Macro

Ολοκληρώθηκε η δημόσια διαβούλευση του νέου εκλογικού νόμου για την αυτοδιοίκηση την Πέμπτη 18 Μαρτίου. Από τη διαβούλευση προέκυψαν ελάχιστες τροποποιήσεις κι άνευ ενδιαφέροντος. Μία εξ αυτών αφορά τα συμβούλια δημοτικής κοινότητας, κατόπιν παρέμβασης της ΚΕΔΕ. Ουσιαστικά παραμένουν όλες οι επιλογές, που στόχο είχαν την κατάργηση της απλής αναλογικής και της ανεξάρτητης κάλπης για τα τοπικά συμβούλια και τους προέδρους των τοπικών κοινοτήτων. Το σημερινό νομοσχέδιο είναι το πλέον αντιδραστικό σε ζητήματα συμμετοχής και δημοκρατίας από όσα έχουν ψηφιστεί μέχρι τώρα. Η αλλαγή του νόμου Κλεισθένης ξεκίνησε με την εκλογή της Νέας Δημοκρατίας, που ανέτρεψε ουσιαστικά το αποτέλεσμα των εκλογών, δίνοντας απόλυτη εξουσία στον δήμαρχο και την οικονομική επιτροπή. Σε προηγούμενο άρθρο μου στην «Εποχή» είχα παρουσιάσει αναλυτικά το νομοσχέδιο. Θυμίζω παρακάτω τα κρισιμότερα σημεία αλλαγών: • Επαναφορά της πενταετούς θητείας. Οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που θα εκλεγούν τον Οκτώβριο του 2023, θα έχουν πλήρη πενταετή θητεία. • Μείωση του αριθμού των μελών των δημοτικών συμβουλίων, των συμβουλίων δημοτικής κοινότητας και των περιφερειακών συμβουλίων. • Το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο τίθεται στο 43% συν μία ψήφο. • Τίθεται όριο 3% για το δικαίωμα εκλογής δημοτικού ή περιφερειακού συμβούλου, το οποίο είναι ευθυγραμμισμένο με το ισχύον στις βουλευτικές εκλογές και ανεξάρτητα από τον αριθμό των μελών του. • Εξασφαλίζεται η εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου στον νικητή των εκλογών. • Τίθεται καταληκτική ημερομηνία η 31η Αυγούστου για την κατάρτιση και δήλωση των συνδυασμών, ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των εκλογικών δαπανών και να είναι εγκαίρως στο εκλογικό σώμα γνωστοί οι υποψήφιοι.

Στο μήνυμά του, ωστόσο, ο πρωθυπουργός δεν το βάζει κάτω. Θα μιλήσει για ένα προβλεπόμενο «άλμα δεκαετίας μετά τον κάβο της πανδημίας». Θα έπρεπε, κάποιος από τους συμβούλους του να συστήσει στον Κ. Μητσοτάκη να είναι πιο συγκρατημένος όταν μιλά σε έναν πληθυσμό που έχει περάσει –η μεγάλη πλειοψηφία- στην πλάτη του δέκα χρόνια μνημονίων και μπαίνει ήδη σε μία νέα κρίση. Πολύ περισσότερο που η διαχείριση της πανδημίας από τη ΝΔ δεν είναι απλώς μία δύσκολη περίοδος που αντιμετωπίστηκε με λάθη και σωστά. Αφήνει για το μετά, βαθιά τραύματα και πληγές, κυρίως από τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν λόγω των αντιλήψεων της κυβέρνησης και των θεσμικών ανατροπών που καθορίζουν το περιβάλλον -αντίξοο, εκμεταλλευτικό, που καθηλώνει την οικονομία- όπου θα κινηθούμε. Τα έως τώρα νομοσχέδια που έχουν ψηφιστεί και το σχέδιο Πισσαρίδη δεν αφήνουν καμία αμφιβολία. Τρεις-τέσσερις πρόσφατες πράξεις της κυβέρνησης περιγράφουν καθαρά τις αντιλήψεις της. Αυτές είναι η νέα σύμβαση για την Ελληνικός Χρυσός, η νέα σύμβαση για το Ελληνικό, η ιδιωτικοποίηση της Τράπεζας Πειραιώς, με πολύ μεγάλο δημοσιονομικό κόστος και η ιδιωτικοποίηση της μεγαλύτερης ασφαλιστικής εταιρείας Εθνικής Ασφαλιστικής. Είναι ένα άλμα στην οπισθοδρόμηση.

Η δράση και η ζωή των γυναικών συναντάται στο περιθώριο των μεγάλων γεγονότων και αφηγήσεων. Αυτός ήταν ο κανόνας. Πολύ λίγες ήταν εκείνες που τον διέψευσαν. Που ξεπέρασαν τον αποκλεισμό από τα μεγάλα και σοβαρά, που πήραν μέρος στο ενεργό γράψιμο της Ιστορίας. Που υπερέβησαν τον ρόλο της μητέρας, της συζύγου και της νοικοκυράς. Που βγήκαν έξω από τα σπίτια όπου ήταν κλεισμένες. Έγιναν αυτές που πήγαιναν στα τείχη τα πολεμοφόδια. Αυτές που μετέφεραν υλικά και επισκεύαζαν τις οχυρώσεις. Αυτές που τύλιγαν τους τραυματίες με επιδέσμους φτιαγμένους από τα σεντόνια τους. Αυτός ήταν ο ηρωισμός των απλών και καθημερινών γυναικών. Από την άλλη, όπως συμβαίνει διαχρονικά σε όλους τους πολέμους, οι γυναίκες ήταν αυτό που η εποχή τους όριζε να είναι: κυρίως θύματα. Θύματα των βομβαρδισμών και των συγκρούσεων, της πείνας, της φυγής και της προσφυγιάς.

Η επικράτηση όσων τάσσονται κατά της διαγραφής/μείωσης του κορονοχρέους, ιδιαίτερα όταν η ΕΚΤ αποσύρει το «μπαζούκα» που ενεργοποίησε το Μάρτιο του 2020, θα δημιουργήσει μία ασφυκτική συνθήκη για χώρες-μέλη της ΕΕ και της Ευρωζώνης και σαφή υπονόμευση της ανάκαμψης, θυμίζοντας τα διλήμματα της κρίσης του ευρώ των περασμένων ετών. Η επιβολή μιας μνημονιακού τύπου πραγματικότητας για τις ευρωπαϊκές οικονομίες με πρόσχημα τις «μεταρρυθμίσεις που θα τους δώσουν ώθηση» στο δρόμο προς την ανάκαμψη το μόνο που θα καταφέρουν θα είναι η διαμόρφωση μιας διαρκούς ομηρείας των κρατών-μελών. Η συγκυρία, όμως, είναι ιστορική και οι συνθήκες έκτακτες. Υπενθυμίζεται ότι το «οικονομικό θαύμα» της Γερμανίας, που συμπαρέσυρε υψηλότερα όλη τη Δυτική Ευρώπη, στηρίχθηκε στη διαγραφή του χρέους  το 1953 και όχι στη λιτότητα και σε νέα δάνεια. H πρωτοφανής κρίση που προκάλεσε η πανδημία Covid-19 με την ισχυρότερη ύφεση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κατέδειξε με εμφατικό τρόπο στην Ευρώπη ότι όταν υπάρχει πολιτική βούληση και κοινός κίνδυνος μπορούν να σπάσουν ταμπού. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, το πρόγραμμα της ΕΚΤ και το «πάγωμα» των δημοσιονομικών κανόνων κατέδειξαν πως σε ιστορικές στιγμές, εν μέσω πρωτοφανών κινδύνων και αβεβαιότητας μπορούν να υπάρξουν ιστορικές αποφάσεις και υπέρβαση των κανόνων για το συλλογικό καλό. Τις Συνθήκες και τους κανόνες εξάλλου μπορεί να διαμορφώσει, να τροποποιήσει και να καταργήσει η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, προς όφελος όλων των χωρών και των λαών της.

Δεν πήγε πολύ καλά το επίπεδο της εκπροσώπησης πάντως. Από τη Ρωσία, για παράδειγμα, ήρθε ο πρωθυπουργός του Πούτιν, ο οποίος είναι παγκοσμίως γνωστός ως «ο πρωθυπουργός του Πούτιν». Κάποιοι είπαν ότι μπορεί να είναι και ηθοποιός, αλλά δεν χρειάζεται να ακούμε τον κάθε ψεκασμένο. Από τη Γαλλία ήρθε η υπουργός Άμυνας, για να βγάλει την υποχρέωση που πήραμε τα Ραφάλ. Αντιθέτως, ο Λάτσης που του δώσαμε ολόκληρο Ελληνικό ούτε που πέρασε να πει ένα γεια ο γάιδαρος. Ωραία πέρασαν οι προσκεκλημένοι μας. Κρίμα που δεν υπήρχε χρόνος να τους πάμε και σε ένα νοσοκομείο σε εφημερία να δουν τι ωραία που είναι. Στην παρέλαση έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα υπερσύγχρονα οικιακά τεστ Covid της Siemens που η χώρα μας κατάφερε να προμηθευτεί με φωτογραφικό διαγωνισμό. Επίσης οι αυτοκινούμενες πλατφόρμες τηλεκπαίδευσης, τύπου Κεραμέως - Κεραμέως, εξοπλισμένες με τα καλύτερα προσωπικά δεδομένα των παιδιών της Ελλάδας. Ενώ καταχειροκροτήθηκαν και οι τιμημένες κολυμπήθρες του Άδωνι, εκπαιδευμένες να παραβιάσουν ακόμα και το αυστηρότερο lockdown. Ενώ οι απιστίες εις βάρος του Δημοσίου έσκιζαν πάνω από τα κεφάλια μας τον γαλάζιο αττικό ουρανό. Ευτυχώς που τελείωσε αυτό. Τους Αγγλογάλλους να τους ξανακαλέσουμε και του χρόνου που είναι τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Να δούμε και τι θα ντυθεί η Αγγελοπούλου.

Η νέα συνθήκη στην οποία ζούμε ένα χρόνο τώρα δεν ήταν αναπόφευκτη ή προδιαγεγραμμένη. Στην αρχή της πανδημίας οι περισσότερες κυβερνήσεις σε μεγάλο βαθμό ακολούθησαν πολιτικές lock down. Αυτό ήταν εύλογο καθώς οι σύγχρονες κοινωνίες δεν είχαν αντιμετωπίσει ξανά μιας τέτοιας έκτασης, μεταδοτικότητας και φονικότητας πανδημία. Ωστόσο, σταδιακά από το καλοκαίρι και μετά οι διαφορετικές εκδοχές του lock down μετατράπηκαν στα βασικά εργαλεία αντιμετώπισης της πανδημίας από τη μεριά των κυβερνήσεων. Ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, το lock down έγινε σχεδόν το μοναδικό εργαλείο, ενώ δεν εφαρμόστηκαν άλλες πολιτικές αντιμετώπισης (ενίσχυση του ΕΣΥ με μόνιμους γιατρούς και νοσηλευτές, έλεγχοι σε χώρους εργασίας, επιδημιολογική επιτήρηση, αποσυμφόρηση των μέσων συγκοινωνίας). To lock down μακράς διάρκειας ήταν αποτέλεσμα της απουσίας άλλων δημόσιων πολιτικών από μεριάς της κυβέρνησης. Το lock down αποτελεί τη μόνιμη κοινωνική συνθήκη για πολλούς μήνες τώρα, αλλά δεν επηρέασε όλους με τον ίδιο τρόπο και στον ίδιο βαθμό. Είχε διαφορετικό ψυχολογικό αντίκτυπο στους νέους απ’ ό,τι στους ηλικιωμένους και γι’ αυτό το λόγο και οι αντιδράσεις τους είναι διαφορετικές. Οι νέοι και οι νέες, μετά τα σκληρά χρόνια των μνημονίων που υποθήκευσαν το μέλλον τους, νιώθουν τώρα να τους στερούν και το παρόν. Κλειστά σχολεία και πανεπιστήμια, κλειστοί οι χώροι συνεύρεσης και διασκέδασης, κλεισμένοι στα σπίτια το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητας τους και αντιμέτωποι με τις παρενοχλήσεις της αστυνομίας όταν είναι σε πλατείες και πάρκα. Θέλουν να πάρουν πίσω τη ζωή τους, αψηφούν τις απαγορεύσεις, αμφισβητούν την επίσημη αφήγηση, αναζητούν άλλους τρόπους ενημέρωσης, διαμαρτύρονται και στοχοποιούνται ως «ανεύθυνοι». Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, νιώθουν πιο ευάλωτοι, φοβούνται περισσότερο, πειθαρχούν ευκολότερα, επιζητούν μια ισχυρή κυβέρνηση ή έναν ισχυρό ηγέτη που θα τους οδηγήσει σε μια «επιστροφή στην κανονικότητα». Η υπόσχεση της «επιστροφής στην κανονικότητα» μετά το τέλος της πανδημίας, είναι κάτι που δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί. Δεν υπάρχει ποτέ η δυνατότητα επιστροφής στο παρελθόν. Το παρελθόν φαντάζει ελκυστικό, γιατί έχει αλλάξει η εικόνα του μέλλοντος. Γαλουχηθήκαμε με την ιδέα της αέναης προόδου, ότι η ζωή θα βελτιώνεται, ότι οι επόμενες γενιές θα ζουν καλύτερα από τις προηγούμενες. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι το μέλλον είναι δυσοίωνο και απρόβλεπτο, ώστε να αναζητήσουμε τις ανάλογες πολιτικές της ελπίδας.

Προς τι λοιπόν η απροσδόκητη υπερψήφιση από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ του πρόσφατου νομοσχεδίου για το Ελληνικό; Αν κρίνουμε από την ομιλία του προέδρου του στην ολομέλεια της Βουλής υποθέτουμε ότι η στάση του ήταν μια προσπάθεια να αποδείξει ο εν λόγω πολιτικός σχηματισμός το φιλοεπενδυτικό του προφίλ. Αν πάλι κρίνουμε από τις διαρροές της Κουμουνδούρου και τα σχετικά δημοσιεύματα στον Τύπο, η υπερψήφιση υποτίθεται ότι «επισφραγίζει» το άνοιγμα του Αλέξη Τσίπρα προς τα μεσαία στρώματα και την σοσιαλοδημοκρατία. Όμως, περισσότερο ενδιαφέρον από το τι λέει ο ΣΥΡΙΖΑ για να δικαιολογήσει τη στάση του έχει το ερώτημα σε ποιόν απευθύνεται αυτή του η στάση; Μήπως απευθύνεται στα κόμματα του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου ώστε να τον υποδεχτούν στην οικογένεια των «κανονικών» κομμάτων; Μάλλον όχι. Μήπως αποτελεί ένα μήνυμα προς τους ξένους επενδυτές του Ελληνικού στην προσπάθεια του να τους καθησυχάσει; Μάλλον όχι και πάλι, καθώς αυτοί ήδη αποχώρησαν και, μάλιστα, επί ΝΔ. Μήπως η στάση αυτή είναι ένα μήνυμα στα μεσαία στρώματα των εύρωστων νοτίων προαστίων που θα δουν τις περιουσίες τους να υποβαθμίζονται από τη συρρίκνωση των κοινόχρηστων χώρων και τις επιχειρήσεις τους να συμπιέζονται, έτι περαιτέρω, από τη δημιουργία των Mall; Μάλλον όχι. Τότε σε ποιους; Στην πραγματικότητα η ανορθολογική στάση της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι ενδεικτική βαθύτερων εντάσεων και μετασχηματισμών στο εσωτερικό αυτού του σχηματισμού. Στην παραδοσιακή μεταπολεμική ευρωπαϊκή σοσιαλοδημοκρατική παράδοση γινόταν αποδεκτός ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα στο πλαίσιο ενός δημόσιου οικονομικού σχεδιασμού. Η στρατηγική ήττα της σοσιαλοδημοκρατίας τη δεκαετία του ’90 προϋπέθετε την παραδοχή ότι ο ιστορικός ορίζοντας της ανάπτυξης ήταν ο ορίζοντας των προσδοκιών μιας διεθνοποιημένης χρηματοπιστωτικής ελίτ. Με λίγα λόγια, η σοσιαλοδημοκρατία μεταμορφώθηκε σε σοσιαλφιλελευθερισμό όταν τα όνειρα της αποικιοποιήθηκαν από τα όνειρα του κεφαλαίου. Και αυτό διακυβεύεται σήμερα στο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, και μάλιστα μετά από την περίοδο διακυβέρνησης του. Όχι το αν θα είναι κόμμα της αριστεράς ή της σοσιαλοδημοκρατίας. Αλλά, το αν θα μπορεί να διατυπώνει ρεαλιστικές οικονομικές προτάσεις που να εμπλέκουν τον ιδιωτικό τομέα σε ένα αναπτυξιακό σχέδιο υπό την ηγεμονία του Δημοσίου, ή αν θα ταυτίσει, άκριτα, την «ανάπτυξη» με αυτό που αποδίδουν σε αυτή την έννοια οι ελίτ. Στην περίπτωση του Ελληνικού Χρυσού ο ΣΥΡΙΖΑ στάθηκε από τη σωστή μεριά της ιστορίας. Στην περίπτωση, όμως, του Ελληνικού στάθηκε από τη λάθος.

Έπειτα από δεκαετίες, οι Ευρωπαίοι συνειδητοποιούν σοκαρισμένοι ότι ούτε η ασφάλειά τους, ούτε η ελευθερία τους είναι δεδομένες. Ότι μπορεί να βρεθούν από τη μια μέρα στην άλλη χωρίς προστασία της εργασίας, της υγείας, της ιδιωτικότητας (συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών προσωπικών τους δεδομένων) και της ίδιας της ζωής τους και μάλιστα χωρίς να έχουν την πρακτική δυνατότητα να κάνουν κάτι γι’ αυτό, ασκώντας το θεμελιώδες δικαίωμα της συλλογικής διαμαρτυρίας -ή ακόμα και της εξέγερσης. Και ότι η ενημέρωσή τους θα διοχετεύεται σχεδόν αποκλειστικά μέσα από «επισήμως εγκεκριμένα» χαλκεία. Μπροστά σε αυτά τα θεμελιώδη ζητούμενα, το εάν και πώς η ΕΕ θα προχωρήσει στον πράσινο ή και ψηφιακό μετασχηματισμό της ή το πώς θα αποκτήσουν μεγαλύτερο νόημα οι ευρωεκλογές είναι πολύ δευτερεύοντα. Θα είναι, όμως, σε θέση η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης να δώσει πειστικές απαντήσεις σε αυτά τα ζητούμενα; Μπορεί, ασφαλώς, κανείς να ελπίζει, αλλά είναι μάλλον αμφίβολο. Αντί, επομένως, να αναλίσκονται σε επικοινωνιακές ασκήσεις μικρής πραγματικής χρησιμότητας που ελάχιστο ενδιαφέρον προκαλούν εκτός της «φούσκας των Βρυξελλών» στα εκατομμύρια Ευρωπαίων, καθώς αυτοί βλέπουν όλα όσα θεωρούσαν κεκτημένα οι προηγούμενες γενιές να εξαϋλώνονται με ταχύτατους ρυθμούς, καλά θα έκαναν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες να απαντήσουν σε ένα (καθόλου) απλό ερώτημα: είναι πρακτικά χρήσιμη η ΕΕ σήμερα και τι συγκεκριμένο μπορεί να προσφέρει στους Ευρωπαίους που δεν μπορούν να εγγυηθούν τα ίδια τα κράτη-μέλη; Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της ΕΕ και σε ποιους τομείς; Πού δίνει ώθηση και πού, αντίθετα, δημιουργεί αχρείαστες περιπλοκές και προσκόμματα; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα καταμερισμού εργασίας που θα κρίνει το μέλλον και τη μορφή της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης τα επόμενα χρόνια. Η ΕΕ θα χρειαστεί να μάθει να επεμβαίνει γρήγορα και αποφασιστικά εκεί που πραγματικά απαιτείται συλλογική δράση και να μην επεμβαίνει καθόλου ή να ενεργεί υποβοηθητικά εκεί που μια συγκεκριμένη πολιτική μπορεί να υλοποιηθεί πιο αποτελεσματικό από τα κράτη-μέλη. Είναι σίγουρα ένα επώδυνο μάθημα για έναν οργανισμό που χτίστηκε με βάση το αξίωμα ότι το πεπρωμένο του ήταν μια ιδεατή (και ουτοπική) Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, ένα μάθημα στο οποίο, προφανέστατα, δεν αριστεύει επί του παρόντος. H αρχή της επικουρικότητας, λοιπόν, οφείλει να είναι η πυξίδα για τα επόμενα βήματα. Και αξίζει να επισημανθεί ότι η εν λόγω αρχή είναι ήδη κατοχυρωμένη στις Ευρωπαϊκές Συνθήκες. Επομένως, αντί αυτές να αναθεωρηθούν εκ νέου, ίσως θα ήταν σκόπιμο να ερμηνευτούν και να εφαρμοστούν με τρόπο συμβατό με τις προκλήσεις του 21ου αιώνα.

Στις αρχές του μήνα το προοδευτικό αμερικανικό περιοδικό Nation δημοσίευσε ένα άρθρο για τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουν οι Δημοκρατικοί στις πολιτειακές εκλογές του 2022. «Υπάρχουν δύο τρόποι», λέει το Nation έχοντας μελετήσει τις πολιτειακές καμπάνιες των προεδρικών εκλογών, «ο σωστός και ο λάθος». Ο σωστός τρόπος είναι η τακτική κινητοποίησης από κοινού προοδευτικών λευκών, μαύρων και μειονοτήτων ώστε να πάνε στην κάλπη.  Όπου εφαρμόστηκε αυτή η στρατηγική οι Δημοκρατικοί κέρδισαν και με Ομπάμα και με Μπάιντεν σε ρεπουμπλικανικές πολιτείες. Ο λάθος τρόπος, ο οποίος επίσης εφαρμόστηκε, χωρίς νικηφόρα αποτελέσματα, ήταν να απευθυνθούν καθησυχαστικά και κατά βάσιν στους λευκούς ψηφοφόρους του Τραμπ. Αυτή η ανάλυση θα μπορούσε να φανεί πολύ χρήσιμη στον ΣΥΡΙΖΑ. Δείχνει δηλαδή ότι πρέπει να στρέψει το ενδιαφέρον του όχι μόνο σε αυτούς που ψήφισαν το 2019, αλλά και σε αυτούς που δεν πήγαν να ψηφίσουν. Και φυσικά στους νέους, οι οποίοι μετά τα Μνημόνια βιώνουν τραυματικά και την πανδημία. Οι νέοι σήμερα έχουν και ενδιαφέρον για τα κοινά και διαθεσιμότητα για ένταξη σε προσπάθειες και αριστερή σε γενικές γραμμές ματιά, σύμφωνα με την έρευνα που παρουσίασε πρόσφατα το Ινστιτούτο Πουλαντζά, αλλά όπως δείχνει -για όσους θέλουν να δουν- και ο δρόμος. Κοντολογίς υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος στην Αριστερά που δεν πείσθηκε να ψηφίσει ή να ξαναψηφίσει τον ΣΥΡΙΖΑ το 2019, ο οποίος θα πρέπει να πεισθεί και να συστρατευθεί. Αντιθέτως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει να κάνει πάρα πολλά πράγματα για να κερδίσει ψηφοφόρους που επέλεξαν το 2019 τον Μητσοτάκη. Για δύο λόγους: Ο ένας είναι ότι όσοι έχουν διάθεση μετακίνησης στον έτερο πόλο, λόγω ματαίωσης προσδοκιών, τιμωρίας της Ν.Δ., θα ψηφίσουν κατά πάσαν πιθανότητα ΣΥΡΙΖΑ διότι είναι το αντίπαλο δέος και είναι διαφορετικός. Ο άλλος λόγος είναι πως η Ν.Δ. είναι πιο πιθανό να χάσει ψηφοφόρους προς τα δεξιά παρά προς τα αριστερά. Συνεπώς ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει απλώς να συσπειρώσει όσο το δυνατόν περισσότερους αριστερούς και προοδευτικούς ψηφοφόρους. Και ενώ οι πολιτικά και κοινωνικά προοδευτικοί μη αριστεροί δεν έχουν άλλη λύση, θα προτιμήσουν τον Τσίπρα από τη Φώφη, για τους αριστερούς ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει να ανταγωνιστεί και άλλα κόμματα. Μην ξεχνάμε ότι εκλογές με απλή αναλογική φυσικά και δεν θα δημιουργήσουν αυτόματες συσπειρώσεις. Επιλογές όπως η υπερψήφιση του νομοσχεδίου Γεωργιάδη για το Ελληνικό σίγουρα δεν βοηθούν σε αυτήν την κατεύθυνση. Ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να μην θέλει να υπερασπιστεί το έργο του και το γεγονός ότι ήταν κάτι τελείως διαφορετικό από τις επιλογές του Μητσοτάκη, και μάλιστα στην εμβληματική πολιτική σύγκρουση για το Ελληνικό. Εκεί που έδειξε ότι μέσα σε Μνημόνιο μπόρεσε να κάνει το καλύτερο. Και αυτό το απεμπόλησε. Γιατί; Για να μην έχουν να λένε; Θα βρουν να λένε ούτως ή άλλως. Το θέμα είναι να δείχνεις ότι δεν μασάς, ότι είσαι σταθερός και φυσικά διαφορετικός.

Η διαπάλη μεταξύ των εκπροσώπων της ελίτ –μεταξύ, δηλαδή, του επί 31 χρόνια Προέδρου της χώρας, Πορφίριο Δίας και του μετριοπαθή Φρανσίσκο Μαδέρο– κατέληξε στο να βάλει σε κίνηση τον τροχό της ιστορίας με την άμεση εμπλοκή των αγροτικών μαζών, της οργανωμένης εργατικής τάξης αλλά και των μεσοαστικών στρωμάτων. Ο Μαριάνο Ασουέλα ζει τα νεανικά του χρόνια στη μεγάλη φάρμα του μεγαλοκτηματία πατέρα του και το σκηνικό αυτό παίζει βαρύνοντα ρόλο στο μετέπειτα λογοτεχνικό του έργο. Ενάντιος στο καθεστώς Δίας δέχεται τον πολιτικό διορισμό του υπό την προεδρία του Μαδέρο. Όταν, ο τελευταίος, δολοφονείται εντάσσεται ως γιατρός στον στρατό του Χουλιάν Μεδίνα, ακόλουθου του Βίγια. Η ιστορία των Καταδικασμένων κινείται με βάση δυο χαρακτήρες: του αγρότη Δημήτριο Μασίας και του Λουίς Σερβάντες, φοιτητή ιατρικής και δημοσιογράφου. Ο Μασίας έρχεται σε σύγκρουση με τον τσιφλικά της περιοχής ο οποίος στέλνει στο κατόπι του τον Ομοσπονδιακό Στρατό, στρατιώτες το οποίου τρομοκρατούν τον ίδιο και την οικογένειά του ενώ σκοτώνουν τον σκύλο του Παλομίνο. Τότε είναι που ορκίζεται εκδίκηση και αποφασίζει να πάρει μέρος στην Επανάσταση με μια δράκα εξεγερμένων. Βέβαια, η ομάδα υπό τις διαταγές του αποτελείται από κάθε καρυδιάς καρύδι καθώς βρίθει αμόρφωτων και σκληροτράχηλων φτωχοδιάβολων. Οι οποίοι μέσα στη φωτιά της μάχης ενάντια στην άπληστη Ομοσπονδιακή εξουσία μεταμορφώνονται ψυχικά σε αγωνιστές για μια δίκαιη πιο ανθρώπινη ζωή. Ένας ελάσσων ήρωας, ο Σολίς αναρωτιέται κάποια στιγμή: «Θα με ρωτήσετε λοιπόν γιατί συνεχίζω να υποστηρίζω την επανάσταση… Επειδή η επανάσταση είναι ένας τυφώνας που σε παρασύρει και ο άνθρωπος που παρασύρεται από την επανάσταση δεν είναι άνθρωπος πια, είναι ένα νεκρό φύλλο που το παίρνει μακριά ο άνεμος».