Macro

Δρόμοι που πληρώνουμε ακριβά και πολλαπλά: ένα παράδειγμα

Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη χωρίς αμφιβολία έχει αποδείξει ότι δεν έχει καβούρια στις τσέπες όταν ξοδεύει δημόσιο χρήμα προς όφελος των λίγων και εκλεκτών της ευνοούμενων. Μια από τις πρώτες πολιτικές της πράξεις ήταν να σταματήσει τις εργασίες σε μεγάλα έργα υποδομών που εκτελούνταν, όπως το μετρό Θεσσαλονίκης, ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης και η Πατρών-Πύργου, με σκοπό να τροποποιήσει τις μελέτες και να τα συνεχίσει με αυξημένο κόστος κατασκευής. Το αποτέλεσμα είναι ευνόητο: το ελληνικό δημόσιο ζημιώνεται, οι μεγάλοι όμιλοι των κατασκευαστών ωφελούνται οικονομικά και τα έργα παρουσιάζονται ως κυβερνητικά επιτεύγματα.
Η Ηλεία είναι ένας τόπος χαρισματικός με πολλά φυσικά πλεονεκτήματα που δεν έχουν αξιοποιηθεί όσο πρέπει, ώστε ο νομός να ξεκολλήσει από τις θέσεις των ουραγών στην ανάπτυξη της χώρας. Ένα έργο πνοής, που αποτελεί διαχρονικό και δίκαιο αίτημα των κατοίκων του, είναι η κατασκευή ενός σύγχρονου και ασφαλούς αυτοκινητόδρομου που θα προστατεύει ζωές και θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, συμπεριλαμβανομένων και των δύο Ιονίων νησιών (Κεφαλονιά-Ζάκυνθος) που εξυπηρετούνται μέσω του λιμανιού της Κυλλήνης.
Η περιπέτεια του έργου είναι λίγο-πολύ γνωστή. Αρχικά είχε ενταχτεί στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού, το 2013 απεντάχτηκε μαζί με το υπόλοιπο τμήμα που κατέληγε στην Τσακώνα και το 2014 η κυβέρνηση Σαμαρά έκανε προκήρυξη χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, βασισμένη σε αναξιόπιστη μελέτη από τους ίδιους τους κατασκευαστές της Ολυμπίας Οδού. Τελικά, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με υπουργό τον Χρήστο Σπίρτζη κατάφερε μετά από προσπάθειες 20 μηνών να πάρει έγκριση και χρηματοδότηση 293 εκ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το έργο κατανεμήθηκε (δεν κατατμήθηκε όπως κακώς λέγεται) σε 8 εργολαβίες και θα ολοκληρωνόταν το 2022 χωρίς διόδια για τους χρήστες του.

Έκθεση-κόλαφος

Ο υπουργός Υποδομών Κ. Καραμανλής με βασική επιχειρηματολογία ότι το έργο κινδυνεύει να μην ολοκληρωθεί επειδή κατασκευάζεται με 8 εργολαβίες, απένταξε τους εργολάβους που εκτελούσαν το έργο, με παχυλές αποζημιώσεις και με άλλες τέτοιες από τυχόν δικαστικές προσφυγές. Και αυτά χωρίς να υπολογίσουμε τους επιπλέον νεκρούς και τραυματίες και τη συνεχιζόμενη οικονομική δυσπραγία του Νομού. Τελικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άναψε το πράσινο φως (λόγω της πανδημίας η ΕΕ βάζει νερό στο κρασί της και για ζητήματα έντονης παραβίασης του ανταγωνισμού) και ενέκρινε την κατασκευή του με δαπάνες του δημοσίου 216 εκ. ευρώ και συμμετοχή του παραχωρησιούχου με 114 εκατομμύρια. Επιπλέον, μετά την παράδοση του έργου παρατείνεται η εκμετάλλευση των διοδίων από τους παραχωρησιούχους με 3 πρόσθετα χρόνια οικονομικής επιβάρυνσης των διερχομένων.
Φυσικά δεν συμβαίνει για πρώτη φορά το κόστος κατασκευής ενός οδικού έργου στη χώρα μας να αυξάνεται σημαντικά. Σε έκθεση-κόλαφο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το Μάρτιο του 2018, αναφέρεται ότι οι Έλληνες φορολογούμενοι επιβαρύνθηκαν με 1,2 δισ. ευρώ επιπλέον για την κατασκευή 3 αυτοκινητόδρομων, λόγω καθυστερήσεων και τροποποιήσεων των συμβάσεων. Ειδικά για την Ολυμπία Οδό σημειώθηκε περικοπή της έκτασης του έργου κατά 45% (απεντάχτηκε το τμήμα Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα) και εκτόξευση του κόστους ανά χιλιόμετρο κατά 69%.
Τα προαναφερόμενα έργα κατασκευάζονταν την περίοδο 2000-2014, τότε που δεν κυβερνούσε ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εκτός από άδεια ταμεία παρέλαβε και έργα βαλτωμένα, με ποινές, πρόστιμα και αποζημιώσεις να σοβούν σε περίπτωση που δεν θα ολοκληρώνονταν έγκαιρα. Όμως η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα κατάφερε να τα τελειώσει στην ώρα τους και ταυτόχρονα να πετύχει εξοικονόμηση 700 περίπου εκ. ευρώ για τα δημόσια ταμεία.

Μια μεγάλη αδικία

Εμείς, εδώ στην Ηλεία, ευχόμαστε αυτή τη φορά τα χρονοδιαγράμματα για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου να τηρηθούν και να μην μετατεθούν, όπως έχει γίνει πάρα πολλές φορές δια στόματος πρωθυπουργού και αρμόδιουυΥπουργού. Θα χαιρετίσουμε την επανέναρξη των εργασιών και την ολοκλήρωση του έργου, αισθανόμενοι όμως άλλη μια μεγάλη αδικία να συντελείται από αυτήν την κυβέρνηση εις βάρος μας, ότι δηλαδή ένας από τους φτωχότερους νομούς της χώρας θα έχει χάσει οριστικά τη δυνατότητα να αποκτήσει ένα σημαντικότατο έργο υποδομής με δημόσιο χαρακτήρα και πολύ χαμηλότερο κόστος κατασκευής.
Και σε αυτό ακριβώς το σημείο ίσως θα μπορούσαμε να καταλογίσουμε τις μόνες ευθύνες στον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί δεν επίσπευσε την εγκατάσταση των εργολάβων, ώστε η πρόοδος των εκτελεσθέντων εργασιών να λειτουργούσε πιθανόν αποτρεπτικά στη σημερινή ζημιογόνο για το δημόσιο συμφέρον εξέλιξη.

Γιώργος Σαϊτάς

Πηγή: Η Εποχή