Συνεντεύξεις

13
02

Σχέσεις δύσκολα διαχειρίσιμες

Την Τουρκία ως Δούρειο Ίππο για να διεισδύσει στον μουσουλμανικό κόσμο θέλει να χρησιμοποιεί η Ρωσία, με αποτέλεσμα να δίνει περιθώρια και να καλύπτει ένα ισχυρό και σημαντικό μέλος του ΝΑΤΟ όταν αυτό ασκεί εθνική πολιτική σε θέματα της Μέσης Ανατολής. Από τη δική του πλευρά το καθεστώς Ερντογάν βαδίζει στην κόψη του ξυραφιού κάθε φορά που κάνει το οποιοδήποτε βήμα στην εξωτερική πολιτική. Στόχος του δεν είναι μόνο να ενισχύει συνεχώς την παρουσία του στην περιοχή και να γίνει ο πόλος συσπείρωσης του μουσουλμανικού κόσμου, για να διαπραγματεύεται αυτό το όπλο με φίλους και συμμάχους αλλά να σταθεροποιηθεί στο εσωτερικό της Τουρκίας η κυβέρνηση που λόγω της οικονομικής κατάστασης της χώρας χάνει συνεχώς έδαφος. Στον βωμό των ρωσοτουρκικών σχέσεων και οι δύο πλευρές έχουν κάνει σημαντικές υποχωρήσεις σε σημείο που πολιτικοί παρατηρητές να τις χαρακτηρίζουν «αντιφατικές».
Περισσότερα »
13
02

Θεανώ Φωτίου: Η Χρυσή Αυγή και οι πολιτικοί λόγοι της κατάρρευσής της

Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ εκλέγεται, το 2015, ο πρώτος νόμος που ψηφίζει αφορά την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης: Με κάρτα αλληλεγγύης για τρόφιμα, με επανασύνδεση του ρεύματος σε 100.000 νοικοκυριά, με 300 δωρεάν kwh το μήνα και με επιδότηση ενοικίου. Η κάρτα αλληλεγγύης καταργεί τις εξευτελιστικές σακούλες. Τα σχολικά γεύματα ξεκινούν στο Πέραμα. Πολύ σύντομα 2,5 εκατομμύρια ανασφάλιστοι έχουν δωρεάν πρόσβαση σε νοσοκομεία και φάρμακα. 650.000 άτομα που βιώνουν την ακραία φτώχεια εντάσσονται για πρώτη φορά στο δίχτυ προστασίας που δημιουργεί το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ). Η ανεργία μειώνεται στο 17% και η ανάπτυξη, αναιμική μεν αλλά υπαρκτή, επιστρέφει. Παράλληλα η ενίσχυση με 3,5 δις από 789 εκατομμύρια του προνοιακού κράτους και η ψηφιακή του λειτουργία δίνουν αξιοπρέπεια στον πολίτη και τη σιγουριά ότι το κράτος τον φροντίζει χωρίς να δημιουργεί πελατειακές σχέσεις. Αυτά όλα δημιουργούν μία νέα πραγματικότητα στο υλικό πεδίο που παύει να τρέφει τη Χρυσή Αυγή
Περισσότερα »
13
02

Η αυτοκρατορία εδώ και είκοσι χρόνια

Η κίνηση από την τάξη στο πλήθος απηχεί, εν μέρει, τη γενική αναγνώριση ότι τις τελευταίες πολλές δεκαετίες η εργατική τάξη πρέπει να κατανοείται με όρους πολλαπλότητας, τόσο μέσα όσο και έξω από την επικράτειά της. Πρόκειται για μια μετατόπιση που ανταποκρίνεται στην εκκένωση των ισχυρισμών για τη δυνατότητα αντιπροσώπευσης της εργατικής τάξης από τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα και τους συνδικαλιστικούς θεσμούς. Βεβαίως η εργατική τάξη ως εμπειρική διαμόρφωση ποτέ δεν έπαψε να υπάρχει. Όμως αφότου η εσωτερική της σύνθεση άλλαξε λόγω της ύπαρξης των νέων μορφών εργασίας, των νέων εργασιακών συνθηκών και των νέων μισθολογικών σχέσεων, απαιτούνται νέες έρευνες της ταξικής σύνθεσης. Πιο συγκεκριμένα, αυτές πρέπει να διερευνήσουν τις δυνάμεις της κοινωνικής συνεργασίας και του κοινού, οι οποίες, όπως έχουμε πει, αποκτούν σήμερα ολοένα και πιο κεντρική σημασία στην καπιταλιστική κοινωνία. Επιπροσθέτως, οι διαφορές ανάμεσα στους εργαζόμενους πληθυσμούς, οι οποίες υπήρχαν ανέκαθεν, τώρα πια αρνούνται, σε αυξανόμενο βαθμό, μια ενιαία αντιπροσώπευση. Οι διαφορές ανάμεσα στους τομείς της εργασίας -για παράδειγμα, οι διαφορές ανάμεσα σε μισθωτή και μη μισθωτή εργασία, ανάμεσα σε σταθερή και προσωρινή απασχόληση, ανάμεσα σε εργάτες με χαρτιά και σε εργάτες χωρίς χαρτιά- μαζί με τις διαφορές που αφορούν το φύλο, τη φυλή και την εθνικότητα (που σε κάποιο βαθμό έχουν να κάνουν και με τις διαφορές σε σχέση με το εργατικό στάτους), χρειάζεται όλες τους να εκφραστούν. Σε αυτό το σημείο, κάθε έρευνα της ταξικής σύνθεσης και κάθε εκπόνηση ταξικών πολιτικών σχεδίων πρέπει να εντάσσονται πλήρως σε μια διατομεακή ανάλυση. Αυτό δεν είναι τάξη μπορεί να πει κανείς, αν με την «τάξη» εννοεί ένα υποκείμενο που είναι εσωτερικά ενιαίο ή μπορεί να αντιπροσωπευθεί ως ένα ενιαίο σύνολο· είναι πλήθος, μια μη αναγώγιμη πολλαπλότητα.
Περισσότερα »
12
02

Γαβριήλ Σακελλαρίδης: Παραμύθια με κακό τέλος στα νησιά του Αιγαίου

H περίφημη πολιτική των επιστροφών αποδεικνύεται ένα εύκολο ρητορικό σχήμα που δείχνει να αγνοεί στοιχειώδεις πραγματικότητες. Με βάση την απαράδεκτη κοινή δήλωση Τουρκίας-Ε.Ε., μόνο Σύροι μπορούν να επιστρέφουν στην Τουρκία και αυτοί όχι με εύκολες διαδικασίες. Ομως, πλέον, η σύνθεση των προσφυγικών αφίξεων έχει μεταβληθεί σημαντικά, με τη μεγάλη τους πλειοψηφία να είναι Αφγανοί, Ιρακινοί, Ιρανοί και Παλαιστίνιοι, που δεν μπορούν να επιστραφούν με βάση τη δήλωση. Η αριθμητική των επιστροφών τους τελευταίους μήνες δείχνει και τη ματαιότητα αυτής της πολιτικής. Η ματαιότητα αυτής της πολιτικής από τη μία οδηγεί στον εξευτελισμό και την καταρράκωση οποιασδήποτε έννοιας ανθρώπινης αξιοπρέπειας για όσους/ες αιτούνται άσυλο και από την άλλη οξύνει τις εντάσεις με τις τοπικές κοινωνίες. Ο εμπρηστικός δημόσιος λόγος, η προσπάθεια απόκρυψης των κυβερνητικών ευθυνών πίσω από την κατασκευή ενόχων στο πρόσωπο των αλληλέγγυων και η λογική του Πόντιου Πιλάτου οδηγεί σε συνθήκες κοινωνικού αυτοματισμού, όπως πρόσφατα είδαμε στη Λέσβο με απρόβλεπτες προεκτάσεις. Χωρίς θεσμοθέτηση ενός υποχρεωτικού μηχανισμού καταμερισμού της ευθύνης μεταξύ όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε., χωρίς άμεση μεταφορά των ανθρώπων αυτών στην ενδοχώρα και χωρίς τον σχεδιασμό μίας πολιτικής ένταξης στην Ελλάδα, το μέλλον φαντάζει ακόμα πιο δυσοίωνο.
Περισσότερα »
11
02

Η κυβέρνηση σε ναρκοθετημένη διαδρομή

Το κρίσιμο εμπόδιο, που συναντά σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ, είναι ότι η συσπείρωση που πέτυχε προεκλογικά όπως και η ενότητα στην ηγετική της ομάδα, ήταν επίπλαστες. Αυτό σήμερα προκύπτει γενικά ή κυρίως σε ζητήματα κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής. Εκεί οι διαφορές μπορεί να «μαζεύονται», πολύ περισσότερο που ο νεοφιλελευθερισμός είναι αποδεκτός ως οδηγός σ’ ολόκληρη την ηγεσία. Προκύπτει, ως ιδεολογική διαφορά, σε ζητήματα του ταυτοτικού πυρήνα αυτού του κόμματος ή σωστότερα της ευρύτερης συσπείρωσης που επιτεύχθηκε και πέτυχε αυτό το 40%.
Περισσότερα »
11
02

Για τα λεφτά ενός κατώτατου μισθού

Βρισκόμαστε μπροστά στην εξέλιξη μιας επίθεσης κατά του εισοδήματος της μισθωτής εργασίας, η οποία έχει ήδη αποτελέσματα, που καταγράφηκαν με τη μειωμένη κίνηση της αγοράς καταναλωτικών αγαθών στα τέλη του 2019 και προαναγγέλλονται και για το 2020, για το οποίο προβλέπεται μειωμένη συμμετοχή της κατανάλωσης στο ΑΕΠ, πράγμα ανησυχητικό για την προοπτική της αύξησής του. Η επίθεση αυτή δεν στρέφεται μόνο εναντίον των μισθωτών, στρέφεται εναντίον της αναπτυξιακής προοπτικής, στην ενίσχυση της οποίας σημαντικό ρόλο παίζει η τόνωση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών, από την οποία περιμένουν να έχουν θετικά αποτελέσματα τόσο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, όσο και τα δημόσια έσοδα. Η κατάθεση, λοιπόν, της πρότασης νόμου για την κατώτατη αμοιβή από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης μόνο «παιχνίδι εντυπώσεων» δεν είναι. Μαζί με την κατάθεση ερώτησης στη Βουλή για την «ώρα του πρωθυπουργού» με θέμα τα εργασιακά (την οποία ο κ. Μητσοτάκης αναγκάζεται να τη μετατρέψει σε συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών) αποτελεί μια σημαντική πολιτική πρωτοβουλία, με στόχο να ανακοπεί αυτή η επίθεση της κυβέρνησης και να υποχρεωθεί η τελευταία να ανακρούσει πρύμνα. Δεν αποσκοπεί, δηλαδή, μόνο στο να αποκομίσει πολιτικά οφέλη από την άσκηση σκληρής αντιπολίτευσης. Προσδοκά βάσιμα να έχει και άμεσα θετικά αποτελέσματα για τις λαϊκές τάξεις, αναγκάζοντας την κυβέρνηση σε οπισθοχώρηση. Επιχειρεί, με άλλα λόγια, να παράγει άμεσα πολιτικά αποτελέσματα, αισθητά από τις λαϊκές τάξεις, αν και δεν ασκεί κυβερνητική εξουσία.
Περισσότερα »
11
02

Σάρα Λέοναρντ: Ο Σάντερς διεξάγει την πιο ριζοσπαστική εκστρατεία τα τελευταία τριάντα χρόνια

Υπάρχει μεγάλη συζήτηση για το αν ο Σάντερς μπορεί να νικήσει τον Τραμπ, και αν έχουμε μάθει κάτι από τις τελευταίες εκλογές είναι ότι οι δημοσκοπήσεις και οι ειδήμονες δεν μπορούν να μας πουν πολλά. Είναι σαφές ότι «η δυνατότητα επιλογής» δεν είναι αυτό που νομίζουμε ότι είναι. Ο Σάντερς, με οποιοδήποτε μέτρο έχουμε, μπορεί απολύτως να νικήσει τον Τραμπ. Ανταγωνίζεται μαζί του μεταξύ των ψηφοφόρων της εργατικής τάξης και των γυναικών της μικρομεσαίας τάξης. Και ίσως το πιο σημαντικό, είναι ότι εμπνέει για μια παθιασμένη στήριξη που θα μπορούσε να ενισχύσει την προσέλευση σε κρίσιμες πολιτείες, όπως το Μίσιγκαν, το Ουισκόνσιν, και το Οχάιο. Όπως έχουμε δει σε διάφορες χώρες, από την Ελλάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο και το 2016 στις ΗΠΑ, η οικονομική κρίση μπορεί να οδηγήσει σε κυβερνήσεις, δεξιές και αριστερές, που κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει πριν από μια δεκαετία. Από αυτή την άποψη, το αμερικανικό πολιτικό τοπίο του 2020 δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει, και η νίκη του Σάντερς δεν πρέπει να θεωρείται ουτοπική. Διαφορετικά, όπως και στην Ελλάδα, αν παρεμποδιστεί η αριστερά θα υποστούμε μια όλο και πιο τρομακτική κυριαρχία της δεξιάς, με τους κεντρώους συντηρητικούς να παραχωρούν τον έλεγχο σε μια νέα, ρατσιστική, εθνικιστική, και ευθυγραμμισμένη με το κεφάλαιο, δεξιά. Μιλώντας για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να κυβερνήσει ο Σάντερς, οι αμερικανοί ακτιβιστές πρέπει να εξετάσουν την εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, όπου μια νέα αριστερή συμμαχία ήρθε στην κυβέρνηση χωρίς στήριξη από το κατεστημένο και χωρίς κυβερνητική εμπειρία, αντιμέτωπη με την πλήρη δύναμη του διεθνούς κεφαλαίου. Δεδομένου ότι οι κυβερνητικές εξουσίες ενός αμερικανικού προέδρου έχουν πολύ λιγότερους περιορισμούς από αυτούς που είχε ο Αλέξης Τσίπρας, που περιορίζονταν από το χρέος και από την τρόικα, τώρα είναι η στιγμή να σκεφτούμε στρατηγικά για το πως μπορούμε να κυβερνήσουμε με έναν τρόπο που θα φέρνει την ουτοπία πιο κοντά στο σήμερα.
Περισσότερα »
10
02

Κόμμα αριστερό, ριζοσπαστικό και δημοκρατικό

Η διεύρυνση είναι αναγκαία, αν το κόμμα μας θέλει να έχει κοινωνική γείωση στην τοπική αυτοδιοίκηση, σε συνδικάτα, σε πολιτιστικούς συλλόγους, παντού. Οι κεντρώες λύσεις δεν δημιουργούν πια πλειοψηφικά ρεύματα στις δυτικές κοινωνίες, δεν απαντούν στα προβλήματα και στις ανάγκες ούτε των λαϊκών στρωμάτων, ούτε των μεσαίων. Άρα, η ριζοσπαστικοποίηση είναι αυτή που θα δώσει αέρα στο διευρυμένο ΣΥΡΙΖΑ στη νέα εποχή. Χρειαζόμαστε κόμμα με ταυτότητα, πρόγραμμα, κινηματική δράση, που με αυτή τη βάση θα επιδιώξει συμμαχίες στο κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Έχουμε έλλειμμα ιδεολογίας σε διάφορους τομείς, από το προσφυγικό μέχρι την αποτελεσματικότητα των συλλογικών λύσεων. Και για αυτό πρέπει να υπάρξει κεντρική μέριμνα σε όλα τα επίπεδα: από την κεντρική μας αντιπολιτευτική πολιτική, μέχρι την τοπική μας παρέμβαση στο τοπικό επίπεδο, είτε είναι κινηματική, είτε στην τοπική αυτοδιοίκηση, είτε σε ένα πολιτιστικό σύλλογο, είτε στα καφενεία του χωριού.
Περισσότερα »
09
02

Πάνος Σκουρλέτης: Η απλή αναλογική θέτει ερωτήματα και προκλήσεις προς όλους

Ο προβληματισμός ποτέ δεν είναι κακός, όταν γίνεται μέσα σε ένα πλαίσιο δημοκρατικών διαδικασιών και σεβασμού των αντίθετων απόψεων κι όταν όλοι φροντίζουμε με βάση τις κατατεθειμένες  απόψεις  να αναζητούμε τη σύνθεση. Αυτή για μας είναι η έννοια της δημοκρατίας και του διαλόγου.
Περισσότερα »
07
02

Ακρίτας Καϊδατζής: Ασφαλιστικό – Παρεμβάσεις περιορισμένης εμβέλειας, με σαφές ταξικό πρόσημο

Πανευρωπαϊκά και παγκοσμίως, αποδυναμώνεται ο κόσμος της εργασίας. Γι’ αυτό έχει ενισχυθεί η νεοφιλελεύθερη αντίληψη υπέρ του κεφαλαιοποιητικού συστήματος και η απαξίωση του αναδιανεμητικού που γνωρίζαμε ως τώρα. Βεβαίως όλα τα ασφαλιστικά συστήματα είναι ένα κράμα αναδιανομής και κεφαλαιοποίησης. Ποικίλει το ποσοστό, το μείγμα. Το ζητούμενο είναι να βρεθούν εναλλακτικοί πόροι που να ενισχύουν την αναδιανομή, το στοιχείο της αλληλεγγύης ή, αν θέλετε, το κοινωνικό στοιχείο στην κοινωνική ασφάλιση. Ακριβώς επειδή, λόγω της κρίσης που περάσαμε, σε μας το πρόβλημα είναι πιο έντονο από αλλού, νομίζω ότι οφείλουμε να είμαστε τολμηροί, να πρωτοπορήσουμε, να τολμήσουμε να εισάγουμε καινοτόμες ιδέες.
Περισσότερα »