Macro

07
11

Το μεγαλείο και η τραγωδία της Σοβιετικής Ενωσης

Η νίκη της Επανάστασης των Μπολσεβίκων απέδειξε ότι ο λαός μπορεί να ανατρέψει μια αντιδραστική κυβέρνηση. Η πρόοδος της Σοβιετικής Ενωσης στις επιστήμες, στην τεχνολογία, στις τέχνες κ.λπ. και η αποφασιστική συμβολή της στη συντριβή του ναζισμού, η βοήθεια προς τις αντιαποικιακές επαναστάσεις και τα κομμουνιστικά κόμματα, η συμπαράστασή της στους διωκόμενους αγωνιστές, όλα αυτά δημιουργούσαν μια λαμπρή, αισιόδοξη εικόνα για το «σοσιαλιστικό στρατόπεδο». Αλλά οι αντιθέσεις οξύνονταν, μετατρέπονταν σε ανταγωνιστικές. Η κατάρρευση ήταν η «λύση». Ακολούθησε η διαδικασία της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης και η παρακμή του εργατικού και του κομμουνιστικού κινήματος. Τέλος της Ιστορίας; Οι προφήτες διαψεύστηκαν. Ο τρομερός εικοστός αιώνας ήταν ο αιώνας των μεγάλων ελπίδων και των μεγάλων απογοητεύσεων. Αλλά οι παγκοσμιοποιημένες αντινομίες του καπιταλισμού οξύνονται. Και, κατά τον Κάρολο Μαρξ, ο αιώνας των νικηφόρων επαναστάσεων θα έλθει όταν οι ενδογενείς αντινομίες του καπιταλισμού, και ειδικά η αντίθεση κεφαλαίου και εργασίας, θα φτάσουν σε παροξυσμό.
07
11

Η Χρυσή Αυγή είναι ακόμα πιο επικίνδυνη

Η ΧΑ απλώνεται πολιτικά κάνοντας προσπάθειες αμφίπλευρων διευρύνσεων επειδή κινδυνεύει. Ας μην ξεγελιέται κανείς / καμία: παραμένει ακραιφνώς μια νεοναζιστική εγκληματική οργάνωση. Στο χρονικό διάστημα που διανύουμε θα φανεί ο ρυθμός, η ένταση και οι δοκιμές που θα εφαρμόσουν έτσι ώστε να διαιωνίσουν την πλεονεκτική τους θέση μετά το 2012. Πάντως, οι μαχαιροβγάλτες δε θα γίνουν αρνάκια. 
05
11

Η «υπαρξιακή» πρόκληση της Αριστεράς

Στην Ευρώπη-Φρούριο, στην ξενοφοβική δυσαρέσκεια και στους ακροδεξιούς «εχθρούς» της παγκοσμιοποίησης, η Αριστερά καλείται να αντιτείνει μια διεθνιστική στρατηγική για μια μη-ευρωκεντρική Ευρώπη, για κοινωνίες αλληλεγγύης, ισότητας και ελευθερίας χωρίς διακρίσεις. Απέναντι στον αντιδημοκρατικό κυνικό στιγματισμό της λαϊκής κυριαρχίας και στην υποβάθμιση των δικαιωμάτων στο επίπεδο της λογιστικής διαχείρισης ιδιωτικών συμβάσεων, η «υπαρξιακή» πρόκληση με την οποία αναμετριόμαστε σήμερα είναι να ενεργοποιήσουμε εκ νέου την επαναστατική δυναμική της δημοκρατίας ως διαρκούς αυτοθέσμισης, πέραν της υπαρκτής μετα-πολιτικής και μετα-δημοκρατικής «δημοκρατίας». Στην ετερονομία του πολιτικού χρειάζεται να αντιταχθεί μια πολιτική επιτελεστικότητα που θέτει εκ νέου και αναθεωρεί συνεχώς τις έννοιες και τις γενεαλογίες της δημοκρατίας, του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού: που πειραματίζεται με αυτές αλλά και πέρα από αυτές.
05
11

Ενάντια στο μοντέρνο ποδόσφαιρο ή για ένα ποδόσφαιρο των «από κάτω»;

Οι απογοητευμένοι με την Πρέμιερ Λιγκ και τον τρόπο που είναι δομημένο το σύγχρονο ποδόσφαιρο υιοθέτησαν το σύνθημα «Ενάντια στο Μοντέρνο Ποδόσφαιρο». Μια πρώτη παραλλαγή του συνθήματος εμφανίστηκε αρχικά στο μπλουζάκι ενός οπαδού της Κροατίας στο Euro 2008. «Ενάντια στο Ποδόσφαιρο Μόδας», έγραφε.
04
11

Πολιτικές του φόβου, πολιτικές της χειραφέτησης

Οι φτωχοί και οι εργάτες, όσοι ζούσαν την καταστατική ανισότητα του εκβιομηχανισμένου καπιταλισμού, η «Τέταρτη Τάξη» του περίφημου πίνακα του Τζουζέπε ντα Βολπέντο, όλοι αυτοί είχαν βρει από τον 19ο αιώνα μια δέσμη ιδεών, τον σοσιαλισμό, και έναν τρόπο οργάνωσης, το εργατικό κόμμα, που υποσχόταν να τους οδηγήσει στη δικαιοσύνη και τη χειραφέτηση. Αυτό το φάσμα που πλανιόταν πάνω από την Ευρώπη μέχρι που απέκτησε σάρκα και οστά είναι που στον 20ό αιώνα έκανε τις δυτικές δημοκρατίες αξιοβίωτες. Η κοινωνική ασφάλεια, η μείωση των ανισοτήτων, το κράτος πρόνοιας ήταν αποτέλεσμα του φόβητρου που αποτελούσαν το παγκόσμιο σοσιαλιστικό στρατόπεδο και η «απειλητική» δράση κομμουνιστών και σοσιαλδημοκρατών μέσα στις ίδιες τις δυτικές κοινωνίες.
04
11

Αριστείδης Μπαλτάς: Αριστερά του 21ου αιώνα και ευρωπαϊκό κεκτημένο

Φαίνεται πως οι πρόσφυγες και οι μετανάστες εισρέουν στην Ευρώπη απλώς επειδή έλκονται από τον πλούτο μας. Όποιος και όσος κι αν είναι αυτός πραγματικά. Και βεβαίως από τους δημοκρατικούς θεσμούς μας. Όπως κι αν λειτουργούν αυτοί στην πράξη. Αλλά εμείς, από τη μεριά μας, είμαστε υποχρεωμένοι να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που βαθύτερα τους κινεί είναι κάτι σαν εκδίκηση της Ιστορίας. Γιατί είμαστε εμείς η Ευρώπη, με το ανεκτίμητο πολιτισμικό κεκτημένο μας, που ληστέψαμε τον πλούτο τους και διαιρέσαμε τις χώρες τους με μονοκοντυλιές πάνω στο χάρτη. Στο όνομα, υποτίθεται, του ίδιου του κεκτημένου αυτού.
03
11

Διακήρυξη Μπάλφουρ: Η αρχή του κακού

Στις 2 Νοεμβρίου 1917 ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας Άρθουρ Μπάλφουρ υπογράφει ένα κείμενο, σύμφωνα με το οποίο «η κυβέρνηση της Αυτού Μεγαλειότητας είναι ευνοϊκά διακείμενη στην ίδρυση στην Παλαιστίνη μιας εθνικής εστίας για τον εβραϊκό λαό». Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος εισερχόταν στον τελευταίο χρόνο του και το Λονδίνο επιδίωκε να ενισχύσει τις θέσεις του και να εξασφαλίσει την υποστήριξη του σιωνιστικού κινήματος, το οποίο αναπτυσσόταν στους κόλπους των εβραϊκών κοινοτήτων της Ευρώπης και της Αμερικής. Η λεγόμενη Διακήρυξη Μπάλφουρ ήταν αυτή που τότε, πριν από έναν αιώνα, άνοιξε τον δρόμο για τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ και την κατοχή της Παλαιστίνης, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
03
11

Ελευθερία και απολυταρχισμός

Αποστολή μας πρέπει μάλλον να είναι να αντιπαρατεθούμε στο λόγο του φιλελευθερισμού και της ελεύθερης αγοράς με ένα λόγο που θα επανασυνδέει την ελευθερία με τη χειραφέτηση, την κοινωνική δικαιοσύνη και, πάνω απ’ όλα, με τη δημοκρατία. Θα πρέπει επίσης ν’ ανακτήσουμε μια γλώσσα και μια πρακτική του κοινωνικού για την πολιτική ζωή, αλλά και για την ίδια μας την πολιτική δουλειά. Οι αριστερές απαντήσεις στον δεξιό λόγο σήμερα πολύ συχνά παίρνουν τη μορφή των αιτημάτων προστασίας απέναντι σε προσωπικές εμπειρίες αδικίας, φόβου ή παραβίασης. Διεκδικήσεις που δεν αποκαθιστούν μια χαμένη γλώσσα του κοινωνικού, αλλά καθαγιάζουν την απώλειά του. Μια στιβαρή γλώσσα της κοινωνικής εξουσίας είναι το μόνο που μπορεί να προσφέρει έναν σε βάθος απολογισμό των ολέθριων ανισοτήτων και της ανελευθερίας που έχουν γεννήσει ο καπιταλισμός και η κληρονομιά της φυλετικής και έμφυλης υποταγής. Αντιστοίχως, μια γλώσσα της κοινωνίας είναι το μόνο που μπορεί να μετατρέψει την αντιμετώπιση όλων αυτών των ανισοτήτων και των ανελευθεριών σε απαίτηση για όλους μας, κι όχι σε έκκληση υπέρ συμφερόντων. Μια γλώσσα και μια πρακτική της κοινωνίας είναι επίσης ουσιώδης για να ξανασυνδέσουμε την ελευθερία με την ισότητα και να καλλιεργήσουμε, από κοινού, τον κόσμο μας.