Αναδημοσιεύσεις

Οι μεγάλες διαδηλώσεις που διοργανώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα σε όλο τον κόσμο, με πρωτοπόρους τους μαθητές και τις μαθήτριες, αλλά και η ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος για την κλιματική αλλαγή δείχνουν ότι κάτι αλλάζει. Ιδιαίτερα οι νέες γενιές έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν ότι αυτό που θα πρέπει να αλλάξει, και μάλιστα επειγόντως, δεν είναι μόνο το κλίμα, αλλά το σύστημα. Αυτό που απειλεί τη ζωή στον πλανήτη είναι η καπιταλιστική ανάπτυξη. Η ευρωπαϊκή Αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλουν να πρωτοστατήσουν σε αυτό το κίνημα. Η βιώσιμη ανάπτυξη, η ισότητα, η αλληλεγγύη στους πρόσφυγες, πολλοί από τους οποίους ξεριζώνονται από τον τόπο τους εξαιτίας των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, βρίσκονται στον πυρήνα της ιδεολογίας μας. Πάνω απ’ όλα, οφείλουμε να αγωνιστούμε για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, που να θέτει στο επίκεντρό του το περιβάλλον, τον άνθρωπο, τις ανάγκες της μεγάλης πλειονότητας των πολιτών της Γης και όχι τα κέρδη.

«Εθνικές παραδόσεις» ιθαγένειας, γενικά και αφηρημένα, δεν υπάρχουν. Υπάρχει η αποκρυστάλλωση μιας «παράδοσης» στην ιδιότητα του πολίτη, ιστορικά οριοθετημένη από παράγοντες όπως οι ιδεολογικές αναπαραστάσεις του παρελθόντος, η διεθνής γεωπολιτική συγκυρία, η σημασία που έχει η διαχείριση της διασποράς ή του αποικιακού παρελθόντος, η έκβαση του ταξικού ανταγωνισμού στο εσωτερικό ενός κράτους και, φυσικά, η ένταση των μεταναστευτικών ροών προς ή από μια εθνική επικράτεια. [...] Η θέση λοιπόν που υποστηρίζουμε είναι ότι όλες οι εθνικές παραδόσεις ιδιότητας του πολίτη εμπεριέχουν -στο παρόν, το παρελθόν ή το μέλλον- και τα δύο στοιχεία, ενταγμένα σε δύο άξονες μεθόδου περισσότερο παρά περιεχομένου. Ο πρώτος είναι ο άξονας της ιστορικής συνέχειας και του ειδικού βάρους που έχει η παράδοση στη διοικητική πρακτική και ο δεύτερος είναι ο άξονας της σκοπιμότητας και, επομένως, του ειδικού βάρους που έχει ο ελιγμός στην πολιτική συγκυρία. Συνεπώς, η υπαγωγή της ιδιότητας του πολίτη στους δύο παραπάνω άξονες είναι αυτή, ακριβώς, που καθορίζει, κάθε φορά, την αναλογία μεταξύ εθνισμού και πολιτοφροσύνης σε ό,τι αφορά την ιδιότητα του πολίτη. Το κράτος, βέβαια, ορμάται από συγκεκριμένες ιστορικές καταβολές, ωστόσο, σε ορισμένες ιστορικές στιγμές, όταν, έστω και με καθυστέρηση, αντιλαμβάνεται ότι η ιστορία του δεν λειτουργεί πλέον ως πυξίδα αλλά ως βαρίδι, τότε εκκινεί μια διαδικασία επαναπροσανατολισμού, με βάση τις ανάγκες που διακρίνονται στον ορίζοντα της πολιτικής συγκυρίας. Είναι αυτό που συμβαίνει με την εργαλειακή χρήση του όρου «γένος» στην ελληνική διοικητική πρακτική σχετικά με την ιθαγένεια.

Ό,τι κι αν αποφασίσει η κυβέρνηση, η ελληνική κοινωνία έχει πειστεί για το σκάνδαλο της Novartis και το σκάνδαλο του φαρμάκου, που πραγματοποιήθηκε στην εποχή της μεγάλης επίθεσης στο εισόδημα και στα δικαιώματα από το πολιτικό προσωπικό των κατεστημένων πολιτικών δυνάμεων. Η ΝΔ καταβάλει προσπάθειες ώστε, από θέση ισχύος που της δίνει η κυβερνητική πλειοψηφία, να διασκεδάσει τις πολιτικές ευθύνες που αναμφισβήτητα φέρει, καθώς το σκάνδαλο υπερτιμολόγησης και αθέμιτου ανταγωνισμού της Novartis, συνέβη επί των ημερών διακυβέρνησής της. Παράλληλα, επιχειρεί να μεταφέρει ένα διπλό μήνυμα, τόσο προς τη δικαστική εξουσία, όσο και προς την αντιπολίτευση: Όποιος επιχειρεί να ερευνήσει θεσμικά τις ποινικές ευθύνες, το ενδεχόμενο εμπλοκής πολιτικού προσωπικού και συστημικής διαφθοράς -φαινόμενα τα οποία, ούτως ή άλλως, αποτελούν διαχρονικά την πιο δυσαπόδεικτη ύλη του εγκληματικού φαινομένου, αλλά και μια από τις μόνιμες παθογένειες αυτού του τόπου- κινδυνεύει να βρεθεί ο ίδιος κατηγορούμενος για «σκευωρία». Πράξη εκφοβισμού και αντεκδίκησης.

Υπάρχει κενό και είναι ευδιάκριτο. Είμαστε εμείς κι αυτοί. Διχαστικό ακούγεται, θα πουν τα λευκά κολάρα του καθωσπρεπισμού και της υποκρισίας, τα μέσα ενημέρωσης της απάνθρωπης νοικοκυροσύνης. Ας είναι διχαστικό... Μπορεί, άλλωστε, να ισχύει αυτό που διαβάζουμε σ' έναν τοίχο της Κάνιγγος: «Σε ένα κόσμο για λίγους δεν χωράει κανείς». Δεν συμπορεύονται η ανθρωπιά κι ο κανιβαλισμός, η αξιοπρέπεια και το μίσος. Με τον κόσμο των ακροδεξιών, των σεξιστών, των ομοφοβικών είμαστε απέναντι. Γι' αυτό δεν σταματάμε να μιλάμε, γι' αυτό δεν παύουμε να γράφουμε. Γιατί ή θα κατακτήσουμε την ηγεμονία της ανθρωπιάς, ή θα βουλιάξουμε στη λάσπη και το σκοτάδι της μισαλλοδοξίας. «Προσέξτε, κύριε Ηλιόπουλε, γιατί με τις προκλητικές σας δηλώσεις μπορεί να χρειαστεί να δώσουμε το δικό σας όνομα σε κάποιον δρόμο» ήταν η γραπτή απειλή που δέχθηκε ο επικεφαλής της Ανοιχτής Πόλης, επειδή τόλμησε να γράψει στην προσωπική του σελίδα στο Facebook ότι η δημοτική κίνηση θα προτείνει τη μετονομασία της οδού Γλάδστωνος σε οδό Ζακ Κωστόπουλου. Ακολούθησαν πλείστες όσες σκοταδιστικές αντιδράσεις στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αποτέλεσμα και την προσφυγή του στη δικαιοσύνη.

Χρόνος δεν υπάρχει, αλλά υπάρχει μια ανατρεπτική ορμή, που βγαίνει από τις σχολικές αίθουσες και παρασύρει στο διάβα της όποιον γυρνά την πλάτη στο πρόβλημα, φτάνοντας μέχρι τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ. Για μια εβδομάδα, μέχρι την ερχόμενη Παρασκευή, τα παιδιά θα θέτουν το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής με κάθε τρόπο, με φαντασία, με οργή, με γνώση, με επιμονή. Εν τω μεταξύ, θα πραγματοποιηθεί η σύνοδος κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα στη Νέα Υόρκη (21-23 Σεπτέμβρη) και η παγκόσμια σχολική κοινότητα την ερχόμενη Παρασκευή θα διαδηλώσει ξανά, έχοντας δει τις προθέσεις των ηγετών του κόσμου, για το τι μέτρα θα λάβουν (;) προκειμένου να αλλάξει κάτι, υπέρ του κλίματος αυτή τη φορά.

Πρέπει να τονισθεί ότι η τεχνολογία δεν είναι εξοβελιστέα, αντίθετα επιβάλλεται να υποστηρίξει τις διαδικασίες του κόμματος. Είναι αναγκαίο να σχεδιαστεί και υλοποιηθεί μία νέα προσέγγιση για την αξιοποίηση των ηλεκτρονικών μέσων συμμετοχής και ενημέρωσης, τόσο εσωτερικά για τα μέλη όσο και δημόσια για τους φίλους του κόμματος, που δεν θα υποκαθιστά, αλλά θα υποστηρίζει το κόμμα. Πρέπει, όμως, να γίνει ξεκάθαρο ότι είναι πολιτική επιλογή η ψηφιακή πλατφόρμα να υποκαταστήσει αντί να υποστηρίξει τις κομματικές διαδικασίες. Το θέμα της ανασυγκρότησης του κόμματος δεν είναι τεχνολογικό. Η λειτουργία του κόμματος πρέπει να ορισθεί με πολιτικά και οργανωτικά κριτήρια. Η τεχνολογία θα πρέπει να υποστηρίξει οποιαδήποτε άποψη αναδιοργάνωσης επικρατήσει στη δημοκρατική συζήτηση που θα γίνει στο κόμμα στο δρόμο προς το Συνέδριο, όπου θα πρέπει να προταθεί και να υποστηριχθεί σαφής πολιτική για την αξιοποίηση και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτά πρέπει να γίνουν βάσει ολοκληρωμένων και συγκροτημένων πολιτικών προτάσεων και όχι απολίτικων απόψεων περί γερασμένων κομμάτων, χάσματος γενεών και θαυματουργών τεχνολογικών λύσεων.

Παρά τις διακηρύξεις των δεξιών μέσων ενημέρωσης ο καπιταλισμός δε μπορεί σε καμία περίπτωση να σώσει τον πλανήτη. Τουναντίον, στα 200 χρόνια κυριαρχίας του κατάφερε να μας φέρει στο σημερινό οριακό σημείο. Η επιτακτική ανάγκη για αλλαγή πολιτικών καλό είναι να έχει τον τοπικό, περιφερειακό ή εθνικό κύκλο εργασιών της, αλλά αυτό δε φτάνει. Ένας επίμονος, πράσινος διεθνισμός έχει καθυστερήσει και πρέπει να επινοηθεί και να υλοποιηθεί με τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα. Θα σώσουμε οτιδήποτε αν σώζεται από τον πλανήτη μόνο αν μειώσουμε την επικράτεια του κέρδους.

Η τραγική αντίφαση όμως είναι ότι πάρα πολλοί που σήμερα δεν μπορούν να «αντέξουν» την παρουσία των προσφύγων και των μεταναστών είναι δεύτερη ή και πρώτη γενιά απογόνων των προσφύγων του ‘22. Η λήθη και η απουσία ιστορικής γνώσης οδηγούν πολλούς και πολλές να παίρνουν τη θέση των ανθρώπων που στο παρελθόν μεταχειρίστηκαν με σκαιό και εξευτελιστικό τρόπο τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους.