Συνεντεύξεις

Η κριτική που ασκείται από την αξιωματική αντιπολίτευση είναι βαθιά προσβλητική για τους ανθρώπους του μόχθου είναι όμως και αλλοπρόσαλλη. Είναι προσβλητική γιατί υποβαθμίζει τις ανάγκες της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας σε υποτιθέμενους προεκλογικούς τακτικισμούς που η ίδια φαντασιώνεται. Είναι παροχολογία η αύξηση του κατώτατου μισθού, η ρύθμιση οφειλών για τους επαγγελματίες που λόγω οικονομικών δυσχερειών σώρευσαν χρέη την περίοδο της κρίσης; Είναι παροχολογία η αύξηση συντάξεων για 620.000 χαμηλοσυνταξιούχους που είδαν το εισόδημά τους να συρρικνώνεται την περίοδο 2010- 2014; Είναι παροχολογία η θέσπιση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας και ενίσχυσης των χαμηλών και μεσαίων εισοδηματιών για να ανταποκριθούν στις ανάγκες του στεγαστικού τους δανείου ή ενοικίου; Είναι λοιπόν προσβλητική για τους ανθρώπους του μόχθου αυτή η κριτική. Είναι όμως και αλλοπρόσαλλη. Σχεδόν για κάθε θέμα η ΝΔ καταστροφολογεί ασύστολα επενδύοντας συνήθως σε ψευδείς ειδήσεις και όταν φτάσει στο απώτατο σημείο της διάψευσης, τότε μιλά για παροχολογία. Η πλέον χαρακτηριστική ήταν η στάση της για το θέμα του ασφαλιστικού: την ώρα που ανατάσσαμε το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, μετατρέπαμε το έλλειμμα του σε πλεόνασμα, και ελαφραίναμε τη συντριπτική πλειοψηφία των ελευθέρων επαγγελματιών από τις εισφορές τους, η ΝΔ καταστροφολογούσε ακατάπαυστα μιλώντας για κατάρρευση του ΕΦΚΑ, αφαίμαξη των επαγγελματιών και συρρίκνωση των συντάξεων. Τώρα που καταφέραμε όχι απλώς να ακυρώσουμε το μέτρο της περικοπής των συντάξεων αλλά να προχωρήσουμε και σε αυξήσεις στις συντάξεις, μιλά για παροχολογία. Και δείτε, την ίδια γραμμή της καταστροφολογίας και υποτιθέμενης κατάρρευσης υποστήριζε επί μακρόν και για τη δημόσια υγεία και τη δημόσια εκπαίδευση. Τώρα που η κυβέρνηση προκειμένου να καλύψει τα κενά σε προσωπικό, επαναφέρει το καθεστώς της μίας πρόσληψης για κάθε αποχώρηση και υλοποιεί ένα καλά σχεδιασμένο πλάνο προσλήψεων, πάντοτε μέσω της αδιάβλητης διαδικασίας του ΑΣΕΠ, η αντιπολίτευση μιλά για προεκλογική άγρα ψήφων. Η μόνη εξήγηση που μπορεί να δοθεί στη στάση αυτή της ΝΔ είναι ότι έχει πλήρως εγκλωβιστεί σε ένα καταστροφολογικό αφήγημα το οποίο δεν λέει να αναθεωρήσει, όσες φορές και αν διαψεύδεται, και τελικά καταλήγει σε ένα λόγο ανερμάτιστο και αλλοπρόσαλλο που υποβαθμίζει την πολιτική συζήτηση και το Κοινοβούλιο.

Για το Κίνημα Αλλαγής είναι προφανές ότι δεν υπάρχει το αναγκαίο πολιτικό θάρρος για να σταθούν συνεπείς στη θέση που υποστήριζαν τόσα χρόνια. Τηρούν στάση μάλλον καιροσκοπική, η οποία δεν αντιπροσωπεύει πολλά από τα στελέχη τους, γι’ αυτό και εκφράζεται δυσφορία για τον τρόπο που χειρίστηκε το ζήτημα η ηγεσία του κόμματος. Από την άλλη, η Νέα Δημοκρατία, όμηρος της διολίσθησής της σε σκληρές δεξιές θέσεις, καταψηφίζει αλλά εύχεται να κλείσει η συμφωνία ώστε να μην κληθεί η ίδια να χειριστεί το ζήτημα. Η αξιωματική αντιπολίτευση δυστυχώς εκπέμπει λόγο υποκριτικής μισαλλόδοξης εθνικοφροσύνης. Το κόμμα που χειρίστηκε το Μακεδονικό από την αρχή και εν ολίγοις δημιούργησε το αδιέξοδο. Πληρώνουμε το εθνικιστικό παραλήρημα, την κρίση μεγαλείου ενός τότε νέου, φιλόδοξου κι αδίσταχτου υπουργού εξωτερικών. Εκείνος που αποπέμφθηκε ως αποτυχημένος κι εθνικά επικίνδυνος καβάλησε το Μακεδονικό κι έγινε πρωθυπουργός. Τώρα ο κ. Σαμαράς επιστρέφει στον τόπο του εγκλήματος, τολμά να γίνεται κατήγορος και η ΝΔ κι ο αρχηγός της σύρονται σε αυτόν το κατήφορο. Αντί να ευχαριστούν τον θεό που άλλος καθαρίζει τον τραγέλαφο που δημιούργησαν, έρχονται να γίνουν τιμητές. Οι «κήρυκες του αντιλαϊκισμού» γίνονται φορείς του πιο αγοραίου λαϊκισμού. Εν κατακλείδι, έχουμε το καινοφανές φαινόμενο, δύο παραδοσιακοί σχηματισμοί που αντανακλούν στην Ελλάδα τη σοσιαλδημοκρατία και τη χριστιανοδημοκρατία, στο ζήτημα του μακεδονικού να αφίστανται από τις θέσεις των ευρωπαϊκών πολιτικών τους ομάδων. Φυσικά κατώτερο των περιστάσεων αποδεικνύεται και το ΚΚΕ, αναιρώντας την ίδια του την ιστορία και μάλιστα την πιο δύσκολη και οδυνηρή της φάση.

Ο λόγος που η συνοχή κομμάτων καθίσταται εύθραυστη είναι «το δυσυπόστατο των πολιτικών τους επιλογών και των ενδεχόμενων συμμαχιών, κάτι που αφορά περισσότερο το ΚΙΝΑΛΛ ... που είναι σαφέστατα υπέρ της συμμαχίας με την Δεξιά, την ΝΔ. Και οι επιλογές στη Βουλή και το ύφος τους δείχνει μία σύγκλιση, είναι φυσικό σε αυτή την γραμμή να δυσφορεί πάρα πολύς κόσμος, κεντρικά ή μεσαία στελέχη και ψηφοφόροι». Τέτοια ζητήματα ταλανίζουν όλη την ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία, ευτυχώς δημιουργούνται κινήσεις προς πιο αυθεντικές επιλογές, με συμμαχία με την ριζοσπαστική Αριστερά και τους Πράσινους, για να διαμορφωθεί ένας συσχετισμός που να δίνει απαντήσεις στο εθνικό και το ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου ο κίνδυνος μίας ακροδεξιάς απειλής και συντηρητικής αναδίπλωσης είναι πιο εμφανής από ποτέ. Εξάλλου, για τις απειλές που δέχονται βουλευτές ενόψει της ψηφοφορίας για την Συμφωνία των Πρεσπών, ο κ. Παπαδόπουλος σημείωσε ότι «όταν οι ομιλίες, οι ανακοινώσεις της αντιπολίτευσης είναι εμπρηστικές, πυροδοτούν και συμπεριφορές στα όρια της παραβατικότητας. Υπάρχουν ατομικές περιπτώσεις, υπάρχουν γκανγκστερικού τύπου ενέργειες, αλλά τις ευθύνες να τις αναζητήσουμε σε εκείνους κι εκείνες που πυροδοτούν το κλίμα και υποθάλπτουν ή και ενθαρρύνουν τέτοιου τύπου ενέργειες. Είναι σαφέστατη η πολιτική ευθύνη σε αυτές τις ατομικές ενέργειες».

Εκτιμώ ότι έχουμε [την στήριξη των πολιτών]. Για δύο κύριους λόγους: 1. Τηρήσαμε την κορυφαία δέσμευση που αναλάβαμε απέναντι στον ελληνικό λαό το 2015 να βγάλουμε τη χώρα από τα μνημόνια με την κοινωνία όρθια, στηρίζοντας δηλαδή τους πλέον αδύναμους. Την κάναμε πράξη. 2. Ανατάξαμε την ελληνική οικονομία ενισχύοντας έμπρακτα τον κόσμο της εργασίας. Μετά την έξοδο από τα μνημόνια, χρέος μας είναι να προχωρήσουμε περισσότερο εντατικά σε μέτρα βελτίωσης της καθημερινότητας και ενίσχυσης του εισοδήματος της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας. Και αυτό το κάνουμε ήδη πράξη υλοποιώντας τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Ανταποκρινόμενοι σε αυτό το χρέος ενισχύουμε το εισόδημα των εργαζομένων, ενδυναμώνουμε το κοινωνικό κράτος, και πλέον είμαστε σε θέση να ανακουφίζουμε όχι μόνο τους πιο αδύναμους αλλά και τα μεσαία κοινωνικά στρώματα με μέτρα όπως αυτά που σας ανέφερα πιο πάνω, της μείωσης των εισφορών και της ρύθμισης των χρεών που δημιουργήθηκαν στην κρίση. Θεωρώ ότι όσο περισσότερα αποτελέσματα φέρνουμε στην προσπάθειά μας αυτή τόσο θα ενδυναμώνουμε τους δεσμούς μας με τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία.

H ΝΔ και ο κ. Μητσοτάκης βρίσκονται σε αμηχανία. Προσπαθεί ο κ. Μητσοτάκης με διάφορους χαρακτηρισμούς να ξεφύγει από την ουσία. Τα κρίσιμα ζητήματα που έχουμε μπροστά μας είναι η Συμφωνία των Πρεσπών, η Συνταγματική Αναθεώρηση και τα νέα θετικά μέτρα για την κοινωνική πλειοψηφία που θα έρθουν για συζήτηση στη Βουλή τις επόμενες ημέρες. Σε αυτά ο κ. Μητσοτάκης δεν έχει να πει τίποτε απολύτως.

Είχαμε πει κάτι εξαρχής: να βγούμε από τα μνημόνια με την κοινωνία όρθια. Δεν ήταν εύκολο. Ματώσαμε ως χώρα, ως οικονομία, ως πολίτες. Οι προκλήσεις της επόμενης ημέρας είναι διαφορετικές, τα καθήκοντα είναι καινούργια: πρέπει να καλλιεργήσουμε τα αντισώματα ενάντια σε κοινωνικές στάσεις που κυριάρχησαν στο παρελθόν και ιδιαιτέρως από το 1990 και μετά. Μεγάλο μέρος της κοινωνίας εξακολουθεί να ονειρεύεται τον εύκολο και γρήγορο πλουτισμό, προτάσσει την ατομική επιτυχία έναντι της κοινωνικής προόδου, είναι συντηρητικό και μη ανεκτικό απέναντι στην διαφορετικότητα, είναι επιρρεπές σε δογματισμούς και στερεότυπα. Ως Αριστερά, πρέπει όλα αυτά να τα αμφισβητήσουμε, ιδιαιτέρως στο χώρο της νεολαίας, που αποτελεί την ελπίδα για το μέλλον. Απέναντι στα σκοτάδια των καιρών, που σηματοδοτούνται από την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, εμείς πρέπει να χτίσουμε γέφυρες προς άλλους δρόμους, προς άλλα ιδανικά. Και για να το πετύχουμε αυτό, για να σχεδιαστεί το νέο αριστερό πρόγραμμα του 21ου αιώνα, να γίνει καθημερινή πράξη, να διορθωθεί στα λάθη του και να σχεδιαστεί ξανά και ξανά, απαιτείται η πλήρης συμμετοχή του συλλογικού διανοούμενου που είναι το κόμμα και οι οργανώσεις του. Δεν υπάρχουν έτοιμες λύσεις για το νέο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, δεν αρκούν κάποια σπουδαία μυαλά και προσωπικότητες που έχουμε την τύχη να μετράμε στις γραμμές μας. Χρειαζόμαστε μια άλλη λειτουργία αν θέλουμε να αντιπαρατεθούμε στην επιχειρούμενη δεξιά παλινόρθωση, αν θέλουμε να εκμεταλλευτούμε τις ρωγμές και τις αντιφάσεις του καπιταλισμού. Και, βεβαίως, χρειαζόμαστε και άλλες διεθνείς συμμαχίες, άλλες απαντήσεις στις προκλήσεις της ευρωπαϊκής συνεργασίας – γι΄ αυτό είναι καθοριστικής σημασίας οι ευρωεκλογές του Μαΐου. Είναι ανόητο να πιστεύουμε πως ο ΣΥΡΙΖΑ μόνος του, σε μια γωνιά της Ευρώπης, θα μπορέσει να τα βγάλει πέρα χωρίς την παρουσία και άλλων αριστερών δυνάμεων.

Όπως έλεγε ο Martin Luther King, είναι απορίας άξιον γιατί όταν δίνεται κάτι σε φτωχό είναι παροχή, ενώ όταν δίνεται κάτι στους πλούσιους είναι επιδότηση. Βλέπετε, ακόμη και η ορολογία της κοινωνικής πολιτικής δεν είναι ουδέτερη. Για εμάς παροχολογία είναι να υπόσχεσαι βοήθεια σε κοινωνικές ομάδες και να μην την υλοποιείς, ή να δίνεις την ίδια υπόσχεση χωρίς όμως να πεις πώς θα χρηματοδοτηθεί ή τι άλλο θα κοπεί και άρα ποια άλλη ομάδα θα ζημιωθεί. (...) Στα 4 χρόνια της γεμάτης ιδεοληψίες διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ πήραμε την Ελλάδα από το χείλος της καταστροφής και της χρεοκοπίας και την επαναφέραμε σε σταθερή και ενισχυόμενη ανάπτυξη, μειώσαμε την ανεργία και ενισχύσαμε το κοινωνικό κράτος, ενώ ταυτόχρονα χτίσαμε ένα μαξιλάρι ασφαλείας που θα παίξει καταλυτικό ρόλο στη διασφάλιση σταθερής πρόσβασης στις αγορές. Πριν από την περίοδο ΣΥΡΙΖΑ που, προφανώς, η χώρα κυβερνιόταν από ορθολογικούς και ελεύθερους από ιδεοληψίες πολιτικούς, η χώρα είχε χάσει το 25% του ΑΕΠ, η ανεργία είχε φτάσει στο 27%, το κοινωνικό κράτος ήταν σε καθεστώς διάλυσης και τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας μηδενικά. Και αυτό χωρίς να σχολιάσω την ορθολογική και χωρίς ιδεοληψίες διακυβέρνηση ολόκληρης της περιόδου μετά τη μεταπολίτευση που μας έβαλε στα μνημόνια το 2010. Ας μην ξεχνάμε ότι όλοι κρινόμαστε από τις πολιτικές μας και κυρίως από τα αποτελέσματα αυτών. Για εμάς ανάπτυξη με λιτότητα και εξαθλιωμένους τους εργαζομένους δεν υπάρχει. Η βιωσιμότητα της ανάπτυξης είναι το μεγάλο στοίχημα. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο εκπονήσαμε την αναπτυξιακή μας στρατηγική, η οποία έχει συγκεκριμένα μέτρα και προχωρήσαμε ήδη στη νομοθέτηση των πρώτων εξ αυτών. Με βάση αυτά αλλά και τα όσα έχω αναφέρει παραπάνω για τα «κόκκινα» δάνεια, για το κοινωνικό κράτος και για το φορολογικό σύστημα, πιστεύω ότι η διατήρηση και η επιτάχυνση της ανάπτυξης είναι εφικτός στόχος.

Μετά από τρία χρόνια λειτουργίας του γραφείου πρωθυπουργού την απάντηση την έχουν δώσει δήμαρχοι και περιφερειάρχες. Έγιναν παρεμβάσεις που έχουν αλλάξει ριζικά την εικόνα της Βόρειας Ελλάδας.

Η Αθήνα είναι η πόλη στην οποία έχω γεννηθεί, σπουδάσει, αποκτήσει την πολιτική μου ταυτότητα. Οι γειτονιές είναι πιο ασφαλείς χωρίς τη δράση των νεοναζί και της Χρυσής Αυγής. Οι γειτονιές είναι πιο ασφαλείς με ηλεκτροφωτισμό, δυναμικούς κατοίκους και σφύζουσα εμπορική δραστηριότητα. (...) Αισθάνομαι περήφανος που πέρασα από την Επιθεώρηση Εργασίας. Είναι μια υπηρεσία με καταπληκτικούς ανθρώπους. (...) Σχεδιάσαμε [στο υπουργείο Εργασίας] για πρώτη φορά προγράμματα για 26.000 νέους επιστήμονες. Ήδη 11.500 εργάζονται σε προγράμματα και δράσεις με συγκεκριμένες στοχεύσεις. Η ομάδα θα ολοκληρώσει το σχέδιο τον ερχόμενο Οκτώβριο. (...) Ικανοποιητικό αποτέλεσμα για εμάς θα είναι όποιο μας δώσει τη δυνατότητα να αισθανόμαστε ότι υπηρετούμε την πόλη. Δεν μπαίνουμε σε μια μάχη για την κεντρική σκηνή, αλλά σε μια μάχη για τις γειτονιές, στις οποίες έχουμε περάσει τη ζωή μας και την συνεχίζουμε...