Macro

Από την δεκαετία του ’60 το κράτος είχε βαλθεί να γκρεμίσει αυτή την ιστορική νησίδα στο κέντρο της πόλης. Δεν ήταν βλέπεις ασορτί με την αστυφιλία, την άνοδο της μεσοαστικής τάξης, την μετοίκηση των γηγενών από τις μονοκατοικίες στα διαμερίσματα. Όμως δεν τα κατάφεραν. Μέχρι σήμερα τουλάχιστον. Πώς γίνεται μια τοποθεσία να σου ξυπνάει μνήμες που ΔΕΝ έχεις; Πώς γίνεται να σου προκαλεί συγκίνηση για εμπειρίες που ΔΕΝ έζησες; Κι απ’ την άλλη μεριά, πώς να μην νιώσεις το απόλυτο δέος αν – παρκάροντας κάπου – πλησιάσεις και δεις όταν τα προσφυγικά έχουν ακόμα πάνω τους τις λαβωματιές από τις σφαίρες των Δεκεμβριανών; Γνωρίζουμε το παρελθόν, βιώνουμε το παρόν, δεν ξέρουμε το μέλλον. Όπως δεν ξέρουμε τι σκέφτονται οι παροικούντες και μη για την τύχη του. Θα το αφήσουν να σαπίζει με τους γύψους να κρέμονται, με τους θρυμματισμένους σοβάδες, με το χρώμα που χάθηκε για πάντα; Δεν επιτρέπεται, απλά δεν επιτρέπεται να συμβεί αυτό. Αφού βρεθεί στεγαστική λύση για όσες οικογένειας απέμειναν – πρέπει να στεγαστεί εκεί ένα Μουσείο Μνήμης της Προσφυγιάς; Να συγκεντρωθεί το υλικό, που να «θυμάται» και να «θυμίζει». Όσο ζουν ακόμα παιδιά κι εγγόνια πρέπει να κατατεθούν σοβαρά πλέον τα τεκμήρια της αρχοντιάς ενός λαού; Μέχρι να συμβεί, αν ποτέ συμβεί, όταν «περνάτε» μην «προσπερνάτε». Στείλτε ένα βλέμμα, στείλτε μια σκέψη και μετά συνεχίστε μετά τον δρόμο σας. Από την Αλεξάνδρας προς Πατησίων… Κι απ’ τον Βόσπορο στου Αιγέα το Πέλαγο.

Έδωσε και ο Άδωνις μια έρευνα σε εταιρεία με απευθείας ανάθεση και πέσατε να τον φάτε. Η έρευνα είχε θέμα «Δράσεις της υπερυπουργάρας μας για τις επιπτώσεις της πανδημίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις». Δεν ξέρουμε σε τι συμπεράσματα κατέληξε η έρευνα. Μάλλον να πει ο Άδωνις στους μικρομεσαίους ότι αν τους στηρίξει, θα γίνουν 300 κιλά. Και ότι αν δεν τους αρέσει, να του δώσουν τα κλειδιά γιατί του τα ’χουν κάνει τσουρέκια. Εμείς πάντως αυτές τις δράσεις είδαμε από τον υπουργό. Τώρα αν του πρότεινε και άλλες η εταιρεία, δεν ξέρουμε. Μπορεί τις μεγαλύτερες χοντράδες να τις κρατάει για το επόμενο κύμα, θα δούμε. Μην εξαντλήσουμε με μιας όλα τα εργαλεία, είναι μαραθώνιος η πανδημία. Είναι πάντως εξαιρετική η συγκεκριμένη εταιρεία. Κι εμείς, αν ήταν να πληρώσουμε με ξένα λεφτά, αυτήν θα παίρναμε. Με το μακεδονικό ρωτούσε αν ο Σόρος παρεμβαίνει στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας. Μετά, που άλλαξε κυβέρνηση, σταμάτησε να ρωτάει. Προφανώς διαφοροποιήθηκαν τα ερευνητικά δεδομένα. Για την ιστορία, οι απαντήσεις σ’ αυτό το ερώτημα ήταν 43% ναι / μάλλον ναι, 17% όχι / μάλλον όχι και 40% δεν ξέρω / τι μαλακίες με ρωτάτε τώρα. Και έβγαζε και τον Άδωνι δημοφιλέστερο πολιτικό στην Ελλάδα μετά τον Πούτιν. Και ότι η δοξολογία του Αγίου Δημητρίου είναι ασφαλέστερη από τη διαδήλωση στη Νέα Σμύρνη. Αλλά αυτό το ξέρουμε όλοι.

Θα μπορούσε βέβαια κανείς να αντιτείνει ότι είναι άδικη η κριτική στον δήμαρχο γιατί τα προβλήματα της Αθήνας είναι διαχρονικά. Όταν έχουν μπαζωθεί ρέματα και ποτάμια, η αντιπλημμυρική προστασία καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη. Η παρατήρηση είναι εν μέρει ορθή -αν και πρέπει να παρατηρήσουμε ότι οι πολιτικοί θυμούνται τη διαχρονικότητα των προβλημάτων μόνο όταν καταλαμβάνουν τους θώκους της εξουσίας. Επίσης, είναι αλήθεια ότι τα έργα στη χώρα μας παίρνουν πολύ χρόνο για την πραγματοποίησή τους. Ωστόσο, ο κ, Μπακογιάννης είναι ήδη δύο χρόνια δήμαρχος Αθηναίων. Θα έπρεπε να είχε επιδείξει (πολύ) μεγαλύτερη ενεργητικότητα στην αντιπλημμυρική θωράκιση της πρωτεύουσας, ώστε να μπορεί να παρουσιάσει χειροπιαστό έργο και όχι μόνο εργολαβίες εν εξελίξει, οι οποίες μάλιστα ως επί το πλείστον έχουν την απαρχή τους στη δημαρχία Καμίνη. Το λιγότερο που θα έπρεπε να είχε κάνει, θα ήταν να αφιερώσει στα αντιπλημμυρικά έργα την ενεργητικότητα που διοχέτευσε στον Μεγάλο Περίπατο, όπου κατάφερε να ξεπεράσει σε χρόνο μηδέν όλα τα γραφειοκρατικά εμπόδια. Βέβαια, τον Μεγάλο Περίπατο δύσκολα τον λες παράδειγμα σοβαρού και αποτελεσματικού σχεδιασμού. Το πρόβλημα όμως είναι επί της αρχής. Δεν γίνεται η δημοτική αρχή πότε να βάζει φοίνικες και πότε να φυτεύει πλατάνια, όταν η Πανεπιστημίου γίνεται ποτάμι και ο Κολωνός λίμνη. Διότι αν οι δρόμοι αντί για παριζιάνικα βουλεβάρτα που τους θέλει ο δήμαρχος, γίνονται βενετσιάνικα κανάλια, τότε πραγματικά χαιρέτα μου τον πλάτανο.

Δικαστές που κρίνουν ότι ο πρωτοδίκως καταδικασθείς δεν είναι ύποπτος τέλεσης νέων εγκλημάτων, αν και αυτός έχει καταδικαστεί για συνέργεια σε ανθρωποκτονία και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση που δρούσε με το δόγμα «ό,τι κινείται σφάζεται» (Μικρή λεπτομέρεια: το δόγμα δίδασκε στα μέλη ο πρωτοδίκως καταδικασθείς). Εισαγγελείς που υμνούν το τεκμήριο της αθωότητας μέχρι το αμετάκλητο της καταδίκης. Ψυχιατρικές πραγματογνωμοσύνες και κοινωνικοί λόγοι που λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν από την έδρα. Αναστολή της πρωτόδικης ποινής μέχρι την εκδίκαση της έφεσης, το πολυπόθητο 497 του ΚΠΔ, που μάταια ζητείται σε τόσες και τόσες υποθέσεις ήσσονος σημασίας, χορηγείται σε βαρύτατης απαξίας αξιόποινες πράξεις. Μέχρι να δούμε τη δικαιοσύνη να λειτουργεί έτσι στην δικαστηριακή καθημερινότητα... μέχρι τότε: σήμερα η δικαστική εξουσία έβγαλε από τη φυλακή (με θετική εισαγγελική πρόταση και απόφαση κατά πλειοψηφία) τον οργανωτή του χρυσαυγίτικου τάγματος εφόδου που δολοφόνησε τον Παύλο Φύσσα. Μια δική τους δικαιοσύνη, μια άλλη δικαιοσύνη, τόσο μακρινή για τα δεδομένα του ποινικού μας συστήματος, για την ακρίβεια δύο δικαιοσύνες: δύο μέτρα και δύο σταθμά. Ποτέ δεν είχαμε αυταπάτες: δεν υπάρχει πίσω από αυτή την υπόθεση μια ισχυρή φαμίλια που έχει χάσει τον άνθρωπό της – υπάρχει μια λαϊκή οικογένεια από το Κερατσίνι. Δεν υπάρχει η πρεσβεία μιας ισχυρής χώρας που να τρώει τον κόσμο με τα τηλέφωνά της – υπάρχει μόνο η φωνή του αντιφασιστικού κινήματος. Δεν υπάρχει το φόβητρο της αντιτρομοκρατικής και των εισαγγελέων της – υπάρχει μόνο το αίτημα για δικαιοσύνη που ανάγκασε το κράτος, αλλά ποτέ δεν το μετασχημάτισε. Κανένας θεσμός της αστικής κοινωνίας, καμία εξουσία, δεν πρόκειται να σταθεί αποφασιστικά απέναντι στη φασιστική απειλή. Μόνο η δράση ενός εξωθεσμικού, δημοκρατικού κινήματος αποτελεί ικανή συνθήκη για το τσάκισμα του φασισμού. Αυτό το κίνημα οργανώνουμε, με τη δική του πολιτική, τους δικούς του στόχους, τους δικούς του θεσμούς. Και ένα από τα καθήκοντα αυτού του κινήματος είναι και η παρέμβαση στο Εφετείο της μεγάλης δίκης της Χρυσής Αυγής που (μην ξεχνιόμαστε) θα αρχίσει τους επόμενους μήνες: για να εξασφαλίσουμε ότι αυτοί που σφάγιασαν μετανάστες, μουσικούς, συνδικαλιστές και αντιφασίστες, θα επιστρέψουν στη φυλακή για να εκτίσουν το σύνολο της ανασταλείσας ποινής τους.

Όταν, δεκαπέντε περίπου μέρες πριν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκε στη Βαλένθια, στο συνέδριο του Λαϊκού Κόμματος της Ισπανίας (Partido Popular), η κυβέρνηση Σοσιαλιστών-Αριστεράς, ο Πέτρο Σάντσεθ και η Γιολάντα Ντίαθ, δεν είχαν καταθέσει ακόμη τον προϋπολογισμό του 2022. Απευθυνόμενος λοιπόν στους ομοϊδεάτες του, ο έλληνας πρωθυπουργός έλεγε : «Είμαι εδώ για να σας μεταφέρω το μήνυμα πως αυτό είναι εφικτό. Οι λαϊκιστές της άκρας αριστεράς, οι αντίστοιχοι των δικών σας Podemos, ηττήθηκαν στις πρόσφατες εκλογές από το προοδευτικό κεντροδεξιό κόμμα. Όταν αναλάβετε εσείς την εξουσία, είμαι βέβαιος πως θα έχετε κι εσείς το ίδιο όραμα με εμάς». Το ίδιο όραμα… Εκ διαμέτρου αντίθετο, προφανώς, από το όραμα της σοσιαλιστικής-αριστερής κυβέρνησης της Ισπανίας και το όραμα των «λαϊκιστών της άκρας αριστεράς», όπως χαρακτήρισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης τους Podemos και τον ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο όραμα… Στον αντίποδα της φροντίδας για τους πολλούς, της μέριμνας για τους ευάλωτους, του νοιαξίματος για τους νέους, που αποτέλεσαν – όπως αποδεικνύεται από τα νούμερα – πρώτη προτεραιότητα για την ισπανική κυβέρνηση. Είναι ενδεικτικό πως στον προϋπολογισμό που κατατέθηκε, τον πιο κοινωνικό προϋπολογισμό στην ιστορία της Ισπανίας, σημειώνεται ρεκόρ κοινωνικών δαπανών αφού θα διατεθούν 248,39 δισ. – το 60% δηλαδή – για στήριξη της κοινωνίας.

Αντί να στέλνει στρατεύματα στην υποσαχάρια Αφρική, στην προκειμένη, θα μπορούσε να αξιοποιήσει την ήπια ισχύ της, ως μιας χώρας που ουδέποτε υπήρξε αποικιοκρατική δύναμη, για να προωθηθούν προγράμματα αναπτυξιακού και ανθρωπιστικού χαρακτήρα στις χώρες του Σαχέλ. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ταιριάζει ούτε με τον μικρομεγαλισμό της ΝΔ του κ. Μητσοτάκη, ούτε με το «χάιδεμα» της ακροδεξιάς πτέρυγας του κόμματός του. Έτσι, αντί να προσπαθήσει, μέσα από μια ενεργό διπλωματία, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που είχε, να επιλύσει το πραγματικό ζήτημα, δηλαδή τις σχέσεις μας με την Τουρκία, βάζει τη χώρα σε επικίνδυνες περιπέτειες στα βάθη της Αφρικής.

Αντί για ένα μοντέλο που βασίζεται στους χαμηλούς μισθούς, θα πρέπει να προαχθεί ένα μοντέλο που θα στηρίζεται απευθείας στην αύξηση των μισθών και τις καλύτερες θέσεις εργασίας. Αντί αυτού ισχυρίζεται ότι το παν είναι η αξιοπιστία στις αγορές. Είναι όντως; Αν για παράδειγμα υιοθετήσουμε ένα flat tax rate, όπως υποστηρίζουν οι ρεπουμπλικάνοι, σίγουρα θα είμαστε πιο αξιόπιστοι. Γιατί οι πλούσιοι θα γίνουν πιο πλούσιοι και αν εκτροχιαστεί το χρέος θα κόψουμε επιδόματα. Αλλά αυτό θα ήταν τεράστιο λάθος να το κάνουμε. Δεν πρέπει να κάνουμε ότι λένε οι χρηματαγορές. Πρέπει ως χώρα να έχουμε το δικό μας σχέδιο. Ναι χρειάζεται αξιοπιστία αλλά μπορείς να την κερδίσεις με διαφορετικούς τρόπους.  Και τώρα που αλλάζει διεθνώς το παράδειγμα είναι ευκαιρία.

Η ξεδιαντροπιά πάει χέρι χέρι με τον ηγεμονισμό. Ο Λουδοβίκος Ναπολέων Βοναπάρτης, ας πούμε, ο ανιψιός του Μεγάλου Ναπολέοντα, αφού κέρδισε τις εκλογές, με την ξεδιαντροπιά του ηγεμόνα που τον διακατείχε, κατάργησε τη γαλλική δημοκρατία και στέφτηκε αυτοκράτορας (1851). Κι ενώ το αίμα των εργατών, μετά το πέρας των λεγόμενων “τριών αιματηρών ημερών”, δεν είχε καλά καλά στεγνώσει στους δρόμους των Παρισίων, αποφάσισε να φτιάξει νέα βουλεβάρτα. Τα βουλεβάρτα εκείνα θεωρήθηκαν εργαλεία διείσδυσης του κεφαλαίου σε λαϊκές περιοχές της πρωτεύουσας. Με τη δημιουργία τους καταστράφηκαν διάφορες “διαβολικές” συνομοταξίες πολιτών, όπως των βυρσοδεψών επί παραδείγματι, οι οποίες, συχνά πυκνά, χαλούσαν την αστική γαλήνη. Η αρχιτεκτονική τους και ο μνημειακός χαρακτήρας τους απηχούσε την παντοδυναμία του αυτοκράτορα και την κοινωνική και πολιτική κυριαρχία της αστικής τάξης Αλλά τα νέα βουλεβάρτα ήταν, πρωτίστως, δημόσιες επενδύσεις, σχεδιασμένες όμως για να προωθήσουν τα ιδιωτικά κέρδη. Κι επειδή, κατά Χομπσμπάουμπ, μπαίνουμε πια στη λεγόμενη “εποχή του κεφαλαίου”, ο χαρακτήρας της πόλης αλλάζει, η οποία εκπίπτει σε χώρο εμπορικών μοναχά δραστηριοτήτων, κατάσταση που αποκλείει τον λαό. Κι όπως ο Λουδοβίκος Βοναπάρτης ήταν λάτρης της τρυφής, το υπόδειγμά του ακολούθησε, μιμητικά, η κυρίαρχη αστική τάξη. Ιδεολογικοί απόγονοι της λουδοβίκειας πρακτικής υπάρχουν πολλοί, παντού στον κόσμο. Είναι αυτοί “της οικογενείας” με τα κληρονομικά δικαιώματα, οι πορφυρογέννητοι. Που αυταρχικά κι αυθάδικα θαρρούν πως ο κόσμος τους ανήκει κι οι λαοί τους χρωστάνε. Σπαταλούν χρήμα, χτίζοντας, γκρεμίζοντας και πάλι απ’ την αρχή, δίχως να δίνουν λογαριασμό. Στο δήμο της Αθήνας, ο ανιψιός, ο γιος κι ο εγγονός, ο μαστροχαλαστής, ουδόλως κόπτεται για το φιάσκο του Περιπάτου του και την κακή του φήμη. Έχει να ονειρεύεται τα βουλεβάρτα του, μετά βαΐων και πλατάνων, λησμονώντας πως έχει ο καιρός γυρίσματα.

Όλα ξεκίνησαν όταν ο John Tye, ιδρυτής της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Whistelbower Aid, ήρθε σε επαφή με την 37χρονη Frances Haugen, μηχανικό πληροφορικής με ειδίκευση στους αλγόριθμους και προϋπηρεσία σε Google, Pinterest και Yelp. Η Haugen ήταν product manager στο Facebook για 2 χρόνια. Πρόσφατα παρέδωσε στη Wall Street Journal εσωτερικά έγγραφα του Facebook και έδωσε σχετική συνέντευξη στο CBS. Στις 5 Οκτώβρη τα παρουσίασε σε ακρόαση ενώπιον της Γερουσίας των ΗΠΑ. Αυτά τα έγγραφα αποδεικνύουν αυτό που οι περισσότεροι χρήστες ψηφιακών πλατφορμών γνωρίζουμε, αλλά πάντα μας εκπλήσσει: η αρχιτεκτονική των πληροφοριών ευνοεί τον διχασμό, υποκινεί το μίσος και ενισχύει την παραπληροφόρηση. Η εσωτερική έρευνα του Facebook αποκάλυψε ότι αδυνατεί να ελέγξει την παραπληροφόρηση κατά των εμβολίων, παραδέχεται ότι το Instagram βλάπτει τους εφήβους και ότι υπάρχει ειδικό καθεστώς για την ελίτ. Οι ίδιοι οι ερευνητές του Facebook είχαν τεκμηριώσει τους ψυχολογικούς κινδύνους που ενέχει το Instagram (ιδιοκτησίας Facebook), σε εφήβους και ιδιαίτερα στις έφηβες. Χαρακτηριστικά αναφέρει η έρευνα: «Εμείς (το Instagram) επιδεινώνουμε τα προβλήματα για την εικόνα του σώματος για μία στις τρεις έφηβες» και «Οι έφηβοι κατηγορούν το Instagram για την αύξηση του ποσοστού άγχους και κατάθλιψης». Εσωτερικές μελέτες έδειξαν ότι, μεταξύ των εφήβων που ανέφεραν αυτοκτονικές σκέψεις ,το 13% των Βρετανών χρηστών και το 6% των Αμερικανών, το έκαναν μέσω Instagram. Επίσης Το 40% δήλωσε ότι η χρήση του Instagram τους έκανε να αισθάνονται ότι δεν είναι ελκυστικοί. Η έρευνα αποκάλυψε ότι το Facebook διατηρεί μυστικό ιδιωτικό μητρώο VIP, μέσω του προγράμματος XCheck , κάθε είδους διασημοτήτων και πολιτικών, οι οποίοι εξαιρούνται από τους αυστηρούς κανόνες δημοσίευσης περιεχομένου που διέπουν τους «θνητούς».

Ο Μπακογιάννης επιλέγει να εντείνει την τουριστικοποίηση της Αθήνας που αρέσει και στους Αθηναίους και στους επισκέπτες της. Αυτό είναι όλο το κόλπο με την Πανεπιστημίου και άλλες σημειακές του παρεμβάσεις. Ο δήμαρχος στρώνει δρόμους, κάνει μικρά πάρκα στις γειτονιές, δείχνει και είναι πολύ πιο ενεργός σε σχέση με την προηγούμενη διοίκηση. Θα ξαναβγεί εύκολα και στις επόμενες δημοτικές εκλογές. Επικρατεί η αντίστροφη νοοτροπία στην πλειοψηφία των κατοίκων της Αθήνας από αυτή που θα ήθελαν οι αντίπαλοι της δεξιάς. - Τα έργα βιτρίνας στο κέντρο της πόλης ενθουσιάζουν με το ντεμέκ μεγαλείο τους. - Οι γειτονιές για τους περισσότερους κατοίκους τους είναι υπνουπόλεις αφενός, χώροι που δεν έχουν ελπίδα να σωθούν αφετέρου. - Τα λαμπιόνια τα Χριστούγεννα μπορούν να στοιχίζουν όσο θέλουνε, αποτελούν το μηνιαίο θέαμα που οι μικροαστικές οικογένειες γουστάρουν. - Κανένας δήμαρχος που απλώς θα σώσει οικονομικά το δήμο του δεν πρόκειται να ξαναβγεί. - Οι πολίτες ψηφίζουν πρόσωπο κι όχι πολιτική, εύτακτη και κομψή παρουσία όχι στρατηγική πολιτική και χωρική σκέψη. - Οι ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων χώρων είναι συχνά ευκταίες, αν όχι επιβεβλημένες. Μια νοοτροπία πως «ό, τι κάνει καλό είναι» επικρατεί γιατί η εγκατάλειψη είναι η συνήθης κατάσταση των πραγμάτων. Οι ενάντιοι σε αυτά πρέπει να μεταστρέψουν τις πλειοψηφικές αυτές νοοτροπίες μέσω της αλλαγής των δικών τους νοοτροπιών. Χρειάζεται να αρχίζουν να προτείνουν ρεαλιστικά, εύληπτα, επί του πεδίου κι όχι γενικόλογα, χρονοθετημένα και την ίδια στιγμή στρατηγικά και οραματικά. Κι εργαλεία υπάρχουν και άνθρωποι. Αλλιώς και η πόλη θα συνεχίζει να καταστρέφεται ανεπίστρεπτα και οι περισσότεροι πολίτες της θα συνεχίζουν να θέλουν μπακογιάννηδες.