Κώστας Καναβούρης: Πικρό κρασί
Ένα κύριο γεγονός κατά πώς το διδάσκει ο Λάο Τσε: «Το κύριο γεγονός σε μια στάμνα δεν είναι το σχήμα της, αλλά το κενό που περιέχει». Έτσι ακριβώς συμβαίνει και με το κενό των επετείων: το κύριο γεγονός τους δεν είναι ο άδειος χώρος τους, δεν είναι η απουσία, δεν είναι η υπεραξία της νυκτωδίας που όλο και συσσωρεύεται πάνω στη μνήμη κι όλο ζητάει ένα φως για να πιαστεί, να φτιάξει ίσκιο σαν όαση στο αχανές. Κυρίως είναι το φοβερό κενό που αρνείται να γίνει μια λήθη συμπαγής και επιμένει να είναι και να υφίσταται ως καρπός του αοράτου. Κι όσο κι αν θέλεις να το αρνηθείς, δεν μπορεί, θα το ακούσεις κάποιες στιγμές ακόμα και μέσα στους μεγαλύτερους θορύβους.
Θα το ακούσεις στις αιφνίδιες στιγμές της ζωής σου. Όταν νιώθεις σαν να βρίσκεσαι μέσα στην παράξενη ησυχία που υπάρχει στο μάτι του κυκλώνα. Τότε που, μέσα από αυτό το τεράστιο μάτι, στη μέση ακριβώς της καταστροφής, βλέπεις την πίσω πλευρά των ονείρων σου. Τότε που, έστω και για μια στιγμή, ξέρεις μέχρι τα μύχια της ψυχής σου τι πήγε στραβά, γιατί πήγε στραβά και πότε ήταν η στιγμή που την άφησες να περάσει. Είναι ακριβώς τότε που ακούς τον αγαθό τριγμό μέσα στα πιο βαθιά κελάρια της ύπαρξής σου. Και ξέρεις πώς ακούγεται ο βρασμός απ’ το πικρό κρασί της μνήμης καθώς ολοένα ωριμάζει και ολοένα θέλει και «κάτι ακόμα». Αυτό το «κάτι ακόμα» που αν δεν υπήρχε, δεν θα υπήρχε μήτε η ποίηση, η ποίηση των πεπραγμένων εν συνόλω θέλω να πω, αφού γι’ αυτό το «κάτι ακόμα» γράφουνε οι ποιητές «πενήντα τόσα χρόνια ή και αιώνες» όπως λέει και ο Γιάννης Ρίτσος, με την κρυφή ελπίδα πως ούτε κι ο πιο μεγάλος αμπελουργός (ο βαθύτατος εαυτός δηλαδή) γνωρίζει το μυστικό της πίκρας του κρασιού του. Κι ακόμα περισσότερο: γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να το ανακαλύψει. Ούτε όταν παραφυλάει μέσα στα φυλλώματα να έρθουν οι φευγαλέες σκιές της απουσίας για να γεμίσει το κενό από το κενό τους. Ή να γεμίσει το κενό από μια ήττα που δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί και από τότε περιμένει το μερτικό της στη μοιρασιά του κόσμου.