Macro

Τα κυριότερα ευρήματα της μελέτης συνοψίζονται στα εξής: - Οι δοκιμές σημείωσαν τεράστια επιτυχία, ενώ από την ολοκλήρωσή τους και μετά το 86% του εργατικού δυναμικού της χώρας εργάζεται πλέον λιγότερες ώρες ή έχει το δικαίωμα να μειώσει τις ώρες εργασίας του. - Η παραγωγικότητα και η παροχή υπηρεσιών παρέμειναν στο ίδιο επίπεδο με πριν ή βελτιώθηκαν στην πλειονότητα των χώρων εργασίας που εφαρμόστηκε η μειωμένη εβδομάδα εργασίας. - Η ευημερία των εργαζομένων αυξήθηκε δραστικά σε ένα φάσμα δεικτών, από το άγχος και την εξάντληση, ως την υγεία και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. - Οι δοκιμές, επίσης, αποδείχθηκαν ουδέτερες ως προς τα έσοδα τόσο για το δημοτικό συμβούλιο όσο και για την κυβέρνηση, παρέχοντας ένα κρίσιμο και έως τώρα σε μεγάλο βαθμό παραμελημένο σχέδιο για το πώς θα μπορούσαν να οργανωθούν μελλοντικά αντίστοιχες μελέτες σε άλλες χώρες, σε όλο τον κόσμο. (...) Με βάση τα εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα της μελέτης, τα εργατικά συνδικάτα στην Ισλανδία διαπραγματεύθηκαν τη μείωση του ωραρίου εργασίας. Η μελέτη επέφερε, όμως, και άλλες σημαντικές αλλαγές στην Ισλανδία. Σχεδόν το 90% του ενεργού εργατικού πληθυσμού έχει πλέον μειωμένο ωράριο εργασίας ή άλλα οφέλη. Το άγχος και η εξάντληση των εργαζομένων μειώθηκαν, ενώ βελτιώθηκε η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις των ερωτηθέντων. "Η εν λόγω μελέτη καταδεικνύει ότι η μεγαλύτερη στον κόσμο δομική εφαρμογής μειωμένης εργασιακής εβδομάδας στον δημόσιο τομέα ήταν από κάθε άποψη εξαιρετικά επιτυχής. Δείχνει ότι ο δημόσιος τομέας είναι ώριμος ώστε να πρωτοστατήσει στην υιοθέτηση της μειωμένης εργασιακής εβδομάδας - μπορεί δε να αποτελέσει παράδειγμα για άλλες κυβερνήσεις”, σημειώνει ο Will Stronge, διευθυντής ερευνών της Autonomy.

Να ξεκαθαρίσουμε τώρα δύο πράγματα: Πρώτον, μόνο στις ΗΠΑ το τετραήμερο θα σημαίνει 40ωρη εβδομάδα. Στις άλλες χώρες, είτε θα σημαίνει 32 ώρες, είτε θα μπορούν οι επιχειρήσεις να συμφωνήσουν 32 ή 40 ώρες, μετά από συλλογικές διαπραγματεύσεις. Δηλαδή ο κανόνας είναι «το οκτάωρο, οκτάωρο». Δεύτερον, τα Συνδικάτα, σε όλες τις χώρες που αναφέραμε είναι αυτά που εκκίνησαν και οργάνωσαν το αίτημα. Στην Ιρλανδία, για παράδειγμα, η μεγαλύτερη Ένωση στο Δημόσιο, η Fόrsa με 80 χιλιάδες μέλη, παίζει τον πιο ενεργό ρόλο και δεν πτοήθηκε όταν πέρυσι τέτοιες μέρες εισέπραξε την κατηγορηματική άρνηση του υπουργού Εργασίας και αντιπρόεδρου της κυβέρνησης. Ενδιαφέρουσα είναι και η περίπτωση της I.CE Group, εταιρίας Συμβούλων με μισό αιώνα παρουσίας στην Ιρλανδία, που έχει ειδική ιστοσελίδα για το “Three Day Weekend, Four Day Week” (τριήμερο γουικέντ, τετραήμερη εβδομάδα) και ισχυρίζεται ότι από τότε που το εφαρμόζει αυξήθηκε η παραγωγικότητα και ελαχιστοποιήθηκε ο αριθμός αποχωρήσεων ενώ αυξήθηκε και αναβαθμίστηκε ποιοτικά τα βιογραφικά των αιτούντων εργασία. Ή το παράδειγμα ενός οργανισμού στη Ν. Ζηλανδία που το 100% των εργαζομένων προτίμησε τετραήμερο αντί 20% αύξηση μισθού. Οι μέχρι τώρα δοκιμές φαίνεται ότι δείχνουν όχι μόνο την εύλογη προτίμηση των εργαζομένων στο τετραήμερο με οχτάωρο αλλά και ότι όλα τα αρνητικά του τετραήμερου προκύπτουν από την αύξηση της εργάσιμης ημέρας σε 10ώρες. Οι εργαζόμενοι έχουν λιγότερο στρες λόγω της τριήμερης ανάπαυσης και του χρόνου που περνούν με τους οικείους τους, εξοικονομούν κατά 20% τα έξοδα μετακίνησης και έχουν περισσότερο χρόνο να ασχοληθούν με εθελοντισμό. Κίνητρο να διευθετήσουν τον εργάσιμο χρόνο τους πιο παραγωγικά ή να επινοήσουν νέες μεθόδους εξοικονόμησης χρόνου. Ακόμα και οι προστριβές μεταξύ εργαζομένων μειώνονται λόγω του λιγότερου στρες και της ανάγκης καλύτερης (και πιο γρήγορης) συνεργασίας μεταξύ τους, ώστε να φέρνουν αποτελέσματα. Αυτά τα πλεονεκτήματα χάνονται σε μεγάλο βαθμό άμα υιοθετηθεί το δεκάωρο. Η διάθεση χρόνου με τους οικείους επιβαρύνεται με την κατά 25% ημερησίως, η φροντίδα των παιδιών έχει και οικονομική επιβάρυνση, το διάβασμα πάει περίπατο κλπ. Πράγματα που ελάχιστα ή και καθόλου δεν αντισταθμίζονται με την αναβολή τους για τη τρίτη ημέρα ανάπαυσης.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στις 29 Ιουνίου, παρέλαβε την έκθεση της Επιτροπής για την Εθνική Στρατηγική Ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ+. Η έκθεση έχει δημοσιευθεί και, μεταξύ πολλών άλλων, αναφέρεται στο θέμα της εκπαίδευσης και την ανάγκη καταπολέμησης του στιγματισμού, της «αναπαραγωγής στερεοτύπων και τη διαιώνιση στρεβλών αντιλήψεων». Αναφέρεται και στο θέμα της αιμοδοσίας και του ασφυκτικού πλαισίου προϋποθέσεων. Αναμένουμε να δούμε εάν και με ποιο τρόπο θα αντιδράσει η κυβέρνηση σε όλες τις περιπτώσεις που θεσμικά όργανα του κράτους αναπαράγουν ομοφοβικές, τρανσφοβικές, αντιεπιστημονικές, κακοποιητικές αντιλήψεις. Είμαστε όμως απαισιόδοξοι, εάν θυμηθούμε τον τρόπο που η κυβέρνηση πολιτεύεται στο δικαίωμα αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος και στο δικαίωμα της άμβλωσης. Τα χυδαία συνέδρια που οι υπουργοί της σπεύδουν να μιλήσουν, τη στάση των ευρωβουλευτών/τριών της σε μισαλλόδοξα ψηφίσματα της ακροδεξιάς. Τους «εξωγήινους στον Υμηττό», την καταψήφιση της νομικής αναγνώρισης ταυτότητας φύλου και την αρνητική στάση του κόμματος στο σύμφωνο συμβίωσης. Στις 25 Ιουνίου, ο ΣΥΡΙΖΑ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση πρόταση νόμου για πολιτικό γάμο και τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια. Θα το υπερψήφισει η Νέα Δημοκρατία για να γίνει νόμος του κράτους;

Όπως είναι γνωστό μπαίνουμε στη φάση υλοποίησης των δράσεων της πράσινης μετάβασης σύμφωνα με το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αυτό το στάδιο είναι καίριας σημασίας διότι η υλοποίηση του έχει να κάνει με την επιλογή των δράσεων και του τρόπου εφαρμογής τους, που σύντομα θα δουν το φως της δημοσιότητας. Εδώ, λοιπόν, θα πρέπει να επικεντρωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στη βάση, κυρίως, των προβλέψεων του κανονισμού για την ταξινόμηση. Π.χ. η ανάπτυξη αιολικών πάρκων σε περιοχές του δικτύου Νatura 2000 ή στις κορυφές των βουνών είναι μια επιλογή αποδεκτή από το κόμμα; Η προστασία της βιοποικιλότητας κατέχει έμπρακτα σημαντική θέση στις προτεραιότητες του κόμματος; Η θέση του θα πρέπει να είναι απολύτως σαφής: απαγόρευση εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε τέτοιες περιοχές και ενίσχυση του καθεστώτος προστασίας της βιοποικιλότητας. Μια πρόταση θεσμικού χαρακτήρα θα ήταν η ριζική αναθεώρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας με πρώτο βήμα τη θέσπιση ανεξάρτητης περιβαλλοντικής αρχής η οποία θα διεξάγει τις διαβουλεύσεις κατά τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και θα υποβάλει, αφού αξιολογήσει αιτιολογημένα τις απόψεις των πολιτών, την πρότασή της στην αδειοδοτούσα αρχή. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι απαιτείται ένα συνολικό συνεκτικό σχέδιο που θα προσδιορίζει επακριβώς το μίγμα ενέργειας και την εξοικονόμηση της, σχέδιο που θα είναι εξακτινωμένο σε όλες τις περιφέρειες της χώρας. Π.χ. θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη του πράσινου υδρογόνου σε κάθε συγκεκριμένη περιφέρεια για την κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών, έτσι ώστε να πέσει στο κενό η προσπάθεια των μεγάλων εταιρειών να χρησιμοποιηθούν οι αγωγοί φυσικού αερίου για τη μεταφορά του υδρογόνου. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, τα περισσότερα από τα οποία είναι πολύ παλαιά και απαιτείται, για το λόγο αυτό, ένας συνολικός επαναπροσανατολισμός προς ριζικές ενεργειακές ανακαινίσεις και μεγάλες αλλαγές θεσμικού χαρακτήρα. Επίκεντρο της αναβάθμισης θα πρέπει να είναι οι ενεργειακά υποβαθμισμένες κατοικίες και τα φτωχά στρώματα που υποφέρουν από ενεργειακή φτώχεια, με την πρόβλεψη το κόστος της αναβάθμισης να το καλύψει πλήρως η πολιτεία.

Πρέπει να μιλήσουμε για την ανάγκη η ένταξη να ξεκινάει από τη στιγμή της άφιξης και της πρώτης υποδοχής. Να μάθουν οι άνθρωποι ελληνικά, να εντοπιστούν και να καλλιεργηθούν τα προσόντα τους και οι δεξιότητές τους, να παρακολουθήσουν σεμινάρια κατάρτισης και στήριξης για να βρουν δουλειά. Και, βέβαια, να αλλάξει η νομοθεσία που απαγορεύει τη δυνατότητα εργασίας για τους αιτούντες άσυλο τους πρώτους έξι μήνες. Πρέπει, συγκεκριμένα, εκτός των άλλων, να αλλάξουν οι διοικητικές πρακτικές που κάνουν «βουνό» την έκδοση του ΑΜΚΑ και του ΑΦΜ, το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού στους αναγνωρισμένους πρόσφυγες, απαραίτητων για να μπορέσουν να δουλέψουν. Οι πρόσφυγες, οι μετανάστες, οι αιτούντες άσυλο βιώνουν πολύ μεγάλες δυσκολίες και ταλαιπωρία με τις ελληνικές διοικητικές υπηρεσίες που παραμένουν σταθερά ανεκπαίδευτες, απροετοίμαστες και δυσανεκτικές απέναντι στους «ξένους» – αλλά τώρα η κατάσταση έχει επιδεινωθεί, στο πλαίσιο του ευρύτερου πολιτικού μηνύματος της «αποτροπής», και εντείνονται η ξενοφοβική ή και ρατσιστική συμπεριφορά απέναντι σε πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες. Στα ΚΥΤ που πηγαίνω βλέπω νέους ανθρώπους να παίρνουν ψυχοφάρμακα λόγω κατάθλιψης. Είναι τρομερό, αν σκεφτεί κανείς ότι ένα καθοριστικό βήμα για να αλλάξει η κατάστασή τους θα ήταν να πάψουν να ζουν στα κέντρα, να αρχίσουν να εντάσσονται στον κοινωνικό ιστό και να αποκτήσουν κάποια προοπτική για το μέλλον τους. Και βέβαια το θέμα της έλλειψης στέγης και αδυναμίας πρόσβασης στη δημόσια υγεία είναι τόσο κρίσιμο. Χρειάζεται να μιλήσουμε για όλα αυτά, ως αριστεροί και αριστερές. Θέλω να ακούσω τον ΣΥΡΙΖΑ να το κάνει, κεντρικά, καθώς και τις τοπικές οργανώσεις του. Στις δημόσιες τοποθετήσεις μας για την υγεία, την παιδεία, την εργασία να περιλαμβάνονται και οι πολιτικές ένταξης και στήριξης των δικαιωμάτων των προσφύγων. Για λόγους ανθρωπιάς, νομιμότητας, ως αντίδοτο ενάντια στη βία και τον ρατσισμό, αλλά και για τον μεγάλο κοινωνικό και ανθρώπινο πλούτο και εμπειρία που κομίζουν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες στην κοινωνία μας. Θα ήθελα να τους εντάσσουμε εμείς στον δημόσιο λόγο και τις τοποθετήσεις μας, να μην παραμένουν στο περιθώριο και του δικού μας λόγου, αλλά το θέμα της ένταξης να βρεθεί στο επίκεντρο των πολιτικών μας και της αλληλεγγύης μας, ενάντια στην αποτροπή. Να μιλήσουμε, λοιπόν, με σιγουριά και ενθουσιασμό, για την ένταξη!

αν σήμερα στρέψουμε το φακό στην αντιμετώπιση της παρούσας κρίσης παγκοσμίως, το ΟΧΙ, έστω με καθυστέρηση λίγων ετών δικαιώνεται. Και μόνο η δειλή, έστω,  αμοιβαιοποίηση χρέους στην Ε.Ε. (που τότε εθεωρείτο έγκλημα καθοσιώσεως) για τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης,  αρκεί. Για να μη μιλήσουμε για τις πολιτικές Μπάϊντεν και τα «λεφτά από το ελικόπτερο» που «τυπώνουν» αφειδώς οι Κεντρικές Τράπεζες, για να διασώσουν τις οικονομίες από την ύφεση, αυξάνοντας σε ιλιγγιώδη ύψη τα δημόσια και τα ιδιωτικά χρέη. (...) Το ΟΧΙ, λοιπόν, ήταν και συνεχίζει να είναι τοποθετημένο στη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Και από τη σκοπιά της Αριστεράς και της σοσιαλιστικής προοπτικής,  μια μεγάλη στιγμή της  ταξικής πάλης. Μια ανεξάντλητη παρακαταθήκη έμπνευσης και αγώνα. Όσο κι αν κάποιες  ηγεσίες της Αριστεράς την αφήνουν ανυπεράσπιστη, και μηρυκάζουν την πρόσκαιρη ήττα ή  την απωθούν. Δεν μελετούν την εμπειρία που οδήγησε  στο  ΟΧΙ   και δεν «οικοδομούν» πάνω σε αυτό το φρόνημα την πολιτική τους. Ενώ, αναφερόμενοι στον ΣΥΡΙΖΑ, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να μεταβολιστεί ως διαρκής ήττα το 2015 και ως «νίκη» η εφαρμογή του 3ου μνημονίου, που υποχρεώθηκε να εφαρμόσει ως κυβέρνηση. Αυτός ο μεταβολισμός της ήττας  μαζί με τον ιό του ανερμάτιστου  κυβερνητισμού και της «κρυφής γοητείας» των κάθε λογής εξουσιαστικών σχέσεων και πρακτικών, αποτελούν το αφανές  ψυχολογικό υπόστρωμα και το «συμβολικό κεφάλαιο» της επιχειρούμενης -από πολλά κέντρα και παράκεντρα- μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα του συναινετικού δικομματισμού. Σε «κανονικό» κόμμα του συστήματος και πολιτικό υπομόχλιο  της ανασυγκρότησης του αστισμού σε όλα τα επίπεδα. Πιστεύω, πώς η μελέτη όλης της περιόδου, τουλάχιστον από το 2010 και μετά, η ευρωπαϊκή και η  διεθνής εμπειρία, βοούν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Προς την ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα της Ανανεωτικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς, ως ένα μεγάλο  κόμμα αγώνα και διακυβέρνησης σε εθνικό επίπεδο. 

Η κριτική στο ΑΕΠ ως δείκτη ευημερίας μιας κοινωνίας δεν είναι κάτι καινούργιο αλλά ακόμη και από την περιβαλλοντική οπτική παραμένει ένα δύσκολο και μη δημοφιλές θέμα. Έχουν προταθεί διάφοροι δείκτες που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν το ΑΕΠ ως δείκτη ευημερίας, που λαμβάνουν υπόψη το περιβαλλοντικό και οικολογικό αποτύπωμα της μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως και την εισοδηματική ανισότητα η οποία και δεν αποτυπώνεται στο ΑΕΠ. Ποιος πολιτικός φορέας όμως θα τολμούσε να ανοίξει αυτή τη συζήτηση; Ή μήπως τελικά η συζήτηση αυτή έχει ανοίξει ήδη; Τον Ιανουάριο του 2020, η Νίκολα Στέρτζιον, σημερινή πρώτη υπουργός της Σκωτίας, δήλωσε ότι η Σκωτία θα ορίσει ξανά τη σημαίνει επιτυχημένο έθνος-κράτος και ότι η Σκωτία θα δημιουργήσει μια οικονομία που «η συλλογική ευημερία» θα είναι το ίδιο σημαντική με το ΑΕΠ ως δείκτης ευημερίας. Ακολούθησαν δηλώσεις της πρωθυπουργού της Ισλανδίας, Katrin Jakobsdottir, και της πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας Jacinda Ardern, που συμφώνησαν με την πρόταση της Νίκολα Στέρτζιον ώστε νέοι κοινωνικοί δείκτες να λαμβάνονται υπόψη σε σχέση με την ευημερία μιας χώρας εκτός από το ΑΕΠ. Έχει συμφωνηθεί τέλος συνάντηση των Κυβερνήσεων Οικονομιών Ευημερίας (Wellbeing Economy Governments (WeGo), Σκωτίας, Ισλανδίας και Νέας Ζηλανδίας στο πλαίσιο του COP26 για το κλίμα, που θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο του 2021 στη Γλασκόβη. Είναι προφανές όμως οι πρωτοβουλίες αυτές έχουν αξία όταν επιλέγουν τη ριζική αλλαγή του αναπτυξιακού υποδείγματος. Φαίνεται λογικό τη συζήτηση αυτή στην Ελλάδα να την ανοίξουν οι προοδευτικές και ειδικά οι δυνάμεις της Αριστεράς οι οποίες δεν φοβούνται να προτείνουν την αλλαγή, ειδικά σε μια χώρα που έχει βιώσει τα οδυνηρά αποτελέσματα ενός μοντέλου ανάπτυξης που δεν ωφέλησε αλλά ζημίωσε τους πολλούς. Ειδικά τώρα πρέπει να μη φοβηθούμε να μιλήσουμε για αλλαγή που η Ελλάδα έχει μπροστά της αυτή την τόσο μεγάλη ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ.

Η κατά ΝΔ αριστεία: Δουλέψτε τζάμπα και ΘΑ το υπολογίσουμε στην αξιολόγηση σας και στην ενδεχόμενη υπηρεσιακή σας εξέλιξη. Και αυτό το παρουσιάζουν λίγες ημέρες μετά τη ψήφιση του Νόμου Χατζηδάκη με τον οποίο καταργείται το οκτάωρο, μειώνονται οι μισθοί, επιβάλλεται η δεκάωρη εργασία με μείωση αποδοχών, το σπαστό ωράριο στη μερική απασχόληση, ο διπλασιασμός των φθηνών υπερωριών, καταλύονται οι συλλογικές συμβάσεις και ανοίγει ο δρόμος για ανεξέλεγκτες απολύσεις. Η κυρία Κεραμέως θέλοντας και αυτή να δώσει το στίγμα της ως σκληρά νεοφιλελεύθερης για να περάσει με καλό βαθμό στην εσωκομματική αξιολόγησή της, δεν διστάζει να φέρει στη Βουλή ένα σχέδιο νόμου που περιφρονεί βαθιά τους εκπαιδευτικούς, που περιφρονεί βαθιά κάθε εργαζόμενο, αφού για πρώτη φορά θα επιχειρήσει να θεσμοθετήσει απλήρωτη εργασία και στο χώρο της δημόσιας εκπαίδευσης. Εδώ να σημειώσω πως για τα πρότυπα και πειραματικά σχολεία, που η κυβέρνηση αύξησε σε αριθμό θεωρώντας τα ως υποδείγματα εκπαιδευτικών μονάδων - είναι τα μόνα που έχουν εδώ και κάποια χρόνια τον θεσμό των εκπαιδευτικών ομίλων - οι  ώρες διδασκαλίας στους ομίλους συνυπολογίζονται στο ωράριο των εκπαιδευτικών.  Είναι προφανές πως αυτό το σχέδιο νόμου επιχειρείται να ψηφιστεί καλοκαιριάτικα για να αντιμετωπίσει λιγότερες δυσκολίες απέναντι στην εκπαιδευτική κοινότητα που ήδη βρίσκεται μακριά από τα κλειστά σχολεία. Τα μεγάλα προβλήματα που φέρνει στη δημόσια εκπαίδευση είναι πολλά και γι’ αυτό θα επανέλθω με άλλο σημείωμά μου. Η εκπαιδευτική κοινότητα, η Αριστερά, όσοι και όσες πιστεύουν στη δημόσια δωρεάν παιδεία αλλά και στα εργασιακά δικαιώματα όχι μόνο των εκπαιδευτικών αλλά όλων των εργαζομένων, πρέπει να βρουν τρόπους να σταματήσουν αυτό το σχέδιο - έκτρωμα, το οποίο θα ακολουθήσουν και άλλα βαθιά αντιδημοκρατικά σχέδια νόμου.   

Αν πιστεύουμε ότι η απαλλαγή από τη ΝΔ και τα αρχαϊκά νεοφιλελεύθερα δόγματά της είναι ανάγκη πολύ βαθύτερη από την επιδίωξη της νίκης της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στις ερχόμενες εκλογές, σημαντικότερη από την αναγκαία ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ ή των επιμέρους κομμάτων της, τότε μπορούμε να κατανοήσουμε την ανάγκη να επιδιωχθεί όχι απλά μια εκλογική ήττα της, αλλά η δημιουργία ενός κινήματος απόρριψης του τρόπου με τον οποίο μας προτείνει να ζήσουμε, σαν εμμονικές και φοβικές ανταγωνιστικές μονάδες , που θεωρούν κάθε τι κοινό ή δημόσιο εχθρικό, βλέπουν τη συλλογικότητα σαν διαστροφή, τη συνεργασία σαν ουτοπία και την αλληλεγγύη σαν ένδειξη αδυναμίας. Δίνοντας τέτοια έκταση και τέτοιο περιεχόμενο στην ιδέα της προοδευτικής κυβέρνησης, δεν διευκολύνεται μόνο η σύγκλιση ευρύτερων δυνάμεων σ’ έναν κοινό στόχο. Παρέχεται η δυνατότητα στα κοινωνικά κινήματα να αναπτύξουν από τώρα την αυτόνομη ενωτική δράση τους δυσκολεύοντας έτσι την εφαρμογή των σχεδίων της κυβέρνησης της ΝΔ, αντί να εθίζονται στη λογική τής αναμονής των εκλογών και της ανάθεσης. Αν ξαναπιανόταν έτσι αυτό το κομμένο νήμα της δημοκρατικής και αριστερής παράδοσης, θα αποτελούσε σημαντικό γεγονός, που θα ασκούσε πρόσθετη πίεση σε όσους διστάζουν να μπουν, με δεδομένες τις υπαρκτές διαφορές, στη λογική της κοινής δράσης για κοινούς στόχους.

«…Μία και μόνη σώτειρα οδός ανοίγεται εις πάσαν εφεξής Κυβέρνησιν, όπως μη εν ου μακρώ χρόνω ευρεθή προ ερειπίων, εξ ενός μεν να επιδιώξη την αύξησιν των δημοσίων προσόδων ουχί διά της επιβολής νέων φόρων (της ράχεως του λαού μη ούσης επιδεκτικής περαιτέρω επιβαρύνσεως), αλλά διά λελογισμένης και ευσυνειδήτου εισπράξεως των εν ισχύϊ και επιμελούς επιτηρήσεως και προλήψεως πάσης καταχρήσεως, εξ ετέρου δε να περιορίση τον εσμόν των αργομίσθων και εν γένει καταργήση πάσαν άγονον σπατάλην του δημοσίου χρήματος…» Είναι ο γεννημένος στο Ναύπλιο νομικός, λόγιος, ιστορικός, και πολιτευτής με το τρικουπικό κόμμα, Μιχαήλ Λαμπρυνίδης (1851-1915), σε ένα από τα πύρινα άρθρα του ενάντια στην «υπεραφαίμαξιν του λαού» που ακολούθησε την επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου μετά την ήττα της χώρας στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Το δημοσιεύει με τίτλο «Εν Πρόγραμμα Οικονομιών» στην εφημερίδα Αθήναι της 17 Ιουλίου 1909, μόλις έχει παραιτηθεί ο πρωθυπουργός του τρικουπικού κόμματος Γεώργιος Θεοτόκης και έχει αναλάβει ο Δημήτριος Ράλλης. Υστερα από μερικές εβδομάδες θα ξεσπάσει το στρατιωτικό Κίνημα στο Γουδί. Η Ελλάδα έφθανε τότε μόλις μέχρι και τη Θεσσαλία και την Αρτα. (...)