Macro

14
12

Πάνος Σκουρλέτης στο 6ο συνέδριο του ΚΕΑ: Να επανασυστηθούμε στις νεότερες γενιές

Η ταυτότητα της πολύμορφης, σύγχρονης ευρωπαϊκής Αριστεράς διαμορφώνεται από την ανάγκη υπεράσπισης των αδυνάτων, των δικαιωμάτων των γυναικών και συνολικά, από την αντιμετώπιση της οικολογικής και κλιματικής κρίσης, από τη διεύρυνση της δημοκρατίας σε όλα τα επίπεδα. Σήμερα υπάρχουν οι προϋποθέσεις για μια συνάντηση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς με τα τμήματα της Σοσιαλδημοκρατίας που αποδεσμεύονται από τον νεοφιλελευθερισμό, αλλά και με δυνάμεις της ριζοσπαστικής Οικολογίας. Είναι η ανάγκη να επανασυστηθούμε στους λαούς μας και ιδιαίτερα στις νεότερες γενιές, που ίσως δεν μας γνωρίζουν. Η πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Προοδευτικού Φόρουμ, που ξεκίνησε με απόφαση του προηγούμενου συνεδρίου του ΚΕΑ, πρέπει για εμάς να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Να συμβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις, ώστε να αποκτήσει ορατότητα και δυναμισμό και να εκφράσει την εναλλακτική πρόταση για τους Ευρωπαίους πολίτες απέναντι στο νεοφιλελευθερισμό, την κλιματική κρίση και την Ακροδεξιά.
Περισσότερα »
14
12

Μαθήματα ακροελληνικής

Στις περιπτώσεις της παρατεινόμενης ανωριμότητας, που κάποια στιγμή τρυπώνει κάτω από τον «ιδεολογικό» μανδύα της μισαλλοδοξίας, πρέπει ν’ ανήκει ο ερίτιμος «ελληνόψυχος» των Αμπελοκήπων. Στα 53 του, έστησε καρτέρι έξω από το 10ο Δημοτικό Σχολείο και λιάνισε στο ξύλο έναν εντεκάχρονο μαθητή φιλιππινέζικης καταγωγής. Λεβέντης και καραμπουζουκλής, εγνωσμένης ακροδεξιάς κοπής και τραμπούκικης συμπεριφοράς, όπως λένε οι γείτονές του, έστειλε το ξενάκι-ελληνάκι στο νοσοκομείο για μέρες. Πέντε λεπτά το χτυπούσε, με χέρια και πόδια, στα χέρια, στα πόδια, στην κοιλιά, στο κεφάλι. Επρεπε οπωσδήποτε να του δώσει ένα αξέχαστο μάθημα, εισαγωγικό στην ημετέραν παιδείαν όπως την εννοούν οι ελληνοκάπηλοι, όποιας ομάδας κι αν είναι μέλη· της χρυσαυγής, των μαιάνδρων, της ελληνολύσης διά κηραλοιφής και ουρανίων επιστολών. Ο προσβληθείς πατέρας θεώρησε χρέος του, ατομικό και εθνικό, να εκδικηθεί ένα παιδάκι που είχε μαλώσει με την κόρη του στο σχολείο, όπως μαλώνουν τα παιδιά με τη συχνότητα που ξαναφιλιώνουν. Ακουσε την περιγραφή του ασήμαντου επεισοδίου όπως του την είπε το βλαστάρι του, όπως ήθελε να την ακούσει: μεροληπτική. Ενα σχεδόν μαυράκι, ένα σχιστομάτικο, τόλμησε... Τόλμησε τι; Να έρθει στον τόπο μας, στο σχολείο μας, στο σπίτι μας. Γι’ αυτό και ο παλικαράς μας συνέχισε να το κλωτσάει κι ας είχε πέσει κάτω, που δεν ήταν δα και δύσκολο. Το χειρότερο, αν αληθεύουν όσα γράφτηκαν; Στο ξυλοφόρτωμα ήταν παρούσα και η κόρη του γενναίου, που μάλιστα παρακινούσε τον πατέρα της να συνεχίσει το «μάθημα». Με τη βοήθεια των δασκάλων και των συμμαθητών του, της γειτονιάς όλης, το αγοράκι θα συνέρθει. Το κοριτσάκι όμως; Πώς και πότε θα καταφέρει να ξεπεράσει τα μαθήματα που έκανε κατ’ οίκον σε όλη τη μέχρι τώρα ζωούλα του; 
Περισσότερα »
14
12

Η απληστία των Αφύσικων

Η βία της φύσης δεν εκδηλώνεται πάντα με τρόπο θεαματικά δραματικό. Το δράμα μπορεί να έρθει σταδιακά, αργά αργά, σχεδόν φυσικά. Η στάθμη των θαλασσινών νερών που απολήγουν στις ακτές της Ανδαλουσίας δεν ανέβηκε απότομα, όπως σε ταινίες οικοτρόμου. Οι ιδιοκτήτες των χιλιάδων στρεμμάτων, που θα έβαλαν κι αυτοί το χεράκι τους –όπως παντού στον κόσμο, και στην Ελλάδα βέβαια– να στερέψει μια ώρα αρχύτερα ο υδροφόρος ορίζοντας, άργησαν να το καταλάβουν. Τώρα η πείρα τους επικυρώνει τις προ πενταετίας ή δεκαετίας προβλέψεις των ειδικών, οι οποίες όμως έχουν ήδη παλιώσει. Αυτό σημαίνει –το φωνάζουν πια σε ολοένα πιο υψηλούς τόνους, μήπως και ακουστούν σχετικώς έγκαιρα– πως όσα κακά προφήτευαν για το μακρινό 2100, πιθανότατα θα συμβούν το 2050. Ή, με πιο κοντινούς αριθμούς, ίσως και περισσότερο κατανοητούς, περιβαλλοντικά το 2030 είναι ήδη παρελθόν ή, έστω, είναι 2020. Οικολογικά, οι δεκαετίες συμπυκνώνονται σε διετίες. Το σλόγκαν «το μέλλον αρχίζει τώρα» δεν προσφέρεται πλέον για τις χαρμόσυνες επαγγελίες της κομματικής προπαγάνδας. Είναι ένα σύνθημα κλιματικά πραγματωμένο, με δεινές τις συνέπειες.
Περισσότερα »
13
12

Το μάρκετινγκ των φαρμακευτικών: Υπεράνω όλων τα υπερκέρδη

Μια έρευνα που ήρθε στο φως την προηγούμενη εβδομάδα αποκαλύπτει την αλήθεια πίσω από το βασικό αφήγημα της φαρμακοβιομηχανίας: εκείνο που ανεβάζει διαρκώς τις τιμές των φαρμάκων δεν είναι τίποτε άλλο από τη δίψα για την μεγιστοποίηση του κέρδους. Η έρευνα που δημοσιεύεται στην αμερικανική ιατρική επιθεώρηση Neurology πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Όρεγκον και προσπάθησε να δώσει απαντήσεις σε ένα απλό ερώτημα. Τι θα μπορούσε άραγε να δικαιολογεί την ετήσια αύξηση σε επίπεδο 10% με 15% της τιμής των φαρμάκων για τη σκλήρυνση κατά πλάκας στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας; Για να δώσουν την απάντηση, οι ερευνητές του πανεπιστημίου πραγματοποίησαν μια σειρά από ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις με τέσσερα άτομα τα οποία δεν κατονομάζονται και που εργάζονται ή εργάστηκαν τα τελευταία χρόνια ως διευθυντικά στελέχη φαρμακευτικών έχοντας άμεση ανάμειξη στον καθορισμό της τιμής των προϊόντων. Η ειλικρίνειά τους είναι αφοπλιστική. «Θα έλεγα ότι η λογική για τις αυξήσεις των τιμών βρίσκεται ξεκάθαρα στο τι είναι αυτό που μπορεί να αυξήσει τα κέρδη» δηλώνει ένας CEO. «Δεν υπάρχει άλλη αιτιολογία. Το κόστος για την παραγωγή του φαρμάκου δεν αυξήθηκε κατά 10% ή 15%. Θα έλεγα ότι μάλλον μειώθηκε». Είναι μια ομολογία που βέβαια αναιρεί το βασικό επιχείρημα των φαρμακευτικών ότι η άνοδος των τιμών οφείλεται στην προσπάθεια κάλυψης των αυξανόμενων εξόδων για την έρευνα και την παραγωγή των φαρμάκων. «Τα διοικητικά στελέχη λένε ανοιχτά αυτό που παραμένει ανομολόγητο: η αύξηση των τιμών έχει κεντρική θέση στο επιχειρησιακό μοντέλο της βιοηχανίας» σχολιάζει ο Ζέιν Ρίζβι από τη ΜΚΟ Public Citizen's Access to Medicines.
Περισσότερα »
13
12

Η Πράσινη Συμφωνία πρέπει να είναι και δίκαιη

“Oι δυνάμεις που επωφελούνται από το status quo εμποδίζουν τις κυβερνήσεις να λάβουν τη σωστή απόφαση”. “Οι ηγέτες μας πρέπει να κάνουν μια επιλογή, είτε να πουν ότι στέκονται πίσω από τη Συμφωνία του Παρισιού και αναγνωρίζουν ότι οι επιστημονικές εκθέσεις δείχνουν ότι θα χρειαστεί πρωτοφανή δράση είτε ότι δεν θέλουν / τολμούν να το κάνουν και να αρχίσουν να προετοιμάζουν τους πολίτες τους για καταστροφικές επιπτώσεις που θα προκύψουν με αύξηση θερμοκρασίας 3° C ή ακόμα και 4° C”. “Η αλλαγή θα πρέπει να έρθει ούτως ή άλλως και οι κυβερνήσεις έχουν την επιλογή να την κατευθύνουν και να διασφαλίσουν ότι η μετάβαση είναι δίκαιη και προσφέρει τα βέλτιστα κοινά οφέλη ή να το αφήσουν και να βρεθούμε αντιμέτωποι με ακραία καιρικά φαινόμενα και άλλες επιπτώσεις, που θα επηρεάσουν τους ανθρώπους με άνισο τρόπο και επομένως θα είναι πιο δύσκολο για τους φτωχούς, ενώ παράλληλα θα επιφέρουν οικονομική καταστροφή”, προειδοποιεί ο Β. Τρίο.
Περισσότερα »
13
12

Τα κοινωνικά οικονομικά της αγοράς που χάθηκαν

Tο επίδικο δεν είναι η ταμπέλα της Κεντροαριστεράς, αλλά το καθαρό, τίμιο, ανόθευτο «μενού» που θα προσφέρει σε όσους θέλει να πείσει. Ο βαθμός δυσκολίας θα είναι μεγάλος, καθώς το «κοινό» στο οποίο θα απευθύνεται θα την αντιμετωπίζει με επιφυλακτικότητα -ενίοτε εχθρικά ή και απαξιωτικά- λόγω (αν)έντιμου προτέρου βίου. Αυτό άλλωστε έγινε στη Γαλλία, όπου στις προεδρικές εκλογές του 2017 ο υποψήφιος των Σοσιαλιστών έλαβε μόλις το 6% των ψήφων, ενώ στις ευρωεκλογές η πτώση ήταν ακόμη βαθύτερη. Το σίγουρο είναι ότι στις μέρες που θα έλθουν, θα υπάρξουν -τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη- πολλές ευκαιρίες για ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο» που θα βασίζεται: στην αλληλεγγύη, στην κοινωνική συναίνεση, στην ειλικρινή «δεύτερη ευκαιρία», στον δίκαιο επιμερισμό, στα βάρη αλλά και στα οφέλη. Σε αυτήν την προοπτική, σημασία δεν έχει η «ομπρέλα» που θα «φιλοξενεί» τους επίδοξους συντάκτες του, καθώς και εκείνους που διατείνονται ότι θα το υλοποιήσουν. Αυτό που θα μετρήσει είναι αν οι αυστηροί και επιφυλακτικοί «κριτές» που θα βρίσκονται στον πάτο της οικονομικής πυραμίδας, λαβωμένοι -κάποιοι από αυτούς θανάσιμα- από την εφιαλτική πραγματικότητα της προηγούμενης δεκαετίας, δεχτούν ότι αυτοί που προσπαθούν να τους πείσουν δεν είναι... πωλητές.
Περισσότερα »
12
12

Κατέ Καζάντη: Βρετανική καπιταλιστική δυστοπία

Το πρόβλημα της Βρετανίας δεν βρίσκεται στο δίλημμα Leave ή remain. Το όντως πρόβλημα, η δυστοπία της, δεν έχει ευρωπαϊκό ή αντιευρωπαϊκό χαρακτήρα. Η ίδια η κοινωνική της συγκρότηση, τόσο μα τόσο όμοια πια με των περισσότερων δυτικών χώρων, συγκρότηση με χαοτικές ανισότητες, δημιουργεί τέλμα.
Περισσότερα »
12
12

Ανιχνεύοντας ένα νέο «πολιτικό παράδειγμα»

Η απάντηση στο ερώτημα: αν αυτό που φιλοδοξούμε να παραχθεί είναι ένα πολιτικό υποκείμενο οργανικά συνδεδεμένο με την ιστορία και την κοινωνία, που παράγει ιδέες, ταυτότητα, πολιτική κουλτούρα και διεκδικεί την ιδεολογική ηγεμονία, ή αν η προτεραιότητα είναι η συγκρότηση ενός αποτελεσματικότερου μηχανισμού διεκδίκησης της κυβερνητικής εξουσίας, είναι απολύτως υποχρεωτική. Η ιστορική εμπειρία πάντως δείχνει ότι η αναμέτρηση με το νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα απαιτεί μια Αριστερά υψηλών προδιαγραφών και απαιτήσεων. Το ζήτημα της Ταυτότητας και της Ιδεολογίας του νέου κόμματος βρίσκεται στην καρδιά της συγκρότησής του. Η συζήτησή του, που ήδη ξεκίνησε, δεν θα είναι εύκολη. Θα ήταν πολύ χρήσιμο, μορφωτικοί θεσμοί και διανοούμενοι που κινούνται στον χώρο της Αριστεράς να συμβάλλουν στην αποσαφήνιση εννοιών και στην μεθοδολογική προσέγγιση θεμάτων που δεν προσφέρονται για στείρα πολεμική. Αποσπασματικά και σχηματικά μπορούν να καταγραφούν κάποια σημεία ενδεικτικά της συνθετότητας του ζητήματος: Η αποδιάρθρωση ισχυρών κομματικών ταυτοτήτων στην χώρα μας και στην Ευρώπη παρήγαγε ανίσχυρα πολιτικά υβρίδια μιας «κεντρώας» στάσης, που αφομοιώθηκαν εύκολα από τον κυρίαρχο φιλελευθερισμό. Το παράδειγμα της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας και του Ιταλικού Κ.Κ. αποτελεί τυπικό δείγμα. Εκείνες οι ταυτότητες δεν αντλούσαν την συνοχή και την αποτελεσματικότητά τους από «προγράμματα» και τρέχουσες πολιτικές. Συνδέθηκαν με το πάθος, τη στράτευση, τις προσδοκίες και τις φαντασιώσεις των ανθρώπων, μέσω ιδεών και εναλλακτικών, ευρύτερα πολιτισμικών πρακτικών, που αμφισβητούσαν την καπιταλιστική ιδεολογική ηγεμονία. Η αντίληψη πως οι σύγχρονες κομματικές ταυτότητες μπορούν να συγκροτούνται μόνο Πολιτικά και Προγραμματικά είναι άκρως ιδεολογική ͘ ανήκει σ’ αυτό που ο Ελεφάντης χαρακτήρισε ως «ιδεολογία της μη ιδεολογίας». Η συγκρότηση της ταυτότητας του νέου κόμματος θα είναι μια δύσκολη διεργασία. Αυτό που επιβάλλεται, δεν είναι να οικοδομήσουμε τον φράχτη της αυτοαναφορικότητάς μας. Αυτό που μας αρμόζει είναι μια ταυτότητα – παράθυρο, για να κατανοήσουμε την κοινωνία και να συνομιλήσουμε μαζί της, από την σκοπιά των υποτελών.
Περισσότερα »
12
12

Κωστής Παπαϊωάννου: Θέλει αρετή και τόλμη η ανασυγκρότηση

Τι πέτυχε στην οικονομία; Πώς ομαλοποίησε την εκπαίδευση σε συνθήκες Μνημονίου; Πώς κράτησε όρθια την Υγεία; Πώς πήρε μέτρα προστασίας στα εργασιακά; Και τι έκανε λάθος; Πώς απέτυχε στον χώρο των ΜΜΕ; Αστοχες συμμαχίες, καμία εκκαθάριση μιντιακού τοπίου, τραγικά λάθη στην ΕΡΤ. Γιατί δεν προσπάθησε αποφασιστικά να ρυθμίσει τις σχέσεις Κράτους - Εκκλησίας; Γιατί στο προσφυγικό, αν και επιτυχώς εξέπεμψε σήμα αλληλεγγύης, βούλιαξε στη λάσπη της Μόριας; Γιατί φετιχοποίησε τη συμφωνία-μέγκενη Ε.Ε. - Τουρκίας; Πρέπει να αναστοχαστεί με ψυχραιμία. Ούτε αυτομαστίγωμα, ούτε αυταρέσκεια. (...) Ο ΣΥΡΙΖΑ κατάλαβε την έκταση της κρίσης, τη διάβασε στη διεθνή της διάσταση, είχε αργοπορημένη αλλά ορθή εκτίμηση των συσχετισμών, κράτησε φιλολαϊκό χαρακτήρα, έβγαλε πέρα το πρόγραμμα. Είναι για να πανηγυρίζει; Οχι. Μνημονιακή λιτότητα με μεγάλο κόστος επέβαλε. Οντως άμβλυνε κοινωνικές επιπτώσεις. Αλλά όχι πανηγύρια, όχι success stories. (...) Αντίβαρο στη μνημονιακή στροφή, σύνδεση με Κεντροαριστερά και πολιτικό φιλελευθερισμό. Δεν ήταν πρώτη προτεραιότητα, δεν ήταν αμελητέες. Σύμφωνο συμβίωσης, ταυτότητα φύλου, αντιρατσιστική νομοθεσία, πρόσβαση στην υγεία, ιθαγένεια. Μπορούσαν να γίνουν περισσότερα, μα θα αργήσουμε πολύ να δούμε άλλα.
Περισσότερα »
11
12

Θάνος Νασόπουλος: 6 πράγματα που μου έμαθε η Αριστερά και 6 πράγματα που μάλλον ξεχνάει ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα

Για μένα η Αριστερά είναι η νιότη και το μέλλον των ανθρώπων. Είναι συνεπώς πάντα νέα. Και είναι πάντα πράσινη. Γιατί η δική μας Αριστερά δεν τοποθετείται μόνο στο κυρίαρχο πεδίο αντίθεσης μεταξύ ιδιωτικής και κοινωνικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής. Η δική μας Αριστερά γεννήθηκε πάνω στη διάψευση ενός αντιδημοκρατικού και συντηρητικού οικονομισμού που δεν τον αφορούσε το περιβάλλον, τα δικαιώματα, οι σχέσεις εκμετάλλευσης σε κάθε πεδίο της ζωής, η δημοκρατία σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας. Αν ο τονισμός της λέξης "πράσινη" είναι η αποφυγή της αυτοκριτικής για κυβερνητικές πρωτοβουλίες και αποφάσεις του παρελθόντος που μόνο πράσινες δεν ήσαν, τότε πολύ φοβάμαι ότι μπορεί αυτή η πράσινη αριστερά, να μην είναι εν τέλει ούτε πράσινη ούτε και αριστερά. Γιατί η αριστερά για να είναι αριστερά εκτός από πράσινη πρέπει πάντα να είναι και αυτοκριτική. Και η αυτοκριτική είναι μια διαδικασία συλλογική που παράγει υλικά αποτελέσματα για τη συγκρότηση και την πορεία του κόμματος αλλά και για τη συνείδηση των ανθρώπων του, πολύ πάνω και πέρα από μια μαρκίζα. Τώρα αν το νέα επιχειρεί να περιγράψει ένα νέο οργανωτικό σχήμα, μια οργανωτική συγκρότηση που ανταποκρίνεται στις συνθήκες και τις ανάγκες των καιρών της τότε και αυτό κακώς τονίζεται τόσο πολύ. Τα κόμματα και ειδικά τα Αριστερά, είναι ζωντανοί οργανισμοί. Μακάρι λοιπόν αυτό το νέο οργανωτικό σχήμα να μην είναι όργανα που διορίζονται και αποφάσεις που παίρνονται σε κλειστά γραφεία των πάνω ορόφων. Γιατί δεν είναι καθόλου νέο αυτό.
Περισσότερα »