Συνεντεύξεις

Σήμερα που τα ΜΜΕ έχουν γίνει πολύ πιο διεισδυτικά, η εξουσία λειτουργεί όλο και πιο συνωμοτικά με μέτρα περιστολής και καταστολής της ελευθερίας του Τύπου. Είναι πολύ ανησυχητικό το φαινόμενο παραβίασης της ελευθερίας του Τύπου. Συνιστά επιδείνωση του δείκτη Δημοκρατίας στον δυτικό κόσμο.

Να ανεβάσουμε το δείκτη αυτοπεποίθησης. Έχουμε κάθε δικαίωμα να το κάνουμε. Όσα λάθη, παραλείψεις ή καθυστερήσεις και αν επισημάνει κανείς, το κόμμα μπορεί να ανασυνταχθεί, για να επιτύχει συνεχή προωθητικά βήματα στην κατεύθυνση που λέει η διακήρυξή μας: ανασύνταξη της οικονομίας και της κοινωνίας, με κοινωνικό κράτος, με ισοκατανομή πλούτου, με έμφαση στην υγεία, την παιδεία και τον πολιτισμό, με στήριξη της εργασίας ως παραγωγικού μεγέθους, με διεθνιστική ταυτότητα, ενάντια σε κάθε είδος ρατσισμού και διακρίσεων. Τον κορμό τον έχουμε, αλλά πρέπει να τον επεκτείνουμε με τεκμηρίωση και εμβάθυνση και να τον πιστέψουμε. Να συνθέσουμε με επάρκεια, με σαφή ταυτότητα τον αντιπολιτευτικό λόγο μας, όχι μόνο για να αναδεικνύουμε κάθε φορά τα κακά της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αλλά κυρίως για να αναδεικνύουμε μια λαϊκή εναλλακτική προοπτική. Έτσι θα έχει πολλαπλασιαστική δυναμική η συνάντησή μας με τα άλλα συνεργαζόμενα ρεύματα. Δεν αρκεί μια δηλωμένη πρόθεση να προχωρήσουμε μαζί, απαιτείται και μια στέρεη βάση.

Η ΝΔ, δηλητηριάζοντας για ψηφοθηρικούς σκοπούς τον λαό με μισαλλόδοξα και ξενοφοβικά μηνύματα, επιχειρεί να μετατρέψει τη χώρα μας από παγκόσμιο σύμβολο ανθρωπισμού σε μια φοβική, κλειστή κοινωνία. Αυτό ο λαός δεν θα το επιτρέψει.

Η αναγκαιότητα αποτίμησης της πορείας μας κατά την κυβερνητική θητεία είναι προφανής. Για κάποιους λόγους χάσαμε, δεν έγιναν όλα τέλεια. Από τη μια κατορθώσαμε πολλά σε δύσκολες συνθήκες, και είναι σαφές ότι τα πιστωθήκαμε θετικά από τον κόσμο, με το 31,5%. Από την άλλη, πολλά από όσα εφαρμόσαμε δεν ήταν μέρος της πολιτικής και του οράματός μας, μας επιβλήθηκαν. Ορισμένα από αυτά δε, ίσως πιστέψαμε παραπάνω από ό,τι έπρεπε ότι ήταν επιβεβλημένα.  Τώρα λοιπόν που βγαίνουμε από τους μνημονιακούς καταναγκασμούς οφείλουμε να αποκαταστήσουμε τη δική μας πολιτική και να συστηθούμε ξανά στην κοινωνία και ιδιαίτερα στα νέα παιδιά που λόγω ηλικίας δεν ξέρουν πώς ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ πριν γίνει κυβέρνηση. Παρόλα αυτά, τον έχουν στηρίξει εκλογικά σε όλες τις αναμετρήσεις από το 2012, κατατάσσοντάς τον πρώτο στις προτιμήσεις τους. Εν κατακλείδι, η συζήτηση είναι που θα αναδείξει ποια θα είναι η φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ την επόμενη περίοδο.   Είναι απολύτως απαραίτητο να μπούμε σε διαδικασία διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και ανανέωσης, αλλαγής ορισμένων στοιχείων, αφού τίποτα δεν μπορεί να μένει για πάντα αναλλοίωτο. Η ζωή, η πολιτική, η κυβερνητική εμπειρία, όλα διδάσκουν. Ένα μόνο μένει σταθερό, η αριστερή και προοδευτική μας φυσιογνωμία.  Ήδη, το διάστημα μετά την εκλογική αναμέτρηση έχουμε υποδεχθεί χιλιάδες νέα μέλη. Πρόκειται για συνειδητοποιημένο πολιτικά κόσμο από τον προοδευτικό χώρο, και έχει διαπιστώσει -με απέχθεια, θα έλεγα- πώς η ολιγαρχία και τα ΜΜΕ στήριξαν μονομερώς ένα κόμμα, πώς ο ΣΥΡΙΖΑ με τις αδυναμίες του πέτυχε πράγματα, πώς η ΝΔ μέσα σε τρεις μήνες επιχειρεί την ολική ανατροπή των κατακτήσεων της διακυβερνησής μας.  Η διεύρυνση όμως του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι αναγκαία, δεν υποκαθιστά αλλά επιβάλει την ανάγκη πολιτικών και κοινωνικών συμμαχιών, δηλαδή τη δημιουργία ενός μπλοκ κατά της κυβέρνησης ΝΔ. Όσο για τα οργανωτικά, έπονται της συζήτησης για τα πολιτικά ζητήματα. Προηγείται το κύριο, το πολιτικό, χωρίς να υποτιμώ τίποτα. Θα τα βρούμε τα άλλα στην πορεία.  

Το προσφυγικό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ατζέντας μας και πρέπει να κάνουμε παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα, και στο κοινοβουλευτικό και στο ευρωπαϊκό, ζητώντας ένα κοινό σύστημα ασύλου και ισομερή κατανομή, και στην αυτοδιοίκηση και στο κινηματικό. Ήδη έχουμε κάνει κοινοβουλευτικές ερωτήσεις για τα θέματα του ΑΜΚΑ και της εκπαίδευσης, έχουμε επικοινωνία με διεθνούς οργανισμούς και σε κάθε ανοιχτή δομή είμαστε εκεί με τις τοπικές κινήσεις αλληλεγγύης και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Δεν θα δείξουμε την αλληλεγγύη μας μόνο σε όσους πρόσφυγες έρχονται, αλλά θα αξιώσουμε και να συνεχιστεί και μια πολιτική που εφαρμόσαμε τα προηγούμενα χρόνια, που παρά τα προβλήματα και τις αδυναμίες που υπήρχαν, έβαλε το προσφυγικό σε μια ροή, με προγράμματα στέγασης και ένταξης. Το ίδιο ισχύει και για το μεταναστευτικό, που και σε αυτό κινδυνεύουν να τορπιλιστούν οι κατακτήσεις του προηγούμενου διαστήματος και αφορούν πάνω από 600.000 ανθρώπους, που βρίσκονται εδώ χρόνια και έχουν προσφέρει τα μέγιστα στη χώρα. Θα πρέπει να δούμε το προσφυγικό και το μεταναστευτικό στη λογική της ένταξης, του σεβασμού των δικαιωμάτων και της ανθρωπιάς, ενάντια στη λογική της εισβολής και του δημόσιου κινδύνου που προσπαθεί να χτίσει η ΝΔ.

Το 2,8% δεν είναι ο αριθμός που πραγματικά προβλέπουν, είναι αυτό που χρειάζονται για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό, backward engineering όπως λέγεται … Λες τι χρειάζομαι για να κλείσει ο προϋπολογισμός; 2,8%. Τι πρέπει να υπάρξει για να έχω 2,8%; Αυτά. Το ίδιο ισχύει και για άλλα μέτρα. Κλείνουν το κενό με μεγαλύτερη ανάπτυξη, με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές που υποτίθεται ότι θα φέρουν πάνω από 600 εκατ. ευρώ, μειώνουν το “ταβάνι” των δαπανών (και δεν ξέρουμε ακόμη αν είναι στην Υγεία, την Παιδεία, κτλ. κ.ά) (...) μέσα στην κυβέρνηση υπάρχουν… true believers που «έχουν δαγκώσει την λαμαρίνα του νεοφιλελευθερισμού», ότι αν μειωθεί η φορολογία θα υπάρχει φοβερή ώθηση στην οικονομία … ο κ. Σκυλακάκης π.χ. το πιστεύει ο άνθρωπος … υπάρχουν και οι ρεαλιστές … αλλά το χειρότερο είναι ότι δεν τους πολυπειράζει αν δεν τους βγει. Αν έχουν έλλειμμα, θα κόψουν το κοινωνικό κράτος … κάθε εμπόδιο σε καλό, γι’ αυτούς.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα χρησιμοποιούν τα κόμματα για τους ανθρώπους κάτω των 50 και τους νέους ψηφοφόρους από 18 και άνω. Οι νέοι άνθρωποι πλέον δεν διαβάζουν εφημερίδες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εταιρείες επικοινωνίας των κομμάτων αξιοποιούν την τηλεόραση για τους ηλικιωμένους και τα social media για τους νεότερους, που μπορεί να μην είναι πολιτικά οργανωμένοι, είναι όμως πολύ καλύτερα ενημερωμένοι. Τα κόμματα χρησιμοποιούν τα μέσα αυτά σαν ΜΜΕ, ενώ η ιδιαιτερότητά τους είναι ότι έχουν τη δυνατότητα της διαδραστικότητας. Δηλαδή ο υποψήφιος κανονικά θα έπρεπε να απαντήσει σε κάθε χρήστη. Η μη απάντηση γίνεται συνώνυμη μιας αδύναμης θέσης, με αποτέλεσμα οι υποψήφιοι να αφήνουν να κρέμονται ερωτήματα και έτσι ό,τι κερδίζουν σε κοινό ή αναγνωσιμότητα να το χάνουν από τον τρόπο που χρησιμοποιούν τα social media.

Κατά την τριακονταετία 1950-1980, πιστέψαμε ότι το όραμα της σοσιαλδημοκρατίας είχε σωθεί χάρη στον περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων και στο Κοινωνικό Κράτος, που είχε οικοδομηθεί κατά το πρότυπο του Εθνικού Κράτους. Ωστόσο, από τη στιγμή που άρθηκε κάθε περιορισμός στην κίνηση κεφαλαίων κατά τη δεκαετία του ’90, δίχως να γνωρίζουμε ποιος κατείχε τι, βρεθήκαμε σε μια κατάσταση παρόμοια μ’ εκείνη που αντιμετώπισαν οι σοσιαλδημοκράτες του Μεσοπολέμου: δεν διαθέταμε πλέον μέσα για τη ρύθμιση του παγκόσμιου καπιταλισμού γιατί κανείς δεν μας τα είχε δώσει. Στις Πηγές του Ολοκληρωτισμού, η Χάνα Άρεντ υποστηρίζει ότι τη μεγαλύτερη αδυναμία των Γερμανών, Γάλλων, Βρετανών σοσιαλδημοκρατών του Μεσοπολέμου αποτελούσε το γεγονός πως ήταν μόνο κατ’ επίφαση διεθνιστές. Δεν είχαν καταλάβει ότι, προκειμένου να ελέγξουν την οικονομία ενός Διεθνούς (παγκοσμιοποιημένου) Κράτους και την έκρηξη του παγκόσμιου καπιταλισμού, τα κράτη είχαν ανάγκη από νέους υπερεθνικούς πολιτικούς σχηματισμούς. Δεν είχαν κανένα ρεαλιστικό σχέδιο για να ξεπεράσουν τα “σύνορα” του Εθνικού Κράτους, τη στιγμή που, απέναντί τους, η Σοβιετική Ένωση σφυρηλατούσε το σχέδιο ενός παγκόσμιου ή, τουλάχιστον, ευρασιατικού κομμουνισμού, η ναζιστική ιδεολογία οραματιζόταν να περάσει τα σύνορα της Γερμανίας, δίχως να λογαριάζουμε τα αποικιοκρατικά ή νεοαποικιοκρατικά σχέδια της Ευρώπης και των ΗΠΑ, που είχαν αποκτήσει και αυτά παγκόσμια διάσταση. Οι σοσιαλδημοκράτες ήταν οι μόνοι που δεν πήραν στα σοβαρά το γεγονός ότι ένας καπιταλισμός διεθνής μόνο με μια πολιτική διεθνή μπορεί να αντιμετωπιστεί. Η συγκεκριμένη μομφή της Χάνα Άρεντ για τους σοσιαλδημοκράτες μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί το 2019. Για τις προκλήσεις που πηγάζουν από την ιστορική επανεμφάνιση των κοινωνικών ανισοτήτων, για το μεγάλο ‘όχι’ στην παγκοσμιοποίηση, την περιχαράκωση στην εθνική μας ταυτότητα… Το σύγχρονο σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο δεν προνόησε για την υπέρβαση του Εθνικού Κράτους με τρόπο υπερεθνικό. Δεν μπόρεσε να συλλάβει ένα νέο μοντέλο για το καθεστώς ιδιοκτησίας, ατομικής περιουσίας και εταιρικής συμμετοχής – η κομμουνιστική εμπειρία πάγωσε τη συλλογιστική του στον χρόνο. Στάθηκε ανίκανο να συλλάβει και να οργανώσει την αναδιανομή του πλούτου και την κλιμακωτή φορολόγηση των αγαθών σε κλίμακα υπερεθνική.

Χρειάστηκε να βρεθεί σε μία άλλη ήπειρο και αρκετά μακριά από την Ελλάδα για να ανακαλύψει την αλήθεια ο κ. Μητσοτάκης. Μια αλήθεια που δεν την υποστήριξε όλο το προηγούμενο διάστημα όταν, θυμόμαστε, έκανε πολιτική απέναντι στην κυβέρνηση με τα “χρώματα” της πολιτικής τυμβωρυχίας. Πάνω σε τραγωδία που μας βρήκε στο Μάτι. Τώρα λοιπόν ομολόγησε -μπροστά στο ακροατήριο της Συνέλευσης του ΟΗΕ για το Κλίμα- τις πραγματικές διαστάσεις αυτής της υπόθεσης. Ο κόσμος τον άκουσε, κρίνει και βγάζει τα συμπεράσματά του.

Πιστεύω ότι, ανομολόγητα, στη ΝΔ και γενικότερα στο σύστημα, υπάρχει, εμφιλοχωρεί η ρήση του Βορίδη. Δηλαδή, η θωράκιση του συστήματος, πλέον, με τέτοιον τρόπο ώστε να μην μπορεί να επανεπιχειρήσει η Αριστερά να έλθει στα πράγματα.