Macro

29
01

Βασίλης Ρόγγας: Η Ρόζα Λούξεμπουργκ ενάντια στο δημοκρατικό συγκεντρωτισμό

Η κορυφαία επαναστάτρια δικαιώθηκε σε σχέση με την αντίθεση της στο δημοκρατικό συγκεντρωτισμό. Η Σοβιετική Ένωση αλλοτριώθηκε σε μια στυγνή δικτατορία που έπνιξε τη δημόσια ζωή και κατέρρευσε οικονομικά στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Η δική της θεωρητική κληρονομιά σε σχέση με τα οργανωτικά ζητήματα δεν ευτύχησε να εμπεδωθεί ως ηγεμονικό υπόδειγμα κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Αλλά αυτό δεν ήταν και το τέλος της. Εκατό χρόνια από τη δολοφονία της, οι απόψεις της δεν είναι, όπως συνηθίζουμε να λέμε, επίκαιρες, αλλά μένουν ένας μη εφαρμοσμένος οργανωτικός προσανατολισμός, μια ευρηματική μεθοδολογία για όσους και όσες έχουν αναφορά στο δημοκρατικό σοσιαλισμό που θέλει να τελειώσει με τον καπιταλισμό. Τόση είναι η επικαιρότητά του έργου της, που η παρακάτω φράση, όπως ακριβώς διατυπώθηκε το 1915, δεν χάνει καθόλου από την αξία της: «ο μαρξισμός είναι μια επαναστατική παγκόσμια θεώρηση που πρέπει πάντα να μάχεται για νέες αποκαλύψεις. Ο μαρξισμός δεν πρέπει να αποστρέφεται τίποτα περισσότερο από το να μείνει παγωμένος στην παροντική του μορφή. Είναι στα καλύτερά του όταν χτυπά το κεφάλι του από αυτοκριτική, και μέσα στους ιστορικούς κεραυνούς και αστραπές διατηρεί το σθένος του».
29
01

Νίκος Μπελαβίλας: Πειραιάς για Όλους

Δεν ήρθα για να υποσχεθώ και εγώ μεγάλα λόγια. Δεν ήρθα να διχάσω. Δεν ήρθα να μοιράσω ιλουστρασιόν προγράμματα. Είμαι εδώ μπροστά σας για να δηλώσω την διάθεσή μου να συνεργαστώ με όλους τους Πειραιώτες και τις Πειραιώτισσες για να μην χαθεί άλλος χρόνος. Το ευρύ μέτωπο δεν το αναζητούμε, υπάρχει ήδη από όσες και όσους, δεν το αντέχουν αυτό που μας συμβαίνει, ντρέπονται για τη σημερινή κατάσταση του Πειραιά. Είναι πολλοί, με αυτούς προχωράμε. Με αυτούς θα συνδιαμορφώσουμε και θα συνδημιουργήσουμε μια ανθρώπινη πόλη. Το ξαναλέμε: ο πλούτος θα μένει εδώ που παράγεται, σε αυτούς που τον παράγουν. Είμαστε εδώ, είμαστε από εδώ, εκατοντάδες γυναίκες και άνδρες. Μας ξέρετε, με τα μικρά μας ονόματα, μας βλέπετε καθημερινά στις γειτονιές, στα σχολεία, στα γραφεία, στα μαγαζιά μας, στις λαϊκές αγορές, στις πλατείες και στους δρόμους. Εμείς που γεννηθήκαμε στον Πειραιά, εμείς που μεγαλώσαμε στον Πειραιά, εμείς που ζούμε και εργαζόμαστε στον Πειραιά. Για αυτό παλέψαμε μια ζωή και θα συνεχίσουμε. Ήρθαμε όλες και όλοι για να νικήσουμε, και θα νικήσουμε. Είμαστε ΕΜΕΙΣ ο Πειραιάς, ΟΛΟΙ ΕΜΕΙΣ, ο Πειραιάς των πολλών, ο Πειραιάς των αποκάτω, ο Πειραιάς του λιμανιού, της εργασίας, της παραγωγής, του πολιτισμού, του αθλητισμού. Για μια πόλη για ΟΛΟΥΣ
28
01

Πασοκοποίηση Νο2

Ο χώρος του κέντρου και της κεντροαριστεράς μονοπωλούταν με άνεση από το ΠΑΣΟΚ για δεκαετίες, ακόμα και την περίοδο Σημίτη, όπου το κόμμα εφάρμοζε νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Έπειτα από την ψήφιση του πρώτου μνημονίου το ελληνικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα συμμαχεί για πρώτη φορά με τη δεξιά Νέα Δημοκρατία, αλλάζει ονόματα, διασπάται, αλλάζει ηγεσίες, τακτική και αφήγημα αλλά δεν καταφέρνει να αποσοβήσει τη στρατηγική του ήττα. Μάλιστα, μερίδα της ηγεσίας του θεωρούσε πως η εκλογική υποχώρηση και η μειωμένη κοινωνική του εμβέλεια θα ήταν προσωρινή και πως η βάση θα κατανοήσει τις θυσίες που έγιναν για το καλό της πατρίδας. Η τότε ηγεσία του ΠΑΣΟΚ πολιτευόταν με οδηγό το θυμικό της, διαδικασία που στην πολιτική δεν βγαίνει συχνά σε καλό. Ωστόσο, αν και η λάθος αυτή εκτίμηση διαψεύστηκε από την πραγματικότητα, το κόμμα συνέχισε με την εξίσου λαθεμένη: η στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι στρατηγική νίκη του ΠΑΣΟΚ. Εισηγητής αυτής της άποψης ήταν ο κ. Βενιζέλος, αν και ποτέ δεν φάνηκε να συναντά ισχυρό αντεπιχείρημα στο εσωτερικό του κόμματος. Είχε ήδη προηγηθεί η τρίχρονη συγκυβέρνηση με τη Νέα Δημοκρατία, περίοδος την οποία η ηγεσία του υπερασπίζεται, χωρίς ιδιαίτερη αυτοκριτική. Φαίνεται πως η πορεία όλων αυτών των λαθών θα συνεχιστεί απρόσκοπτα.
28
01

Νάσος Ηλιόπουλος: Οι υπερωρίες, ο Όρμπαν και εμείς

Η πολιτική που υλοποιήθηκε στην χώρα την περίοδο 2010-2014 είχε ως βασικό της στοιχείο την υποτίμηση της εργασίας. Η δημιουργία ενός απορρυθμισμένου εργασιακού πλαισίου υποτίθεται ότι θα συνέβαλε στην οικονομική ανάκαμψη. Στοιχείο αυτής της αντίληψης αποτέλεσε και η έκρηξη της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας. Την ολοκληρωτική αποτυχία αυτού του σχεδίου την ζήσαμε.
28
01

Αριστερά και Δεξιά: Δύο ανταγωνιστικά πολιτικά σχέδια

Σήμερα οι πολιτικοί συσχετισμοί αναδιαμορφώνονται ξανά. Όχι όμως στην κατεύθυνση της πολυδιάσπασης του 2012 αλλά στην κατεύθυνση της παγίωσης δύο μεγάλων πολιτικών πόλων, της Αριστεράς και της Δεξιάς, που αντιπαρατίθενται στη βάση δύο σαφώς ανταγωνιστικών σχεδίων. Και τα σχέδια αυτά δεν αφορούν πλέον τη διαχείριση της οικονομικής κρίσης αλλά τους όρους εκπροσώπησης αντιπαρατιθέμενων κοινωνικών δυνάμεων στη μεταμνημονιακή περίοδο. Οι πολιτικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ αφορούν φυσικά την ενίσχυση του εισοδήματος και της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων, την οικοδόμηση ενός νέου κοινωνικού κράτους και την αναδιανομή εισοδημάτων υπέρ της κοινωνικής πλειοψηφίας όχι απλώς για λόγους κοινωνικής ευαισθησίας αλλά ταυτόχρονα και για λόγους οικονομικής αποτελεσματικότητας, καθώς μόνο αυτή η οικονομική στρατηγική δημιουργεί όρους βιώσιμης και ισχυρής ανάπτυξης. Οι αντίστοιχες της Νέας Δημοκρατίας αφορούν την υπεράσπιση της οικονομικής ολιγαρχίας και την παλινόρθωση του παραδοσιακού συστήματος εξουσίας με μια παραδοσιακή συνταγή: περαιτέρω εσωτερική υποτίμηση για να στηριχτεί δήθεν η επενδυτική δραστηριότητα που με τη σειρά της υποτίθεται ότι θα βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο για το σύνολο της κοινωνίας. Με μία πρόταση, η επιδίωξη της ΝΔ δεν είναι άλλη από την υποταγή των συμφερόντων των πολλών σε αυτά των λίγων.
28
01

Επισημάνσεις

Στην ίδια ακριβώς εθνική γραμμή με τον Σαμαρά, η Ντόρα είπε ότι, εντάξει, δεν είναι και για πέταμα οι Πρέσπες, αλλά θα την καταψηφίσει γιατί είναι λάθος κάτι αριθμοί πρωτοκόλλου. Και στα υπηρεσιακά τηλεγραφήματα του ΥΠΕΞ υπάρχουν ορθογραφικά λάθη. Ενώ ο Κυριάκος αναλώθηκε στο αγαπημένο του παιχνίδι, να παραθέτει χώρες που η ονομασία προσδιορίζει και την εθνότητα. Στην Ταϊβάν π.χ. ζούνε Ταϊβανοί και μιλάνε ταϊβανέζικα. Ενώ παλιότερα που ονομαζόταν Φορμόζα, ζούσαν Φορμόζοι και μιλούσανε φορμόζικα. Είπε και κάτι για τα ροδάκινα Μακεδονίας ο Κυριάκος και συγκλόνισε το πανελλήνιο. Θα το αποφεύγαμε αν τους είχαμε αναγνωρίσει ως μπεμπέκους στην εθνότητα αλλά τότε θα είχαμε πρόβλημα με τα βερίκοκα.
28
01

Το νέο πολιτικό σκηνικό και ο προοδευτικός πόλος

Το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να προχωρήσει τις διεργασίες για τη συγκρότηση του προοδευτικού πόλου όχι χάνοντας, αλλά ενισχύοντας την αριστερή του ταυτότητα. Για να το πετύχει, χρειάζεται να ενισχύει την αυτοπεποίθησή του και να οργανώσει σε υψηλότερο επίπεδο τη θεωρητική, πολιτική και οργανωτική του λειτουργία.
27
01

Στη μέγγενη των ιδιωτικοποιήσεων

Η «κοινωνία». Αυτή η λέξη δυσαρεστούσε τη Μάργκαρετ Θάτσερ. Οι φιλελεύθεροι προτιμούν να αναγνωρίζουν μόνο το άτομο. Η άποψή τους για τη δημόσια περιουσία απορρέει από αυτό. «Όταν όλος ο κόσμος κατέχει κάτι, δεν το κατέχει κανείς, και κανείς δεν ενδιαφέρεται να το διατηρήσει στην ίδια κατάσταση ή να το βελτιώσει. Γι’ αυτό οι σοβιετικές πολυκατοικίες -και τα συγκροτήματα εργατικών κατοικιών στις ΗΠΑ- μοιάζουν ρημαγμένες ένα ή δύο χρόνια μετά την κατασκευή τους (17)», εξηγούσε ο Μίλτον Φρίντμαν το 1990. Ωστόσο, ο Φρίντμαν θα θεωρούσε λιγότερο αναπόφευκτη αυτή τη λογική, αν είχε ταξιδέψει με τρένο στο Ηνωμένο Βασίλειο, από τότε που αυτή η δραστηριότητα ανατέθηκε στον ιδιωτικό τομέα. Όμως, τότε, ο φιλελευθερισμός πιθανόν θα είχε χάσει σε σιδηροδρομικό ατύχημα έναν από τους πιο δεινούς υπερασπιστές του.
26
01

Η Βενεζουέλα ως χαρακτηριστικό δείγμα ενός αδυσώπητου ανταγωνισμού

Τα συμπεράσματα που βγαίνουν και από την περίπτωση της Βενεζουέλας είναι πολλά. Ένα που έχει τεράστια σημασία, και δεν νομίζω πως δίνουν τη δέουσα έμφαση πολλοί..., είναι πως μία οικονομία που θέλει να επιβιώσει μέσα σε ένα πολύ δύσκολο και σχεδόν ασφυκτικό περιβάλλον ανταγωνισμού με κράτη που κινούνται σε διαφορετικό ιδεολογικό μοτίβο πρέπει να αποφύγει τη μονομέρεια. Αν στηρίζεσαι αποκλειστικά και μόνο στο πετρέλαιο είναι σίγουρο πως «οι απέναντι» θα επιχειρήσουν να σε χτυπήσουν στοχευμένα στο συγκριτικό σου πλεονέκτημα. Και το πόσο θα αντέξεις είναι κάτι το πολύ συζητήσιμο. Επομένως, μία οικονομία που αποσκοπεί στη μακροημέρευσή της, και παράλληλα στην εξυπηρέτηση των αναγκών των πολλών, χρειάζεται να έχει και τις «καβάντζες» που παρέχει μία πιο ολοκληρωμένη οικονομική παραγωγική διαδικασία. Μέχρι που αυτές θα γίνουν ο μόνιμος κανόνας της βασικής οικονομικής σου ταυτότητας. Και ένα δεύτερο είναι πως ο «σοσιαλισμός του 21ου αιώνα», για τον οποίο έκαναν λόγο οι Τσάβες και Μαδούρο, θα πρέπει να σκύψει πολύ σοβαρά πάνω σε κάτι συγκεκριμένο. Ποια είναι τα περιθώρια του να αναπτύσσεις τους δικούς σου σχεδιασμούς για την ανακούφιση και τη διατήρηση επαρκών επιπέδων διαβίωσης για τους πολλούς, όταν έχεις επιλέξει να μην το προχωρήσεις, και στο επίπεδο της πολιτικής εξουσίας, και στη μη οριστική απεμπλοκή από ιδιωτικές πτυχές στην οικονομία.
26
01

Για τη βαθιά αριστεροσύνη, τον πυρήνα της αριστερής κουλτούρας

Η συνεχής πάλη στην καθημερινότητα για ισότητα και δικαιοσύνη δεν είναι εύκολη. Οι φεμινιστικές, αντιρατσιστικές, συντροφικές και αλληλέγγυες πρακτικές είναι χρονοβόρες κι ενεργοβόρες για τα ενσώματα υποκείμενα ακριβώς επειδή αμφισβητούν την κατασκευή του κανονικού και την ηγεμονία του ατομικισμού. Αυτές όμως ακριβώς οι πρακτικές καλλιεργούν την εμπιστοσύνη στο συλλογικό, απαραίτητο στοιχείο για να οικοδομηθεί κάτι από κοινού. Προφανώς η αριστερά δεν περιορίζεται στα παραπάνω, αλλά χωρίς αυτόν τον καθημερινό σκληρότατο αγώνα, χωρίς αυτή τη βαθιά πρακτική, συναισθηματική, κοινωνική αριστεροσύνη ή νοιάξιμο, απλώς δεν είναι Αριστερά. Κι αυτό ήταν πάντοτε και το ηθικό της πλεονέκτημα.