Συνεντεύξεις

Καθόλου χαμηλός δεν είναι ο αριθμός των ημερήσιων κρουσμάτων. Σας θυμίζω το «η Aττική δεν πάει καθόλου καλά» του κ. Τσιόδρα. Και πώς, αλήθεια, να πάει καλά όταν η κ. Κεραμέως άνοιξε τα σχολεία χωρίς καμία εγγύηση ασφάλειας, με περισσότερους μαθητές σε κάθε τάξη, λιγότερους δασκάλους και καθηγητές και καμία απολύτως προετοιμασία; Πώς να πάει καλά όταν καθημερινά παρακολουθούμε αδιανόητες προσβλητικές εικόνες στα μέσα μαζικής μεταφοράς λόγω της μείωσης των δρομολογίων; Πώς να πάει καλά όταν στο ΕΣΥ δουλεύουν αυτή τη στιγμή πέντε χιλιάδες γιατροί και νοσηλευτές σε σχέση με πέρσι και όταν η δημόσια δαπάνη για τα νοσοκομεία μειώθηκε το 2020, εν μέσω πανδημίας, σε σχέση με το 2019. Η κυβέρνηση έχει χάσει πλήρως τον έλεγχο της διαχείρισης της πανδημίας και αυτό είναι πανθομολογούμενο. Τώρα, σε σχέση με τα ιδιωτικά συμφέροντα, είναι δεδομένο πια πως αξιοποιώντας την κρίση ως ευκαιρία η κυβέρνηση έχει αποδυθεί σε ένα όργιο απευθείας αναθέσεων σε εταιρείες που ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια, δίνει χρήματα στις ιδιωτικές κλινικές αντί να ενισχύσει το ΕΣΥ, ενώ τα σκάνδαλα πληθαίνουν διαρκώς: από το «σκόιλ ελικίκου», στο φιάσκο με τις μάσκες και στις λίστες Πέτσα, η κυβέρνηση αυτή αποδεικνύεται πρωταθλήτρια στη διαφθορά και στην αδιαφάνεια. Και όλα αυτά χωρίς να αναφερθούμε καθόλου στην οικονομία: στη στρατηγική, δηλαδή, της πλήρους απορρύθμισης της αγοράς εργασίας, της οριζόντιας μείωσης μισθών, του κανιβαλισμού μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, της ιδιωτικοποίησης του επικουρικού πυλώνα της κοινωνικής ασφάλισης, με μόνο στόχο μια συνολική αναδιάρθρωση προς όφελος των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων και ομίλων.

Τα αιτήματα [των μαθητών] ταυτίζονται με τη γνώμη των ειδικών και τη φωνή τη λογικής. Όπως αποκαλύπτεται, η γνωστή επιτροπή ειδικών είχε θέσει από την Άνοιξη το ζήτημα της αραίωσης των τάξεων. Εμείς, ως ΣΥΡΙΖΑ, την ίδια περίοδο ζητούσαμε επίσης περισσότερες αίθουσες και εκπαιδευτικούς. Η κυβέρνηση, εν μέσω έξαρσης της πανδημίας άνοιξε τα σχολεία όπως έκλεισαν, με τις γνωστές μάσκες και το παγουρίνο… Κι ακόμα χειρότερα, ψήφισαν αύξηση του αριθμού των μαθητών δημοτικού ανά τάξη! Περίμεναν στα σοβαρά ότι δεν θα υπήρχαν αντιδράσεις; Αν ναι, πρόκειται για μεγάλη πολιτική αφέλεια. Αν χαθούν ώρες, δεν θα είναι πρωτίστως λόγω των κινητοποιήσεων. Θα είναι από το αυξημένο υγειονομικό ρίσκο, από τα οργανικά κενά και από τις αχρείαστες απειλές κατά των μαθητών, που ρίχνουν λάδι στη φωτιά. Ανοιχτά τα θέλουμε τα σχολεία. Μια δεύτερη χρονιά με κλειστά σχολεία, φοβάμαι ότι θα έχει επιπτώσεις στα παιδιά. Για αυτό είναι μεγάλες οι ευθύνες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου που δεν προσπάθησε. Είδατε τον τρόπο που σκέφτονται. Για το μείζον ζήτημα της αραίωσης των τάξεων, η υπουργός είπε πρώτα το αμίμητο «ο μέσος όρος είναι 15 μαθητές», διαπίστωση που νομίζω έχει πλέον κερδίσει θέση στην ιστορία. Μετά ότι ήταν αδύνατο να βρεθούν αρκετές αίθουσες. Θαρρείς κι εμείς λέγαμε... να σπάσουν όλα τα τμήματα. Να ξεκινήσουν, είπαμε, από τα πυκνότερα, των 25 και πάνω μαθητών, και να δουν πόσα θα μπορέσουν να «σπάσουν» αξιοποιώντας διαθέσιμες αίθουσες, που υπάρχουν πολλές. Ας μην το κατάφερναν στο σύνολό τους, ας έσπαγαν τα μισά. Ας προγραμμάτιζαν εναλλασσόμενες βάρδιες, με μικρότερης διάρκειας ακαδημαϊκή ώρα. Το θέμα είναι ότι δεν προσπάθησαν καθόλου. Δημόσιες σχέσεις έκαναν όλο το καλοκαίρι, μοιράζοντας εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ των φορολογούμενων. Και τώρα, με την απογείωση των κρουσμάτων κατάντησαν -κατάντια είναι- να λένε ότι μόλις… το 3% των τάξεων έχουν από 26-30 μαθητές! Μα δεν ντρέπονται; Τι είναι οι 45.000 μαθητές αυτών των τμημάτων, καμιά στατιστική ασημαντότητα; Κι εφόσον είναι μόνο το 3%, γιατί δεν μπόρεσαν να σπάσουν έστω αυτό το μικρό ποσοστό; Πόση ικανότητα χρειαζόταν; Και γιατί φέτος προσλήφθηκαν λιγότεροι αναπληρωτές από πέρσι, ενώ προφανώς χρειάζονται περισσότεροι; Συνιστούν τα παραπάνω, όλα αυτά δηλαδή που δεν έγιναν, φθηνή αντιπολιτευτική τακτική; Ή ήταν κατά τεκμήριο τα καθήκοντα μιας υπεύθυνης κυβέρνησης; Η υπόθεση των τεστ, πού κατατάσσεται; Είναι δυνατό, τη στιγμή που μπαίνουμε στην εποχή των κοινών ιώσεων, να στέλνουμε το γονιό να πληρώσει πανάκριβα σε ιδιώτη για το τεστ του παιδιού του, ώστε να διακριβωθεί αν έχει κορονοϊό ή όχι; Καμιά πια μέριμνα; Όλοι γαλαζοαίματοι νομίζουν ότι είναι, που μπαινοβγαίνουν με τον οδηγό τους στις ιδιωτικές κλινικές; Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επί πέντε έτη, λαμβάνοντας υπόψη όσο το επέτρεπε οικονομικά η μέγγενη των μνημονίων τα αιτήματά μαθητών και εκπαιδευτικών, πέτυχε την ηρεμία στις αίθουσες και τη δημιουργική συνύπαρξη και συνεργασία όλων των παραγόντων που συνθέτουν τη σχολική ζωή. Αυτή είναι η εικόνα σήμερα; Αποβολή σε όσους συμμετέχουν στις καταλήψεις δεν νοείται

Υπάρχει άβυσσος ανάμεσα στη δική μας αντιπολιτευτική στρατηγική και σε αυτήν που ζήσαμε από τη Ν.Δ. Δεν ποντάρουμε στην κοινωνική καταστροφή για να έχουμε μικροπολιτικά οφέλη. Η Ν.Δ. παρακαλούσε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να επιβάλουν σκληρή λιτότητα στον ελληνικό λαό για να τιμωρήσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς αντίθετα αγωνιζόμαστε για μια Ευρώπη που θα αφήσει πίσω της τη λιτότητα και θα δώσει εργαλεία για δημόσιες πολιτικές. Το πρόγραμμα που καταθέτουμε συγκροτείται από προτάσεις άμεσα εφαρμόσιμες με στόχο τη στήριξη της κοινωνικής πλειοψηφίας. Οι προσλήψεις σε Υγεία και Παιδεία, η στήριξη της εργασίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι ένα άμεσο πρόγραμμα αγώνα για να αντιμετωπίσουμε την κοινωνική χρεοκοπία που η κυβέρνηση φέρνει. (...)Την περίοδο 2010-2014 δεν ήταν αυτονόητο ότι η κατεύθυνση της λαϊκής δυσαρέσκειας θα πάρει ένα δημοκρατικό και αριστερό πρόσημο. Υπήρξαν και ανταγωνιστικές προσπάθειες όπως αυτές αποτυπώθηκαν στην επιθυμία για μια «σοβαρή Χρυσή Αυγή». Προφανώς προσδοκούμε μια δικαστική απόφαση που θα βάζει τέλος στη λειτουργία της συγκεκριμένης εγκληματικής οργάνωσης, αλλά θα είναι μεγάλο λάθος μας να θεωρήσουμε ότι αυτή η μάχη θα κριθεί μόνο στη δικαστική αίθουσα. Οι αντιφάσεις και τα αδιέξοδα που γέννησε η γραμμή της Ν.Δ. είτε στο ζήτημα της Συμφωνίας των Πρεσπών είτε στο προσφυγικό μπορούν εύκολα να τροφοδοτήσουν ακροδεξιές ή αντιπολιτικές κινήσεις. Ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο η δουλειά της Αριστεράς σήμερα δεν είναι απλά να απαντάει στη Ν.Δ., αλλά να αναδείξει την εναλλακτική και να την παλέψει μέσα στην κοινωνία. Χρειαζόμαστε μια Αριστερά που θα μπορεί να σκεφτεί πέρα από την ήττα. Να κερδίσουμε τον καθημερινό αγώνα για την αλληλεγγύη απέναντι στο σκοτάδι που φαίνεται να πυκνώνει. Να μην επιτρέψουμε στην κυβερνητική μας θητεία, με τα σωστά και τα λάθη της, να ορίσει στενά τον πολιτικό μας ορίζοντα. Μόνο κερδισμένοι μπορούμε να βγούμε από μια ειλικρινή αυτοκριτική. Η κοινωνία απαιτεί, δικαίως, από τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία περισσότερα. Γιατί η κοινωνία απαιτεί ασφάλεια στη ζωή και την εργασία, δικαιοσύνη στην καθημερινότητα, μεγάλες τομές και ριζοσπαστικές αποφάσεις.

Η δίκη είχε καταλυτικές συνέπειες για την ίδια τη Χ.Α. Κάτω από την πίεσή της, τη γενικευμένη κοινωνική κατακραυγή αλλά και τη δράση του αντιφασιστικού κινήματος, η οργάνωση αυτή δεν είχε πια οξυγόνο για να αναπτυχθεί. Η κρίση αυτή επέφερε την τριχοτόμηση και τη δραματική μείωση της απήχησής της. Παρά ταύτα, η σημασία μιας καταδικαστικής απόφασης δεν πρέπει να υποτιμάται, γιατί διαφορετικά η Χ.Α. θα μπορούσε να δραστηριοποιηθεί ξανά, «επανανομιμοποιημένη» πλέον και ενισχυμένη με την κρατική χρηματοδότηση (πάνω από 8 εκατ. ευρώ) που δικαιούται ως κοινοβουλευτικό κόμμα και η οποία, λόγω της δίκης, έχει παρακρατηθεί. Η ετυμηγορία, λοιπόν, εξακολουθεί να είναι κομβικής σημασίας για την εξέλιξη της φασιστικής απειλής στην Ελλάδα και όχι μόνο, ιδιαιτέρως δε για το μοντέλο που λάνσαρε η Χ.Α., το οποίο στο ξεκίνημά του αποδείχτηκε πολύ επιτυχημένο: ένα τύποις κοινοβουλευτικό κόμμα με παραστρατιωτικό βραχίονα. Φυσικά, ακόμα και η αυστηρότερη δικαστική απόφαση δεν θα σημάνει το τέλος του φασιστικού φαινομένου ή του ρατσισμού. Πρόκειται για κάτι ευρύτερο που πρέπει να καταπολεμηθεί με όρους πολιτικούς, ιδεολογικούς και κοινωνικούς. Θα είναι όμως αποφασιστικής σημασίας για το αν θα ξαναδούμε σκηνικά απροκάλυπτης, ωμής βίας και τρομοκρατίας στον δρόμο, όπως αυτά που ζήσαμε τα χρόνια πριν από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. (...) Ο φασισμός είναι ένα πολυπλόκαμο φαινόμενο που εμφανίζεται με πολλές οργανωτικές μορφές. Τρέφεται από συγκεκριμένες ξενοφοβικές και ρατσιστικές πολιτικές, όπως αυτές απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες, θεσμικές πολιτικές και ιδεολογήματα των οποίων επιδιώκει να γίνει το «ακτιβιστικό» σκέλος. Έλκεται επίσης από τις θεωρίες συνωμοσίας. Οπότε θα τον ξαναβρούμε μπροστά μας. Το σημαντικό, όμως, είναι να ακυρωθεί εντελώς το μοντέλο που λάνσαρε η Χ.Α. από το '10 και μετά, το οποίο μάλιστα έγινε αντικείμενο εξαγωγής. Οι φασιστικές κινητοποιήσεις στο Σάρλοτσβιλ των ΗΠΑ το '17 π.χ., που κατέληξαν στη δολοφονία της ακτιβίστριας Χέδερ Χάιερ, είχαν οργανωθεί από ομοϊδεάτες των χρυσαυγιτών που είχαν έρθει στην Ελλάδα και κόπιαραν τη δράση τους. Θα λέγαμε ότι σύσσωμη η διεθνής της ακροδεξιάς «κοιτάζει» προς την Ελλάδα και την απόφαση της 7ης Οκτωβρίου, διότι έχει σημασία αν τέτοιες ενέργειες είναι στις δημοκρατίες μια κόκκινη γραμμή που μπορείς να την ξεπεράσεις ή αν κατάληξή τους είναι η φυλακή (σ.σ. ο δράστης της δολοφονίας στο Σάρλοτσβιλ καταδικάστηκε σε ισόβια).

Ο Λουίς Άρσε, ο επιτυχημένος υπουργός Οικονομίας της κυβέρνησης του Έβο Μοράλες, στα δεκατρία χρόνια ως υπουργός, κατάφερε να φτάσει την οικονομία της Βολιβίας σε επίπεδα ρεκόρ ανάπτυξης, με μέσο όρο 5% εν μέσω της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Αυτό ήταν αποτέλεσμα της εθνικοποίησης του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, της ανάκαμψης των στρατηγικών εταιρειών που ιδιωτικοποιήθηκαν από το νεοφιλελευθερισμό, επίσης της εκβιομηχάνισης, των επενδύσεων σε δρόμους, σχολεία, νοσοκομεία, αθλητισμό και εθνική ολοκλήρωση και της αναδιανομής του πλούτου. Προτείνει την έξοδο από την τρέχουσα κρίση με βάση την ενεργή παρουσία του κράτους στην οικονομία, τις δημόσιες επενδύσεις σε τομείς που δημιουργούν θέσεις εργασίας, την προσωρινή αναστολή του εξωτερικού χρέους και την εκβιομηχάνιση του φυσικού αερίου, του σιδήρου και του λιθίου, των τελευταίων στρατηγικών πόρων μεγάλης διεθνούς σημασίας. Μαζί του είναι ο Νταβίντ Τσοκεουάνκα, που ήταν υπουργός Εξωτερικών του Έβο Μοράλες, και ξεχώρισε για την προώθηση της διπλωματίας των λαών, των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών και της Μητέρας Γης στον ΟΗΕ, και την προοδευτική ολοκλήρωση της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής. Ο Λουίς Άρσε είναι ένας σοσιαλιστής, αριστερός οικονομολόγος, αφοσιωμένος στα λαϊκά κινήματα, υπέρμαχος της κυριαρχίας της χώρας απέναντι στις ιμπεριαλιστικές πολιτικές παρέμβασης, και υποστηρίζεται από στρατηγικές συμμαχίες με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις της Central Obrera Boliviana, τα αγροτικά και αυτόχθονα κινήματα, τις λαϊκές γυναικείες οργανώσεις σε όλη την χώρα, και τους κατοίκους της υπαίθρου και των πόλεων.

Αυτά που συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες με την εν κρυπτώ εφαρμογή της κυβέρνησης στην αυτονόητη εναρμόνιση με τη Συμφωνία των Πρεσπών είναι πρωτοφανή και θίγουν τη διεθνή υπόσταση της χώρας. Είναι προφανέστατο ότι έγινε εν κρυπτώ και παραβύστω μία συνάντηση κορυφαίων υπουργών στη Θεσσαλονίκη για συζήτηση διμερών θεμάτων. Κάτι παρόμοιο δεν έχει ξαναγίνει. Την ίδια ώρα που δεν έρχονται και δεν ξέρουμε αν και πότε θα έρθουν προς κύρωση οι τρεις συμφωνίες με τη Β. Μακεδονία, λόγω των εσωκομματικών προβλημάτων της ΝΔ, η κυβέρνηση με δημόσιο τρόπο σε συνεργασία με τον Δήμαρχο Αθηναίων δέχεται να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τον κ. Γκουαϊδό της Βενεζουέλας, ο οποίος πλέον εγκαταλείπεται και από τους ένθερμους οπαδούς του πέραν του Ατλαντικού και να μιλήσουν για τη Δημοκρατία, αν είναι δυνατόν. Την ίδια ώρα επαναλαμβάνω ακολουθείται ένα «κρυφτούλι» με τη Β. Μακεδονία λόγω των εσωκομματικών προβλημάτων της ΝΔ. Αυτό είναι εντελώς απαράδεκτο. Επίσης να τονίσουμε ότι για τη συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με τον κ. Ζάεφ έγινε κάθε προσπάθεια είτε δια των ΜΜΕ είτε δια της προσωπικής ιστοσελίδας του πρωθυπουργού να περάσει στη σκιερή πλευρά των εξελίξεων. Ενώ είναι σαφές και κοινός τόπος, όπως είπε και η κα. Μπακογιάννη, ότι η Συμφωνία των Πρεσπών προσδίδει μεγάλο πρόσθετο κεφάλαιο στη χώρα για τη σταθεροποίηση στην περιοχή. Θα έπρεπε λοιπόν η ΝΔ να αναλάβει το κόστος της αναπροσαρμογής της στρατηγικής της αφού είναι φανερό ότι σε αυτό το ζήτημα υπήρξε μία σαφής εξαπάτηση του ελληνικού λαού από πλευράς της ηγεσίας της ΝΔ.

[Η αναπλήρωση των ωρών των καταλήψεων] «είναι άλλη μια επιπόλαιη και άστοχη κίνηση του Υπουργείου Παιδείας, που αθροίζεται σε όλα τα προηγούμενα, αυτά που δεν έκανε τους προηγούμενους μήνες. Που δεν προετοιμάστηκε για το άνοιγμα των σχολείων, ενώ ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι θα είμαστε αντιμέτωποι με ένα δεύτερο  κύμα πανδημίας. Λιγότεροι καθηγητές, περισσότεροι μαθητές στις αίθουσες, όχι δωρεάν τεστ για τους καθηγητές και τους μαθητές, την εκπαιδευτική κοινότητα συνολικά. Εγκληματικά λάθη τα οποία τροφοδότησαν μία δικαιολογημένη αγανάκτηση στον μαθητικό κόσμο. Αντί, λοιπόν, τώρα να ανοίξουν ένα διάλογο με τους μαθητές και να τους πουν “βρε παιδιά ελάτε κάτω να δούμε ποιες είναι οι δυνατότητες, τι αφήσαμε κι εμείς και δεν κάναμε όλο το προηγούμενο διάστημα, ελάτε να δούμε τι θα γίνει, πως θα το αντιμετωπίσουμε από κοινού”, μπαίνουν σε μια αντιπαράθεση με τους μαθητές. Και προσπαθούν, για όλα αυτά τα παιδιά που στην πλειοψηφία τους λένε σωστά πράγματα, που τα λένε και οι οικογένειές τους, να πουν ότι είναι κατά της μάσκας...». […] «Δεν καταλαβαίνει η κυβέρνηση ότι αυτό που υποκινεί αυτή τη στιγμή την αναστάτωση στα σχολεία είναι η δική της ανοργανωσιά, οι δικές της αστοχίες και η έλλειψη προγραμματισμού»;

Κόμμα κοινωνικού μετασχηματισμού και όχι κόμμα απλής εναλλαγής στην εξουσία σημαίνει ότι εμείς θέλουμε την κυβέρνηση, αγωνιζόμαστε για την κυβέρνηση και θα ξαναπάρουμε την κυβέρνηση, για να αλλάξουμε την κοινωνία και όχι για να διαχειριστούμε την υπάρχουσα κατάσταση πραγμάτων. Το ίδιο θέλουν ανομολόγητα ή ομολογημένα και οι νεοφιλελεύθεροι. Κάθε μέρα με την πολιτική τους αλλάζουν την κοινωνία. Μειώνουν μισθούς, διαλύουν το κοινωνικό κράτος, διαβρώνουν τους δημοκρατικούς θεσμούς, αλλάζουν τις ιδέες της κοινωνίας για το δημόσιο χώρο, για τα δημόσια αγαθά, αλλάζουν τις κοινωνικές και οικονομικές δομές. Δεν πρέπει να θέλει το ίδιο και η Αριστερά, αλλά προς την αντίθετη κατεύθυνση; Να επιχειρήσει να αλλάξει την κοινωνία διά της πολιτικής; Τι θα έπρεπε δηλαδή να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ; Να διαχειριστεί απλώς την καταστροφή του νεοφιλελευθερισμού; Θέλουμε την κυβέρνηση για να αλλάξουμε τις οικονομικές προτεραιότητες, την οργάνωση της παραγωγής και το πλαίσιο εργασίας, να οικοδομήσουμε κοινωνικό κράτος, να διευρύνουμε και όχι να περιορίσουμε τις δημοκρατικές ελευθερίες και τα δικαιώματα και πολλά πολλά άλλα. Εξάλλου πολιτική σημαίνει να μετασχηματίζεις τη συγκυρία, δηλαδή το συσχετισμό δύναμης στη μια ή στην άλλη κατεύθυνση. Άρα νομίζω είπα το αυτονόητο.

Το τελευταίο διάγγελμα του κ. Μητσοτάκη έδειξε με μεγάλη ενάργεια ότι αποποιείται τις ευθύνες του και είναι ένας πρωθυπουργός περιορισμένης ευθύνης. Η κυβέρνηση πλέον βουλιάζει μέσα στην τριπλή κρίση που όλοι αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει και βουλιάζει όχι μόνο εξαιτίας των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, αλλά λόγω της κρίσης αξιοπιστίας και της εξαπάτησης που έχει κάνει σε κρίσιμους τομείς, όπως πχ για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ή και για τα στοιχεία τα οικονομικά, που είπε ότι έχουν δώσει 15-20 δις για την οικονομική κρίση την ώρα που έχουν δώσει μόλις 4,6 δις. για την πανδημία. Είναι κρίσιμο ζήτημα ότι η ελληνική Βουλή για λόγους αδυναμίας της πλειοψηφίας αν δεν ματαιώνει παραπέμπει στο άδηλο μέλλον την υπερψήφιση των συμφωνιών με τη Βόρειο Μακεδονία. Επίσης να σημειώσω ότι όλο αυτό το περιβάλλον το πολιτικό, μέσα στο οποίο ζούμε όλοι μας, διαδραματίζεται μέσα σε ένα μεγάλο κάδρο ευρωπαϊκό, το οποίο θα ήθελα να σημειώσω ότι λόγω των τελευταίων εξελίξεων λόγω και της αναίτιας αναβολής της Συνόδου Κορυφής που έγινε, ότι υπήρξε ένα καινούργιο πισωγύρισμα, μια νίκη των ξενοφοβικών δυνάμεων στις εισηγήσεις για ένα κρίσιμο ζήτημα όπως είναι το μεταναστευτικό-προσφυγικό,όπου κυριάρχησαν στον πυρήνα τους οι απόψεις του Βίζεγκραντ για τη μη ανάληψη ευθύνης από όλες τις χώρες για αυτό το ζήτημα.