Αναδημοσιεύσεις

Γνωρίζουμε ότι η πανδημία εδραίωσε την ηγεμονική κυριαρχία ενός βιοπολιτικού μηχανισμού, ο οποίος συνδυάζει διοικητικές,…

Τουρισμός και παραγωγή ως συμπληρωματικά αγαθά και όχι ως υποκατάστατα. Οι 5 αρχές σημαίνει ότι στοχεύουμε σε μια ολιστική ανάπτυξη όπου το σύνολο είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών. Τι θα σήμαινε αυτό για το Νησί μας; Για παράδειγμα, η διεθνής βιβλιογραφία συνιστά η σχέση μεταξύ των τυποποιημένων τοπικών αγροτικών προϊόντων και του τουρισμού στις περιοχές από όπου προέρχονται δεν είναι δεδομένη αλλά εξαρτάται από την χρήση κοινών πόρων. Με απλά λόγια αν η τουριστική ανάπτυξη σέβεται την τοπική παραγωγή και αντιστρόφως και αν τα τοπικά προϊόντα τυποποιούνται και χρησιμοποιούνται στον τουρισμό, τα οφέλη θα είναι σημαντικά και για τους δύο κλάδους. Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού- Η Λέσβος ως Γεωπάρκο Από αυτή τη συζήτηση δεν θα μπορούσε φυσικά να απουσιάζει το γεγονός ότι η Λέσβος είναι αναγνωρισμένη ως γεωπάρκο της UNESCO. Η βιβλιογραφία είναι πλούσια σε μελέτες που αφορούν τα αποτελέσματα του γεωτουρισμού στην οικονομική μεγέθυνση και την βιώσιμη ανάπτυξη. Παράλληλα όμως έχει αποδειχθεί ότι το να είναι ένας τόπος αναγνωρισμένος ως Γεωπάρκο δημιουργεί νέες ευκαιρίες απασχόλησης, νέες οικονομικές δραστηριότητες και πρόσθετες πηγές εισοδήματος, ιδίως στις αγροτικές περιοχές. Ενθαρρύνει παράλληλα την παραγωγή τοπικών προϊόντων και τοπικών χειροτεχνημάτων που ασχολούνται με τον γεωτουρισμό και τα γεωπροϊόντα. Ταυτόχρονα η Λέσβος μπορεί και πρέπει να επενδύσει ταυτόχρονα και σε άλλες μορφές τουρισμού. Έχει στρατηγικά πλεονεκτήματα και μπορεί να προσφέρει μια σειρά άλλων τουριστικών προϊόντων τα οποία μεταξύ άλλων θα διευρύνουν την τουριστική περίοδο πέραν του καλοκαιριού. Ενδεικτικά μπορώ να αναφέρω το ότι η Λέσβος αποτελεί παγκοσμίως κορυφαίο οικοτουριστικό προορισμό χάρις στο πλούσιο φυσικό περιβάλλον και ιδιαίτερα στη διεθνούς σημασίας ορνιθοπανίδα της. (Στη Καλλονή έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 60 είδη υδρόβιων πουλιών, από τα οποία τα 20 διαχειµάζουν, τα 7 αναπαράγονται, τα 26 εμφανίζονται κατά τη μετανάστευση και τα 7 ζούνε µόνιµα στις αλυκές.) Παράλληλα καθώς ο τουρισμός παγκοσμίως επικεντρώνεται πλέον στην ανάδειξη της εμπειρίας, η Λέσβος μπορεί να αποτελέσει τόπο γαστρονομικού τουρισμού, ενώ μπορεί να αναπτύξει ταυτόχρονα ήπιες υποδομές για την ενίσχυση του Ιαματικού τουρισμού με τις 6 θερμές πηγές της. Ειδική μνεία μπορεί να γίνει και στον θρησκευτικό τουρισμό (σύμφωνα με μελέτες το 97% των επισκεπτών της Λέσβου για θρησκευτικούς λόγους είναι επισκέπτες που επισκέπτονται το νησί με στοιχεία περιοδικότητας, και το 73% εξ αυτών επισκέπτονται την Λέσβο με την οικογένειά τους). Τα ποσοστά αυτά θα έπρεπε να είναι ο στόχος για όλες τις μορφές τουρισμού. Τέλος, τα στοιχεία συμπεριληπτικότητας (όπως ενδεικτικά της ΛΟΑΤΚΙ συμπεριληπτικότητας) και προσβασιμότητας στον τουρισμό θα πρέπει να είναι παρόντα σε κάθε απόφαση. Άλλωστε αυτά έχουν να κάνουν και με το αξιακόbrandnameπου συζητήσαμε παραπάνω. Τα προϊόντα μας Κάθε συζήτηση για την ανάπτυξη όμως πρέπει να λαμβάνει υπόψιν το γεγονός ότι η Λέσβος παράγει μια σειρά αγροδιατροφικών προϊόντων όπως το ελαιόλαδο και τα προϊόντα ελιάς, τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το τυρί και το γιαούρτι, το ούζο και άλλα. Έχει πληθώρα γυναικείων αγροτουριστικών συνεταιρισμών, αγροτικούς συνεταιρισμούς κάποιοι εκ των οποίων δημιούργησαν τυποποιητήρια, επιχειρήσεις ελαιολάδου που έχουν παγκόσμιες διακρίσεις, και παραδείγματα νέων κοινωνικών επιχειρήσεων.Το ερώτημα είναι πως τα προϊόντα θα συμβάλουν στη δημιουργία ενός τοπικού brand-nameκαι πως θα επιτευχθεί η σύνδεση των τοπικών προϊόντων με την τοπική τουριστική βιομηχανία για παράδειγμα μέσω συμβάσεων των ξενοδοχείων με τοπικούς παραγωγούς για την χρήση τοπικών προϊόντων. Αυτό είναι προφανές ότι καθίσταται ευκολότερο όταν οι μονάδες είναι μικρότερες και δεν αποτελούν μέρος διεθνών εταιριών με δεδομένες αλυσίδες εφοδιασμού και διεθνή συμβόλαια. Η σχετική βιβλιογραφία είναι ιδιαίτερα πλούσια. Αντί επιλόγου Αυτή τη στιγμή γίνεται μια τεράστια συζήτηση για το ταμείο ανάκαμψης. Ένα ταμείο που ενδεχομένως αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία και για την Λέσβο. Όμως δεν έχει υπάρξει καμιά ουσιαστική διαβούλευση για το έργα θα περιλαμβάνει, δεν έχει γίνει καμία πραγματική ακρόαση των τοπικών φορέων και της τοπικής κοινωνίας. Η συζήτηση για τις αρχές που θέλουμε να διέπουν την ανάπτυξη του τόπου μας έπρεπε να είχε ξεκινήσει χθες. Έτσι ώστε η εφαρμογή ενός βιώσιμου, ρεαλιστικού και συμπεριληπτικού αναπτυξιακού σχεδίου να ξεκινήσει σήμερα.

Το παραπάνω σύνθημα, στον βαθμό που έγινε αποδεκτό σε διαφορετικά μέρη του πλανήτη ως οδηγός…

Το κοσμικό κράτος οφείλει να γίνεται εμπράκτως ο θεολόγος της αντιθεολογίας: στο οργανωμένο του σύστημα εκπαίδευσης, κοινώς στη δημόσια και δωρεάν παιδεία, απαγορεύει την περιώνυμη “πρωινή προσευχή” ενώ τα επονομαζόμενα “θρησκευτικά” δεν μπορεί παρά να είναι η από κούνιας συγκριτική μελέτη όλων των θρησκευμάτων. Διότι έτσι μοναχά, με διαπολιτισμική επιμονή, κατανοείται ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, έτσι μοναχά καλλιεργείται η έννοια του αλληλέγγυου “συνάνθρωπου”, έτσι μοναχά, με διαρκή εκπαίδευση, περιορίζονται τα ξενοφοβικά αισθήματα. Στο κοσμικό κράτος, επίσης, οι ιερωμένοι δεν μπορεί να είναι δημόσιοι υπάλληλοι, ούτε να πληρώνονται απ’ τα ταμεία του. Και διότι δεν είναι όλοι οι πολίτες ένθεοι ή πιστοί ενός μόνου θρησκεύματος και διότι οφείλει να μην δείχνει την προτίμησή του σε ένα και μοναδικό δόγμα. Απαγορεύει επίσης ρητά αγιασμούς και δημόσιους όρκους, αφού, πέραν των άλλων πολιτικών αιτιών, τούτο αντιστρατεύεται επί της ουσίας τη μυστηριακή σχέση κάθε πιστού με το θεό του ενώ καταντά μια ευτελής διαρκή υπόμνηση της εξουσίας των τάχατε εκπροσώπων του θεού επί γης. Κι αν όντως κατά Μαρξ “η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεσμένου πλάσματος, η καρδιά ενός άκαρδου κόσμου, η ψυχή άψυχων συνθηκών”, τότε το κοσμικό κράτος οφείλει να μεταβάλλει διαρκώς προς το καλύτερο τις υλικές συνθήκες ύπαρξης όλων των καταπιεσμένων, να μεταβάλλει δηλαδή σε εγκάρδιο έναν όντως άκαρδο κόσμο. Αλλά οι απανταχού εκκλησίες, όλες μα όλες, μηχανισμοί του αυταρχικού, κοσμικού ή μη, κράτους, εκείνο που επιδιώκουν είναι η αναπαραγωγή της εξουσίας και της δύναμής τους. Προς τούτο φλερτάρουν ή και συντηρούν κάθε λογής ανορθολογισμούς, αντιεπιστημονικές δοξασίες, εθνικιστικά αφηγήματα, ρατσιστικές μυθοπλασίες κ.ο.κ., επενδύοντας στα πιο ταπεινά αισθήματα που δύναται να έχει άνθρωπος. Οι χριστιανοί της εποχής μας, επί παραδείγματι, πόρρω απέχουν από τα πρώιμα προτάγματα: σωρεύουν πλούτο και πολιτεύονται μ’ αυτόν, ως πλουτοκράτορες, απειλούν όποιον/α θεωρούν αντίπαλο/η και ηγεμονεύουν παρέα με την εκμεταλλεύτρια τάξη. Σ’ αυτούς κλίνουν το γόνυ οι επιστήμονες, μ’ αυτούς συναγελάζεται η Δεξιά του Κυρίου (έκφραση του αλήστου μνήμης αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου των λαοσυνάξεων), αυτοί διαμορφώνουν, συχνά ανεμπόδιστα, μισογυνικές συνειδήσεις (Κοζάνης Παύλος κ.λπ.). Στην αναρώτηση, λοιπόν, που ετέθη από τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Χουσεϊν Ζεϊμπέκ και βιάστηκε να απαντηθεί από τον Γ. Κατρούγκαλο, αν η Ελλάδα είναι κοσμικό κράτος, η απάντηση δεν μπορεί να είναι καταφατική. Πράγμα που φάνηκε ξεκάθαρα και από τις πολιτικές παλινωδίες της δεξιάς στους καιρούς της πανδημίας, αναφορικά με τα μέτρα και την Εκκλησία. Η ρήξη, ο διαχωρισμός εκκλησίας και κράτους, παραμένει ζητούμενο. Αποτελεί μια μεγάλη ιστορική εκκρεμότητα για την οποία η Αριστερά, ως κυβέρνηση, δεν έκαμε όσα όφειλε και μπορούσε.

Οι εσωκομματικές ( ; ) εκλογές του ΚΙΝΑΛ, έχουν αναμφίβολα ενδιαφέρον. και τις παρακολουθούμε. Ωστόσο,…

Θα έλεγα να θυμήσετε στον κ. Σταικούρα αυτό που είχα πει στον κ. Πρωθυπουργό να μην κοιτάει το αχυράκι στο μάτι του άλλου αλλά το δοκάρι στο δικό του μάτι. Είστε αναγκασμένοι να τα λέτε αυτά γιατί δεν έχετε αφήγημα που μπορεί να ενσωματώσει τα λαϊκά και τα μεσαία στρώματα. Γιατί θεωρείτε ότι η κρίση θα ξεπεραστεί. Και άρα δεν χρειάζεται να κάνουμε τίποτα. Έχετε δει τα στατιστικά θανάτων από τον Αύγουστο και μετά; Θεωρείτε ότι δεν πρέπει να δαπανήσουμε παραπάνω γιατί πήγαμε καλά φέτος; Γιατί τελείωσε η πανδημία; Θέλετε να μην αλλάξει τίποτα από όσα υπήρχαν το 2009 όταν μας φέρατε σε αυτή τη κρίση. Έχετε γίνει προσωρινά κευνσιανοί αλλά ενας κευνσιανιμός χωρίς κοινωνικό κράτος. Έχετε ένα αφήγημα που λέει ότι είναι σημαντικό πράγμα οι μειώσεις των φόρων. Γιατί μέσα από αυτό θα αυξηθούν οι επενδύσεις, θα έχουμε ανάπτυξη και μετά θα βελτιωθεί η κατάσταση Καταθέτω ένα διάγραμμά που λέει γιατί αυτό δεν επιβεβαιώνεται από πουθενά. Που λέει πως αυξάνεται η παραγωγικότητα, όχι εντυπωσιακά αλλά αυξάνεται, στις χώρες του G20 για 20 χρόνια και πως οι μισθοί δεν ακολουθούν αυτή την αύξηση. Και καταθέτω το ίδιο για την Ελλάδα. Για να μείνει ίδιο το μερίδιο της εργασίας, για να μην μειωθεί αυτό που έχουν οι εργαζόμενοι, οι εργαζόμενοι πρέπει να πάρουν όλη την αύξηση της παραγωγικότητα και τον πληθωρισμό. Καταθέτω άλλα δυο διαγράμματα που δείχνουν πως μειώνονται παγκοσμίως οι φόροι στους πλούσιους τα τελευταία χρόνια. Έχουν αυξηθεί οι επενδύσεις παγκοσμίως; ¨Όχι. Πέφτουν. Οι επιχειρηματίες δεν επενδύουν. Προτιμούν να έχουν ευέλικτους εργαζόμενους! Έχετε μια άποψη ότι τίποτα δεν άλλαξε στην οικονομία μετά το 2009. Τίποτα στον κόσμο μετά την πανδημία από το 2019. Και είστε αυταρχικοί. Και αυτό είναι συστατικό στοιχείο της πολιτικής σας. Γιατί δεν μπορείτε να ενσωματώσετε τα μεσαία και τα λαϊκά στρώματα. Είναι ένας προϋπολογισμός που λέει business as usual. Προϋπολογισμός του «δεν αλλάζω τίποτα», «δεν μαθαίνω τίποτα» «ελπίζω αυτή τη φορά θα μου βγει.» Δεν θα σας βγει.

Ανάκαμψη η οποία δεν αφορά τις κοινωνικές ομάδες οι οποίες έχουν ανάγκη υπόσχεται η κυβέρνηση…

Η ψήφος, όπως και πολλές άλλες αποφάσεις των ανθρώπων, παίρνονται σε κοινωνικά περιβάλλοντα, όπως το οικογενειακό περιβάλλον. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να αντιληφθούμε την εσωτερική δυναμική αυτών των μικροσυστημάτων, ώστε να κατανοήσουμε γιατί οι νέοι εξακολουθούν να είναι οι εκλογικοί ρυθμιστές. Το 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε γιατί (μεταξύ άλλων φυσικά) πρυτάνευσε σε μεγάλα κομμάτια των ηλικιωμένων η λογική «τουλάχιστον να έχουμε σταθερότητα, και άρα τη σύνταξή μας, ώστε να στηρίζουμε παιδιά και εγγόνια». Από το 2012 ως το 2015, όμως, σε κάθε οικογένεια έγιναν συζητήσεις για το κατά πόσον αυτό είναι βιώσιμο, με αποτέλεσμα να πρυτανεύσει η λογική των νέων και των παραγωγικών ηλικιών «το θέμα είναι να έχουν δουλειά οι νεότεροι και να στηρίζουν τους μεγαλύτερους και όχι οι πρώτοι να ζουν από την ελεημοσύνη των δεύτερων». Κοντολογίς, η αύξηση του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ στις μεγαλύτερες ηλικίες δεν ήταν τόσο αποτέλεσμα της προγραμματικής μέριμνας που έλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ γι’ αυτές, αλλά κυρίως αποτέλεσμα της σύγκρουσης και της συνεργασίας των γενεών που είχε ως επίδικο το μέλλον των παιδιών (20ρηδων, 30ρηδων, 40ρηδων) (προφανώς απλοποιώ, προκειμένου να καταστεί σαφές το επιχείρημα). Αν, λοιπόν, η αξιωματική αντιπολίτευση στραφεί προγραμματικά στους νέους, υπάρχει πιθανότητα να πετύχει «μ’ ένα σμπάρο, δυο τρυγόνια». Αλλά κάτι τέτοιο χρειάζεται όχι ανάγνωση των δημοσκοπήσεων, αλλά κατανόηση των αλληλεπιδράσεων στο εσωτερικό των μικροσυστημάτων της κοινωνίας. Την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ αγωνιά για τη δυνατότητα διείσδυσής του σε μη νεανικά κοινά, τόσο εξ αριστερών όσο και εκ δεξιών αναπτύσσεται μέριμνα διεμβολισμού των νεανικών κοινών. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν «παίζει» μόνος του εκεί. Από τη μία, το ΜέΡΑ25 δεν έχει κανένα πρόβλημα να υιοθετήσει τον λόγο του πρώιμου ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να τον υπερφαλαγγίσει από τα αριστερά. Από την άλλη, η εξατομίκευση, η απαξίωση των συλλογικοτήτων, αλλά και των ανθεκτικών ανθρώπινων έργων και σχέσεων που αντιτίθενται στο δόγμα «όλα έχουν ημερομηνία λήξεως», «πρέπει να αλλάζεις για να είσαι κουλ, σύγχρονος, να μην είσαι καθυστερημένος», έχουν συμπαρασύρει κομμάτια της κεντρώας νεολαίας και των παραγωγικών ηλικιών που νιώθουν ότι απέκτησαν μια αποστολή ν’ αλλάξουν τον κόσμο («ο Μητσοτάκης είναι σύγχρονος, ο Τσίπρας όχι»). Δηλαδή, καθώς το προφίλ των millennials διαμορφώνεται από το γεγονός ότι είναι επισφαλής και ψηφιακή γενιά, ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να χάσει την αυθεντική εκπροσώπηση και των δύο κυρίαρχων χαρακτηριστικών της νεολαίας.

Μετά την κατάρρευση των συνομιλιών υπό τον ΟΗΕ, η στροφή της Τουρκίας αλλάζει ραγδαία και ανέκκλητα τα διχοτομικά τετελεσμένα. Στο εσωτερικό μέτωπο, για ημέρες τώρα, ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης κάνει εκστρατεία απέναντι σε όσους εντός Κύπρου τον αμφισβητούν για τη στάση του στο Κραν Μοντανά το 2017 και τους μετέπειτα χειρισμούς του. Ολα μεθοδεύονται επικοινωνιακά για να ταιριάξουν στο αφήγημα Αναστασιάδη που βολεύει τη διαιώνιση της εξουσίας του και μετά το 2023. Μια νέα «περιρρέουσα» βρίσκεται σε εξέλιξη με πρωταγωνιστή τον ίδιο τον Ν. Αναστασιάδη: Επιθέσεις εναντίον «κάποιων» δημοσιογράφων, υπαινιγμοί για τον Γκουτέρες που του επέρριψε ευθύνες. Ασχέτως αν κανείς δεν τον πιστεύει διεθνώς, ο Ν. Αναστασιάδης ενδιαφέρεται μόνο να γίνει πιστευτός στο πιο συντηρητικό και το εθνικιστικό ακροατήριό του. Ο Κύπριος πρόεδρος θα δυσκολευτεί πολύ να διαγράψει τη δημόσια άρνησή του στην έκκληση Μ. Ακιντζί (4/5/2018) να συνυπογράψουν το Πλαίσιο Γκουτέρες ως στρατηγική συμφωνία. Μια πράξη που ερμηνεύει τις ακριβείς προθέσεις του και την κρίσιμη ιστορική στιγμή, αλλά και την τακτική του να ροκανίζει τον χρόνο στη συνέχεια. Αν προσέξει κανείς τις δηλώσεις Ν. Αναστασιάδη, δεν θα εντοπίσει ιδιαίτερη αγωνία για το σήμερα, μόνο άγχος για το χθες. Στο συνέδριο του «Economist» στη Λευκωσία, η Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, αντιπρόσωπος του ΟΗΕ σημειώνει (16/11): «Διανύουμε εξαιρετικά δύσκολες στιγμές για την ειρηνευτική διαδικασία. Εμείς, ως ΟΗΕ, θεωρούμε ότι η μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ένα βιώσιμο και ασφαλές μέλλον στην Κύπρο καθώς και στην περιοχή, συνδέονται άρρηκτα με την επίλυση του Κυπριακού». Η εκπρόσωπος του ΟΗΕ υπενθυμίζει στο ακροατήριο του «Economist» ότι οι συνομιλίες για το Κυπριακό βρίσκονται στο απόλυτο μηδέν από τον Ιούλιο του 2017. Στις Βρυξέλλες, ο ύπατος εκπρόσωπος Ζ. Μπορέλ έγινε ξανά δέκτης των «παραπόνων» της Κύπρου γιατί δεν ετοίμασε ακόμα τη λίστα των επιλογών για κυρώσεις. Κι αυτός –όπως ο ΟΗΕ– βλέπει την κλιμάκωση της αντιπαράθεσης, τη συγκρουσιακή πορεία και τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης. Ο Μπορέλ δεν φαίνεται να μπορεί να σηκώσει μόνος του το βάρος ενός προβλήματος στο Συμβούλιο. Οι Χριστοδουλίδης και Δένδιας ζητούν «κυρώσεις», αλλά δεν ανοίγουν τα χαρτιά τους για το πώς θα λυθούν τα προβλήματα με την Τουρκία (Κυπριακό, Ελληνοτουρκικά). Για ορισμένους Ευρωπαίους εταίρους, ανάμεσά τους και οι πιο ισχυροί, το μόνο που επιτυγχάνουν είναι να τροφοδοτούν και να περιπλέκουν την κατάσταση. Από τον Μάρτιο του 2018, η Λευκωσία ζητά μέτρα αντίδρασης χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Το Βαρώσι μπήκε στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου, τέσσερις μήνες μετά το άνοιγμά του, στην κατηγορία «διάφορα». Ο Μπορέλ απέκρουσε με υπομονετικότητα τις διαμαρτυρίες της Λευκωσίας και της Αθήνας και έκανε μια σιβυλλική τοποθέτηση γύρω από τις «απτές επιλογές» που θα εξεταστούν τον Δεκέμβριο: Θα συνεχίσουμε την ευθυγράμμιση με τον ΟΗΕ, θα έχουμε τις κατευθύνσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», αλλά χρειαζόμαστε και μια ομόφωνη τοποθέτηση για μέτρα: «δεν θα ήθελα (να προτείνω κάτι) που να έχει την άρνηση κρατών-μελών. Οι μονομερείς ενέργειες είναι απαράδεκτες αλλά η αντίδραση πρέπει να συμβάλει στη συνολική επίλυση του Κυπριακού».