Macro

01
05

Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν: Η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία στο Σχέδιο Ανασυγκρότησης

Η ανάπτυξη της ΚΑΛΟ ως συνειδητή αλλά και εφικτή διαδικασία, απαιτεί πριν απ' όλα να επιλεγούν δραστηριότητες που δεν είναι περιθωριακές αλλά πρωτοποριακές και καινοτομικές, τόσο από την ένταση γνώσης που τις χαρακτηρίζουν όσο και από τις ανάγκες που μπορούν να καλύψουν. Το γεγονός ότι σε πρωτοποριακούς κλάδους υπάρχει μια αναντιστοιχία ανάμεσα στο διαθέσιμο εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό και τις σχετικές δραστηριότητες που έχουν αναπτυχθεί, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν για μορφωμένους νέους ανθρώπους αξιόλογες ευκαιρίες ανάπτυξης συλλογικών παραγωγικών πρακτικών, που πρέπει να αποτελέσουν την αιχμή του τομέα της ΚΑΛΟ. Το ίδιο ισχύει και στον τομέα της αγροτικής οικονομίας όπου υπάρχουν πολύ μεγάλες δυνατότητες επέκτασης των συνεταιριστικών δραστηριοτήτων, σε παραγωγή νέων προϊόντων ή αναβάθμιση υπαρκτών, οι οποίες μπορούν να ενισχύσουν τον προσανατολισμό προς συλλογικές μορφές οργάνωσης της παραγωγής. Αλλά και σε δραστηριότητες που έχουν σχέση με την ενέργεια ή την προστασία του περιβάλλοντος ευρύτερα, οι συλλογικές μορφές παραγωγής και οργάνωσης της προστασίας και αναβάθμισης των φυσικών πόρων, μπορούν να ενταχθούν και αυτές στον νέο αναπτυξιακό προσανατολισμό. Η υποστήριξη αυτού του προσανατολισμού προϋποθέτει, στοχευμένες πρακτικές στον τομέα της εκπαίδευσης και κατάρτισης, την εξασφάλιση των κατάλληλων υποδομών, την οικονομικής υποστήριξης των νέων μονάδων, αλλά και την κατάλληλη χρηματοδότηση μέσω κυρίως της στήριξης των συνεταιριστικών τραπεζών, και της προσαρμογής του ρόλου μιας της αναπτυξιακής τράπεζας. Η ύπαρξη αυτών των προϋποθέσεων είναι συνάρτηση θεσμικών μεταρρυθμίσεων που χωρίς αυτές δεν είναι δυνατόν να υιοθετηθεί ο δημοκρατικός αναπτυξιακός σχεδιασμός στον τομέα της ΚΑΛΟ.
01
05

Σκληρή, πράσινη εποχή

Η σκληρή, μαύρη πετρελαϊκή εποχή με τον έναν ή τον άλλο τρόπο κλείνει. Το σπορ της εξόρυξης έχει γίνει πολύ ακριβό για να το ασκείς σε μικρά κι αβέβαια «γήπεδα», επομένως πρέπει να επικεντρωθούν στα σιγουράκια -στα εύκολα και απεριόριστα κοιτάσματα- και να μπουν με τα μπούνια στο νέο Ελντοράντο, στη σκληρή πράσινη εποχή, στην εγγυημένη κερδοσκοπία της μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οχι από καμιά ανησυχία για το κλίμα, την υπερθέρμανση του πλανήτη και τη βιοποικιλότητα. Αλλά γιατί η πανδημία εδραίωσε αμετάκλητα τη στροφή της παγκόσμιας ηγεσίας στο νέο ενεργειακό μοντέλο. Γιατί οι κυβερνήσεις υπόσχονται να χρηματοδοτήσουν αδρά τον νέο, πράσινο καπιταλισμό, γιατί τα μεγάλα πακέτα χρηματοδότησης της ανάκαμψης μετά την πανδημία θα πέσουν στην πράσινη μετάβαση, γιατί οι αγορές μπορούν μια χαρά να κάνουν τον τζόγο τους και με πράσινα ομόλογα, γιατί και οι ίδιες οι πολυεθνικές των υδρογονανθράκων αναζητούν εξόρυξη κερδών στις «καθαρές» τεχνολογίες, γιατί αρκετά ταράξαμε την ηρεμία των ψαριών στις θάλασσες, τώρα θα σπάσουμε τα νεύρα των πουλιών με ανεμογεννήτριες και θα κόψουμε τον ήλιο των φυτών. Μετά τις θάλασσες θα οικοπεδοποιήσουμε τους κάμπους και τα βουνά, γιατί ο καπιταλισμός είναι το πιο οβιδιακό και προσαρμοστικό σύστημα στην ιστορία της ανθρωπότητας κι αν πρόκειται να εξασφαλίσει τη δική του αειφορία, είναι πρόθυμος να προσκυνήσει και την αειφορία της γης, της ατμόσφαιρας, της βιοποικιλότητας, του κλίματος. Καλώς ήρθατε στην πράσινη εποχή, που, αν και καθαρή, μπορεί να αποδειχτεί το ίδιο σκληρή και ανελέητη με τη μαύρη.
01
05

Τα αδιέξοδα της βιοπολιτικής διαχείρισης της πανδημίας

Κατά τη διάρκεια της πανδημικής εξάπλωσις του κορονοϊού, που συνοδεύτηκε από μια πρωτοφανή αναστολή των συνταγματικών ελευθεριών και των στοιχειωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων των περισσότερων ανθρώπων, η πλειοψηφία των διανοούμενων επέλεξε να σιωπήσει για να μη δημιουργήσει επιπρόσθετα προβλήματα στην ήδη υπερβολικά τρομοκρατημένη ανθρωπότητα. Επί έναν χρόνο, οι περισσότεροι άνθρωποι αποδέχτηκαν, στο όνομα της προστασίας από τον κορονοϊό, να παραμένουν υποχρεωτικά έγκλειστοι στα σπίτια τους, να εργάζονται διαδικτυακά, να θυσιάσουν τις στοιχειώδεις ανθρώπινες ανάγκες τους για κοινωνικότητα, π.χ. να μην προσφέρουν τις καθιερωμένες ταφικές τελετές στα αγαπημένα τους πρόσωπα που πέθαναν κατά τη διάρκεια του λοκντάουν και να στερήσουν τη σχολική και κοινωνική παιδεία από τα παιδιά τους. Οσοι, όμως, όπως ο Αγκάμπεν, επέλεξαν να εκφράσουν δημόσια τους φόβους τους και να δικαιολογήσουν τις αγωνίες τους για το μέλλον της ελευθερίας και της δημοκρατίας, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και στη «μετά την πανδημία» πραγματικότητα, κατηγορήθηκαν ως συνωμοσιολόγοι, που εθελοτυφλούν και αρνούνται πεισματικά να αποδεχτούν την αναγκαιότητα πολλών από τα ακραία κατασταλτικά μέτρα που πάρθηκαν πλανητικά για την προστασία των ανθρώπων από την απειλή του κορονοϊού. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τη στάση του Αγκάμπεν, αυτή δεν αρνείται για ορισμένες επισφαλείς ανθρώπινες ομάδες την ανάγκη προστασίας τους από την απειλή της νέας μολυσματικής νόσου, ούτε και την αναγκαιότητα υιοθέτησης και τήρησης κάποιων εύλογων, δηλαδή αποτελεσματικών, υγειονομικών μέτρων. Το ερώτημα, αντίθετα, που θέτει σε όλα τα σχετικά κείμενα και τις συνεντεύξεις του είναι: Μέχρι ποιο σημείο είμαστε διατεθειμένοι να θυσιάσουμε τις ιδιαίτερες ανθρώπινες ανάγκες μας στο όνομα της «γυμνής ζωής»; Με άλλα λόγια: Είμαστε διατεθειμένοι να επιβιώσουμε, πάση θυσία, με τίμημα ωστόσο την απώλεια όλων εκείνων των στοιχείων που δίνουν νόημα στη ζωή μας και την καθιστούν ανθρώπινη;
30
04

Serge Halimi: Ζήτω το «συστημικό ρίσκο»!

Με το σχέδιο έκτακτης ανάγκης, ύψους 1,9 τρισ. δολαρίων (σχεδόν το 10% της ετήσιας παραγωγής πλούτου των ΗΠΑ), το οποίο θα ακολουθήσει ένα πρόγραμμα επενδύσεων στις υποδομές, στην καθαρή ενέργεια και στην εκπαίδευση (3 δισ. δολάρια σε 10 χρόνια), ο πρώην αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα μοιάζει επιτέλους να έχει πάρει το μάθημά του από όλη αυτή την ιστορία. Και από την αποτυχία του πρώην «αφεντικού» του που, ιδιαίτερα προσεκτικός, ιδιαίτερα κεντρώος, δεν θέλησε να επωφεληθεί από την οικονομική κρίση του 2007-2008 για να προωθήσει ένα καινούργιο New Deal. «Με την παγκόσμια οικονομία σε ελεύθερη πτώση, η κύρια μέριμνά μου δεν ήταν να ανασκευάσω την οικονομική τάξη πραγμάτων, αλλά να αποφύγω μια μεγαλύτερη καταστροφή», δικαιολογούνταν ο Μπαράκ Ομπάμα. Έχοντας εμμονή με το χρέος, η Ευρώπη την ίδια στιγμή επέβαλε στον εαυτό της μία δεκαετία δημοσιονομικής κάθαρσης, που συνεπαγόταν και το κλείσιμο νοσοκομειακών κλινών… Ένα από τα πιο υποσχόμενα στοιχεία του σχεδίου Μπάιντεν είναι η καθολικότητά του. Περισσότερα από εκατό εκατομμύρια Αμερικανοί με ετήσιο εισόδημα μικρότερο των 75.000 δολαρίων έχουν ήδη λάβει μια επιταγή 1.400 δολαρίων από το δημόσιο ταμείο. Και είναι αξιοσημείωτο διότι, εδώ και 25 χρόνια, τα περισσότερα από τα δυτικά κράτη προσαρμόζουν την κοινωνική πολιτική τους σε όρια δαπανών που ολοένα χαμηλώνουν, με μηχανισμούς διαρκούς επιτήρησης, με τιμωρητικές και ταπεινωτικές «πολιτικές ενεργοποίησης» της απασχόλησης. Αποτέλεσμα: εκείνοι που δεν λαμβάνουν πια τίποτα, παρ’ όλο που έχουν ανάγκες, παροτρύνονται να μισούν την κοινωνική πολιτική, που την πληρώνουν μεν αλλά βοηθάει κάποιους άλλους. Κατόπιν, ντοπαρισμένοι από τα μέσα ενημέρωσης, καταλήγουν να θεωρούν ότι δίνουν τα χρήματά τους σε απατεώνες και παράσιτα.
30
04

Μεταξύ Γολγοθά και Δαμασκού

Το κλισέ λέει ότι ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις. Αλλά αν ο δρόμος του ΔΝΤ προς τη Δαμασκό εκτός από την επιφοίτησή τους φέρνει και μια καθοριστική αλλαγή στο παγκόσμιο οικονομικό παράδειγμα, έστω και για λόγους αυτοσυντήρησης και αναπαραγωγής του συστήματος, σίγουρα είναι προτιμότερος από τον δρόμο προς τον Γολγοθά, της προτεσταντικής υποταγής στον πόνο, τη στέρηση, τη βάσανο, τη λιτότητα που έχει ακόμη τους φανατικούς οπαδούς του. Πάνω από όλους, τον καλό μας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που επισείει τον κίνδυνο μιας πανδημίας χρέους μετά την πανδημία του κορονοϊού, θεωρεί ότι το άφθονο και φθηνό κρατικό χρήμα επαναφέρει τον «ηθικό κίνδυνο» στην ευρωζώνη, διαφθείρει πολίτες, κοινωνίες και κυβερνήσεις, φέρνει πληθωρισμό, ανεξέλεγκτα ελλείμματα. Ο Σόιμπλε, ακριβώς όπως έκανε όλη τη δεκαετία της κρίσης χρέους, πιστεύει ότι κάνει την ορθή προβολή των ευαγγελικών κηρυγμάτων στην οικονομία, υποδεικνύοντας όπως ο Ιησούς στον πλούσιο νέο τη φτωχοποίησή του επί γης για να έχει μια πιθανότητα να κερδίσει τον επουράνιο πλούτο. Νά μια ενδιαφέρουσα αντιστροφή ρόλων που έχει προκαλέσει η πανδημία: ενώ οι κλασικοί νεοφιλελεύθεροι με προσαρμοστικότητα ασπόνδυλου και φανατισμό νεοφώτιστου Παύλου προσχώρησαν στον απεχθή κρατικό παρεμβατισμό, απέμειναν οι ορντο-λιμπεραλιστές (οι οπαδοί της ισορροπίας κράτους και αγοράς, του ιδιότυπου μεταπολεμικού γερμανικού κρατικού καπιταλισμού) μόνοι να υπερασπίζονται τις επάλξεις της αέναης λιτότητας και να απειλούν με δημοσιονομική σταύρωση στη μετά πανδημία εποχή. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα ξαναδιασταυρωθούν οι δρόμοι των δύο ρευμάτων, κάπου μεταξύ Γολγοθά και Δαμασκού. Τη βάψαμε.
30
04

SPD: Με ποιους να πάει και ποιους ν’ αφήσει;

Για να μην ακυρωθεί ο κυβερνητικός ρόλος του, το SPD δεν δίστασε να πορευτεί στη γραμμή που καθόριζε ο λεγόμενος ιστορικός αντίπαλός του (ο όρος χρησιμοποιείται για τη συνεννόηση, αφού στη Γερμανία η αντιπαράθεση σε αυτό το επίπεδο δεν έχει τον πολωτικό χαρακτήρα που έχει σε άλλες χώρες). Εγκατέλειψε βασικές ιδρυτικές αρχές του, έκανε σημαντικές εκπτώσεις στο προγραμματικό πεδίο, ελάχιστες φορές αντιστάθηκε στην προσπάθεια της Χριστιανοδημοκρατίας να δημιουργήσει τετελεσμένα και στην οικονομία και στους θεσμούς και στην εξωτερική πολιτική. Ο κυβερνητισμός νίκησε κατά κράτος την ιδεολογική αυτονομία. Το παράδειγμά του ακολούθησαν και άλλα συγγενή κόμματα στην Ευρώπη και υπέστησαν τις ίδιες συνέπειες. Τα μηνύματα πάντως που έστελνε το ακροατήριό του ήταν σαφή και εκκωφαντικά. Μόνον ηγεσίες ξεκομμένες από την κοινωνία και πλήρως αλλοτριωμένες δεν θα μπορούσαν να τα αξιολογήσουν. Σε όλες τις δημοσκοπήσεις τα τελευταία δύο χρόνια το SPD ερχόταν τρίτο και καταϊδρωμένο. Τα ευρήματα των μετρήσεων δεν θορύβησαν την ηγεσία του. Πίστεψε ότι δεν πρόκειται για κάτι οριστικό, αλλά για μια προσωρινή κατάσταση που θα ανατραπεί στην πορεία προς τις κάλπες. Δεν είχε φυσικά την αυταπάτη ότι θα κατακτήσει την πρωτιά. Ο μαξιμαλισμός δεν περιλαμβάνεται στα ελαττώματά του. Βολευόταν και με τη δεύτερη θέση, αρκεί αυτή να του έδινε τη δυνατότητα να συμμετάσχει για άλλη μια φορά σε κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού, έστω ως εταίρος περιορισμένης ευθύνης. Υπήρξαν στελέχη του που προειδοποιούσαν για το κακό που έρχεται και ζητούσαν να επιστρέψει το κόμμα στην αντιπολίτευση για να ανασυγκροτηθεί, να εξετάσει με κριτικό τρόπο την πορεία του, να προχωρήσει σε γενναία αυτοκριτική, αλλά δεν εισακούστηκαν.
30
04

Walter Benjamin, ένας «μεροληπτικός» θεωρητικός

Ο φιλόσοφος Βάλτερ Μπένγιαμιν, 80 χρόνια μετά τον θάνατό του στα Πυρηναία, στη διάρκεια απόπειρας διαφυγής του από τη ναζιστική Ευρώπη, όχι μόνο έχει καταλάβει μια σημαντική θέση στην ιστορία της σκέψης, αλλά το ενδιαφέρον γι’ αυτόν με το πέρασμα του χρόνου διευρύνεται, αναγορεύοντάς τον σε κεντρική φιγούρα της Φιλοσοφίας, ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες. Ένας λόγος είναι και η ευρύτητα της θεματολογίας του, το πολυσχιδές της θεωρητικής του έρευνας, που περιλαμβάνει την κριτική της λογοτεχνίας, τη λογοτεχνική μετάφραση, το βιβλίο γενικότερα, τα έργα τέχνης, τη Φιλοσοφία της Ιστορίας αλλά και την εβραϊκή σκέψη. Στο παρόν τομίδιο καταγράφονται 65 «αφορισμοί» του ή αλλιώς «Εξήντα πέντε θέσεις για τα βιβλία και τις πόρνες, το γράψιμο, την κριτική, τους σνομπ και την επιτυχία». Το ίδιο το γράψιμο του Μπένγιαμιν, όπως έχει παρατηρηθεί, έχει ιδιαιτερότητες, η λογική ακολουθία των προτάσεων δεν είναι συνήθης, έτσι ώστε ένας αφορισμός λίγων προτάσεων μπορεί να εμπεριέχει πολύ περισσότερα από αυτά που σε μια πρώτη ανάγνωση δηλώνει.
30
04

Χρειαζόμαστε άρση της πατέντας για τα εμβόλια – Γιατί την εμποδίζει η Ευρώπη;

Παρά τις τεράστιες επιδοτήσεις - πάνω από 12 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ - που έχουν προσφερθεί στις ιδιωτικές εταιρείες, θα εξακολουθήσουμε να αντιμετωπίζουμε σοβαρή έλλειψη εμβολίων. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πρόσβαση στα εμβόλια Covid-19 παραμένει ανησυχητικά χαμηλή: Σήμερα, έχει εμβολιαστεί λιγότερο από το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 90% του πληθυσμού στις φτωχότερες χώρες του κόσμου δεν θα εμβολιαστεί φέτος. Επίσης, πολλοί Ευρωπαίοι δεν θα προλάβουν να λάβουν την περιζήτητη δεύτερη δόση. Η τρέχουσα αρχιτεκτονική δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας εκχωρεί όλη τη δυνατότητα επέκτασης της παραγωγής εμβολίων στους κατόχους των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Το μονοπώλιο που παραχωρήθηκε στις μεγάλες φαρμακευτικές, τους έχει επιτρέψει να αντισταθούν σε κάθε είδους διεθνή προσπάθεια ανταλλαγής επιστημονικών δεδομένων και τεχνολογίας, καθιστώντας αδύνατη την συμμετοχή άλλων παραγωγών απ’ όλο τον κόσμο. Εναπόκειται στις εταιρείες να αποφασίσουν εάν θα συνάψουν συμφωνίες αδειοδότησης ή κατασκευής με άλλες εταιρείες. Αυτό πιθανώς εξηγεί γιατί χρησιμοποιούμε σήμερα μόνο το 43% της παγκόσμιας παραγωγικής ικανότητας. Ο μόνος τρόπος για την αύξηση της παραγωγής εμβολίων, το συντομότερο δυνατό, είναι η άρση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και η μεταφορά τεχνολογίας σε περισσότερους. Τα επιχειρήματα των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών για διατήρηση του μονοπωλίου των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στα εμβόλια έχουν ήδη καταπέσει. Λοιπόν, ποιος θα είναι ο δρόμος προς τα εμπρός από τώρα και στο εξής;
29
04

Γιώργος Σταμπουλής: Ψηφιακή μετάβαση και παραγωγική αναδιάρθρωση

Η επένδυση στη μόρφωση είναι κρίσιμη για τέσσερις λόγους. Πρώτα για την αντιμετώπιση της τεχνολογικής ανεργίας. Δεύτερον, γιατί σε αντίθεση με τις αυταπάτες της Έκθεσης της «Επιτροπής Πισσαρίδη» και του «Σχεδίου Ανάκαμψης», η επένδυση στην εργασία και η δίκαια συμμετοχή της στο προϊόν είναι ο μοναδικός τρόπος για να συμμετάσχει η χώρα στο διεθνή καταμερισμό εργασίας. Τρίτον, γιατί η διεθνής ιστορική εμπειρία δείχνει ότι τόσο η οικονομική ανάπτυξη, όσο και η κοινωνική ευημερία συνδέονται με το ποσοστό του πληθυσμού με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Τέταρτον, διότι η αύξηση του ελεύθερου χρόνου αποτελεί πολιτισμική πρόκληση για την ποιότητα ζωής και της δημοκρατίας. Οι νέες συνθήκες απαιτούν ριζοσπαστική θεώρηση της παιδείας. Η αυξημένη επένδυση στη δημόσια δωρεάν εκπαίδευση θα πρέπει να συνδυασθεί με ευρύ διάλογο για ένα σχέδιο μετάβασης σε ένα νέο μοντέλο μάθησης και μόρφωσης, που δεν θα αποκλείει, αλλά θα περιλαμβάνει τις διαφορετικότητες. Καθώς το περιεχόμενο της εργασίας στρέφεται στην ανάλυση προβλημάτων και σύνθεση λύσεων μέσα από το στοχασμό και τη συνεργασία, η εκπαίδευση πρέπει να αναπτύσσει την ικανότητα κριτικού αναστοχασμού, την πολύπλευρη μόρφωση και την ενθάρρυνση για μάθηση μέσα από τη δοκιμή θεωρίας και πράξης. Οι ανισότητες στην πρόσβαση στην εκπαίδευση υπονομεύουν τη συλλογική ευημερία με τρόπο ανάλογο με την περίπτωση της υγείας στην πανδημική κρίση. Το δικαίωμα στη μόρφωση δεν είναι απλά θέμα ισότητας, αλλά και αποτελεσματικότητας. Δεν αρκεί η ατομική μόρφωση για να ευημερήσει κάποιος αν δεν μπορεί να λειτουργήσει σε ένα αντίστοιχο περιβάλλον, στο οικονομικό και στο κοινωνικό πεδίο. Η νεοφιλελεύθερη αντίληψη της μόρφωσης σαν προνόμιο και εμπόρευμα είναι καταστροφική για την οικονομία και την κοινωνία. Η επένδυση στη συλλογική μόρφωση είναι θεμέλιο, μαζί με τις διαρθρωτικές παρεμβάσεις στην οικονομία και τις υποδομές, για την αποτελεσματική λειτουργία της οικονομίας και της δημοκρατίας.
29
04

Χαράλαμπος Γεωργούλας: Αλήθεια, «πρώτα η υγεία»;

Καλά, θα πείτε, εσείς, μαρξιστές άνθρωποι, ενοχλείστε που η κυβέρνηση φροντίζει πρώτα απ’ όλα την οικονομία; Από τις πρώτες εβδομάδες της πανδημίας είχαμε παρατηρήσει πως το σύνθημα «πρώτα η υγεία» ήταν ένα επικοινωνιακό εύρημα και πως η δημόσια υγεία είναι συνυφασμένη με την οικονομική και παραγωγική υγεία, που όφειλε να προσεχτεί εξίσου. Όμως εδώ δεν πρόκειται περί αυτού. Πρόκειται περί της διαιώνισης του πνεύματος μπίζνες ως συνήθως. Να πάει καλούτσικα ο τουρισμός, να ανασάνει λίγο ο κόσμος που επηρεάζεται από την πορεία του, να αναθαρρήσουν και οι υπόλοιποι (ας κλείσουν και μερικά «ζόμπι»…) και να συνεχίσουμε το δρόμο που πορευόμαστε επί δεκαετίες, χωρίς να διδαχτούμε τίποτα από την πανδημία για την οικονομία και από το μήνυμα που μας έφερε, ότι δεν θα είναι η τελευταία σε έναν κόσμο που τον οδηγεί τυφλά η παγκοσμιοποίηση με οδηγό το αδηφάγο υπερκέρδος και την εγκληματική κακοποίηση της φύσης. Θα υπάρξουν κι άλλες. Αλλά και αυτές που μας έχουν ήδη βρει, θα επανέρχονται κατά κύματα (ήδη συζητάμε για το επόμενο φθινοπωρινό). Ας μιλήσουμε, λοιπόν, χωρίς προσχήματα και προφάσεις για μια οικονομία που μπορεί να στηρίξει και την υγεία μας. Που δεν θα βρίσκεται στο έλεος της διακύμανσης των τουριστικών ροών, που θα μπορεί να καλύπτει τις βασικές ανάγκες των λαϊκών τάξεων, που θα απασχολεί σε ασφαλείς συνθήκες και με δίκαιη αμοιβή το διαθέσιμο εργατικό δυναμικό, που θα φροντίζει τον πρωτογενή τομέα της αναδεικνύοντάς τον σε θεμέλιο της παραγωγικής δραστηριότητας, που θα εξασφαλίζει δουλειά στις νέες γενιές και βιώσιμο περιβάλλον για την πολύπλευρη ανάπτυξή τους, που θα εξυπηρετεί τις ενεργειακές ανάγκες της με την αξιοποίηση των πολλών διαθέσιμων δυνατοτήτων για την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών σε κοινοτική και συνεργατική βάση, που θα διανέμει, και θα αναδιανέμει εν ανάγκη, όλο και πιο δίκαια και με βάση το κοινό συμφέρον τον παραγόμενο πλούτο, που θα διαχέει, τελικά, τις δομές και τις υπηρεσίες υγείας σε κάθε σπίτι, σε κάθε γειτονιά σε κάθε χώρο εργασίας, χωρίς να θεωρεί τις απαραίτητες γι’ αυτό δαπάνες «χαμένα λεφτά», αλλά επένδυση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση και των πανδημιών και για την ανάπτυξη της παραγωγικής δυνατότητας. Μόνο που όλα αυτά και πολλά παρόμοια δεν έχει νόημα να τα συζητάμε με την κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά με τους άμεσα ενδιαφερόμενους, όλους εμάς, που μας φιλοφρονούν με συνθήματα υπέρ της υγείας μας.