Συνεντεύξεις

Θέματα βρίσκονται πάντα, όμως η κατάσταση της εποχής του ’70, αν και κρίσιμη, είχε τουλάχιστον μια σοβαρότητα. Τώρα είναι κρίσιμη, αλλά ελάχιστα σοβαρή.

«Το κρίσιμο είναι με ποιο πρόγραμμα προχωράμε για την επόμενη μέρα» σημείωσε η υπουργός Εργασίας και συμπλήρωσε: «Εμείς έχουμε ένα πρόγραμμα που λέει νέες θέσεις εργασίας, με αυξημένους μισθούς, δικαιότερη φορολογία, αποτελεσματικότερο κράτος και ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, της κοινωνικής ασφάλειας για τους πολίτες». «Η ΝΔ», ανέφερε η κ. Αχτσιόγλου, «έχει ένα πρόγραμμα που λέει μείωση της φορολογίας οριζόντια, χωρίς να υπάρχει στόχευση σε ανθρώπους μεσαίων και χαμηλότερων εισοδημάτων που το έχουν περισσότερο ανάγκη.

Στεναχωρήθηκαν τα μεσαία στρώματα, γιατί, παρά το γεγονός ότι η οικονομία πάει καλύτερα, «δεν το έχουν δει στην τσέπη τους». Η «ταξική μεροληψία» λέει ότι έπρεπε να μπορούν τα πράγματα σε μία σειρά και να βγεί η χώρα από τα μνημόνια, από τα οποία «δεν μας έβγαλαν οι προηγούμενοι», να σταθεροποιηθεί η οικονομία, να αποκτήσει η χώρα αξιοπιστία ώστε να μην μειωθούν οι συντάξεις και να δημιουργηθεί δημοσιονομικό χώρος για να υπάρξουν ελαφρύνσεις, να φτιαχτούν τα νοσοκομεία κλπ. «Αυτή η ταξική μεροληψία» διευρύνεται, ώστε να μπει μέρος των μεσαίων στρωμάτων τα οποία όντως «ζορίστηκαν». Ο κόσμος πρέπει να σκεφτεί καλά αν προτιμά τον Ανδρέα Ξανθό ως υπουργό Υγείας ή τον 'Αδωνη Γεωργιάδη και ποιόν προτιμούν για υπουργό Εργασίας, αναφέροντας τις προσπάθειες της Έ. Αχτσιόγλου και της Θ. Φωτίου για να φέρουν κοινωνικό κράτος από τη μία πλευρά και τον κ. Βρούτση από την άλλη.

Έχουμε λόγους, έχουμε επιχειρήματα, διαθέτουμε αποδείξεις και δείγματα γραφής ώστε να μπορέσουμε να νικήσουμε. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να υποσχεθούμε επιστροφή στην ευημερία του 2009, στην πλαστή ευημερία με δανεικά. Μπορούμε όμως να υποσχεθούμε -με αποδείξεις- αξιοπρέπεια στη δουλειά και την πολιτεία, μπορούμε να εγγυηθούμε τη βελτίωση του βίου των πολλών, όχι των λίγων. Μπορούμε να μιλήσουμε για την καθημερινότητα του πολίτη, για το σχολείο, το νοσοκομείο, την αδιάκριτη πρόσβαση στη γνώση, για τη συγκοινωνία και τον ελεύθερο χρόνο, για τις δημόσιες υποδομές και τους ελεύθερους χώρους. Μπορούμε να υποσχεθούμε εργασιακή αξιοπρέπεια για όλους, χωρίς εργοδοτικό αυταρχισμό και παραπλανητικές εργασιακές σχέσεις. Για έντιμες αποδοχές, χωρίς εξαντλητικά ωράρια και υπερωρίες που δεν πληρώνονται. Έχουμε αποδείξεις γι’ αυτό.

Εχουν δίκιο οι άνθρωποι που διαμαρτύρονται γιατί δεν καταφέραμε να βελτιώσουμε τις ζωές τους όσο θα θέλαμε, να τους πείσουμε ότι δεν αδιαφορήσαμε για την ποιότητα της ζωής των μεσαίων στρωμάτων. Ημασταν όμως αναγκασμένοι να κινηθούμε σε ένα ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο με ανόητους καταναγκασμούς που μας επιβλήθηκαν. Τα πρώτα χρόνια έπρεπε να αντιμετωπίσουμε την ανθρωπιστική κρίση, τη διάλυση του συστήματος υγείας και παιδείας, την προσφυγική κρίση και κυρίως την έξοδο από τα μνημόνια. Να κριθούμε με αντικειμενικότητα για τα πρώτα χρόνια και με αυστηρότητα για τις προτεραιότητές μας και τον τρόπο που τις υλοποιήσαμε με βάση τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο μετά την έξοδο τον Αύγουστο 2018. Να κριθούμε για τη μείωση των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, του ΕΝΦΙΑ, το επίδομα στέγασης, την προστασία της πρώτης κατοικίας, τις 120 δόσεις, τη μείωση της φορολογίας στα τρόφιμα, την ενέργεια, τον επισιτισμό. Με αυτό το δείγμα γραφής θα καλέσουμε τους πολίτες να μας κρίνουν για το πρόγραμμά μας για την περίοδο 2019-2023. Μια ισορροπία ανάμεσα σε μέτρα για την ανάπτυξη και στήριξης της κοινωνίας.

Το νόημα που θεωρώ ότι έχει η λέξη «καταπίεση» είναι αυτό που συνδέεται άμεσα με τους αποικιοκρατούμενους ανθρώπους, αυτούς που έχουν δημιουργηθεί κατ’ εικόνα του «άλλου» αντί του εαυτού τους. Αυτοί είναι οι εξ ορισμού καταπιεσμένοι. Σε αυτούς αναφερόταν ο Φραντς Φανόν πριν από μισό αιώνα. Αυτοί είναι της Γης οι κολασμένοι, αυτοί που έχουν βιώσει σκλαβιά. Αυτή είναι η ισχυρή έννοια της λέξη «καταπίεση». Οι γυναίκες είναι οι κατεξοχήν «άλλοι» σε αντιδιαστολή με τον άντρα. Αυτό στην ψυχανάλυση εκφράζεται στη θεωρία του Φρόιντ ότι οι γυναίκες στην αρχή γεννιούνται ίδιες με τους άνδρες, αλλά μετά πρέπει να αποκτήσουν οιδιπόδειο σύνδρομο. Αυτή είναι η ισχυρή έννοια της καταπίεσης. Εν τω μεταξύ, επειδή ο φεμινισμός δεν είναι στατικός, αλλά πότε κάνει δυο βήματα μπροστά κι ένα πίσω, πότε δυο πίσω κι ένα μπροστά -είχαμε μια περίοδο που ο φεμινισμός ήταν σε υποχώρηση και τώρα δυναμώνει ξανά-, μπορούμε να επιστρέψουμε στην έννοια της καταπίεσης με την αρχική της μορφή, όχι ως έλλειψη προνομίου. Είναι πολλές οι γυναίκες που είναι προνομιούχες, η βασίλισσα της Αγγλίας είναι προνομιούχα. Ωστόσο οι γυναίκες παραμένουν ως συλλογικότητα καταπιεσμένες - ως «άλλες» σε αντιδιαστολή με τον άντρα, ως «μη ίδιες».

Δεν είμαστε εδώ για να κουνάμε το δάχτυλο στον κόσμο. Αυτό που εγώ θέλω να πω, καθότι το πιστεύω βαθιά, είναι ότι η Αθήνα δεν είναι μια χαμένη υπόθεση, ότι μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας την εποχή της εγκατάλειψης και της αδιαφορίας, μια εποχή για την οποία οι κύριοι υπαίτιοι είναι οι άνθρωποι που στελέχωσαν το ψηφοδέλτιο και την δημοτική ομάδα του κ. Μπακογιάννη. Η Αθήνα είναι οι γειτονιές της, είναι οι κοινότητές της που μπορούν και πρέπει να γίνουν το επίκεντρο της πόλης. Οι πολίτες λοιπόν να έρθουν να ψηφίσουν μαζικά την Κυριακή, γιατί η ψήφος τους είναι δύναμη. Για να τελειώνουμε με την εγκατάλειψη και για να βάλουμε ένα τέλος στα μικρά και στα μεγάλα συμφέροντα που καθηλώνουν την πόλη μας. Τους καλώ να ψηφίσουν «Ανοιχτή Πόλη» για να δημιουργήσουμε μια «Αθήνα από την αρχή». Εμείς δεσμευόμαστε ότι η παρουσία μας σημαίνει σύγκρουση με τις παθογένειες της πόλης και σχέδιο με προτεραιότητες, δύο βασικά σημεία που μπορούν να δημιουργήσουν μια διαφορετική προοπτική για τους κατοίκους και τις γειτονιές.

Ο πρώτος γύρος είχε, ειδικά για την Αθήνα, μία νίκη για όλους τους δημοκρατικούς πολίτες. Και αυτή η νίκη αφορά στα σαφέστατα μειωμένα ποσοστά των νεοναζί δολοφόνων της Χ.Α. (...) όλη αυτήν την εβδομάδα που συνεχίζουμε κανονικά την καμπάνια μας και την επαφή μας με τον κόσμο στις γειτονιές, το πρώτο που λέμε είναι ότι, ανεξαρτήτως άποψης, ανεξαρτήτως προτίμησης, ο κόσμος πρέπει να κατέβει και να ψηφίσει. Και το επισημαίνω αυτό διότι για μένα το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει η Αθήνα είναι ότι υπάρχει πολύς κόσμος που πιστεύει ότι όποιος και να είναι ο δήμαρχος πολλά προβλήματα δεν θα λυθούν, που πιστεύει ότι αυτή η πόλη είναι μία χαμένη υπόθεση.

Για να κατανοήσουμε τι είναι αυτό που ονομάζουμε κυριαρχισμό, δηλαδή μια περισσότερο ή λιγότερο ριζοσπαστική μορφή εθνικισμού, είναι απαραίτητο να δούμε και έξω από την Ευρώπη, δηλαδή από τη συγκυρία που βιώνουμε, και ταυτόχρονα να εξακολουθήσουμε να έχουμε υπόψη μας την κρίση που άρχισε το 2007/8. Πράγματι, ο κυριαρχισμός, του οποίου βλέπουμε παραδείγματα στην Ευρώπη ή στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στην Ινδία, με διαφορετικές μορφές και στην Κίνα, πρέπει να εννοείται ως μια απάντηση στην κληρονομιά της μακράς περιόδου κρίσης, δηλαδή στην ανικανότητα του νεοφιλελευθερισμού να κρατήσει ενωμένη την κοινωνία. Ο κυριαρχισμός εμφανίζεται ως ένα συμπλήρωμα του νεοφιλελευθερισμού, δεν τον θέτει υπό συζήτηση αλλά τον συμπληρώνει με ένα στοιχείο αυταρχισμού, σε επίπεδο τόσο ρητορικό όσο και πολιτικό.

Αν θεωρούμε ότι η Αθήνα έχει σοβαρά προβλήματα, τότε υπάρχουν και υπεύθυνοι. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Αν σε μια γειτονιά οι δρόμοι είναι σκοτεινοί και γεμάτοι λακκούβες, η ευθύνη βαραίνει τον νυν αντιδήμαρχο που είναι επιφορτισμένος με το συντονισμό των τεχνικών έργων. (...) Ο κ. Μπακογιάννης επέλεξε για τον συνδυασμό του ανθρώπους που ευθύνονται για τις παθογένειες της πόλης -μεταξύ αυτών και τον υπεύθυνο για την αστική υποδομή και τις τεχνικές υπηρεσίες- ενώ ταυτόχρονα τόνιζε -ορθά συχνά- τα προβλήματα της Αθήνας. (...) Πώς μπορούν να συνδυαστούν αυτά τα δύο; Κατά τη γνώμη μου, η προοπτική μίας δημαρχίας υπό τον κύριο Μπακογιάννη είναι εκ των προτέρων υπονομευμένη. Υπονομευμένη διότι θα στηρίζεται στα σαθρά και αναποτελεσματικά υλικά του παρελθόντος.