Συνεντεύξεις

Αυτά που υπέφεραν οι Έλληνες πολίτες όλα τα τελευταία χρόνια είναι βεβαίως θηριώδη. Σε κάθε όμως περίπτωση είναι προτιμότερη η λύση που ακολουθήθηκε αντί να επιστρέψει η Ελλάδα στη δραχμή. Άλλωστε, όλοι χρωστούν σήμερα εκατομμύρια επί εκατομμυρίων. Και οι Γάλλοι, ξέρετε, χρωστούν, όπως και οι Ιταλοί, να μη συζητήσουμε για τα ποσά τα οποία χρωστούν οι ΗΠΑ. Και είναι απαραίτητο να συνειδητοποιήσουμε πως τα τεράστια ποσά στα οποία είμαστε όλοι εκτεθειμένοι δεν θα μπορέσουν ποτέ να καλυφθούν. Τι κάνουμε επομένως; Το μόνο που απομένει είναι να παραδεχτούμε τις απώλειές μας και να προχωρήσουμε στη θεμελίωση ενός νέου συστήματος βασισμένοι σε εντελώς καινούργιες βάσεις. Να τα ξεκινήσουμε όλα από την αρχή.

Δεν υπάρχουν πολλά επιστημονικά κείμενα κατά της Συμφωνίας. Οι περισσότεροι ερευνητές και επιστήμονες, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, είναι υπέρ της Συμφωνίας, γιατί καταλαβαίνουν ότι αποτελεί μεγάλη πρόοδο και σπάνια ευκαιρία. Παρατηρώ πως οι υποστηρικτές του «ναι» προσπαθούν να παρακάμψουν το θέμα του εθνικού ονόματος Μακεδόνες γιατί αισθάνονται αμήχανα. Δεν έχει νόημα να υπεκφεύγει κανείς. Τον τελευταίο χρόνο, μέσω και της αντιπαράθεσης για το Ίλιντεν, έγινε σαφές πως η μακεδονική ταυτότητα προϋπήρχε του Τίτο. Το Μακεδονικό δεν είναι στηριγμένο σε μια ιστορική απάτη, ούτε υπάρχει μία και μόνη ιστορική αλήθεια. Πρέπει να σκύψουμε με ανοιχτό μυαλό και αυτοκριτική διάθεση στη μελέτη της κοινής μας ιστορίας.

Είμαστε, λοιπόν, στην επόμενη μέρα και το κλίμα από πλευράς τροϊκανών ήταν εμφανώς διαφοροποιημένο ό,τι και αν ακουστεί. Ήταν, δηλαδή, σε νέα διαδικασία, σε νέα αποστολή, με την έννοια του Post Program τριμηνιαίου ελέγχου των στοιχείων. Επόμενη παρατήρηση: η ελληνική πλευρά ξεκίνησε να θέτει θέματα αυτόνομου προσδιορισμού του αύριο, όπως τα εργασιακά, οι συλλογικές συμβάσεις και θέματα μέτρων κοινωνικής στήριξης, καθώς και θέμα συντάξεων. Ενώ, λοιπόν, η λογική ήταν να τσεκαριστούν στοιχεία, ξεκίνησε αυτό που λέμε περαιτέρω διαπραγμάτευση, δηλαδή συζήτηση επί του αύριο.

Κατά τη δική μας άποψη, η μείωση των συντάξεων δεν είναι διαρθρωτικό μέτρο, δηλαδή μακροπρόθεσμα δεν επηρεάζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Δεύτερον, έχουμε πλέον τον αναγκαίο δημοσιονομικό χώρο για να κάνουμε μέρος των αντίμετρων που είναι στοχευμένα προς την κοινωνία και φιλικά προς την ανάπτυξη, χωρίς να μειωθούν οι συντάξεις. Ακόμα και το ΔΝΤ αρχίζει να παραδέχεται ότι θα υπερβούμε το 3,5% όχι μόνο το 2018 αλλά και τα επόμενα χρόνια μέχρι το 2022. Τα επιχειρήματά μας είναι λογικά. Τα έχουμε θέσει στους θεσμούς και θα τα θέσουμε στο παραπάνω επίπεδο. Πιστεύουμε ότι η λογική θα επικρατήσει.

Θέσαμε ως κεντρικό στόχο να βγάλουμε τη χώρα από τα μνημόνια με την κοινωνία όρθια. Παρά τα λάθη, τις δυσκολίες και τα προβλήματα, νομίζω ότι σε γενικές γραμμές τα καταφέραμε. Οι κοινωνικές πληγές όμως είναι μεγάλες και δεν κλείνουν εύκολα. Μέχρι τις εκλογές οφείλουμε να αποδείξουμε έμπρακτα ότι έχουμε περάσει σε μια άλλη εποχή. Να το καταλάβει ο κόσμος, η κοινωνική πλειοψηφία στην καθημερινότητα. Να μπορέσουμε να κάνουμε βήματα σημαντικά στην παραγωγική ανασυγκρότηση. Να ενισχύσουμε την γεωπολιτική θέση της χώρας με την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την ψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών. Άλλωστε οι στόχοι μας υπερβαίνουν κατά πολύ τις εκλογές καθώς πιστεύω βαθειά ότι η παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ στη κυβέρνηση, αλλά και γενικότερα, είναι πολύ σημαντική και για τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, που μάλλον προοιωνίζονται δύσκολες καθώς βλέπουμε την ακροδεξιά να απειλεί τις θεμελιακές αξίες της Ευρώπης.

Από τη στιγμή που έχουμε πιάσει τους στόχους και έχουμε μάλιστα υπεραπόδοση την οποία και θα αποδώσουμε στην πραγματική οικονομία περνάμε από τη φάση της δημοσιονομικής εξυγίανσης στη φάση της δημοσιονομικής επέκτασης. Έχοντας όμως πει αυτό, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο στόχος είναι υψηλός και ότι όσο νωρίτερα ανοίξει μια συνολική κουβέντα, τόσο για τη λιτότητα όσο και για το χρέος σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τόσο το καλύτερο. Η διαφορά αυτής της φάσης με την προηγούμενη όμως είναι ότι τώρα δεν υπάρχει κάποια ελληνική ιδιομορφία. Ισχύουν για τη χώρα μας οι κανόνες που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη. Και αυτό είναι μια πολύ θετική εξέλιξη. (...) Τα τελευταία 3,5 χρόνια πετύχαμε μια πρωτοφανή μείωση της ανεργίας κατά 7 μονάδες και αυτό παρά το ότι ήμασταν σε πρόγραμμα. Τώρα που έχουμε μεγαλύτερη ανάπτυξη, περισσότερο δημοσιονομικό χώρο και η οικονομία λειτουργεί σε ένα κλίμα μεγαλύτερης εμπιστοσύνης είναι πιστεύω δυνατή η ταχύτερη αποκλιμάκωση της ανεργίας. Το σημαντικό είναι ότι αυτό θα γίνει και σε ένα περιβάλλον βελτίωσης των εργασιακών δικαιωμάτων και της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων, καθώς έχουμε ήδη επαναφέρει τις συλλογικές συμβάσεις, έχουμε ενισχύσει τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, ενώ θα υπάρξει και αύξηση του βασικού μισθού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία και το πρόγραμμα, ναι, θα έχουμε μια μεγαλύτερη επιτάχυνση το 2019. Επομένως, εάν μειωθούν οι φορολογικοί συντελεστές, αυξηθούν λιγάκι οι δαπάνες και κατευθυνθούν στοχευμένα, πχ, σε δημόσιες και άλλες επενδύσεις κτλ, τότε όλα αυτά μπορούν να ωθήσουν τη μεγέθυνση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να παίξει τον ρόλο του καταλύτη στο πεδίο σύγκλισης ευρύτερων δημοκρατικών και προοδευτικών δυνάμεων (...) πλέον δεν είμαστε αντιμέτωποι με το αυγό του φιδιού αλλά με το ίδιο το φίδι.

Πράγματι, δεν αξίξει να κάνεις συνταγματική αναθεώρηση εάν δεν θέσεις το ζήτημα των σχέσεων κράτους και Εκκλησίας, μόνο για να αλλάξεις το άρθρο 86 για την δίωξη πολιτικών προσώπων, υπουργών κτλ. για να επαναλάβεις την πίστη σου στην δημόσια Παιδεία, τα δημόσια αγαθά, το κοινωνικό κράτος. Χρειάζεται να αναζητήσουμε εκείνους τους όρους που θα μας πάνε μπροστά, για μία εναρμόνιση της πραγματικότητας έτσι όπως βιώνεται από όλους στο χώρο της διοίκησης, των θεσμών, της κοινωνίας, για να καταγράψουμε νέες επιθυμίες και στρατηγικές γύρω από αυτό. Αυτό προϋποθέτει μία κοινωνία ζωντανή, διανοούμενους που καταθέτουν προτάσεις, ανθρώπους και συλλογικότητες που μέσα από τα βιώματά τους μπορούν να διαμορφώσουν αιτήματα. Αυτό δυστυχώς δεν το βλέπουν. Αν η συνταγματική αναθεώρηση μείνει μία πρωτοβουλία "από τα πάνω", δεν θα είναι αυτό που μας αξίζει. Γιατί αναθεωρήσεις δεν γίνονται κάθε μέρα.