Αναδημοσιεύσεις

08
11

Πάνος Σκουρλέτης: Πληρώνουμε τη δυσανεξία της κυβέρνησης στο δημόσιο σύστημα υγείας

Η απόφαση του πρωθυπουργού να προχωρήσει σε lockdown, μέσα σε λίγες μόνο μέρες από τα προηγούμενα μέτρα, δείχνει, προφανώς, ότι ξέφυγε ο έλεγχος. Το lockdown αποφασίστηκε πριν καν περάσουν οι προβλεπόμενες μέρες για να αξιολογηθούν τα μέτρα. Κηρύχθηκε εσπευσμένα, κάτω από την πίεση της πραγματικότητας. Έχει ευθύνες, λοιπόν, η κυβέρνηση για την καλλιέργεια ενός κλίματος εφησυχασμού. Ο ίδιος ο Κ. Μητσοτάκης όλο το προηγούμενο διάστημα δήλωνε δεξιά κι αριστερά ότι αντιμετώπισε με επιτυχία την πανδημία, ενώ απέναντι στη συγκεκριμένη κριτική που ασκούνταν κάθε φορά στην κυβέρνηση, δεν απαντούσε ποτέ συγκεκριμένα. Για παράδειγμα, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στο άνοιγμα των σχολείων, με κορυφαίο βέβαια το θέμα της ενίσχυσης του ΕΣΥ, ενώ ήταν βέβαιο ότι πάμε σε ένα δεύτερο κύμα. Απαντούσαν στις ερωτήσεις μας, παρεμβάσεις μας κ.ά., ότι είναι επαρκώς θωρακισμένο και ξαφνικά ανακαλύπτουμε ότι σε ορισμένες περιοχές έχει ξεπεράσει τα όριά του. Δεν πρόκειται για αμέλεια, αλλά για την προσδοκία της κυβέρνησης, που αποδείχθηκε λανθασμένη, ότι η υγειονομική κρίση θα ήταν μια παρένθεση αλλά και για την ιδεοληπτική δυσανεξία της απέναντι στο δημόσιο σύστημα υγείας. Υπήρχε, όντως, μια διαρκής προσπάθεια εξωραϊσμού των προβλημάτων και της πραγματικότητας, ενώ ταυτόχρονα επέλεγαν να συγκρίνουν τις επιδόσεις της Ελλάδας μ’ αυτές άλλων χωρών. Αυτό βέβαια έχει μια σχετική αξία, διότι η σύγκριση οφείλει να γίνεται με την εικόνα που υπήρχε την προηγούμενη άνοιξη στη χώρα μας. Εμείς πολύ έγκαιρα και ορθώς είχαμε τα αντανακλαστικά έτσι ώστε να πάρουμε τα μέτρα που οδήγησαν στο πρώτο lockdown. Εκεί, ωστόσο, που ήταν η μεγάλη ευθύνη, ήταν ότι κατασπαταλήθηκε όλο το ενδιάμεσο διάστημα χωρίς μια καλύτερη οργάνωση για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
08
11

Νίκος Παρασκευόπουλος: Πανεπιστήμιο και αμνήμονες

Δεν ενδιαφέρονται άραγε η πανεπιστημιακή και η ευρύτερη κοινότητα για ακαδημαϊκή ελευθερία ή για ασφάλεια; Ούτε προβοκάτορες δεν τολμούν αυτό να το υποστηρίξουν. Ομως το θέμα δεν είναι το δέον, στα «πρέπει» όλοι συμφωνούν άνετα. Αν όχι όλοι, άλλωστε, οι συντριπτικά περισσότεροι επίσης συμφωνούν: Παιδεία με τον αστυνόμο εντός των αμφιθεάτρων και των γραφείων, όπως αντίστροφα με την εγκληματική βία και την απειλή παρούσες, είναι απλώς αδύνατη. Στον τρόπο είναι που κολλάμε, στις μεθόδους που αποκαλύπτουν πάντοτε την πραγματική κοινωνική δυναμική και τις προθέσεις. Σήμερα η ακαδημαϊκή ελευθερία δεν κινδυνεύει μόνο από παρεμβάσεις κρατικών οργάνων ή από οργανωμένες επιχειρήσεις εκφοβισμού, αλλά και από εκείνους τους ισχυρούς ιδιώτες που μέσω των χρηματοδοτήσεων προσπαθούν να χειραγωγούν την έρευνα. Η νεοφιλελεύθερη λιτότητα έχει πλήξει τη δημόσια επιχορήγηση της έρευνας, και ευτυχώς που υπάρχουν κάποιοι ανιδιοτελείς χορηγοί να αιμοδοτούν την προστασία του περιβάλλοντος ή βασικές και ωφέλιμες για όλους έρευνες ή την εύρεση π.χ. φθηνών φαρμάκων. Ανάμεσά τους όμως παρεισφρέουν και πλείστοι που κατευθύνουν σε εφαρμογές χρήσιμες για τα ανταγωνιστικά τους συμφέροντα. Η Παιδεία κινδυνεύει από όσους αντί να είναι ανοικτοί, προωθούν το κερδοφόρο και αποκλείουν το φθηνό και κοινωφελές ή ριζοσπαστικό. Εντέλει η ελευθερία, συνθήκη επιστημονικής σκέψης και παραγωγής, δεν διασφαλίζεται με απλουστευτικές αστυνομεύσεις και με δήθεν τεχνοκρατικές διαχειρίσεις. Με δυο λόγια: Η απελευθέρωση και η γνώση προϋποθέτουν μια σύνθετη προσπάθεια. Εξισωτική δυναμική και αγώνα απέναντι σε αγκυλώσεις βίαιες επιβολές και συμφέροντα. Αυτό είναι το ζητούμενο, από το οποίο αποπροσανατολίζουν –ή το χειρότερο απομακρύνουν– οι περί το άσυλο «τρύπες στο νερό».
08
11

Θεανώ Φωτίου: Η ΝΔ δεν ενίσχυσε το δημόσιο σύστημα υγείας γιατί στόχος της είναι η ιδιωτικοποίησή του

Η Ν.Δ. δεν ενίσχυσε το δημόσιο σύστημα υγείας γιατί στόχος της είναι η ιδιωτικοποίησή του. Για αυτό σήμερα οδηγείται στο lockdown. Πάγωσε τον διαγωνισμό του ΣΥΡΙΖΑ για 750 νέα λεωφορεία και την προμήθεια 92 από την Περιφέρεια Αττικής διότι θέλει να βάλει τους ιδιώτες στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Κλείνει σήμερα το γυμνάσιο και το λύκειο αντί να μειώσει, τόσο καιρό, τον αριθμό των παιδιών ανά τάξη. Παίρνει σήμερα τα μέτρα για τον τουρισμό που δεν πήρε τον Ιούλιο. Άφησε τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στην πρώτη φάση της πανδημίας χωρίς ουσιαστική ενίσχυση, ενώ διέθετε, όχι μόνον τα 37 δις που άφησε απόθεμα ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τα 72 δις των ευρωπαϊκών πόρων και ενώ δεν είχε δημοσιονομικούς περιορισμούς. Έτσι, δημιούργησε την ύφεση  που τώρα, στο δεύτερο κύμα, θα βαθύνει, και θα μετατραπεί σε ανατροφοδοτούμενη από την οποία θα κάνουμε πολλά χρόνια να βγούμε. Ιδιαίτερα άφησε σχεδόν 2 εκ. νοικοκυριά χωρίς το Εισόδημα Έκτακτης Ανάγκης που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ (400 € στον πρώτο μέλος της οικογένειας, 200 στο δεύτερο και 100 σε κάθε παιδί),  ενώ γνώριζε ότι η πανδημία πολλαπλασιάζει τη φτώχεια, ιδιαίτερα στα μεσαία στρώματα. Όλα αυτά, η κυβέρνηση μπορούσε να τα είχε αποτρέψει. Δεν το έκανε, όχι μόνο διότι είναι ανεπαρκής και κατώτερη των περιστάσεων, ούτε διότι , επιχειρώντας να ελέγξει όλο το κράτος κομματικά, βάζει ανίκανους επικεφαλής, αλλά διότι έχει σχέδιο αναδιάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας και ανακατανομής του πλούτου, υπέρ τραπεζών και ολιγαρχών που την έφεραν στην εξουσία, όπως αποτυπώνει το σχέδιο Πισσαρίδη.
08
11

Ο Τραμπ έχασε, όχι η βρομερή του σούπα

Όμως ο τραμπισμός κερδίζει. Για την ακρίβεια, αποτελεί τη συνταγή της επόμενης μάχης. Αύξησε τις ψήφους του, τσιμεντάρισε τη βάση του, την τράβηξε ακόμα πιο δεξιά, ακόμα πιο μισαλλόδοξα, ακόμα πιο πολεμικά. Οι Αμερικανοί δεν απέρριψαν τον τραμπισμό κι ας κερδίζει ο Μπάιντεν. Γιατί ο τραμπισμός δείχνει το δρόμο: αμφισβήτηση κάθε δομικής αρχής του πολιτικού συστήματος, αποδόμηση θεμελιωδών αρχών πολιτικής συνύπαρξης, μνησικακία, κατασκευή μιας «μη πραγματικής πραγματικότητας», διχαστική ρητορική, σύγκρουση. Ο δημαγωγικός εθνισμός και η ένταση κινητοποιούν περισσότερους οπαδούς από το ενωτικό συμπεριληπτικό μήνυμα που τον αντιπαλεύει. Άρα η Αμερική έχει μπει για τα καλά σε μια δεξιόστροφη σπειροειδή, το μόνο ερώτημα είναι ποιος θα επιβληθεί ως επίγονος του Τραμπ για να επιχειρήσει το comeback. Η συνταγή είναι έτοιμη. Απευθύνεται στη λευκή Αμερική που συρρικνώνεται. Τα μη λευκά παιδιά θα είναι σε λίγους μήνες η πλειονότητα των 74 εκατομμυρίων παιδιών στις ΗΠΑ και το 2040 οι λευκοί θα είναι το 49%. Σε όσους νιώθουν δυσφορία, φόβο, οργή από αυτή την προοπτική απευθύνεται ο λόγος του Τραμπ. Κι αυτοί τον έβλεπαν σαν το μόνο ανάχωμα στην εξάπλωση των μη λευκών. Οι δύο Αμερικές θα αναμετρηθούν σύντομα ξανά. Γιατί οι ρεπουμπλικάνοι έχασαν αλλά τώρα ξέρουν τι πρέπει να κάνουν για να κερδίσουν ξανά: να έχουν Τραμπ. Και οι Δημοκρατικοί κέρδισαν αλλά δεν έπαψαν οι επιλογές τους να είναι κοινωνικά προβληματικές και μακριά από όσους νιώθουν ότι το αύριο δεν τους περιλαμβάνει. Το γεγονός ότι η παταγώδης αποτυχία στη διαχείριση της πανδημίας δεν ήταν αρκετή να γκρεμίσει τον Τραμπ είναι από μόνο του κόκκινος συναγερμός. Ο φόβος του Τραμπ αποδείχθηκε ισχυρός στο τέλος, αλλά οι μορφωμένες ελίτ θα ξαναβρεθούν γρήγορα απέναντι στους οργισμένους λευκούς των μεσοδυτικών πολιτειών και του νότου. Γράφει ο Thomas Friedman: «Γιατί πολλοί εργαζόμενοι αγκαλιάζουν έναν πλουτοκράτη-λαϊκιστή, του οποίου οι πολιτικές δεν τους βοηθούν πολύ; Οι δημοκρατικοί πρέπει να μελετήσουν την αίσθηση της ταπείνωσης που αισθάνονται οι εργαζόμενοι που πιστεύουν ότι η οικονομία τους έχει αφήσει πίσω και ότι οι αξιόπιστες ελίτ τους κοιτάζουν αφ’ υψηλού». Πολλοί ψηφοφόροι του Τραμπ από την εργατική τάξη όχι μόνο αισθάνονται υποτιμημένοι, αλλά επίσης αγανακτούν για αυτό που βλέπουν ως πολιτισμική λογοκρισία από τις φιλελεύθερες μορφωμένες ελίτ.
06
11

Ο Σωτήρης και η αισθητηριακή αποστέρηση

Από το Σάββατο η χώρα μπαίνει με τους χειρότερους όρους στην καραντίνα. Με την οικονομία ήδη ημιθανή. Καθυστερημένα, αφού πια όλοι οι δείκτες είναι εκτός ελέγχου. Αυτό που την άνοιξη ήταν εμπροσθοβαρές, αστόχαστα και αστάθμητα ίσως ως προς το οικονομικό και κοινωνικό κόστος αλλά πάντως αποτελεσματικά ως προς το ιατρικό, τώρα είναι αδιανόητα οπισθοβαρές: μέτρα αργοπορημένα και ανεπαρκή. Ο Μητσοτάκης πατάει φρένο για να πέσει η ταχύτητα από τα 140 στα 130 πότε; 100 μέτρα πριν σκάσουμε στο ντουβάρι. Γιατί; Μα γιατί ποτέ δεν ήταν να κάνει κάτι άλλο. Οτιδήποτε άλλο είναι και θα μείνει μέχρι τέλους (μας) εκτός της πολιτικής του, προσλήψεις στο ΕΣΥ, αραίωση στα σχολεία, νέα ΜΜΜ το 2020 και άλλα τέτοια δείγματα ακραίου αλόγιστου σοσιαλισμού. Ο Μεγάλος Μανιτού έπαιξε μόνος του κι έχασε. Χωρίς αντιπολίτευση, χωρίς αντίλογο, χωρίς κιχ δικό μας. Τώρα μοιράζει οικειότητα και κατανόηση, αυτός ο αμήχανος εγγαστρίμυθος της πολιτικής με τα ανοικονόμητα χέρια και την ανύπαρκτη ενσυναίσθηση αποκαλεί τον μάγο της φυλής με το μικρό του όνομα. Εκεί φτάνει ο πολιτικός σχεδιασμός του καπετάνιου καθώς σκάει στο παγόβουνο. Την εικόνα συμπληρώνουν τα δικά μας φοβισμένα πρόσωπα και τα κλειστά μας στόματα. Η αρχή αυτού του σκοτεινού Νοεμβρίου.
06
11

Νάσος Ηλιόπουλος: Ο κ. Πέτσας θα μείνει στην Ιστορία ως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος που έβαλε στην ίδια πρόταση «ΜΕΘ» και «πεταμένα λεφτά»

Η κυβέρνηση είχε δύο βασικές δουλειές να κάνει: Να ενισχύσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας και να πάρει όλα τα αναγκαία οικονομικά μέτρα για να στηρίξει την κοινωνία που χτυπήθηκε βίαια από το πρώτο lockdown. Δεν έκανε τίποτα από τα δύο. Αυτή τη στιγμή έχει ήδη ανακοινωθεί ότι ακυρώνεται το 80% των προγραμματισμένων χειρουργείων (κι αυτή ήταν η πρώτη, μεγάλη, απόδειξη αποτυχίας) κάνοντας «νοσοκομεία μίας νόσου», θαρρείς και δεν υπάρχει κανένα άλλο ιατρικό πρόβλημα παρά μόνο ο κορωνοϊός. Άρα, όποιος έχει λεφτά να πηγαίνει στα ιδιωτικά νοσοκομεία και όποιος δεν έχει να κρατάει την αναπνοή του και να περιμένει. (...) Εν μέσω πανδημίας ζητάς από τους εργαζόμενους να δουλεύουν απλήρωτοι, ζητάς από τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες να κλείσουν χωρίς να πάρουν ενίσχυση αλλά μόνο επιστρεπτέα προκαταβολή, δηλαδή δάνεια, αλλά σε κάποιους δίνεις δώρα.
06
11

Jeremy Corbyn: Οι τέχνες χρειάζονται ισχυρή δημόσια οικονομική στήριξη

Μπορούν να κόψουν όλα τα λουλούδια, αλλά η άνοιξη θα ξανάρθει. Αυτός είναι ο δικός μου τρόπος να λέω στους ανθρώπους να μην απελπίζονται, να μη σταματούν να αγωνίζονται, να μην εγκαταλείπουν τις ευκαιρίες που ανοίγονται. Αυτοί που σήμερα αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες δυσκολίες είναι όσοι έχουν προβλήματα ψυχικής υγείας και είναι κλεισμένοι στα σπίτια τους, με ένα φόβο γι’ αυτά που μπορεί να τους συμβούν στο μέλλον. Αν ο Ρίσι Σουνάκ το μόνο που μπορεί να κάνει είναι περικοπές στους προϋπολογισμούς για τις τέχνες, να προτρέπει τους καλλιτέχνες να φροντίσουν για την επανακατάρτισή τους, προκειμένου να καλύψουν θέσεις εργασίας που μπορεί να μην υπάρχουν, να μειώνει τη χρηματοδότηση των δημοτικών συμβουλίων και να προχωρά σε ιδιωτικοποιήσεις υπηρεσιών, τότε είναι βέβαιο ότι όπου να’ ναι θα επιστρέψουμε στην κατάσταση που υπήρχε στη δεκαετία του 1930. Και ξέρουμε ότι αυτή η κατάσταση οδήγησε στη συστημική ανεργία αρκετών εκατομμυρίων ανθρώπων μέχρι την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η γνώμη μου είναι ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την πραγματοποίηση επενδύσεων και την εφαρμογή πολιτικών που έχουν στόχο το κοινό καλό. Πρέπει επίσης να αποφασίσουμε να ασχοληθούμε, με ένα συλλογικό τρόπο, με τα θέματα ψυχικής και συναισθηματικής υγείας που αντιμετωπίζουν κάποιοι άνθρωποι, καθώς και με τα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όλοι. Έχοντας μια ιδιαίτερη ευαισθησία στη συλλογική αντιμετώπιση των προβλημάτων, σήμερα αφιερώνω όλο το χρόνο μου σε όσα έκανα πάντα: στις καμπάνιες για την ειρήνη, τη δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
05
11

Πάνος Σκουρλέτης: Το οξυγόνο του πολιτισμού δεν μπορείτε να το στερείτε, σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, από τους απλούς ανθρώπους

Κυρία υπουργέ, έτσι όπως πάνε τα πράγματα, οδηγείτε τη χώρα στο να γίνει ένα απέραντο πολιτιστικό νεκροταφείο. Και φοβάμαι πάρα πολύ ότι, σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, αυτό θα έχει την υπογραφή σας. Και καθώς βρισκόμαστε πολύ κοντά σε μια κρίσιμη ημερομηνία, στη συζήτηση στο Συμβούλιο της Επικρατείας του θέματος των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου, στη Θεσσαλονίκη, θα θέλαμε μία ξεκάθαρη απάντηση. Εάν, τελικά, συναντηθήκατε με την Πρόεδρο του ΣτΕ. Τι είπατε; Το γνώριζε ο πρωθυπουργός; Δράσατε από μόνη σας; Ήταν σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό; Γιατί συνδέετε το όνομά σας με ένα πλήγμα στην ιστορία της πόλης της Θεσσαλονίκης, με ένα πλήγμα στις αρχαιότητες; Γιατί, τέλος πάντων, αλλάζετε ένα ιστορικό, διαμορφωμένο τοπίο, το οποίο το σεβάστηκε το διάβα του χρόνου εδώ και δεκαετίες; Σας είπαν ότι δεν είναι “Lego” οι αρχαιότητες. Εσείς, όμως, επιμένετε. Επιμένετε σε έναν δρόμο ολισθηρό. Μόνο που η κληρονομιά είναι εύθραυστη και θα πρέπει να τη σεβόμαστε. Ο πολιτισμός, οι άνθρωποι του πολιτισμού, είναι το οξυγόνο για την κοινωνία. Φοράμε τις μάσκες για να μην ερχόμαστε σε επαφή με τον ιό. Όμως, το οξυγόνο του πολιτισμού δεν μπορείτε να το στερείτε, σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, από τους απλούς ανθρώπους. Έχετε τεράστια ευθύνη. Πάρτε πίσω την μεταφορά των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου. Τουλάχιστον ακούστε τη φωνή των ανθρώπων του Πολιτισμού στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Έστω και τώρα, την τελευταία στιγμή. Σας ευχαριστώ
05
11

Νίκος Βούτσης: Υπήρξε λειψή προετοιμασία, ένα μείγμα εφησυχασμού και λάθος πολιτικών για την αντιμετώπιση της πανδημίας

Είναι σαφές ότι υπήρξε μία λειψή προετοιμασία, ένα μείγμα εφησυχασμού και λάθος πολιτικών για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Έπρεπε να έχουν προσέξει πάρα πολύ εδώ και μήνες την πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας έτσι ώστε να μπορέσει να απορροφήσει το πρώτο και δεύτερο κύμα της ασθένειας και να μην υπάρχει επιβάρυνση του ΕΣΥ. Δεν θα φτάναμε με αυτόν τον τρόπο στο σημερινό σημείο που όλοι λένε ότι το ΕΣΥ είναι στα όρια του. Επίσης έπρεπε να έχουν γίνει προσλήψεις μόνιμου ειδικευμένου προσωπικού και να πολλαπλασιαστούν οι θέσεις ΜΕΘ. Πέραν της κριτικής που γίνεται για τις εστίες μετάδοσης, για την απαράδεκτη κατάσταση στα ΜΜΜ και για άλλες πλευρές που ασκείται έντονη κριτική από την αντιπολίτευση από το Σεπτέμβρη κιόλας, πλέον όλοι οι ειδικοί επιστήμονες θεωρούν ότι επί του υγειονομικού συστήματος κάποια πράγματα έχουν πάει λάθος. Με αυτήν την έννοια προφανώς τα μέτρα, τα οποία λαμβάνονται τώρα ή που ενδεχομένως θα ληφθούν είναι η προετοιμασία του εδάφους για ένα ενδεχόμενο, το οποίο έρχεται όλο και πιο κοντά. Αυτό δείχνει, αν το συγκρίνετε και με τη ρητορική του ίδιου του Πρωθυπουργού όχι μόνο στο τελευταίο του διάγγελμα αλλά και στις δύο συζητήσεις που προηγήθηκαν μέσα στη Βουλή, ότι βρίσκεται σε διαφορετικό μήκος κύματος από την πραγματική κατάσταση. Η μη αντιμετώπισή του δεύτερου κύματος της πανδημίας, εγκαίρως προληπτικά μέσα στις εστίες που δημιουργούν αυτήν την έξαρση επιφέρει σήμερα μία κατάσταση όπου πρέπει να ληφθούν ενδεχομένως πολύ πιο ριζικά και οριζόντια μέτρα. Λυπάμαι για το ότι ενώ η Κυβέρνηση είχε τα χρήματα αφού υπάρχει πράσινο φως από την Ε.Ε. όχι μόνο από το ΕΣΠΑ αλλά και από όλους τους πόρους να δίδονται για την ενίσχυση και στήριξη του συστήματος Υγείας, δεν το έπραξε. Δεν εννοούμε μόνο τις ΜΕΘ που είναι το τελευταίο στάδιο αλλά την πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας, τα μαζικά τεστ και την οριζόντια υποστήριξη όλων των προληπτικών μέσων στην κοινωνία. Είναι προφανές επίσης πως έπρεπε να γίνουν έγκαιρα οι παρεμβάσεις στον τομέα της οικονομίας έτσι ώστε να υπάρχουν κεφάλαια κίνησης ή επιβίωσης για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, κάτι το οποίο δεν έγινε. Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος από την Κυβέρνηση είναι ένα μείγμα εφησυχασμού αλλά και μίας διαφορετικής πολιτικής αντίληψης που τώρα μας οδηγεί σε αυτά τα αδιέξοδα.
05
11

Πληγές του παρελθόντος, κηλίδες του παρόντος

Το έξυπνο εύρημα ενός συγγενή που συμπυκνώνει ό,τι μπορεί να θεωρηθεί πως περιγράφει τον «άλλο» (άγνωστος Αιθίοπας αδελφός που όμως είναι υπό αμφισβήτηση, όπως υπό αμφισβήτηση είναι και ο άγνωστος ανιψιός, ο «κατάμαυρος» πρόσφυγας που για το ιταλικό κράτος είναι «λαθραίος») δίνει τη δυνατότητα στην Φραντσέσκα Μελάντρι να ανοίξει μια τεράστια βεντάλια από κρίσιμα και δύσβατα θέματα, τα οποία πραγματεύεται στο εξαιρετικό μυθιστόρημά της: την οδύσσεια των προσφύγων που παλεύουν να φτάσουν σε μια ήπειρο που δεν τους θέλει και τους καταδιώκει με σωρεία από αντιμεταναστευτικούς νόμους, τον διάχυτο κοινωνικό ρατσισμό και τις θεωρίες συνωμοσίας για τους «ξένους» («οι Κινέζοι πριονίζουν τις κολόνες των πολυκατοικιών»), το πώς η αντιμεταναστευτική πολιτική κρύβει πίσω της τη γενικότερη ταξική επίθεση στα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας. Να μιλήσει για τη διαφθορά στην Ιταλία («αυτή είναι η χώρα μας, ένα δίκτυο από συμφέροντα και πλεονεκτήματα»), για τις τραγικές στιγμές που έχει ζήσει η Αιθιοπία στην ιστορία της αλλά και για τη φρίκη της ιταλικής κατοχής (με τις σφαγές και τα δηλητηριώδη αέρια) και τον «επιστημονικό ρατσισμό» της (που «αποδείκνυε επιστημονικά» την «κατωτερότητα» των Αφρικανών), για «τις κυβερνήσεις του Μπερλουσκόνι, που είχαν εξαθλιώσει τη δημόσια εκπαίδευση σαν να ήθελαν να ξεράνουν τις ίδιες τις ρίζες της δημοκρατίας», για τον ίδιο τον Μπερλουσκόνι και τη φασίζουσα ρητορική του («οι σαφείς αναφορές στη λατρεία της προσωπικότητας του Μουσολίνι δεν έκαναν κακό στον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, το αντίθετο μάλιστα»), καθώς και για τη στενή σχέση του με τον Καντάφι (στόχος, «ιταλικές ακτές καθαρές από μετανάστες και πρόσβαση στα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Κυρηναϊκής»). Να σχολιάσει τη συστηματική αναθεώρηση της ιστορίας («παρτιζάνοι και φασίστες όλοι το ίδιο, όλοι θύματα, κανένας υπεύθυνος, ούτε καν ο Μουσολίνι») και να στηλιτεύσει την αβάσταχτη κοινωνική υποκρισία («όποιος δεν θέλει να ξέρει την αλήθεια είναι συνένοχος και με αηδιάζει», θα πει κάποια στιγμή η Ιλάρια).