Αναδημοσιεύσεις

Καθηγητές, εξοπλισμό, εργαστήρια και φοιτητικές εστίες κι όχι αστυφύλακες με... πανεπιστημιακό πτυχίο (!) έχουν ανάγκη τα Πανεπιστήμια που για έναν χρόνο τα έχει κλείσει η κυβέρνηση, αποτυγχάνοντας οικτρά να αντιμετωπίσει την πανδημία. Τα Πανεπιστήμια που "άνοιξαν" μόνο για τα ΜΑΤ, όπως συνέβη στη Θεσσαλονίκη. Για πόσο ακόμη θα τα κρατάει κλειστά η κυβέρνηση από επιλογή ή ανικανότητα; Για πόσο ακόμη νομίζει πως θα αποφεύγει την οργή των νέων για τους σχεδιασμούς της για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία; Για πόσο ακόμη καιρό θα κρύβεται ο κ. Μητσοτάκης και δεν θα προσέρχεται στη Βουλή να απαντήσει στον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρα για τη "σφαγή" των υποψηφίων- παιδιών της πανδημίας. Το μαχητικό κίνημα της νεολαίας και των φοιτητών, με τη συμπαράσταση πλήθους πανεπιστημιακών δασκάλων, τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, αποτέλεσε σημείο καμπής στις πολιτικές εξελίξεις και έσπασε τον αυταρχισμό και το κυβερνητικό αήττητο. Δεν ήταν μια φωτοβολίδα της στιγμής, αλλά, μια διαρκής παρουσία υπεράσπισης της κοινωνίας, της Δημοκρατίας και του Πολιτισμού, όπως φάνηκε πρόσφατα στην επανακατάληψη του θεάτρου ΕΜΠΡΟΣ. Είναι ένα μήνυμα για όλη την κοινωνία. Προειδοποιούμε την κυβέρνηση να μη διανοηθεί να εγκαταστήσει στα Πανεπιστήμια, τον μισητό θεσμό της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας. Να μην πράξει κάτι που ούτε η χούντα δεν διανοήθηκε να το κάνει ανοιχτά. Αν, παρ` όλα αυτά τολμήσει να προκαλέσει ξανά τη νεολαία με τον αυταρχισμό, τη βία και την καταστολή, θα πάρει σκληρή απάντηση.

Τώρα, βεβαίως, επί τη Μητσοτάκεια βασιλεία, κυρίαρχη ιδεολογία είναι αυτή του τσιμεντώματος. Ποια κραυγή του πνεύματος, ποιες αλυσίδες, ποιο πάθος άναρχο, ποια διάνοια; Και ποια αφύπνιση; Όλα τούτα είναι ψιλά γράμματα, για κείνους που εκλαμβάνουν τους λαϊκούς αγώνες ως “διχαστικό λαϊκισμό” και ονομάζουν τη λαϊκή βούληση για μια κυβέρνηση άλλη από τη δική τους “σκοτεινό διάλειμμα”. Πέραν του παρωχημένου της συμπλεγματικής αντίληψης “να (ξανα)γίνουμε γνωστοί στα ξένα κράτη”, ο αντιδραστικός χαρακτήρας να υποκύπτουμε στις μεταξωτές κορδέλες χάριν του τουρισμού, είναι επί της ουσίας παράδοση στον Μαμμωνά. Απευθείας ανάθεση στις ελίτ με τα φράγκα που ψωνίζουν Ντιόρ, στις ελίτ που μόνο τέτοια χωρούν στον αξιακό τους κώδικα, που μόνον έτσι κατανοούν τη χρησιμότητα των μνημείων και που μπερδεύουν την τέχνη με τα ματαιόδοξα κιτς “ιβέντ” πανάκριβων οίκων μόδας. Αν, όμως, η όντως τέχνη “δεν μπορεί να μην είναι επαναστατική, δηλαδή να μην τείνει σε μια πλήρη και ριζική ανασύνθεση της κοινωνίας”, απαραίτητη προϋπόθεση για να φιλοξενηθεί στην Ακρόπολη ο Ντιόρ θα έπρεπε να ήταν, δίχως αστεία, η πλήρης μετάλλαξή του. Να κοινωνικοποιηθεί, ίσως, και να κατασκευάζει ρουχισμό για πρόσφυγες – μετανάστες. Όλα τ’ άλλα, τα τάχα μου της αριστοκρατίας, είναι διανοητικός ξεπεσμός.

Καλά κάνει που διεκδίκησε και τελικά πέτυχε ο Φουρθιώτης να έχει ειδική διατροφή και συνδρομητική τηλεόραση. Δικαίωμά του είναι, του το επιτρέπει ο κανονισμός. Δίκιο έχει σε αυτό η Γενική Γραμματέας Αντιεγκληματικής Πολιτικής κ. Νικολάου. Καλή διαμονή στη φυλακή πρέπει να έχει και ο Λιγνάδης και ο κάθε ένας, η κάθε μια που επωμίζεται το φοβερό βάρος του εγκλεισμού. Ο Δημάκης γιατί έπρεπε να πιεστεί τόσο πολύ τότε, επειδή παρόλο που ήθελε να σπουδάσει, είχε διεκδικήσει και τα δικαιώματά του και συμμετείχε ως εκπρόσωπος των κρατούμενων στις ειρηνικές κινητοποιήσεις για την αποσυμφόρηση των φυλακών λόγω κόβιντ; Ο Κουφοντίνας γιατί έπρεπε να φτάσει παραλίγο στο θάνατο ενώ διεκδικούσε απλώς να γυρίσει στον Κορυδαλλό; Γιατί να μην του δίνονται άδειες από το 2019 ενώ ο νόμος του το επιτρέπει, ενώ έχει πάρει έξι άδειες από το 2015 έως το 2019; Ο Ρωμανός παλαιότερα γιατί έπρεπε να φτάσει στο παρά πέντε; Η Ηριάννα; Η κ. Νικολάου είναι φυσικά ό, τι όλοι και όλες καταλαβαίνουμε, παίζει το ρόλο της, κάνει και τις απευθείας αναθέσεις της. Χιλιάδες ανώνυμοι και ανώνυμες κρατούμενοι πάθανε κακό, διαπομπεύτηκαν, πέθαναν από άθλιες συνθήκες στις ελληνικές φυλακές. Κάνουμε πως δεν ξέρουμε, κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε; Ο Πάνος Λάμπρου, ένας αδαμάντινος διεκδικητής των δικαιωμάτων των φυλακισμένων, συχνά περιγράφει τέτοια και πολλά άλλα στο βιβλίο του «Στη χώρα των κλουβιών». Φιλελευθερισμός δεν είναι τα δυο μέτρα και δυο σταθμά, οι δικοί σας και δικοί μας. Κράτος δικαίου δεν είναι ο σωφρονισμός να είναι δουλεία και κάτεργο για τους περισσότερους.

Πόσες μαρίνες χρειάζεται η Θεσσαλονίκη ως μητροπολιτική πόλη συνολικά; Πόσες έχει ανάγκη στην πραγματικότητα με βάσει το μέγεθος της, την γεωγραφία της και την οικονομία της; Το Κράτος τι ρόλο παίζει στο σχεδιασμό των παραπάνω προτάσεων, μπορεί να αναπτύξει μία μελέτη βιωσιμότητας, ένα master plan και να πει με βεβαιότητα ότι η Θεσσαλονίκη χρειάζεται τόσες μαρίνες σε αυτές τις περιοχές ή απλά παρακολουθεί τις πολιτικές δεσμεύσεις αμέτοχο; Οι τοπικές κοινωνίες έχουν άποψη για τις εν λόγο προτάσεις, έχουν ερωτηθεί αν θέλουν ή δεν θέλουν να πραγματοποιηθούν αυτά τα έργα; Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει τις δυνάμεις, την θέληση ή την διαχειριστική ικανότητα για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ενός μεγάλου έργου όπως η κατασκευή μίας μαρίνας;

Η συνδικαλιστική ελευθερία με τα συναφή με αυτή δικαιώματα αποτελούν τα αντίπαλα δικαιώματα στα δικαιώματα ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής των εργοδοτών. Με το άρθρο 17 του Συντάγματος του 1975, το οποίο συμπληρώνει το άρθρο 1 του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου στην ΕΣΔΑ, τα δικαιώματα που απορρέουν από την ιδιοκτησία δεν μπορούν να ασκούνται σε βάρος του γενικού συμφέροντος. Ο συνταγματικός νομοθέτης, για λόγους γενικού συμφέροντος, δημιούργησε τα συνδικαλιστικά δικαιώματα ως εξισωτικά δικαιώματα, τα οποία στρέφονται κατά των δικαιωμάτων που απορρέουν από την ιδιοκτησία του εργοδότη στα μέσα παραγωγής. Το αποτέλεσμα είναι να μην μπορούν να επιβληθούν μονομερώς όροι εργασίας από τους εργοδότες, γιατί οι όροι εργασίας των εργασιακών σχέσεων μπορούν να προσδιορίζονται μόνο με το συμφωνημένο γενικό συμφέρον, το οποίο πηγάζει από τις ρυθμίσεις συλλογκών συμβάσεων που δημιουργούνται μετά από συλλογικές διαπραγματεύσεις. Εξάλλου οι προτεινόμενες από το νομοσχέδιο ρυθμίσεις με ατομικές συμβάσεις για την προστασία της εγασίας δεν υπαγορεύονται και από κανένα υπερνομοθετικό κείμενο της ΕΕ. Αντίθετα, το ενωσιακό δίκαιο προωθεί και προστατεύει στο άρθρο 28 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (ισόκυρος με τις συνθήκες) το δικαίωμα διαπραγμάτευσης και συλλογικών δράσεων. Άρα η κυβέρνηση, στην περίπτωση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, εφαρμόζει μια δική της πολιτική, η οποία παραβιάζει κατάφορα το Σύνταγμα και δεν υπαγορεύεται από κανένα υπερνομοθετικό κείμενο. Όταν η τιμή, οι όροι και οι συνθήκες της παροχής της εργασίας προσδιορίζονται ετερόνομα από το κράτος ή από τον εργοδότη με «ατομικές συμβάσεις», τότε οι εργαζόμενοι παύουν να είναι ελεύθεροι και η εργασία δεν αποτελεί δικαίωμα, αλλά μετατρέπεται σε ένα απλό εμπόρευμα. Αυτή την άποψη υποκρύπτει η θεωρία της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης της αγοράς, η οποία υιοθετείται και εφαρμόζεται στην πράξη από την ελληνική κυβερνητική πολιτική. Με τον τρόπο, όμως, αυτό καταργούνται τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα των εργαζομένων, τα οποία ορκίστηκαν να σέβονται αυτοί που αποτελούν τη νομοθετική, την εκτελεστική και τη δικαστική εξουσία. Μήπως για την ανατροπή της κατάστασης αυτής πρέπει να επικαλεστούμε ξανά, όλοι μαζί οι πολίτες, το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματας για να μην επιτρέψουμε να ισχύσουν στην πράξη οι αντισυνταγματικές αυτές ρυθμίσεις;

Έρημος τόπος ήταν ο Πειραιάς στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν το 1833 ο Όθων αναζητούσε την πόλη που θα γινόταν η νέα πρωτεύουσα της χώρας. Η επιλογή της Αθήνας θα άλλαζε και το γειτονικό της λιμάνι, τον Πειραιά. Από εκεί πιάνει την αφήγησή του ο Νίκος Μπελαβίλας, για να γράψει την ιστορία της πόλης τους δύο τελευταίους αιώνες, σε ένα βιβλίο πολύ πλούσιο σε υλικό, το οποίο όμως διαβάζεται και πάρα πολύ ευχάριστα –ένα βιβλίο που σε καμία περίπτωση δεν απευθύνεται μόνο σε ειδικούς. Στις σελίδες του παρακολουθούμε πώς χτίζεται και οργανώνεται σιγά σιγά η νέα πόλη πάνω σε μια γη φορτωμένη με αρχαία ερείπια, καθώς δημιουργείται το «αττικό οικιστικό δίπολο» του Πειραιά και της Αθήνας. Ο πληθυσμός της πόλης το 1834 ήταν 150 κάτοικοι, ενώ το 1842 είχε φτάσει τους 2.611 κατοίκους και το 1850 τους 5.286...

η μόνιμη τάση προς τον αυταρχισμό και την καταστολή διαχέεται, με αξιοπρόσεκτη επιμέλεια, παντού. Τελευταίο παράδειγμα είναι το νομοσχέδιο για την τοπική αυτοδιοίκηση, απίθανα περιοριστικό, ασφυκτικό κάθε ίχνους δημοκρατίας, έκφρασης ομάδων πολιτών, κάθε μορφής τοπικότητας. Οι ρυθμίσεις για τη συνεπιμέλεια είναι το άλλο παράδειγμα που αποκαλύπτει μια αυταρχική αντίληψη, οπισθοδρομική με αισθητό ακόμη και τον μισογυνισμό. Το νομοσχέδιο για τα εργασιακά είναι το άλλο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα, εδώ της νεοφιλελεύθερης δεξιάς. Λίγο καιρό πριν ψηφίστηκε ο “αστυνομικός νόμος” για τα πανεπιστήμια. Και λίγο πριν ο περιβόητος νόμος για το περιβάλλον που τον αποκάλεσαν δίκαια αντιπεριβαλλοντικό, καθώς πυρήνας του είναι η αντίληψη ότι η προστασία του περιβάλλοντος είναι επενδυτικό αντικίνητρο. Μπορεί να προχωρήσει κανείς όσο θέλει, τα παραδείγματα αφθονούν. Αυτή την εβδομάδα είχαμε το βίαιο σφράγισμα με τσιμεντόλιθους του “Εμπρός”, πράξη που αποκτά το πλήρες περιεχόμενό της αν τη δούμε στο πλαίσιο της αδυσώπητης στάσης έναντι του πολιτισμού. Είχαμε και τις εξετάσεις για την απόδοση ιθαγένειας όπου περισσεύει ο ρατσισμός και φτάνει στα όρια του σαδισμού. Τα καθημερινά δολοφονικά push back που κάνουν τη χώρα δακτυλοδεικτούμενη, παγκοσμίως. Έχουμε το απαύγασμα αυταρχισμού και βίας με την απόπειρα –προς το παρόν– κατακρήμνισης ενός υποδειγματικά λειτουργικού κοινωνικού παραδείγματος όπως το ΚΕΘΕΑ. Μην ξεχάσουμε και την αφαίρεση δικαιωμάτων ελέγχου εργαζομένων όπου μπορεί. Τελευταίο παράδειγμα –ακολουθούν άραγε και εναπομείνασες επιχειρήσεις με πλειοψηφία του Δημοσίου;- η κατάργηση των δυο θέσεων αντιπροσώπων των εργαζομένων στο ΔΣ των ΕΛΠΕ. Έχουμε και την υποκριτική δήλωση του πρωθυπουργού για την ημέρα των ΛΟΑΤΚΙ, όταν η ΝΔ δεν είχε ψηφίσει ούτε ένα νομοσχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ που απέδιδε μέρος των δικαιωμάτων τους. Ούτε έχει προχωρήσει τώρα στη διεύρυνσή τους.

Ο σκηνοθέτης, Φωκίων Μπόγρης, που σκηνοθέτησε επίσης το 2009 την παρωδία εκδίκησης «Κάθαρση», λέει για το «Πρόστιμο»: «Το 2014 γνώρισα τον πραγματικό ήρωα της ιστορίας μου, έναν ντίλερ κάνναβης που τύχαινε να είναι ξάδερφος ενός καλού φίλου μου. Ο “Βαγγέλης” δεν έχει να κάνει με αυτό που λέμε “υπόκοσμος” ή “περιθώριο”, είναι ένας άκακος άνθρωπος της διπλανής πόρτας που περνάει απαρατήρητος. Συζητώντας μαζί του, εντυπωσιάστηκα από την ιστορία του και το μπλέξιμό του με τον αρραβωνιαστικό της αδελφής του, “Πέτρο” – έναν άνθρωπο της νύχτας. Η “οικογενειακή” τους επαφή εξελίχθηκε σε φιλία και στη συνέχεια συνεργασία σε παράνομες δραστηριότητες. Με βάση αυτή την ιδιαίτερη σχέση, το “Πρόστιμο” μελετάει τους συγκεκριμένους χαρακτήρες, τις αντιλήψεις τους και τις συγκρούσεις τους μέσα στη δουλειά και την οικογένεια. Η ιστορία έχει έντονα και βίαια στοιχεία αλλά και χιούμορ. Πολλές σκηνές που γράφαμε με τον Πάνο, τις αντιμετωπίζαμε ως κωμικές. Η προσέγγιση είναι ρεαλιστική, καθώς οι ηθοποιοί μιλούν τη γλώσσα και φοράνε τα ρούχα των πραγματικών ανθρώπων που υποδύονται. Ζώντας στα νοτιοανατολικά προάστια της Αθήνας και γνωρίζοντας τους ανθρώπους αυτούς, ήθελα εδώ και αρκετά χρόνια να κάνω αυτή την ταινία και να ασχοληθώ με αυτό τον κόσμο που βρίσκεται δίπλα μου (ενώ είναι ταυτόχρονα και αθέατος) και σπάνια έχει απασχολήσει το ελληνικό σινεμά. Έχει τη σεναριακή δομή μιας αμερικάνικης crime ταινίας αλλά με γεύση βαλκανική».