Αναδημοσιεύσεις

Η ευρεία καθιέρωση ήρθε το 1945 με το βιβλίο του «Η ανοιχτή κοινωνία και οι εχθροί της», που είχε εξαντληθεί και επανακυκλοφορεί με νέα επιμέλεια από τις εκδόσεις Παπαζήση από τις οποίες είχε πρωτοκυκλοφορήσει. Στο έργο αυτό, ο Πόππερ άσκησε σκληρή κριτική στη φιλοσοφία του ολοκληρωτισμού και υπερασπίστηκε τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη, τα θεμέλια της οποίας πίστευε ότι βρίσκονται στην ατομική ελευθερία. Η επιτυχία του βιβλίου οφειλόταν στο γεγονός ότι το ευρύ κοινό αποκτούσε πρόσβαση σε ένα έργο πολιτικής φιλοσοφίας, το οποίο στήριζε τη δημοκρατική κοινωνία στη μεγάλη μάχη που έδινε, την εποχή εκείνη, εναντίον του ολοκληρωτισμού. Από αυτήν την άποψη, το έργο αυτό είναι κυριολεκτικά πολεμικό. Γράφτηκε την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και διαπνέεται από έντονο πάθος. Ο Πόππερ πίστευε ότι η μάχη που έδινε ο κόσμος της δημοκρατίας δινόταν και στο πεδίο των ιδεών και θεωρούσε την περάτωση του βιβλίου του πρωταρχικής σημασίας – μια συμβολή στην πολεμική προσπάθεια. Το βιβλίο αυτό, αλλά και «Η ένδεια του ιστορικισμού» που γράφτηκε την ίδια περίοδο, αποτυπώνουν την οξύνεια του πνεύματός του και το αδιάλειπτο ενδιαφέρον του για τη ζωή ως κατάσταση συνθηκών την οποία «κατασκευάζει» ο ίδιος ο άνθρωπος. Κατά τον Πόππερ, ύψιστο πολιτισμικό επίτευγμα του νεωτερικού κόσμου είναι η ελευθερία του ατόμου. Η ελευθερία δεν ισοσταθμίζεται με την ισότητα και τη δικαιοσύνη, είναι σημαντικότερη: Οι μεγάλες αφηγήσεις περί ισότητας οδήγησαν, λέει, στην καταστρατήγηση της ελευθερίας του ατόμου. (...) Ο αυστριακός φιλόσοφος με το «Η ανοιχτή κοινωνία και οι εχθροί της» εκφράζει μια ορθολογική απέχθεια σε ο,τιδήποτε θα μπορούσε να ονομαστεί ολιστικό, ολικό ή καθολικό. Επειδή πιστεύει ακράδαντα ότι η ζωή του ανθρώπου βρίσκεται στα χέρια του, θα πρέπει αυτός ο ίδιος ο άνθρωπος να ανακαλύψει τις μεθόδους με τις οποίες θα αντιμετωπίσει τα προβλήματά της. Πρόκειται για έργο πρωταρχικής σπουδαιότητας που θα ξεχωρίζει πάντα για την εμβριθή κριτική των εχθρών της δημοκρατίας, παλιών και νεώτερων. Ένα έργο που σε συμπαρασύρει στη δίνη της σκέψης ενός υπέροχου μυαλού που –με την καθαρότητα των επιχειρημάτων του και την εύληπτη γλώσσα του– ήξερε να σε κάνει να βλέπεις μέσα από τις ρωγμές των κάθε λογής βεβαιοτήτων...

Ανήκω σε μια γενιά πολύ μακριά από τα "ηρωικά" χρόνια, μακριά ακόμα και από την αίγλη και τον ενθουσιασμό των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης. Όμως σκέφτομαι και ξανασκέφτομαι όσα έχουν ειπωθεί αυτές τις μέρες. Και δεν μπορώ να συμφωνήσω ότι υπάρχει ένας Μίκης του "πριν" και ένας του "μετά", ένας της Αντίστασης, του Δεκέμβρη, των Λαμπράκηδων, της Χούντας και των πρώτων χρόνων της Μεταπολίτευσης κι ένας άλλος "μετά". Ή τουλάχιστον ότι δύσκολα θα μπορούσε να χτίσει κανείς ένα τείχος που να χωρίζει τους δύο, με όλες τις αντιφάσεις μιας τόσο μεγάλης σε διάρκεια και περιεχόμενο ζωής. Και, τελικά, δεν μπορώ να συμφωνήσω ούτε στο "άλλο ο καλλιτέχνης, άλλο το έργο του", ειδικά σε ένα έργο ζυμωμένο κυριολεκτικά με τη σάρκα και το αίμα του δημιουργού του και τόσο στενά δεμένο με την εποχή του και τους ανθρώπους της. Θα έρθει και η ώρα των αναλύσεων, αλλά ας κρατήσουμε ακόμα, όσο κρατάει το ταξίδι του πλοίου προς την Κρήτη, την ώρα των αναμνήσεων. Κι είναι οι δικές μου αναμνήσεις όλες από αυτή την "αντι-ηρωική", τη "μετά" εποχή... Όμως, δεν υπήρξε μικρός ή μεγάλος αγώνας, μικρή ή μεγάλη αδικία ή ελπίδα που να μην είχε για καμβά τη μουσική του. "Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας"... Και την εποχή των "θερμών επεισοδίων", εγώ έμαθα για ελληνοτουρκική φιλία από τον Θεοδωράκη και τον Λιβανελί. Είδα πρώτη φορά το "τριεθνές" στις Πρέσπες σε μια από τις πολλές συναυλίες του - κι αυτό, αυτή την ανάμνηση κράτησα κι αργότερα, όταν περίπου 20 χρόνια μετά εκείνος βρέθηκε απέναντί μας. Κι ήταν κάπου εκεί στην εφηβεία, την εποχή του "εκσυγχρονισμού", όταν κλείνοντας τον τελευταίο τόμο των "Δρόμων του Αρχαγγέλου", της - ας πούμε - αυτοβιογραφίας του, απέκτησα ένα μόνιμο ερωτηματικό : άραγε εμείς, εγώ θα μπορούσα να κάνω τα ίδια, να αντέξω τα ίδια; Κι έγινε από τότε το μέτρο του φρονήματος. Και φάγαμε μαζί τα χημικά εκείνον τον τρομερό Φλεβάρη του 2012. Ο Θεοδωράκης και ο Γλέζος μέσα σε όλους μας. Κι εκείνη τη βραδιά του "μαύρου" το 2013, μαζί με χιλιάδες άλλους ξελαρυγγιαζόμουν: "Μη παρακαλώ σας, μη λησμονάτε τη χώρα μου". Κι είδα τον Μίκη να ετοιμάζει επιτόπου μια χειρόγραφη παρτιτούρα του "Επέσατε θύματα" και να το αφιερώνει στους εκτελεσμένους του Εμφυλίου στην περιοχή, στη συναυλία που έγινε στο θέατρο Γης στη Θεσσαλονίκη το 2001. Είδα σε όλη την εφηβεία μου σε διάφορα μέρη της Ελλάδας τον Μίκη να τραγουδάει ώρες, μετά το τέλος του επίσημου προγράμματος κάθε συναυλίας, μόνος. Κι ούτε εκείνος ούτε το κοινό να μη λέει να φύγει. Σαν πρωθιερέας μιας "σύναξης μυστικής". "Είμαστε δυο, είμαστε τρεις, είμαστε χίλιοι δεκατρείς"... Είδα τον Μίκη να πετάει κυριολεκτικά, έχοντας φύγει μακριά από μας, από το κοινό του κι από το ίδιο το σώμα του. Όπως, καλή ώρα, εκείνο το επιβλητικό βράδυ στην Επίδαυρο στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Δεν έχει σημασία πόσοι "επίσημοι" βρισκόταν στις κερκίδες - και βρισκόταν πολλοί, υπουργοί και πρωθυπουργοί και "διασημότητες" της εποχής κάθε φορά. Τους όρους τους έβαζε πάντα, σε τελική ανάλυση, αυτός και ο λαός του. Κι έκλεισα βραδιές σε φοιτητικά στέκια και νυχτέρια σε σπίτια με τη διαβεβαίωση πως "όταν σφίγγουν το χέρι, ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο". Ή με το πείσμα πως "εμείς θα ζήσουμε κι ας είμαστε φτωχοί". Έκανα πρωτοχρονιά τραγουδώντας στο ξημέρωμα της νέας μέρας "κλεισμένα βλέφαρα και τα ματόκλαδά σου χαράζαν το νερό". Και περπάτησα στους δρόμους του Παρισιού την άνοιξη του 2008 και έκανα ένα ταξίδι πίσω 40 χρόνια, όταν έφτασε τυχαία στ' αυτιά μου το "ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά". Και περπάτησα και στους δρόμους της Λάρισας, Σάββατα απόγευμα, εκεί στα τέλη της δεκαετίας του '90, μια παρέα κοριτσιών που μονολογούσε: "Λύνει αέρας τα στοιχεία και βροντή προσβάλλει τα βουνά / μοίρα των αθώων πάλι μόνη να 'σαι στα στενά". Βλέπεις, έπρεπε να ξέρουμε απ' έξω όλο το Άξιον Εστί, γιατί την ώρα που τον είχαμε μπροστά μας στη σκηνή, μας έπαιρνε μαζί του και δεν είχαμε μάτια και μυαλό για παρτιτούρες. Και περπάτησα χιλιόμετρα, πολλά χιλιόμετρα μες στα χρόνια, πάντα με τη δική του μουσική να δίνει το ρυθμό. Και την προηγούμενη Πέμπτη, μόλις προσγειώθηκε το αεροπλάνο στη Βιέννη κι άνοιξα το τηλέφωνό μου μαθαίνοντας τα νέα, ήταν σαν να έχασα κάποιον πολύ δικό μου, ένα κομμάτι της ζωής μου που υπήρχε εκεί από πάντα. Κι όταν ξεκίνησε η συνεδρίαση, με εκπροσώπους αριστερών οργανώσεων από όλη την Ευρώπη, τα είχα ακόμη χαμένα και δεν βρήκα τα λόγια να μεταφέρω την είδηση του θανάτου του. Κι είδα να παίρνει το λόγο ο αγαπημένος, ο πολύτιμος σύντροφος από την Αυστρία και να το ανακοινώνει στην ομήγυρη δακρυσμένος, συμπληρώνοντας : "Δεν μπορείτε να καταλάβετε τι σημαίνει ο Μίκης Θεοδωράκης για τους αριστερούς της γενιάς μου". Και της δικής μας, σύντροφε. Και όλων. Αι γενεαί πάσαι. Και "πριν" και "μετά" και εις τους αιώνας των αιώνων. Το έργο κι ο δημιουργός του.

Απ’ την πρώτη στιγμή η δημοτική αρχή θεώρησε ότι θα επιβάλει τον δικό της νόμο με αυταρχισμό. Έφτασε στο σημείο να σφραγίσει δύο δημόσια κτήρια, στα οποία γίνονται εδώ και πολλά χρόνια πολιτιστικές δραστηριότητες, σε αντίποινα για την αντίδραση των κατοίκων. Πρόκειται για το παλιό σχολείο (σήμερα δεν πηγαίνουν μαθητές, το χωριό γεμίζει από παιδικές φωνές κατά τις διακοπές κυρίως) και το κοινοτικό κέντρο παράδοσης και πολιτισμού. «Μέσα έχουμε 2.500 βιβλία και δεν μπορούμε να τα πάρουμε» λένε οι κάτοικοι. Η αγάπη τους για το νερό βρίσκεται πλάι στην αγάπη για τη γνώση. Εξ ου και τα πολυάριθμα βιβλιοστάσια, ξύλινα περίπτερα με βιβλία ελεύθερα προς όλους, εντός και πέριξ του χωριού. Μεταξύ άλλων, ο Αχιλλέας Μπέος επιχείρησε αρχικά να πείσει ότι το νερό ήταν μολυσμένο φτάνοντας στο σημείο να πει ότι οι κάτοικοι το λέρωναν με προσωπικές ακαθαρσίες. «Το νερό των Σταγιατών είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη χρήση, είναι πολύ επιβαρυμένο και να πω την αλήθεια, βέβαια, ότι είναι επιβαρυμένο, όχι γιατί η πηγή βγάζει ακατάλληλο νερό. Πεντακάθαρο είναι, αλλά το βρομίζουν αυτοί οι βρομιάρηδες. Γιατί δεν συνδέονται με την αποχέτευση, χέζουνε κι όλα τα λύματα πάνε στην πηγή αναγκαστικά». Απέναντι στη χυδαιότητα και τον αυταρχισμό, οι άνθρωποι στις Σταγιάτες αντιπαρέταξαν τη συλλογικότητα και την αυτοοργάνωση. Την πάλη για το νερό και το βιβλίο. Λίγες ημέρες μετά την αποκοπή του χωριού από την Κρύα Βρύση, πήραν στα χέρια τους τη διαχείριση του χωριού, με μοναδικό έως σήμερα όργανο λήψης αποφάσεων τη λαϊκή τους συνέλευση. Ταυτόχρονα έβγαλαν έξω απ’ τις πόρτες και τα μπαλκόνια τους μαύρες σημαίες, για να συμβολίσουν τις μαύρες ημέρες που περνούσε το χωριό. «Έρχονται και μας τις σπάνε ακόμα, αλλά θα επιμείνουμε. Θα τις έχουμε υψωμένες μέχρι να δικαιωθούμε». «Μετά τις δύο σοβαρές ζημιές που διαπιστώθηκαν τις τελευταίες μέρες στην παροχή νερού από την Πορταριά και με δεδομένη την αγανάκτηση των κατοίκων που εδώ και 17 μήνες το χωριό δεν υδροδοτείται από την πηγή του Κρύα Βρύση, αποφασίστηκε κλιμάκωση του αγώνα. Η μόνη λύση είναι επανασύνδεση με την Κρύα Βρύση» διεμήνυσαν στις 29 Αυγούστου, μετά από διαδικασία τους.

Βρισκόμαστε σε πολιορκία όχι μόνο από τους Ταλιμπάν, αλλά και από γειτονικές χώρες που θέλουν ανοιχτά να έχουν ρόλο στις εξελίξεις όπως το Ιράν και το Ιράκ, αλλά και την Τουρκία. Το πιο, ωστόσο, ανησυχητικό είναι ότι η νέα κατάσταση είναι καλοδεχούμενη από την Αλ Κάϊντα, το ISIS, και τα φονταμενταλιστικά δίκτυα όλου του κόσμου. Είμαι σίγουρη ότι με στήριξη της κυβέρνησης το Αφγανιστάν, για μια ακόμα φορά, θα μετατραπεί σε κέντρο όλων αυτών των οργανώσεων. Είναι πλέον γνωστό ότι οι Ταλιμπάν δεν αποτελούν ενιαία οργάνωση, αλλά έχει φράξιες που πολλές από αυτές συνδέονται με διάφορες χώρες π.χ Κίνα, Ιράν, Πακιστάν… Το κουβάρι μόλις έχει αρχίσει να ξετυλίγεται. (...) Όλα έγιναν πολύ γρήγορα. Είμαστε σε διαδικασίες αναζήτησης νέων διαδρομών, επειδή το πιθανότερο είναι να αναγκαστούμε να αλλάξουμε ορισμένα πράγματα. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε αποφασισμένες να συνεχίσουμε τη δράση μας, ακόμα και με τους Ταλιμπάν. Υπάρχει ελπίδα. Θα χρειαστεί χρόνος για να οργανωθούμε καλύτερα και να ανοιχτούν νέοι δρόμοι. Είναι ελπιδοφόρο ότι την πρώτη νύχτα των Ταλιμπάν στην αυστηρά ελεγχόμενη από αυτούς Καμπούλ, μια γυναίκα έγραψε στους τοίχους της πόλης συνθήματα, όπως «θάνατος στους Ταλιμπάν».

Η εικόνα που εκπέμπει σήμερα το Προεδρικό δείχνει να βυθίζει το Κυπριακό στην εσωστρέφεια και να το μετατρέπει σε αντικείμενο αντιπαράθεσης που ευνοεί τον εθνικισμό και τη διαίρεση. Υποτίθεται ότι η κυπριακή κυβέρνηση στόχευε να περάσει, το φθινόπωρο, σε αντεπίθεση για τα τετελεσμένα στο Βαρώσι. Ολοι οι χειρισμοί Αναστασιάδη έφεραν το αντίθετο αποτέλεσμα κι ας είχαν εντέχνως τη συγκατάθεση της πλειοψηφίας των κομμάτων που τα καθιστά μερικώς συνυπεύθυνα. Ο Ν. Αναστασιάδης προώθησε δήθεν μέτρα αντίδρασης – αφαίρεση ληγμένων διαβατηρίων από Τουρκοκύπριους αξιωματούχους, 5η διακρατική προσφυγή, κλείσιμο διόδων επικοινωνίας που συντηρούνται ακόμα, ανεξάρτητα αν θα έχουν κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Η πρόταση Αναστασιάδη για επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60 ήρθε… καπάκι, εξαφανίζοντας παντελώς το ζητούμενο. Κανείς δεν συζητά για την τραγική κατάληξη των Βαρωσίων. Ετσι συντελείται η τέλεια αποσύνδεση με την πραγματικότητα… Η περιβόητη πρόταση Αναστασιάδη προς Τατάρ για επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60, ακόμα και ως απάντηση στα «δυο κράτη», γεννά πολλά ερωτήματα για τον Κύπριο πρόεδρο. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όλα ξεκινούν από δικές του επιλογές. Οι γύρω του πολιτικοί, υπουργοί και σύμβουλοι, θεσμικοί, επικοινωνιολόγοι και άλλοι, απλώς εκτελούν. Ο Ν. Αναστασιάδης κάλεσε (31/8) και τη διαπραγματευτική ομάδα του για να εξηγήσει τι εννοούσε. Την επομένη ανέλυσε την «επιστροφή στο ’60» στο Εθνικό Συμβούλιο (1/9). Ούτε οι δηλώσεις ούτε οι αναλύσεις στάθηκαν αρκετές για να εξηγήσουν τη λογική πίσω από τον νέο επικίνδυνο ακροβατισμό για τη μορφή λύσης.

Μόλις λίγες ημέρες πριν το άνοιγμα των σχολείων, η κυβέρνηση αποδεικνύει πως δεν έχει διδαχτεί τίποτα από τα τελευταία δύο χρόνια πανδημίας και κλειστών σχολείων. Με την επιστημονική κοινότητα να ανησυχεί και το παράδειγμα των ΗΠΑ -όπου 252.000 παιδιά νόσησαν μετά το 1o κουδούνι- να τρομάζει, το υπουργείο Παιδείας διακινεί και πάλι παραπλανητικά στοιχεία για το μέσο όρο των μαθητών ανά τάξη. Όμως η δημιουργική στατιστική (των 17 μαθητών... κατά μέσο όρο) και ο συμψηφισμός δεν αρκούν ώστε να κρυφτεί η πραγματικότητα: περίπου 1 εκατομμύριο παιδιά, ειδικά στα αστικά κέντρα, στοιβάζονται σε τάξεις των 18-30 μαθητών και το υπουργείο Παιδείας δεν έπραξε απολύτως τίποτα ώστε να επιτευχθεί η αραίωση του μαθητικού πληθυσμού. Αντιθέτως, πέρυσι η κυβέρνηση είχε προχωρήσει με νόμο στην αύξηση του αριθμού των μαθητών στα Νηπιαγωγεία και τα Δημοτικά, ενώ φέτος προχωρά σε καταργήσεις και συγχωνεύσεις σχολείων, ακόμα και στην πυρόπληκτη Εύβοια. Τα σχολεία πρόκειται να ανοίξουν με μόνο όπλο το εμβόλιο. Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) για τη χώρα μας, μόνο το 5.1% των μαθητών έχει εμβολιαστεί. Άλλα ουσιαστικά μέτρα υγειονομικής προστασίας δεν υπάρχουν. Ούτε αξιόπιστος μηχανισμός ιχνηλάτησης, ούτε επιπρόσθετο προσωπικό καθαριότητας, ούτε -φυσικά- αραίωση των μαθητών. Θυμίζουμε ότι η Επιτροπή Ειδικών είχε προτείνει ως βασικό μέτρο αντιμετώπισης της πανδημίας στα σχολεία, τη μείωση του αριθμού των μαθητών – κάτι που αρνήθηκε η κυβέρνηση με επακόλουθο να μείνουν τα σχολεία κλειστά για το μεγαλύτερο διάστημα στην Ευρώπη. Καλούμε το υπουργείο Παιδείας για πολλοστή φορά, έστω και την ύστατη στιγμή, να δείξει ότι κατανοεί τις συνθήκες και αντιλαμβάνεται τις ευθύνες του έναντι των μαθητών και εκπαιδευτικών, που έχουν μείνει μακριά από τα σχολεία τους σχεδόν επί ενάμιση χρόνο. Καλούμε επίσης τον πρόεδρο της Βουλής και τον πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων να συγκαλέσουν κοινή συνεδρίαση με τη συμμετοχή των Εμπειρογνωμόνων, παρότι το αρνείται η κυβέρνηση.

«Αυτοί οι τεράστιοι προϋπολογισμοί της BigTech για άσκηση πίεσης διασφαλίζουν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ βλέπουν τους ψηφιακούς λομπίστες να χτυπούν τακτικά τις πόρτες τους », αναφέρεται στην έκθεση. Οι κύριοι στόχοι των εταιρειών πληροφορικής είναι δύο: Ο προτεινόμενος από την ΕΕ, Νόμος για τις ψηφιακές Αγορές (DMA), ο οποίος στοχεύει στη διασφάλιση θεμιτού ανταγωνισμού στη βιομηχανία ενάντια στην κατάχρηση εξουσίας από τους ισχυρούς παίκτες βασικούς παράγοντες και ο Νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), ο οποίος απαιτεί από τις εταιρείες να διατηρούν αυστηρότερο έλεγχο στο περιεχόμενο της πλατφόρμας τους. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που οι λομπίστες της Big Tech μετείχαν στο 75% των 271 συναντήσεων που πραγματοποίησαν αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα σχέδια DMA και DSA.Με βασικό σκοπό; «Να εξουδετερώσουν τυχόν σκληρούς κανόνες». Μόνο στο 25% αυτών των συναντήσεων μετείχαν εκπρόσωποι συνδικαλιστικών ενώσεων ή μη κυβερνητικών οργανώσεων. «Πολλά θέματα δεν γίνονται γνωστά ούτε στα κράτη μέλη της ΕΕ. Ουδείς γνωρίζει ποιος υπουργός, βουλευτής ή σημαντικός αξιωματούχος, έχει συναντηθεί πότε και με ποιον εκπρόσωπο από την Google, το Facebook ή την Amazon και δέχτηκε συμβουλές σχετικά με το DMA ή το DSA», προσθέτει η Μαργαρίντα Σίλβα, ανώτατο στέλεχος της Corporate European Observatory και από τους συγγραφείς της νέας μελέτης. Εκτός από τα κονδύλια που διατέθηκαν για την άσκηση πίεσης, οι συντάκτες της μελέτης εξέτασαν επίσης τον αριθμό των συναντήσεων που είχαν οι λομπίστες με την Κομισιόν. «Από τότε που ανέλαβε καθήκοντα η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στα τέλη του 2019, πραγματοποιήθηκαν 46 συναντήσεις μόνο με την Google, 40 με την Facebook και τη Microsoft , 20 με την Amazon με 20 και από 14 με την Apple και την Huawei.

Σε αυτές τις εκλογές αν και οι δημοσκοπήσεις τη δίνουν πεσμένη, τα συντηρητικά κόμματα ασχολούνται ιδιαίτερα μαζί της. Ο λόγος είναι απλός. Τα ξημερώματα της 27ης Σεπτεμβρίου είναι πολύ πιθανό να εξαρτάται από τις δικές της έδρες στη Βουλή αν θα υπάρξει μια κυβέρνηση με προοδευτικό πρόσημο. Αν δηλαδή Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι δεν καταφέρνουν να συγκεντρώσουν μαζί την απαραίτητη πλειοψηφία για να κυβερνήσουν, το ερώτημα είναι αν θα στραφούν προς αυτήν για ένα τρικομματικό συνασπισμό ή αν θα κοιτάξουν δεξιότερά τους. Ούτε ο Ολαφ Σολτς, ούτε η Αναλένα Μπέρμποκ δείχνουν διάθεση να υποκύψουν προς το παρόν στις πιέσεις και να δώσουν μια δεσμευτική αρνητική απάντηση στο ερώτημα που επίμονα τους θέτουν δεξιοί πολιτικοί και δημοσιογράφοι. Η προοπτική αυτή φαίνεται να τρομάζει τους Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι μετά από τα χρόνια των άνετων επικρατήσεων της Ανγκέλα Μέρκελ βλέπουν τώρα τις δημοσκοπήσεις να επιβεβαιώνουν την αυγκράτητη καθίζησή τους και την προοπτική να περάσουν στα αντιπολιτευτικά έδρανα να καθίσταται ολοένα και πιο ρεαλιστική. Ετσι η «θεωρία της κόκκινης κάλτσας» ανασύρεται και πάλι από το χρονοντούλαπο. Αποκορύφωμα η συζήτηση της περασμένης Τρίτης στη Βουλή, όπου η ίδια η Ανγκέλα Μέρκελ, σε μια αποχαιρετιστήρια ομιλία της στο σώμα ως καγκελάριος αναλώθηκε σε κινδυνολογία σε υψηλούς τόνους, στην οποία δε μας είχε συνηθίσει τους τελευταίους μήνες. Σε μελοδραματικό ύφος προειδοποίησε για τους κινδύνους που περιμένουν τη χώρα αν η κυβερνητική εξουσία παραδοθεί σε ένα κοκκινοπράσινο συνασπισμό με τη συμμετοχή ή την ανοχή της Αριστεράς. Το «τροπάριο» αυτό έχει υιοθετηθεί εδώ και καιρό από στελέχη της Κεντροδεξιάς, αλλά και από τους Φιλελεύθερους που ονειρεύονται και αυτοί να εξαργυρώσουν τα καλά τους δημοσκοπικά ποσοστά με υπουργεία για την επόμενη τετραετία. Αλλά η επιστράτευση της Μέρκελ που ως τώρα μάλλον αμέτοχα παρακολουθούσε τον προεκλογικό αγώνα δείχνει ότι έχει σημάνει συναγερμός στην κεντροδεξιά παράταξη. Στην κυριολεξία «κόκκινος συναγερμός».