Συνεντεύξεις

Ο προβληματισμός ποτέ δεν είναι κακός, όταν γίνεται μέσα σε ένα πλαίσιο δημοκρατικών διαδικασιών και σεβασμού των αντίθετων απόψεων κι όταν όλοι φροντίζουμε με βάση τις κατατεθειμένες  απόψεις  να αναζητούμε τη σύνθεση. Αυτή για μας είναι η έννοια της δημοκρατίας και του διαλόγου.

Αυτό που θεωρώ ότι πρέπει να κάνει η Αριστερά στη Δύση είναι κατ’ αρχάς να βρει ποιο είναι το σύγχρονο προλεταριάτο και μετά να προσπαθήσει να το οργανώσει. Για να καταλάβετε τι εννοώ θα σας αναφέρω ένα γεγονός που αφορά τους εργαζόμενους στα αμερικανικά αεροδρόμια, που στην πλειονότητά τους είναι ισπανόφωνοι μετανάστες και γυναίκες. Στις 22 Δεκεμβρίου 2018, ο Τραμπ ανέστειλε τις εργασίες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης σχεδόν για ένα μήνα, προκειμένου, όπως ισχυρίστηκε, να εξοικονομήσει χρήματα για την κατασκευή τείχους στα σύνορα με το Μεξικό, την οποία το Κογκρέσο ήταν απρόθυμο να χρηματοδοτήσει. Στις 25 Ιανουαρίου 2019, ο αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε την άρση του κυβερνητικού λοκ-άουτ, χωρίς να αναφέρει τους λόγους της υπαναχώρησής του. Κατά την γνώμη μου, ο λόγος αυτής της αλλαγής στάσης ήταν ότι μια μέρα πριν έκλεισαν τρία αμερικανικά αεροδρόμια επειδή οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας δεν ήταν διατεθειμένοι να συνεχίσουν να εργάζονται χωρίς αμοιβή. Ο Τραμπ κατάλαβε ότι αν όλα τα αεροδρόμια της χώρας έκλειναν για τέσσερις ακόμα ημέρες η οικονομία θα κατέρρεε. Η δύναμη των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας φάνηκε και στην περίπτωση της παύσης των πτήσεων μετά την 9η Σεπτεμβρίου 2011 από τον φόβο εκδήλωσης τρομοκρατικών ενεργειών. Τρεις ημέρες μετά, λόγω της επιδεινούμενης οικονομικής κατάστασης, ο Τζορτζ Μπους έκανε έκκληση από την τηλεόραση στους αμερικανούς πολίτες να αρχίσουν να χρησιμοποιούν πάλι τα αεροπλάνα. Μια τρίτη περίπτωση αφορά την έκρηξη το 2010 ενός ηφαιστείου στην Ισλανδία, η οποία προκάλεσε μια τεράστια οικονομική αναταραχή. Θα μπορούσε να πει κανείς, και μιλάω σοβαρά, ότι πρέπει να οργανώσουμε την έκρηξη εργασιακών ηφαιστείων παντού, που θα διαταράξουν τη λειτουργία των εθνικών οικονομιών αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας. Αν για παράδειγμα ένα διεθνές συνδικάτο των εργαζόμενων στα αεροδρόμια κήρυσσε απεργία η οποία είχε ως αποτέλεσμα να σταματήσουν όλες οι εργασίες στα αεροδρόμια της Νέας Υόρκης, του Σικάγου και του Λος Άντζελες στις Ηνωμένες Πολιτείες και της Φρανκφούρτης, του Χίθροου και του Σαρλ Ντε Γκωλ στην Ευρώπη, θα κατέρρεε η παγκόσμια οικονομία.

Αποδεικνύεται πλέον στην πράξη ότι η Νέα Δημοκρατία που έχει προσκολλημένο στο DNA της το μνημόνιο και στις ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές - πως με εξαγγελίες, με νομοθετικές πρωτοβουλίες, είτε με απουσία νομοθετικών πρωτοβουλιών, επιβεβαιώνει ότι είναι μια σκληρά νεοφιλελεύθερη δεξιά, η οποία ήρθε να ξαναφέρει τα μνημόνια που αφήσαμε πίσω μας. Και αυτό για να διασώσει τα funds και τις τράπεζες. (...) Αυτό το μέτρο αν και εφόσον μετά το τέλος της προστασίας έως τα τέλη Απριλίου αφεθεί στην τύχη του και δεν νομοθετήσει κάτι, τότε να είναι βέβαιοι στη ΝΔ ότι θα υπάρξει πολύ μεγάλη σοβαρή λαϊκή αντίδραση. Όπως τόνισε η απουσία προστασίας τη πρώτης κατοικίας δεν έχει καμιά σχέση με την αποτελεσματικότητα και την ωφέλεια της Οικονομίας. (...) Με το μόνο που πραγματικά έχει σχέση είναι να καταστρέψει κυριολεκτικά όσους ανθρώπους έχουν χτυπηθεί από την κρίση και έχουν να χάσουν τα σπίτια τους.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει «εγκατασταθεί» στη συνείδηση των πολιτών ως η εναλλακτική κυβερνητική πολιτική δύναμη. Στη δική μας Αριστερά έλαχε να πρέπει να εκπροσωπήσει ένα πολύ μεγαλύτερο ακροατήριο με ποικίλες προελεύσεις, που ριζοσπαστικοποιήθηκε στα χρόνια της κρίσης και συμπορεύτηκε με τον ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα επιχειρούμε αυτή τη συμπόρευση να τη μετατρέψουμε σε στέρεη οργανική σχέση με το κόμμα μας: αυτό που ονομάζεται διεύρυνση. Ήδη χιλιάδες νέα μέλη πυκνώνουν τις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα σε μια περίοδο που δοκιμάζεται η σχέση των πολιτών με την πολιτική. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να γίνει άθροισμα προελεύσεων. Δεν πάμε να κάνουμε ένα κόμμα των πρώην: πρώην ΚΚΕ, πρώην ΚΚΕ Εσωτερικού, πρώην ΕΑΡ, πρώην ΠΑΣΟΚ, ακόμη και πρώην Ν.Δ. Πάμε όλοι μαζί να οικοδομήσουμε την Αριστερά που έχει ανάγκη η χώρα, μια Αριστερά του 21ου αιώνα, που για ακόμη μια φορά στην ιστορία της θα είναι ο κορμός του συνασπισμού πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων της προόδου που θα κληθεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας. Νομίζω ότι το ιδανικό σκηνικό δεν θα προκύψει ως εκ θαύματος, ούτε η Ν.Δ. θα πέσει ως «ώριμο φρούτο». Θα προκύψει μέσα από σκληρή προσπάθεια να πείσουμε τους πολίτες να μας εμπιστευθούν ξανά. Μιλώντας ανοιχτά και ειλικρινά για το σχέδιό μας, αλλά και για τα λάθη και τις αδυναμίες της πρώτης μας διακυβέρνησης. Το ιδανικό, λοιπόν, θα είναι -ανεξάρτητα από τα λάθη των αντιπάλων μας- ο ΣΥΡΙΖΑ άμεσα να ξεφύγει από τη μετεκλογική εσωστρέφεια, να ανασυγκροτηθεί, να αποσαφηνίσει τη φυσιογνωμία και τις προγραμματικές του θέσεις απομακρυνόμενος από τους καταναγκασμούς του Μνημονίου και να δίνει μέσα από την αντιπολιτευτική του τακτική πρόγευση από τη νέα διακυβέρνηση που θα κληθεί να ασκήσει. Με δυο λόγια, να αποκρούσει τις πιέσεις του συστήματος που θέλουν να τον μετακινήσουν προς το «Κέντρο» και να τον μετατρέψουν σε μέρος της «δικομματικής κανονικότητας». Ο αριστερός ριζοσπαστισμός εξάλλου έφερε την Αριστερά στην κυβέρνηση. Αυτό είναι το στοίχημα του συνεδρίου μας.

[Το ζήτημα] έχει φύγει από μια διαμάχη ΠΑΟΚ και Ολυμπιακού κι έχουμε να κάνουμε με μία ακόμη πιο έντονη ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής ζωής (...) Είναι νοσηρό φαινόμενο και έχω την εντύπωση ότι ακόμη και βουλευτές της ΝΔ ένιωσαν αμήχανα ψηφίζοντας μια τροπολογία που είναι εκφυλισμός και πολιτική ντροπή για τη ζωή του τόπου (...) όταν παίρνει αυτές τις διαστάσεις η πολιτική, όταν εισχωρεί το ποδόσφαιρο στην πολιτική και αντίστροφα, όταν οι βουλευτές και τα κόμματα νιώθουν την ανάγκη να στηρίξουν τη μία ή την άλλη ομάδα ή προσπαθούν να φανεί ότι στηρίζουν όλες, χάνεται η λογική μιας στάσης που πρέπει να τηρούμε όλοι απέναντι στον αθλητισμό και τις ΠΑΕ και έχουμε να κάνουμε μόνο με συμφέροντα και τίποτα παραπάνω.

Δυστυχώς, όλες οι αλλαγές γίνονται σε βάρος της μισθωτής εργασίας, που είναι και η μεγάλη πλειοψηφία των ασφαλισμένων. Σταθερή εισφορά για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ποσοστιαία επί των αποδοχών για τους μισθωτούς. Για παράδειγμα, γιατρός που έχει εισόδημα 80.000 ευρώ το έτος, θα έχει τη δυνατότητα να καταβάλλει 220Χ12=2.640 ευρώ ετήσια ασφαλιστική εισφορά συνολικά. Μισθωτός με 12.000 ευρώ ετήσιες αποδοχές πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές (χωρίς επικουρική και κρατήσεις ΟΑΕΔ κ.λπ.) 270 ευρώ περίπου τον μήνα και τον χρόνο συνολικά 3.240 ευρώ. Πόσο δίκαιο είναι άραγε αυτό, όταν το ΣτΕ χαρακτήρισε την εισφορά ως δημόσιο βάρος και το σύνταγμα (άρθρο 4 παρ. 5) λέει ότι «οι Έλληνες συμμετέχουν στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις τους»; Επιπλέον προβλέπεται ποσοστιαία εισφορά υπέρ υγείας για τους μισθωτούς, σταθερή εισφορά 66 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες κ.λπ.

Δεν πρέπει να αντιμετωπίσουμε την πολιτική-προγραμματική [μας] διεργασία αποκομμένη από τις επιπτώσεις της κυβερνητικής πολιτικής στους ίδιους του εργαζόμενους και την ανάγκη να αποκρουστεί. Βλέπουμε πρωτόγνωρα πράγματα. Στις τράπεζες που έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί με τα χρήματα του ελληνικού λαού, γίνονται απολύσεις. Στον ΟΤΕ με τα υπερκέρδη απολύεται κόσμος για να προχωρήσει η «εργολαβοποίηση». Αυτές οι καταστάσεις ενθαρρύνθηκαν από τη σημερινή κυβέρνηση. Ανάλογη τάση θα δούμε και στη μεσαία τάξη που βλέπει τις προσδοκίες της για οικονομική ανάπτυξη να ματαιώνονται.