Αναδημοσιεύσεις

Η εμφάνιση του πρωθυπουργού την περασμένη Τετάρτη ήταν η απτή απόδειξη πως περνάμε πια από τη λογική «πρώτα η υγεία» στη λογική «πρώτα η οικονομία». Και πάλι όμως χωρίς ένα σαφές, συνεκτικό σχέδιο. Με τους νεκρούς να φτάνουν από την αρχή της πανδημίας τους 9.713, σε μια μέρα που οι διασωληνώσεις άγγιξαν τις 831 και με 3015 νέα κρούσματα, ο Κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε πως η κατάσταση είναι μεν κρίσιμη αλλά… ανοίγουν όλα μετά το Πάσχα! Είναι σαφές πως η κυβέρνηση της ΝΔ βρίσκεται πια αντιμέτωπη με τις ίδιες της τις παλινωδίες. «Θύμα» των αντιφατικών μηνυμάτων που η ίδια εξέπεμπε, δέσμια της εικόνας που δημιούργησαν οι αλληλοσυγκρουόμενες δηλώσεις στελεχών της (π.χ. Πελώνη vs Χρυσοχοΐδη για το ρόλο της αστυνομίας στις πλατείες και στις διαδηλώσεις, Ρουσόπουλος vs Βούλτεψη για το άνοιγμα της εστίασης, Θεοχάρης για το εμβόλιο Σπούτνικ κοκ), φαίνεται να μην μπορεί να εμποδίσει το κύμα αμφισβήτησης που άρχισε ήδη να εκδηλώνεται τόσο εσωκομματικά όσο και στο ευρύτερο περιβάλλον της δεξιάς παράταξης. Οι συνεχείς κριτικές αναρτήσεις του ευρωβουλευτή Γιώργου Κύρτσου είναι χαρακτηριστικές ενώ το ιδιαιτέρως σκληρό άρθρο του Στέφανου Μάνου στην εφημερίδα «Τα Νέα» εναντίον του επιτελικού κράτους Μητσοτάκη, ενδεικτικό της ευθείας αμφισβήτησης των κυβερνητικών χειρισμών. Η χρήση, δε, προστακτικής ενικού –απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό– ενδεικτικότατη των αισθημάτων του: «Πες μας την αλήθεια. Όχι μια φορά, αλλά κάθε μέρα. Γιατί πεθαίνουν 15 φορές περισσότεροι εδώ από ό,τι στην Αγγλία και τη Δανία και τι πρόκειται να κάνεις για να περιορίσεις το κακό!», αναφέρει χαρακτηριστικά ο επί σειρά ετών, βουλευτής και υπουργός της ΝΔ βάζοντας στο κάδρο και τα ΜΜΕ τα οποία φέρουν –όπως λέει– μετά την κυβέρνηση, το δικό τους μερίδιο ευθύνης για το γεγονός ότι οι πολίτες έχουν άγνοια κινδύνου και δεν είναι σωστά ενημερωμένοι για την πορεία της πανδημίας στη χώρα. Όσο και να το ξορκίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η δυσαρέσκεια της κοινής γνώμης έχει ήδη αρχίσει να καταγράφεται. Και όσο κι αν η κυβέρνησή του απολαμβάνει μιας προκλητικής ασυλίας από τα ΜΜΕ, η απώλεια της αξιοπιστίας της αργά αλλά σταθερά συντελείται. Επικοινωνιακοί αντιπερισπασμοί όπως η υπερπροβολή του νέου αδέσποτου ενοίκου του Μεγάρου Μαξίμου, σε συνδυασμό με εξωφρενικές αναρτήσεις υπουργών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης –όπως αυτή του Κ. Χατζηδάκη ο οποίος ανήμερα των γενεθλίων του σβήνει κεράκια σε τούρτα διακοσμημένη με τα λογότυπα εμβληματικών εταιρειών του δημόσιου τομέα που ιδιωτικοποιήθηκαν επί θητείας του– δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να επιβεβαιώνουν το μέγεθος της αλαζονείας.

Στα τέλη Νοεμβρίου ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη εισαγγελική έρευνα για το δεύτερο κύμα της πανδημίας που χτύπησε την πόλη στα τέλη του φθινοπώρου με εκατόμβη νεκρών. Την παρέμβαση του εισαγγελέα προκάλεσε η καταγγελία του διευθυντή της Β' ΜΕΘ του νοσοκομείου "Παπανικολάου" Νίκου Καπραβέλου. Η έρευνα αφορά τον ρόλο της επιτροπής των λοιμωξιολόγων και η υπόθεση διαβιβάστηκε στην Αθήνα, όπου και η έδρα της επιτροπής. Το ίδιο διάστημα είχε ξεσπάσει και σύγκρουση μεταξύ της κυβέρνησης και των τοπικών αρχών για το ποιος ευθύνεται για το μη έγκαιρο λοκντάουν και η συζήτηση είχε επικεντρωθεί στην εορτή του Αγ. Δημητρίου και τις εορταστικές εκδηλώσεις. Δήμος και περιφερειάρχης, αμφότεροι Ν.Δ., επέρριπταν την ευθύνη στην κυβέρνηση και διέψευδαν τις δικαιολογίες της κυβέρνησης ότι δεν είχε εισηγήσεις για τη λήψη μέτρων. Η υπόθεση αυτή είναι ένα παράδειγμα του τι θέλει να αποφύγει η κυβέρνηση και γιατί νομοθέτησε. Ο μη καταλογισμός ευθύνης, άρα και το ακαταδίωκτο για τα μέλη μιας επιστημονικής επιτροπής γνωμοδοτικού χαρακτήρα, δεν χρειαζόταν επιβεβαίωση. Η Δικαιοσύνη θα κατέληγε σε αυτό το συμπέρασμα χωρίς καθυστέρηση και θα έπρεπε να στραφεί σε αυτούς που αποφάσισαν, δηλαδή στην κυβέρνηση, στον Χαρδαλιά, στον Κικίλια, στους αρμόδιους γ.γ. που είναι μέλη των επιτροπών. Η κυβέρνηση δεν θέλει να τεθεί υπό διερεύνηση. Οπότε, αυτό που έκανε είναι να νομοθετήσει ασυλία για να μην ανησυχούν οι επιστήμονες και ταυτόχρονα να τους απαγορεύσει διά νόμου να καταθέσουν στη Δικαιοσύνη για το τι γινόταν στην επιτροπή. Μετά θα τους τα φορτώσει όλα. Ανησυχεί η κυβέρνηση; Μια κυβέρνηση που απαγορεύει διά νόμου στη Δικαιοσύνη να ερευνήσει μια υπόθεση, ανησυχεί.

Τεσσεράμισι χρόνια μείνανε εκτός παιχνιδιού. Από υδροηλεκτρικά φράγματα μέχρι σώβρακα θα φάνε. Την τούρτα του Χατζηδάκη δεν την είδατε; Το σημαντικό είναι ότι στις μικρές ιδιωτικές στιγμές με τους συνεργάτες του ο υπουργός γράφει τη ΔΕΗ πάνω σε τούρτες και μετά τις τρώει. Όπως ο Τσάρλι Τσάπλιν έκανε κωλιές με την υδρόγειο ας πούμε. Το να απεικονίζεται στην τούρτα ως Σούπερμαν πρέπει να το έχει απωθημένο από τη Γ΄ Δημοτικού. Συνήθως του κάνανε τούρτα Μίλτον Φρίντμαν. Ή Ντόρα Μπακογιάννη. Ήταν τεράστια επιτυχία του Χατζηδάκη αυτή η τούρτα. Με άλλο κύρος θα εισηγηθεί τώρα την κατάργηση του οκταώρου. Γιατί μέχρι τώρα τα μάσαγε λίγο. Πρώτον, είναι fake news του ΣΥΡΙΖΑ. Δεύτερον, θα ωφελήσει πολύ την ανάπτυξη. Και, τρίτον, κοιτάξτε εκεί, ένας ροζ ελέφαντας που πετάει. Και φέρνουμε και την κάρτα τηλεργασίας, που είναι επανάσταση στις εργασιακές σχέσεις. Ενώ τώρα θα βαρέσει το χέρι στο τραπέζι. «Είμαι αυτός με την τούρτα» θα πει και όλοι θα κατεβάσουν τα βλέμματα.

Από τις απαρχές της δικτατορικής περιόδου και έως τον Μάιο του 1971 (Ν.Δ. 890/71), ένα πλέγμα ρυθμίσεων κατάργησε, ουσιαστικά, όλες τις διεκδικητικές και συνδικαλιστικές ελευθερίες. Προτού, όμως, ολοκληρωθεί αυτή η «αλυσίδα», η Χούντα έκανε μια ρύθμιση που έμελλε να... βρικολακιάσει, δεκαετίες αργότερα. Τον Μάιο του 1969, με το άρθρο 16 του Ν.Δ. 186, η «εθνοσωτήριος» απέσπασε από τους «κοινωνικούς εταίρους» και εκχώρησε στην κυβερνητική εξουσία την αρμοδιότητα καθορισμού των κατώτατων (βασικών) μισθών και ημερομισθίων. Δεν το άφησε καν στις - εξ ορισμού «ευνουχισμένες» - διαπραγματευτικές διαθέσεις των δοτών «εκπροσώπων των εργαζομένων»... Το άρθρο 16 του εν λόγω νόμου καταργήθηκε στην πρώιμη Μεταπολίτευση, το 1975. «Νεκραναστήθηκε» όμως 38 χρόνια αργότερα, υπό την μορφή του άρθρου 103, του μνημονιακού νόμου 4172/2013 (γνωστού και ως «νόμου Βρούτση»). Κι έτσι η μηχανή του χρόνου πήγε στο 1969... Δεν φανταζόμαστε να υπήρχαν το ’69 κάποιοι τόσο αφελείς ώστε να φαντάζονταν ότι η Χούντα «πήρε πάνω της» την αρμοδιότητα του καθορισμού των κατώτατων μισθών και ημερομισθίων επειδή σκόπευε να προβεί σε... γενναίες αυξήσεις. Αλλά κι αν υπήρχαν, πολύ γρήγορα θα προσγειώθηκαν... Ας δούμε τα πορίσματα μιας αναλυτικής μελέτης του ΣΕΒ («Αγορά εργασίας και διάρθρωσις αμοιβών εις την ελληνικήν βιομηχανίαν»), που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 1974: Η πραγματική αγοραστική αξία των κατώτατων ημερομισθίων αυξήθηκε κατά 5,1% στα έτη 1951- 59, κατά 5,9% στη δεκαετία 1960 - 69, αλλά μόνο 1,3% στην τριετία 1970 - 72. «Η σημαντική πτώσις μεταξύ 1969 - 1972 δεικνύει ουσιώδη μεταβολήν πολιτικής» υπογράμμισε ο ΣΕΒ, που φυσικά μόνο... αντιχουντικές διαθέσεις δεν τον διακατείχαν. Κι όλα αυτά προτού γιγαντωθεί ο πληθωρισμός, με βασικό χαρακτηριστικό τη μεγάλη ακρίβεια σε βασικότατα αγαθά διατροφής και ένδυσης. Ακρίβεια η οποία κινήθηκε σε ποσοστά μεγαλύτερα έως και πολλαπλάσια εκείνων που αφορούσαν τις ονομαστικές αυξήσεις στα κατώτατα μεροκάματα (1972-74). Στην ίδια έρευνά του ο ΣΕΒ επεσήμανε, φυσικά με ψυχρό, τεχνοκρατικό πνεύμα, δυο βασικές επιπτώσεις που είχε η τόσο μεγάλη καθήλωση των κατώτατων μισθών και ημερομισθίων επί Χούντας. Πρώτον, ότι συνέβαλε καταλυτικά ώστε να διατηρηθεί η εξωτερική μετανάστευση σε επίπεδα τόσο υψηλά όσο σε καμία άλλη χώρα του ευρωπαϊκού Νότου, τα χρόνια εκείνα. Δεύτερον, ότι η πενιχρότητα των κατώτατων αποδοχών καθήλωνε και τους μισθούς σημαντικού τμήματος των εργαζομένων. Τα στοιχεία του ΥΠΕΘΟ αποτυπώνουν ανάγλυφα τη βούληση της Χούντας: Στην τετραετία 1964 - 67 η μέση ετήσια αύξηση της παραγωγικότητας ήταν 9,15% και των μισθών 9,05%. Σχεδόν το ίδιο, δηλαδή. Στην επταετία 1968 -74, η μέση ετήσια αύξηση της παραγωγικότητας ήταν 7,22% και των μισθών 5,11%. Εξυπακούεται πως αυτό το πενιχρό 5,11% ενσωμάτωνε και «γερές» αυξήσεις, σε τομείς όπου αυτό «έπρεπε» να γίνει. Όπως π.χ. στις Ένοπλες Δυνάμεις, ειδικά το ’68 (αυξήσεις 19,05%).

«Οι τρόποι αντιμετώπισης της πανδημίας είναι ιδεολογικά εμποτισμένοι», όπως γράφτηκε και στο ηλεκτρονικό kaboom, και θα συμπληρώναμε και οικονομικά προσδιορισμένοι. Λόγου χάρη, θα πουν τα ίδια οι συντηρητικοί διανοούμενοι έπειτα από τις 15 Μαΐου, που θα ανοίξει ο τουρισμός, όπου οι νέοι και οι νέες θα σερβίρουν τους τουρίστες και η χώρα θα είναι ακόμα υγειονομικά ανοχύρωτη; Βεβαίως και όχι. Είναι ιδεολογία να μην προσλαμβάνεις γιατρούς αλλά αστυνομικούς, να μην αγοράζεις λεωφορεία, να μην ελέγχεις τους χώρους δουλειάς. Είναι ιδεολογία και ο καθορισμός απολύτως ανεφάρμοστων πειθαρχήσεων. Να δώσουμε ένα παράδειγμα. Σύμφωνα με τα μέτρα, εδώ και έξι μήνες ένα ζευγάρι, εφόσον δεν βρίσκεται σε γάμου κοινωνία, δεν έχει κάνει σεξ αν δεν συγκατοικεί. Είναι δυνατόν κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να συμβαίνει; Αυτά φυσικά καθόλου δεν δικαιολογούν τις καφρίλες σε πλατείες και πεζόδρομους. Το φαινόμενο, όμως, είναι αμφίσημο και πολυπαραγοντικό. Όπως φαίνεται από σοβαρά επιτόπια ρεπορτάζ, στους ίδιους χώρους συνυπάρχουν άνθρωποι που προσέχουν, που φορούν μάσκες, που γυρίζουν σπίτι τους στις εννιά και νεοκάγκουρες αρνητές του κορονοϊού, χουλιγκάνοι που ψάχνονται για (και ενίοτε κάνουν) φασαρίες, μαγαζάτορες και μπράβοι που υπόσχονται ασυλία, αστυνομικοί που την φροντίζουν. Νεαροί πολίτες που δεν τους ενδιαφέρει αν κολλήσουν τους γηραιότερους συγγενείς τους και κόσμος που απλώς του έλειψε πολύ να βλέπει νέα πρόσωπα, να χαμογελάσει, να τραγουδήσει, έστω από απόσταση ασφαλείας. Υπάρχουν πάρκα, βουνά, παραλίες και εν γένει ελεύθεροι χώροι στην Αττική, με χιλιάδες νέους και νέες που καθόλου δεν συνωστίζονται και τηρούν τα μέτρα που πρέπει με τις παρέες τους. Με άλλα λόγια, ο δημόσιος χώρος είναι ακόμα και σε συνθήκες πανδημίας πολύμορφος και υπό διεκδίκηση από δρώντες διαφορετικών συμφερόντων και νοοτροπιών. Ωστόσο, πρέπει να αναρωτηθούμε και βαθύτερα για το φαινόμενο. Τι άλλο θα μπορούσε να συμβεί έπειτα από 6 μήνες αναποτελεσματικών απαγορεύσεων; Ποιες θα είναι οι συνέπειες στη διαδικασία της ψυχικής ανάπτυξης, που τόσο καιρό οι νέοι και οι νέες στερήθηκαν τα ενσώματα και αενάως ανανεούμενα κοινωνικά τους δίκτυα; Ποιες θα ήταν οι ασφαλείς, αλλά απολύτως απαραίτητες διαδικασίες μη στέρησης αυτών των πολύτιμων πόρων για τη ζωή τους; Γιατί και η αριστερή κοινοβουλευτική αντιπολίτευση δεν πρότεινε -ως πολύ πρόσφατα- πειστικούς και εφαρμόσιμους τρόπους αποσυμπίεσης αυτής της κατάστασης; Γίνεται το ίδιο σε χώρες των οποίων οι νέοι έχουν πολύ πιο βέβαιη προοπτική στη ζωή τους ή καλύτερα συστήματα υγείας; Γιατί δεν συνιστά ισχυρό αίτημα προς διεκδίκηση η δημιουργία νέων, μεγάλων και αποεμπορευματοποιημένων χώρων πρασίνου μέσα στις πόλεις, που αν υπήρχαν θα απέτρεπαν συνθήκες συνωστισμού; Δεν πρέπει να υπάρξουν αντιστάσεις στη βιοπολιτική πειθάρχηση που επιβλήθηκε, δεν πρέπει να μην μας ξανασυμβεί αυτός ο αυταρχισμός στο 4ο ή 5ο κύμα της πανδημίας; Από τις ερωτήσεις γίνονται κατανοητές και οι βεντάλιες των πιθανών απαντήσεων. Η νεανική ευθύνη, για να επερωτηθεί τόσο σφοδρά όσο συμβαίνει αυτή τη στιγμή, θα έπρεπε να έχει ανταμώσει με πολιτικές κοινωνικής και υγειονομικής ενδυνάμωσης, και κάτι τέτοιο δεν έγινε. Σε λιγότερο από δέκα ημέρες θα ανοίξει η εστίαση, θα αρθούν οι περισσότεροι περιορισμοί της καραντίνας και θα έχουμε νέα προβλήματα να αντιμετωπίσουμε. Καλό, όμως, είναι να μην ξεχνάμε πως το ψυχικό βάρος της καραντίνας θα το κουβαλάμε όλοι και όλες μας, ιδιαιτέρως η νεολαία που της στερήθηκε το γέλιο, οι χαζομάρες, το χάδι, οι γνωριμίες και δεν της δόθηκε τίποτε σε αντάλλαγμα.

Μετά τη δίκη του Αϊχμαν, κανείς δεν μπορεί πλέον να λέει ατιμώρητα ότι περιορίστηκε στο να υπακούει στις διαταγές. Ο γραφειοκράτης που πήρε μέρος στη σφαγή οφείλει να μιλήσει σε πρώτο πρόσωπο μπροστά στον δικαστή και πρέπει να απαντήσει στο ερώτημα γιατί δεν αρνήθηκε να υπακούσει. Ιδού η ενοχή του: είχε προτιμήσει να μη γνωρίζει, να μη βλέπει, να μη σκέφτεται. Η πρόθυμη υπακοή του τέλειου εκτελεστή αποκαλύφθηκε μαζί με όλη την τερατωδία της. Μετά την εμπειρία του ολοκληρωτισμού, μετά από εκείνα τα τέρατα της υπακοής, που δήλωναν ότι είχαν απλώς εκτελέσει τις διαταγές, το ίδιο το ρήμα «υπακούω» πήρε για μας διαφορετικά νοήματα και συνηχήσεις. Στο βάθος, υπακούω σημαίνει ότι δεν έχω τίποτα να σταθμίσω, τίποτα στο οποίο να πρέπει να απαντήσω. Οποιος υποτάσσεται άβουλα και πειθήνια στις διαταγές φαίνεται να είναι εντελώς ανεύθυνος. Αλλαξε επομένως η σχέση ανάμεσα σε υπακοή και υπευθυνότητα. Αν αυτό που συνέβη μπορεί να επαναληφθεί, πόσοι γκρίζοι εκτελεστές θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο ακόμη και τις δημοκρατίες; Η τεχνο-γραφειοκρατική οργάνωση της ζωής, που κατακερματίζει την υπευθυνότητα γεννώντας αδιαφορία και αναισθησία, διευκολύνει το έργο μελλοντικών ψυχρών και ανηλεών γκρίζων εκτελεστών. Ιδού γιατί η πολιτική ανυπακοή, που έλειπε αδικαιολόγητα κατά τη διάρκεια του ναζισμού, έχει γίνει για μας αναγκαία. Εκείνοι που την εφαρμόζουν δεν είναι κάποιοι επίφοβοι παράνομοι που πρέπει να καταδικάζονται, δεν απειλούν τη δημόσια τάξη. Αντίθετα, είναι υποδειγματικοί πολίτες, στην τόλμη των οποίων οφείλεται η ζωτικότητα της δημοκρατίας και ένα ανανεωμένο αίσθημα δικαιοσύνης.

Η λύση που τελικά βρέθηκε και υιοθετήθηκε συναινετικά όταν ψηφίστηκε ο ισχύων νόμος για την ψήφο στο εξωτερικό βασίστηκε στην προϋπόθεση της ελάχιστης διαμονής στην Ελλάδα στα τελευταία τριανταπέντε χρόνια και την υποβολή φορολογικής δήλωσης το τρέχον ή το προηγούμενο έτος. Η λύση που προκρίθηκε είναι συμβατή με αντίστοιχες που έχουν υιοθετηθεί σε άλλα συγκρίσιμα κράτη, πλην όμως θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερη: οι υπογράφοντες είχαμε προτείνει στην Επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών στην οποία μετείχαμε, το δικαίωμα ψήφου στο εξωτερικό να αφορά τους πρώτης γενιάς Έλληνες μετανάστες, χωρίς άλλες προϋποθέσεις. Όλα αυτά όμως για να γίνουν χρειάζονται μακρές διαβουλεύσεις και συναινέσεις διακομματικού χαρακτήρα. Αυτά που δεν αρέσουν στον κύριο Βορίδη. Αν όμως για μια δεξιά κυβέρνηση είναι εν μέρει αναμενόμενο να παίζει εκλογικά παιχνίδια με την ψήφο των αποδήμων, η αριστερή αντιπολίτευση δεν είναι καλό να συμμετέχει στο παίγνιο. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στις δηλώσεις βουλεύτριας του ΣΥΡΙΖΑ σε εφημερίδα της ελληνοαμερικάνικης διασποράς ότι «δεν έχει λόγια» να χαρακτηρίσει τους περιορισμούς του δικαιώματος του εκλέγειν. Σε τελευταία ανάλυση, ο κάθε βουλευτής έχει δικαίωμα να πρεσβεύει τις θέσεις του σε κρίσιμα ζητήματα. Αλλού είναι το πρόβλημα εδώ. Το πιο κρίσιμο είναι πως τρείς βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (μεταξύ των οποίων και η περί ου) κατέθεσαν τροπολογία σύμφωνα με την οποία «Τέσσερις έδρες βουλευτών Επικρατείας κατανέμονται για την εκπροσώπηση των Ελλήνων που είναι μόνιμα εγκατεστημένοι στο εξωτερικό, ανά μία στις εξής γεωγραφικές ενότητες: α) Ευρώπης, β) Βόρειας, Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, γ) Χωρών Ωκεανίας - Άπω Ανατολής και δ) Υπολοίπων χωρών». Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται, έτσι, να υιοθετεί το ιταλικό μοντέλο εκπροσώπησης των αποδήμων, ένα μοντέλο το οποίο χωρίζοντας την υφήλιο σε τέσσερις εκλογικές περιφέρειες παροξύνει την ταξικότητα της πολιτικής εκπροσώπησης, καθώς μόνο μεγιστάνες μπορεί να κάνουν πετυχημένη καμπάνια σε εκλογικές περιφέρειες, όπως η «Βόρεια, Κεντρική και Νότια Αμερική», ενώ επαναφέρει ακραίες πελατειακές συμπεριφορές μεγεθυμένες σε αδιανόητη κλίμακα, όπως εξάλλου θυμίζει η ιταλική εμπειρία. Για τον λόγο εξάλλου, η τροπολογία που κατέθεσαν οι τρεις βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έγινε και παλαιότερα δεκτή στον ΣΥΡΙΖΑ: το να κάνεις μια εκλογική περιφέρεια από τον Καναδά ως την Αργεντινή κι από την Κωνσταντινούπολη ως το Πεκίνο και το Γιοχάνεσμπουργκ, ούτε λογικό, ούτε αριστερό είναι. Για το λόγο αυτόν, θα είναι βαρύτατο λάθος η Κοινοβουλευτική Ομάδα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να την υιοθετήσει.

Στην πράξη, οι Πράσινοι επικρίνουν την περίοδο παραμονής του CDU στην εξουσία για δύο βασικά πράγματα. Πρώτον, το κόμμα της Μέρκελ απέφυγε τις σοβαρές οικονομικές μεταρρυθμίσεις αρκούμενο στην ευημερία που δημιούργησε το κράτος πρόνοιας και οι πρωτοβουλίες στην αγορά εργασίας που έλαβε η συγκυβέρνηση SPD - Πρασίνων από το 1998 ώς το 2005. Δεύτερον, η γερμανική πολιτική απέναντι στην Κίνα και τη Ρωσία έγινε υπερβολικά εξαρτημένη από οικονομικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα να φανεί νωθρή απέναντι στις γεωπολιτικές προκλήσεις που θέτουν για την Ευρώπη και την υπερατλαντική συμμαχία διάφορες αυταρχικές δυνάμεις. Το αν θα επηρεάσουν την πολιτική ζωή της χώρας θα εξαρτηθεί από το εκλογικό αποτέλεσμα και τους συμμάχους που θα επιλέξουν προκειμένου να ανέβουν στην εξουσία. Το Nord Stream 2, το θέμα του χρέους και η περισσότερο ανεκτική πολιτική τους απέναντι στη μετανάστευση είναι τρία πιθανά εμπόδια σε μια συνεργασία CDU - Πρασίνων. Σημασία έχουν και οι απόψεις των μικρότερων κομμάτων. Οι φιλελεύθεροι Ελεύθεροι Δημοκράτες αντιπαθούν τo “πάθος” των Πρασίνων για “περισσότερο χρέος και υψηλότερους φόρους”. Ένας συνασπισμός που θα απαρτίζεται μόνο από κόμματα της Αριστεράς μοιάζει ακόμη πιο δύσκολος. Ούτε οι Πράσινοι ούτε το SPD συμμερίζονται την αντι-ΝΑΤΟϊκή στάση του Die Linke, ενός αριστερού κόμματος με ρίζες στην πρώην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία. Οι Πράσινοι έχουν ωριμάσει πολύ από την ίδρυσή τους ως κίνημα διαμαρτυρίας κατά του κατεστημένου έπειτα από το 1968. Βλέπουν τους εαυτούς τους ως εγγυητές της ενωμένης Ευρώπης, υπερασπιστές των φιλελεύθερων αξιών και πιστούς στην Ατλαντική συμμαχία. Παρ' όλα αυτά, οι κυβερνήσεις στη Γερμανία αποτελούνται από συνασπισμούς κομμάτων. Για να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση, οι Πράσινοι θα πρέπει να κάνουν συμβιβασμούς. Οι σύμμαχοι της Γερμανίας θα παρακολουθούν στενά το πόσο διατεθειμένοι είναι να βάλουν νερό στο κρασί τους προκειμένου να επιστρέψουν στην εξουσία.

Πρόκειται για μια παρέμβαση που υπερβαίνει κατά πολύ την αρχή του «ελάχιστου αναγκαίου». Το τοπίο ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς αλλάζει άρδην, χωρίς καμία διαβούλευση για την εξέταση άλλων τεχνικών λύσεων και διαφορετικών προσεγγίσεων, χωρίς καμία έστω παρουσίαση πριν προχωρήσει η υλοποίηση. Αυτός ο απόλυτος αιφνιδιασμός βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τη μακρά παράδοση για τα έργα της Ακρόπολης. Τα ζητήματα της συνολικής σύνθεσης και της αισθητικής της παρέμβασης παρακάμφθηκαν. Το αποτέλεσμα έχει προκαλέσει την κριτική πλήθους ειδικών και την έντονη αντίδραση της κοινής γνώμης ότι το έργο δεν βρίσκεται σε αρμονία με τα μνημεία και τον αρχαιολογικό χώρο, ότι πρόκειται για ένα «σκληρό» τεχνικό έργο χωρίς καμία «τέχνη». Είναι ψηλά και ο πήχης που έχει βάλει το μαγικό πέρασμα της «μαστοριάς» του Δ. Πικιώνη με τον εμπνευσμένο σχεδιασμό, τη μακρόχρονη ωρίμανση, τον αβίαστο τρόπο υλοποίησης. Οι επιστήμονες της Ακρόπολης μόνο να κερδίσουν έχουν αν αντιληφθούν το ρίσκο στο οποίο τους έχουν εκθέσει η ιδιοκτησιακή νοοτροπία της κυβέρνησης και η καθυπόταξη αυτού του οικουμενικού μνημείου στις πολιτικές της σκοπιμότητες. Μόνο κερδισμένοι θα είναι αν αφουγκραστούν την ουσία της κριτικής που γίνεται ανταποδίδοντας τη βαθιά εκτίμηση που υπάρχει για το μοναδικό αναστηλωτικό έργο τους όλα τα προηγούμενα χρόνια. Να σταματήσουν οι διαμορφώσεις στην Ακρόπολη και με νηφαλιότητα να αναζητηθούν εκείνα τα όρια και τα σημεία ισορροπίας που θα έχουν τη μέγιστη δυνατή διεπιστημονική συναίνεση για το τι πρέπει να γίνει διασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό και την κοινωνική καταξίωση.