς το ισχυρό προοδευτικό ρεύμα που διαμορφώνεται διεθνώς και προτάσσει την ανάγκη για αποφασιστική δράση σήμερα, αλλιώς το μέλλον θα περιοριστεί στην αέναη μετάβαση από τη μία κρίση στην επόμενη. Η επιστροφή του Κράτους, η επαναφορά των δημόσιων πολιτικών στο επίκεντρο της οικονομίας, τα τολμηρά μεταρρυθμιστικά μέτρα κοινωνικής στήριξης συνιστούν ενδείξεις της διεθνούς αυτής συνειδητοποίησης. Στην κλίμακα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η χαλάρωση των ασφυκτικών δημοσιονομικών περιορισμών, η αμοιβαιοποίηση των βαρών και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, υπογραμμίζουν την αξιοσημείωτη μετατόπιση σε σχέση με το όχι πολύ μακρινό παρελθόν. Να το πω απλά: αυτό που το 2010 και το 2015 φάνταζε αδιανόητο, πλέον δεν είναι. Έχουν δημιουργηθεί ιστορικές δυνατότητες για φιλόδοξες τομές και ριζικές αλλαγές του υπάρχοντος μοντέλου ανάπτυξης. Θα ήταν πολύ δύσκολο για τη Νέα Δημοκρατία να ακολουθήσει αυτή τη συζήτηση. Για το λόγο αυτό καταφεύγει στην άρνηση της πραγματικότητας. Δεν είναι θέμα αντιληπτικής ικανότητας. Είναι μια σαφής πολιτική επιλογή που έχει ως στόχο την αναπαραγωγή ενός αντικοινωνικού μοντέλου. Το παράδειγμα της υγείας είναι χαρακτηριστικό. Όσο και αν είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς, ο Προϋπολογισμός του 2022 περιλαμβάνει μειώσεις στις τακτικές δαπάνες για το δημόσιο σύστημα υγείας. Αν το 2020 και το 2021 ήταν οι χρονιές που όλος ο πλανήτης συνέκλινε στην ανάγκη όχι μόνο ενίσχυσης, αλλά επέκτασης του συστήματος της δημόσιας υγείας, η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε ότι το 2022 θα είναι το έτος της συρρίκνωσης του. Το ίδιο ισχύει με την ακρίβεια. Τη στιγμή που στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιστρατεύονται πολιτικές για την ρύθμιση των αγορών και την προστασία νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η κυβέρνηση κατέθεσε έναν προϋπολογισμό δίχως την παραμικρή σχετική πρόβλεψη.
06
01

«Δεν με περίμενε κανείς»

Άλλη μια συλλογή, «ακόμα λίγες ιστορίες» της Λουσία Μπερλίν, μετά τις εξαιρετικές Οδηγίες για οικιακές βοηθούς, τη συλλογή που περιείχε 43 από τα 76 ή 77 διηγήματα που έγραψε στη ζωή της η Μπερλίν: εδώ θα διαβάσουμε άλλες 22 ιστορίες που έχουν πάντα τη δύναμη που χαρακτηρίζει αυτή την ιδιαίτερη λογοτεχνική φωνή. «Έγραφε αληθινές ιστορίες – όχι απαραίτητα αυτοβιογραφικές, αλλά αρκετά κοντά στην πραγματικότητά της», υπενθυμίζει στον πρόλογο του βιβλίου ο γιος της, Μαρκ Μπερλίν. Πράγματι, μπορεί η ταραγμένη βιογραφία της να είναι συνήθως η πρώτη ύλη στα διηγήματά της, η Μπερλίν όμως μεταπλάθει και μεταμορφώνει αυτό το υλικό μέσα από τη λογοτεχνική της ματιά, αποτυπώνοντας με ξεχωριστό τρόπο χαρακτήρες, γεγονότα, σχέσεις, ιστορίες, «πράγματα για τα οποία οι άνθρωποι δεν μιλάνε», όπως λέει κάπου και η ίδια. Πράγματα για τα οποία οι άνθρωποι δεν μιλάνε. Και χαρακτήρες ιδιαίτερους που διαμορφώνουν σχέσεις για τις οποίες συνήθως δεν μιλάνε. Ιστορίες με πολλές κρυφές γωνιές, ιστορίες γραμμένες με χαρακτηριστική οικονομία, ιστορίες που κλείνουν με τρόπο που δύσκολα ξεχνιέται: έκκεντρες ματιές που συνθέτουν ένα ταξίδι στον κόσμο της Μπερλίν, έναν κόσμο δύσβατο, σκοτεινό, έναν κόσμο σκληρό όπου πάντα όμως μπορεί να υπάρξει μια φωτεινή χαραμάδα. Όσο ζούσε η Μπερλίν δεν ήταν πολύ γνωστή, τα διηγήματά της δημοσιεύονταν σε μικρά περιοδικά και έντυπα. Πέθανε το 2004, σε ηλικία εξήντα οκτώ χρόνων, αλλά το έργο της ανακαλύφθηκε ξανά και η φήμη της εκτοξεύθηκε το 2015, όταν δημοσιεύθηκε η προηγούμενη συλλογή των διηγημάτων της, οι τόσο ιδιαίτερες Οδηγίες για οικιακές βοηθούς.
06
01

Τάκης Κατσαρός: Η επέλαση της «Όμικρον» και το «Μηδέν» της κυβερνητικής πολιτικής

H υπουργός Παιδείας δεν μας είπε τίποτα από αυτά που ανέμενε η εκπαιδευτική κοινότητα : - Για διενέργεια ενός ή δύο test την εβδομάδα από κλιμάκια του ΕΟΔΥ στα σχολεία. Το testing που ανακοινώθηκε, με βάση την ατομική ευθύνη, ήταν σε σημαντικό βαθμό αναξιόπιστο, ίσχυσε στην προηγούμενη περίοδο, πριν την εμφάνιση της "Ο" και δεν απέτρεψε να μολυνθούν 100.000 μαθητές από κορονοϊό, όπως ομολόγησε και ο κ. Γεραπετρίτης. Η αύξησή του κατά ένα test την εβδομάδα δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα - Για διακοπή της λειτουργίας ενός τμήματος από το πρώτο κρούσμα και επαναλειτουργία του λίγες ημέρες μετά, και αφού υπάρξει δωρεάν μοριακός έλεγχος όλων των παιδιών. Αντί γι` αυτό, ανακοινώθηκε η διατήρηση του εξοργιστικού "50%+1", προκειμένου να κλείσει ένα τμήμα, παρά την αποκάλυψη ότι το μέτρο αυτό δεν ήταν ποτέ εισήγηση της Επιστημονικής Επιτροπής. Άραγε, τώρα είναι; Δεν ακούσαμε τίποτα: - Για αραίωση στα μεγάλα τμήματα, αρχίζοντας από τα πολυπληθέστερα και με στόχο σε βάθος χρόνου να φτάσουμε στα 15 παιδιά-ανώτατο όριο/ αίθουσα, γιατί οι πανδημίες ήρθαν για να μείνουν και ανάλογα πρέπει να αναδιοργανωθεί το εκπαιδευτικό σύστημα - Για διαφοροποιημένα μέτρα στα νηπιαγωγεία, όπου τα παιδιά δεν κάθονται σε θρανία και είναι σε συνεχή επαφή μεταξύ τους καθώς και για τα παιδιά Δημοτικού που είναι ανεμβολίαστα στη συντριπτική πλειοψηφία - Για λύσεις όπως η σύντμηση του ωραρίου και η λειτουργία των σχολείων σε δύο 4ωρες βάρδιες μέχρι τις 16:30 και με ενδιάμεσο καθαρισμό των αιθουσών - Για πρόσληψη του αριθμού των αναπληρωτών που απαιτούνται καθώς και του επιπλέον προσωπικού καθαριότητας - Για δωρεάν προμήθεια των ειδικών μασκών για μαθητές και εκπαιδευτικούς - Για προμήθεια συστημάτων καθαρισμού του αέρα εκεί που ο φυσικός αερισμός δεν επαρκεί. - Για απόσυρση ακατάλληλων self test που δίνουν ψευδή αποτελέσματα, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή οδηγία - Για ανώτατο όριο στον αριθμό μαθητών στα λεωφορεία των ιδιωτικών σχολείων, αλλά και στα συγκοινωνιακά μέσα που μεταφέρουν μαθητές στα δημόσια σχολεία - Για επικαιροποίηση των πρωτοκόλλων και στα Φροντιστήρια και τις ιδιωτικές εκπαιδευτικές δομές - Για ιχνηλάτηση των κρουσμάτων που στην ουσία έχει καταργηθεί, αφού το τελευταίο 7ήμερο το 99,3% των κρουσμάτων χαρακτηρίζονται "ορφανά" - Για ετοιμότητα να εφαρμοστεί μερικώς ή εν συνόλω- στην απευκταία περίπτωση που χρειαστεί- η εξ αποστάσεως εκπαίδευση από δημόσια δομή, μετά την de facto "αποβολή" της Cisco από την τηλεκπαίδευση, λόγω του σκανδάλου με τη διαρροή των προσωπικών δεδομένων που διαπίστωσε η ΑΠΔΠΧ. Ουδείς γνωρίζει αν η χώρα διαθέτει αυτή τη στιγμή νόμιμη και ασφαλή πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης. Κι αυτό εξηγεί τη φανατική προσήλωση της κυρίας Κεραμέως στο "50%+1", αφού αν αρχίσουν να κλείνουν τμήματα ή χρειαστεί, τοπικά έστω τηλεκπαίδευση, θα αποκαλυφθεί ότι το ΥΠΑΙΘ στερείται αυτής της δυνατότητας.
06
01

Πράσινοι: Τίποτα «πράσινο» δεν έχουν τα πυρηνικά και το αέριο

Τίποτε πράσινο δεν έχει η πυρηνική ενέργεια που προκάλεσε τεράστια ατυχήματα και διαρροές θανατηφόρας ραδιενέργειας σε μεγάλα τμήματα του πλανήτη, με ατυχήματα όπως του Τσέρνομπιλ το 1986 και της Φουκουσίμα το 2011. Και στις δυο περιπτώσεις εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να εκκενώσουν για πάντα άρον- άρον τις περιοχές σε μεγάλη ακτίνα από τα εργοστάσια όπου έγινε το ατύχημα. Άλυτο παραμένει και το πρόβλημα της ασφαλούς διάθεσης των πυρηνικών αποβλήτων που παραμένουν ραδιενεργά κι επικίνδυνα για αιώνες, σε συνθήκες που είναι αδύνατον να προβλεφθούν σήμερα. Σοβαρότατο, αν και αθέατο είναι και το ζήτημα του πολιτικού ελέγχου των πυρηνικών εργοστασίων: συγκέντρωση ενέργειας σημαίνει και συγκέντρωση εξουσίας. Αν το ηλεκτρικό σου ρεύμα παράγεται σε πυρηνικά εργοστάσια της Γαλλίας, τότε δίνεις οικονομικά και πολιτικά ανταλλάγματα σε αυτόν που μπορεί να σου κατεβάσει το διακόπτη. Η «ειρηνική» χρήση της πυρηνικής ενέργειας παράγει πλουτώνιο και πάει συνήθως πακέτο με την κατασκευή πυρηνικών όπλων που ανά πάσα στιγμή, σκόπιμα ή από λάθος, μπορεί να καταστήσουν ραδιενεργές ερήμους μεγάλες εκτάσεις του πλανήτη. Παρομοίως, ούτε το αέριο αποτελεί «πράσινη» ενέργεια: Είναι κι αυτό ορυκτό καύσιμο, αποτελούμενο κατά 85% από μεθάνιο, το οποίο, μετά το διοξείδιο του άνθρακα, είναι το δεύτερο σημαντικότερο αέριο του θερμοκηπίου, του οποίου η αύξηση συμβάλλει στην Κλιματική Κρίση. Κάποιες δεκαετίες πριν θα μπορούσε ίσως να αποτελέσει μεταβατικό καύσιμο, σήμερα όμως η Κλιματική Κρίση απαιτεί άμεσες απαντήσεις δεν υπάρχουν πια χρονικά περιθώρια να επεκταθεί η χρήση του. Το «πράσινο ξέπλυμα» αυτών των δυο μορφών ενέργειας, το «βάφτισμά τους ως «οικολογικών» μορφών ενέργειας, είναι σκανδαλώδης επιχείρηση διασπάθισης δημοσίων ευρωπαϊκών κονδυλίων για την υποστήριξη αυτών των μορφών ενέργειας και των ισχυρών λόμπι που τις προωθούν.