Συνεντεύξεις

Οι συνεταιρισμοί εργαζομένων, η νέα νομική συνεταιριστική μορφή που δημιουργήθηκε με τον νόμο 4430/2106 για την Κ.ΑΛ.Ο., αποτελούν μειονότητα στο σύνολο των συνεταιρισμών. Είναι όμως μια μειοψηφία ιδιαίτερα δυναμική και νεανική, που επεκτείνεται διαρκώς, όχι μόνο σε ανθρώπινο κεφάλαιο, αλλά και σε εύρος δραστηριοτήτων. Στους κρίσιμους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας οι συνεταιρισμοί εργαζομένων ανταγωνίζονται με αξιώσεις τις επιχειρήσεις της αγοράς, αξιοποιώντας τον συνεργατικό τρόπο παραγωγής ως συγκριτικό πλεονέκτημα.

«Τον τελευταίο καιρό, η εικόνα είναι διαφορετική» στις φυλακές ανηλίκων, από το πώς φαίνεται «στα μάτια τους τα ίδια, μέχρι το πώς λειτουργούν μεταξύ τους, ή πώς εκτιμούν τέτοιες επισκέψεις. Γίνεται σιγά-σιγά αυτό το βήμα που θέλουμε κι εμείς, ο πραγματικός σωφρονισμός με την έννοια της επανένταξης, του ερεθίσματος, της συλλογικότητας».

Με τη φράση του ποιητή Γιώργου Μαρκόπουλου, "ακόμα κι η επανάσταση κρυώνει όταν είναι έξω από μας", γραμμένη μετά από μια εκδήλωση για τη Χιλή, μερικά χρόνια μετά την επιβολή της δικτατορίας του Πινοτσέτ, όπου ο κόσμος άρχισε ν' αποχωρεί κουρασμένος από την μακροσκελή ρητορεία των κομματικών παρατάξεων, χωρίς ν' ακούσει το χιλάνικο συγκρότημα που γύριζε "σαν ζητιάνος" τον κόσμο ζητώντας αλληλεγγύη, η Μαρία Κανελλοπούλου περιέγραψε τί συμβαίνει όταν απομακρύνεται ο αριστερός πολιτικός λόγος από το κοινό αίσθημα και την κεντρική αναγκαιότητα.

Αυτό που ήταν αμφισβητούμενο σε όσους εμπλεκονταν άμεσα με τις διαδικασίες ή γνώριζαν δεν ήταν η περικοπή των συντάξεων, αλλά τα περιβόητα αντίμετρα. Επειδή αυτό το πλεονάζον κομμάτι του δημοσιονομικού χώρου ήταν εκείνο για το οποίο υπήρχαν επιφυλάξεις και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, μέχρι την τελευταία στιγμή περίμεναν τα στοιχεία της Eurostat, ώστε να επιβεβαιωθεί η δυνατότητα να γίνει αυτός ο δημοσιονομικός χώρος αντικείμενο μέτρων παρέμβασης για την ενίσχυση της οικονομίας. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι τα μέτρα που έχουν εξαγγελθεί σε μεγάλο βαθμό στοχεύουν στην ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης, αν τα δει κανείς ένα προς ένα, και λιγότερο στη φορολογική απαλλαγή ή ελάφρυνση, όχι γιατι οι φορολογικές ελαφρύνσεις διαμορφώνουν κενό στα φορολογικά έσοδα —η επίπτωση είναι σχετικά μικρή—, αλλά γιατί ο χρόνος στον οποίο θα αποτυπωνόταν αυτό, ως θετική συνέπεια στην οικονομία, είναι μεταγενέστερος. Και το μείζον ζήτημα αυτή τη στιγμή είναι να φανεί, να αποτυπωθεί ένας πιο ενισχυμένος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ.

Η συνταγματοποίηση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους, σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, μαζί με την καθιέρωση του πολιτικού όρκου στην ανάληψη των πολιτικών και δημόσιων αξιωμάτων, διαμορφώνουν νέες πραγματικότητες τόσο στο πεδίο της Πολιτείας όσο και της κοινωνίας. Εάν ψηφιστεί αυτή η αλλαγή, θα ανατραπούν συντηρητικές ερμηνείες του συντάγματος, όπως ότι «σκοπός της παιδείας είναι η διαμόρφωση εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης» ή ότι θα νομιμοποιούνται πολιτικά προνόμια υπέρ των χριστιανών ορθόδοξων πολιτών έναντι Ελλήνων πολιτών που έχουν άλλη θρησκευτική πίστη ή είναι άθεοι. Έχουμε αργήσει να κάνουμε ένα τέτοιο βήμα για την εκκοσμίκευση του κράτους. Είναι λοιπόν σημαντικό να γίνει σήμερα το πρώτο βήμα.

«...καθώς προχώρησε το τανκ ευθεία μπροστά προς την Αρχιτεκτονική, ξεχυθήκανε από πίσω οι λοκατζήδες και μπήκαν μέσα. Φτάσανε μέχρι τα σκαλιά και όσους ήμασταν μπροστά προς τα κάγκελα, μας στριμώξανε με τις ξιφολόγχες και μας οδηγούσαν προς την πόρτα. Βγαίνοντας έξω, άλλοι πηγαίναμε προς τα Πατήσια και άλλοι προς την Ομόνοια. Εκεί, μπορούσες να φας όσο ξύλο χώραγε το τομάρι σου, γιατί όλοι αυτοί οι αστυνομικοί, που περνούσαμε ανάμεσά τους και η παράταξή τους έφτανε μέχρι τη Σολωμού από την πλευρά της Ομόνοιας, μας ρίχνανε γκλομπιές, κλωτσιές, γονατιές, μπουνιές, όλα αυτά...»

Ο κ. Μητσοτάκης ήταν αρκετά ειλικρινής όσον αφορά τις προτάσεις του για τη συνταγματική αναθεώρηση. Ήταν απόλυτος στο ότι δεν πρέπει να υπάρξει καμία ενίσχυση της παρέμβασης του λαϊκού παράγοντα, αντιστρατεύτηκε την απλή αναλογική και τα δημοψηφίσματα, αντιμετώπισε εχθρικά την προστασία των κοινωνικών αγαθών, μίλησε για αδιατάρακτη κυβερνητική σταθερότητα και σταθερούς κυβερνητικούς κύκλους χωρίς τη δικλείδα που βάζουμε εμείς, της απλής αναλογικής. Έχει θέσει ως ύψιστη προτεραιότητα το άρθρο 16 και την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Πρότεινε να υπάρξει συνταγματική κατοχύρωση σταθερού επενδυτικού και φορολογικού περιβάλλοντος, χωρίς περαιτέρω διευκρινήσεις, σε συνδυασμό με την υποχρέωση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, αφήνοντας πολλά ερωτηματικά για τις δυνατότητες άσκησης οικονομικής πολιτικής από μια εκλεγμένη κυβέρνηση. Ουσιαστικά, θέλει να συνταγματοποιήσει το νεοφιλελευθερισμό, μέσω της συνταγματοποίησης ενός εσωτερικού μνημονίου χωρίς ημερομηνία λήξης. Όσον αφορά στο ΚΙΝΑΛ, η πρώτη δημόσια ανακοίνωση των προτάσεών του για τη συνταγματική αναθεώρηση δείχνει το σφιχτό εναγκαλισμό του με τη ΝΔ. Πρόκειται για μια άνευρη πρόταση, που δεν συγκροτείται στη βάση πάγιων προοδευτικών αιτημάτων. Ιδιαίτερα αρνητική έκπληξη αποτελεί η απουσία αναφοράς στη συνταγματική κατοχύρωση ενός αναλογικού συστήματος, αλλά και η απουσία αναφοράς στις σχέσεις εκκλησίας-κράτους. Μάλιστα, επιμένει στην αναθεώρηση του άρθρου 16, δείχνοντας ότι δεν πήρε κανένα μάθημα από την τελευταία αναθεώρηση και τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του 2007. Εμείς θα φροντίσουμε να γίνει διάλογος επί της ουσίας, ώστε να είναι ξεκάθαρος ο προσανατολισμός και η στόχευση των συνταγματικών αλλαγών. Σε αυτόν τον κοινοβουλευτικό διάλογο καμία δύναμη δεν μπορεί να κρυφτεί.