Αναδημοσιεύσεις

15
01

Σαν Σήμερα 15 Ιανουαρίου: Δολοφονούνται η Ρόζα Λούξεμπουργκ και ο Καρλ Λίμπκνεχτ

Στις 15 Ιανουαρίου 1919 δολοφονούνται στο Βερολίνο από μέλη των Φράικορπς, οι δύο μεγάλοι Γερμανοί κομμουνιστές επαναστάτες, Ρόζα Λούξεμπουργκ και Κάρλ Λίμπκνεχτ. Η δολοφονία τους ήρθε ως τραγική κατάληξη της ήττας της εξέγερσης του Γενάρη, στην οποία οι Σπαρτακιστές διεκδίκησαν να καταλάβουν την εξουσία από τους Σοσιαλδημοκράτες, από τους οποίους είχαν μόλις διασπαστεί με επίδικο την επαναστατική ρήξη ή την ενσωμάτωση στο αστικό καπιταλιστικό σύστημα. Τα Φράικορπς, ήταν οι εθελοντικές παρακρατικές ομάδες που χρησιμοποίησε ευρέως ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Φρίντριχ Έμπερτ, προκειμένου να καταστείλει την κομμουνιστική εξέγερση. Ήταν στελεχωμένα κυρίως από βετεράνους πολεμιστές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά την πολύτιμη βοήθεια που έδωσαν στους Σοσιαλδημοκράτες τον Γενάρη του 1919, συνέχισαν τη δράση τους εναντίον όλων των δημοκρατικών δυνάμεων της μεσοπολεμικής Γερμανίας του συντάγματος της Βαϊμάρης, καταλήγοντας να επανδρώσουν μαζικά τα Τάγματα Εφόδου του ναζιστικού κόμματος, τα περιβόητα SA που καθοδηγούσε ο Έρνεστ Ρεμ.
15
01

ΣΥΡΙΖΑ χωρίς ΑΝΕΛ

Πάντως, σαν αποχαιρετισμό στον δύσκολο εταίρο, πρέπει να του αναγνωρίσουμε, τουλάχιστον, ότι έμεινε σταθερός στις αρχές του: διαψεύδοντας οσους έλεγαν ότι πρέπει να γίνει χειρουργική επέμβαση για να αποκολληθεί από την υπουργική καρέκλα, ο Πάνος Καμμένος την εγκατέλειψε ο ίδιος, αυτόβουλα -και αυτονόητα, θα πείτε, ύστερα από όσα είχε κατά καιρούς δηλώσει. Συμφωνώ. Να συγκρίνουμε όμως τη στάση του με τη στάση πολικών αστέρων του εκσυγχρονισμού και της προόδου, που μήνες και μήνες τώρα δεν έχουν ψελλίσει λέξη υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών με την οποία κατ’ιδίαν συμφωνούν απόλυτα. Εκείνων τη στάση βρίσκω εγώ επαίσχυντη. (...) Οι κυβερνήσεις συνεργασίας είναι ο κανόνας στη σημερινή Ευρώπη, ενίοτε και κυβερνήσεις μειοψηφίας. Όχι μόνο στον Νότο με την Ισπανία, αλλά και στον ακόμη ευημερούντα ευρωπαϊκό Βορρά, στη Σουηδία, όπου από τις εκλογές προέκυψε κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο, και όπου φαίνεται πως θα σχηματιστεί κυβέρνηση μειοψηφίας, από Σοσιαλδημοκράτες και Οικολόγους, με τη στήριξη Κέντρου και Φιλελεύθερων, ενδεχομένως και των Αριστερών. Φυσικά έγιναν διαπραγματεύσεις πολύμηνες πριν από την επίτευξη συμφωνίας και ο κάθε εταίρος ζήτησε και πήρε κάτι: οι Κεντρώοι την απορρύθμιση των ενοικίων, οι Πράσινοι την επιβολή φόρου στον άνθρακα. Παζάρι χωρίς αρχές; Μπορεί, αλλά οι πολυκομματικές συνεργασίες έτσι είναι και έτσι θα είναι κι εδώ. (Και δεν εννοώ το επαίσχυντο 4-2-1 της σαμαροβενιζελικής συγκυβέρνησης με τη ΔΗΜΑΡ, αλλά την επίτευξη προγραμματικής συμφωνίας πάνω σε συγκεκριμένες θέσεις).
15
01

Η συμφωνία των Πρεσπών είναι ένα αριστούργημα πολιτικής τέχνης

Είναι κωμικό, και δείγμα πολιτικής ανοησίας και αναλφαβητισμού, να υποστηρίζεται ότι τη συμφωνία «την επέβαλαν οι ξένοι» και ότι «ο Τσίπρας υποτάχθηκε στο ΝΑΤΟ». Όσοι το λένε αυτό, είτε εκ δεξιών είτε εξ αριστερών –άλλωστε μερικές φορές είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις τους μεν από τους δε-, κάνουν το εξής παιδαριώδες λάθος ανάγνωσης της συγκυρίας: στο πλαίσιο ενός μεθοδολογικού εθνικισμού/ ολοκληρωτισμού, φαντάζονται ότι και οι άλλοι επιθυμούν (και οφείλουν να επιθυμούν) ό,τι και αυτοί. Όταν λέμε ότι κάποιος «υποτάσσεται», προϋποθέτουμε ότι επιθυμεί το Α αλλά κάποιος άλλος παρεμβαίνει και του επιβάλλει να ακολουθήσει το Β. Εδώ, όμως, αυτό το Α –την ζηλότυπη διαφύλαξη της αποκλειστικότητας στη χρήση του «πανάρχαιου ελληνικού ονόματος»- το επιθυμούσαν, και το επιθυμούν, οι επικρίνοντες, όχι οι επικρινόμενοι. Η ελληνική κυβέρνηση δεν υποτάχθηκε στην ανώτερη ισχύ άλλων κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών· την αξιοποίησε, την έβαλε να δουλέψει για το δικό της σκοπό. Όσοι λένε το αντίθετο είναι βυθισμένοι στη διανοητική και πρακτική ανημπόρια και τη μνησικακία τους. Μετά τη χθεσινή έγκριση των τροποποιήσεων από τον αντισυμβαλλόμενο, το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω. Ο τερματισμός της διαμάχης, τουλάχιστον σε επίπεδο κρατών, είναι πλέον διεθνές κεκτημένο. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι η παρούσα κυβέρνηση αύριο πέφτει και στη θέση της έρχεται μία άλλη υπό την νυν αξιωματική αντιπολίτευση, τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει. Πρώτον διότι είναι σαφές ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στην περίπτωση που εκλεγεί, δεν πρόκειται να υπαναχωρήσει από τη συμφωνία· απλώς τώρα προβαίνει σε διάφορες επιτελέσεις ρουτίνας για να ψαρεύει στα θολά νερά του (ακρο)δεξιού λαϊκισμού. Αλλά δεύτερον, και κυριότερον, ακόμη και αν –ιδίως εάν- η ελληνική κυβέρνηση υπαναχωρήσει ενώ η άλλη πλευρά έχει συμφωνήσει, τότε απλούστατα θα γίνει διεθνώς περίγελος, χωρίς ούτε καν να καταφέρει να αποτρέψει το ουσιαστικό αποτέλεσμα: όλες οι χώρες της υφηλίου, ευλόγως, θα της επιρρίψουν την ευθύνη και θα αναγνωρίσουν αμέσως τη γειτονική χώρα ως Βόρεια Μακεδονία –αν όχι ως απλώς Μακεδονία, όπως είχαν κάνει ήδη οι περισσότερες.
15
01

Στις συμπληγάδες του νεοφιλελευθερισμού και της ακροδεξιάς

Στο πεδίο της Ε.Ε. συνυπάρχουν κεντρομόλες και φυγόκεντρες πολιτικές τάσεις, οι οποίες τέμνουν εγκάρσια κάθε πολιτική οικογένεια, κάθε ιδεολογικό ρεύμα. Τούτου δοθέντος, στις φυγόκεντρες δυνάμεις δεν περιλαμβάνονται μόνο η Ακροδεξιά και οι δυνάμεις που στήριξαν το Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο∙ αποτελούνται, επίσης, από πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα που υποστηρίζουν την «εθνική αναδίπλωση», καθώς και από μερίδες των κοινωνικών κατηγοριών των «ηττημένων της παγκοσμιοποίησης» στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Από την άλλη, σε αυτούς που υποστηρίζουν ότι στο πολιτικό πεδίο θα αναμετρηθούν τα σχέδια μετασχηματισμού της Ευρώπης δεν περιλαμβάνονται οι «Ταλιμπάν» του νεοφιλελευθερισμού που πάση θυσία θέλουν να διατηρηθεί το υφιστάμενο πλαίσιο, δηλαδή τα πολιτικά και επιχειρηματικά επιτελεία του «Μένουμε Ευρώπη». Αντιθέτως, στις δυνάμεις πραγματικού πολιτικού μετασχηματισμού περιλαμβάνονται μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες που κατανοούν την ισχύ της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, δηλαδή την αναγκαιότητα να δίνονται οι πολιτικές μάχες σε μεγαλύτερες γεωπολιτικές οντότητες, όπως είναι η Ε.Ε. Την ίδια αναγκαιότητα κατανοούν συχνότερα πια και τα κόμματα που αναφέρονται στην Αριστερά, την Οικολογία και την αριστερή Σοσιαλδημοκρατία (Κόκκινο-κόκκινο-πράσινη συμμαχία). Άρα, οι ευρωεκλογές του Μαΐου αποτελούν το ορόσημο της σύγκρουσης των δυο πολιτικών γραμμών για το μέλλον της Ευρώπης (και της δημοκρατίας), η έκβαση της οποίας θα αφήσει το αποτύπωμά της στις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη και σε κάθε χώρα ξεχωριστά, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης. Η Αριστερά της Ευρώπης βρίσκεται αντιμέτωπη με το ακροδεξιό μπλοκ από τη μία και από την άλλη με τον επιθετικό νεοφιλελευθερισμό του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Είναι χαρακτηριστική η θερμή υποστήριξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον υποψήφιο πρόεδρο της Κομισιόν Μάνφρεντ Βέμπερ, ως αντικαταστάτη του Γιούνκερ. Ο Βέμπερ αποτελεί εμβληματική δεξιά προσωπικότητα, μιας και εκπροσωπεί το βαθύ συντηρητισμό και τον ακραίο νεοφιλελευθερισμό ταυτόχρονα.
14
01

Αννέτα Καββαδία: Κάθε συνεργασία έχει όρια

Είχαμε πει κάτι εξαρχής: να βγούμε από τα μνημόνια με την κοινωνία όρθια. Δεν ήταν εύκολο. Ματώσαμε ως χώρα, ως οικονομία, ως πολίτες. Οι προκλήσεις της επόμενης ημέρας είναι διαφορετικές, τα καθήκοντα είναι καινούργια: πρέπει να καλλιεργήσουμε τα αντισώματα ενάντια σε κοινωνικές στάσεις που κυριάρχησαν στο παρελθόν και ιδιαιτέρως από το 1990 και μετά. Μεγάλο μέρος της κοινωνίας εξακολουθεί να ονειρεύεται τον εύκολο και γρήγορο πλουτισμό, προτάσσει την ατομική επιτυχία έναντι της κοινωνικής προόδου, είναι συντηρητικό και μη ανεκτικό απέναντι στην διαφορετικότητα, είναι επιρρεπές σε δογματισμούς και στερεότυπα. Ως Αριστερά, πρέπει όλα αυτά να τα αμφισβητήσουμε, ιδιαιτέρως στο χώρο της νεολαίας, που αποτελεί την ελπίδα για το μέλλον. Απέναντι στα σκοτάδια των καιρών, που σηματοδοτούνται από την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, εμείς πρέπει να χτίσουμε γέφυρες προς άλλους δρόμους, προς άλλα ιδανικά. Και για να το πετύχουμε αυτό, για να σχεδιαστεί το νέο αριστερό πρόγραμμα του 21ου αιώνα, να γίνει καθημερινή πράξη, να διορθωθεί στα λάθη του και να σχεδιαστεί ξανά και ξανά, απαιτείται η πλήρης συμμετοχή του συλλογικού διανοούμενου που είναι το κόμμα και οι οργανώσεις του. Δεν υπάρχουν έτοιμες λύσεις για το νέο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, δεν αρκούν κάποια σπουδαία μυαλά και προσωπικότητες που έχουμε την τύχη να μετράμε στις γραμμές μας. Χρειαζόμαστε μια άλλη λειτουργία αν θέλουμε να αντιπαρατεθούμε στην επιχειρούμενη δεξιά παλινόρθωση, αν θέλουμε να εκμεταλλευτούμε τις ρωγμές και τις αντιφάσεις του καπιταλισμού. Και, βεβαίως, χρειαζόμαστε και άλλες διεθνείς συμμαχίες, άλλες απαντήσεις στις προκλήσεις της ευρωπαϊκής συνεργασίας – γι΄ αυτό είναι καθοριστικής σημασίας οι ευρωεκλογές του Μαΐου. Είναι ανόητο να πιστεύουμε πως ο ΣΥΡΙΖΑ μόνος του, σε μια γωνιά της Ευρώπης, θα μπορέσει να τα βγάλει πέρα χωρίς την παρουσία και άλλων αριστερών δυνάμεων.
14
01

Η πολιτική νομιμοποίηση μιας νέας πλειοψηφίας

Οσοι προέβλεπαν, πριν από έναν χρόνο, ότι οι εξελίξεις στο μακεδονικό θα επέφεραν σημαντικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό, αποδεικνύεται πως είχαν δίκιο. Η υπογραφή της συμφωνίας των Πρεσπών βρήκε τη ΝΔ με θεαματικά τροποποιημένη τη θέση της σ΄ αυτό το σκηνικό. Η αρχική προσπάθεια της νέας ηγεσίας της να την εμφανίσει σαν ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κεντροδεξιό μεταρρυθμιστικό κόμμα, έμεινε μετέωρη, καθώς οι διαδοχικές αλλαγές γραμμής τής ηγεσίας της σ΄ αυτό το κρίσιμο ζήτημα εξωτερικής πολιτικής και η τελική άρνηση με τον πιο απόλυτο τρόπο της γραμμής που αυτή η ίδια παράταξη είχε επεξεργαστεί το 2008, τη μετατόπισε με σαφήνεια δεξιότερα, δίνοντας στο προφίλ της τα χαρακτηριστικά ακραία εθνικιστικού κόμματος της δεξιάς. (...) Το ερώτημα που ουσιαστικά θέτει μια τέτοια πρωτοβουλία στις πολιτικές δυνάμεις που ενδιαφέρονται για μια νέα σύνθεση της κυβερνητικής πλειοψηφίας, είναι απλό: τους ενδιαφέρει η ρητορική των πρόωρων εκλογών και ό,τι προκύψει, ή η συμμετοχή στην υλοποίηση μιας πολιτικής, ως το τέλος της τετραετίας, το περιεχόμενο της οποίας κατά κανόνα υπερψηφίζεται και από αυτές τις ίδιες στη Βουλή; Το ερώτημα αυτό δεν έχει ακαδημαϊκό χαρακτήρα ούτε προβοκατόρικη πρόθεση. Είναι το πιο λογικό και αναγκαίο ερώτημα την ώρα τής επιλογής. Αφαιρεί κάθε πρόσχημα από τους δεξιοτέχνες τής αριθμητικής, που έχουν αναγάγει σε κορωνίδα της πολιτικής τους τις άσφαιρες προτάσεις δυσπιστίας, τις οποίες και οι ίδιοι ακόμα διστάζουν τώρα να καταθέσουν. Όποιος αρνηθεί μια τεκμηριωμένη απάντηση σ΄ ένα τέτοιο ερώτημα, δεν νομιμοποιείται κατά οποιονδήποτε τρόπο να εγκαλεί μια κυβερνητική πλειοψηφία, που θα διαμορφωνόταν χωρίς αυτά τα προαπαιτούμενα, στο πλαίσιο πάντως της εφαρμογής των συνταγματικών διατάξεων. Γιατί η δικιά του άρνηση θα έχει οδηγήσει σ΄ αυτό το αποτέλεσμα.
14
01

Ευθύνη και ανευθυνότητα

Το πιο αποκαρδιωτικό, το πιο υπονομευτικό των αριστερών ιδεών, μας χάρισε όμως το ΚΚΕ. Μόνο πως αυτή τη φορά η στάση της ηγεσίας του δεν συνιστά ένα λάθος τακτικής, που μετά από μερικές δεκαετίες κάποια άλλη ηγεσία θα αναγνωρίσει ότι ήταν λάθος. Η βλάβη είναι ιδεολογική και πάει πολύ βαθιά. Σε καμία ιστορική περίοδο κομμουνιστές, μπροστά στα εύλογα δικαιώματα ενός γειτονικού λαού, δεν είπαν ότι αυτό συνιστά αλυτρωτισμό! Συνδράμοντας έτσι και στην καταπίεση συμπολιτών μας, που αναγνωρίζονται ως Σλαβομακεδόνες και όλοι τους γνωρίζουμε. Για τη στάση του ΚΙΝΑΛ, ή σωστότερα του ΠΑΣΟΚ, ακόμη και αν κανείς χρειαστεί να θυμηθεί επιλογές του όπως το εμπάργκο επί Ανδρέα Παπανδρέου, μόνο ψυχολογικοί λόγοι μπορεί να την ερμηνεύσουν. Πρόκειται για το τραύμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν μπορεί να ξεπεράσει και να λειτουργήσει φυσιολογικά μέσα στο πολιτικό σύστημα. Όσο για τη ΝΔ, παίζει ένα επικίνδυνο παιχνίδι που δεν εμποδίζει απλώς τη λύση προβλημάτων όπως το Μακεδονικό, αλλά διαμορφώνει κλίμα πρόσφορο για την κανονική και επικίνδυνη έως φασιστική ακροδεξιά. Η εμπλοκή με τους ΑΝΕΛ ή σωστότερα η εμπλοκή από την αλλαγή από τον Π. Καμμένο της αρχικής στάσης τους, που προέβλεπε τη στήριξη της κυβέρνησης παρά την ισχυρή αντίθεση προς τη συμφωνία των Πρεσπών, κινδύνεψε και κινδυνεύει ακόμη να διακόψει το έργο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ-Οικολόγων σε ένα κρίσιμο σημείο. Η άρνηση της μεγάλης πλειοψηφίας των στελεχών των ΑΝΕΛ να δεχθεί αυτή τη θέση της ηγεσίας μπορεί και να οδηγήσει στη λύση της εμπλοκής.
14
01

Επισημάνσεις

Στις σοβαρές συνταγματικές δημοκρατίες δεν αρκεί να έχει 151 η κυβέρνηση. Πρέπει να αρέσουν και στον Αυγενάκη. Διαβάστε λίγο σύνταγμα να ξεστραβωθείτε. Κατά μία άλλη ερμηνεία του συντάγματος, θα πρέπει να αρέσουν και στον Κικίλια. Αλλιώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υποχρεούται να ανατρέψει την κυβέρνηση και να διορίσει πρωθυπουργό τον κηπουρό του, ώστε να αποφύγουμε τυχόν θεσμικές εκτροπές. Τα προέβλεπε αυτά το σύνταγμα του 1972, αλλά ήρθε μετά η ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς και τα κατέστρεψε όλα. Σε άλλα νέα, ο Άδωνις Γεωργιάδης ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει σκάνδαλο Novartis, γιατί ο προσταστευόμενος μάρτυρας “Μαρίκα Μετοντέφη” είχε περάσει την οικοσκευή από το τελωνείο πριν σηκώσει τη σημαία ο επόπτης. Και εξ αυτού απειλεί με μηνύσεις την εισαγγελέα Διαφθοράς και όλους τους υπόλοιπους να μας στείλει στα ξερονήσια για εσχάτη προδοσία. Τα είπε μάλιστα και στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Διαλόγου για τη Συνταγματική Αναθεώρηση προκειμένου να συμπεριληφθούν στις αναθεωρητέες διατάξεις. Στην επόμενη συνεδρίαση θα πάει να πουλήσει και νανογιλέκα. Δέκα λεπτά κράτησε η συνάντηση του Κυριάκου με τη Μέρκελ. Της είπε ότι πούλησε τις συντάξεις για το μακεδονικό και την πέταξε έξω από την κατοικία του Γερμανού πρέσβη.
13
01

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Η βιωσιμότητα της ανάπτυξης είναι εφικτή

Όπως έλεγε ο Martin Luther King, είναι απορίας άξιον γιατί όταν δίνεται κάτι σε φτωχό είναι παροχή, ενώ όταν δίνεται κάτι στους πλούσιους είναι επιδότηση. Βλέπετε, ακόμη και η ορολογία της κοινωνικής πολιτικής δεν είναι ουδέτερη. Για εμάς παροχολογία είναι να υπόσχεσαι βοήθεια σε κοινωνικές ομάδες και να μην την υλοποιείς, ή να δίνεις την ίδια υπόσχεση χωρίς όμως να πεις πώς θα χρηματοδοτηθεί ή τι άλλο θα κοπεί και άρα ποια άλλη ομάδα θα ζημιωθεί. (...) Στα 4 χρόνια της γεμάτης ιδεοληψίες διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ πήραμε την Ελλάδα από το χείλος της καταστροφής και της χρεοκοπίας και την επαναφέραμε σε σταθερή και ενισχυόμενη ανάπτυξη, μειώσαμε την ανεργία και ενισχύσαμε το κοινωνικό κράτος, ενώ ταυτόχρονα χτίσαμε ένα μαξιλάρι ασφαλείας που θα παίξει καταλυτικό ρόλο στη διασφάλιση σταθερής πρόσβασης στις αγορές. Πριν από την περίοδο ΣΥΡΙΖΑ που, προφανώς, η χώρα κυβερνιόταν από ορθολογικούς και ελεύθερους από ιδεοληψίες πολιτικούς, η χώρα είχε χάσει το 25% του ΑΕΠ, η ανεργία είχε φτάσει στο 27%, το κοινωνικό κράτος ήταν σε καθεστώς διάλυσης και τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας μηδενικά. Και αυτό χωρίς να σχολιάσω την ορθολογική και χωρίς ιδεοληψίες διακυβέρνηση ολόκληρης της περιόδου μετά τη μεταπολίτευση που μας έβαλε στα μνημόνια το 2010. Ας μην ξεχνάμε ότι όλοι κρινόμαστε από τις πολιτικές μας και κυρίως από τα αποτελέσματα αυτών. Για εμάς ανάπτυξη με λιτότητα και εξαθλιωμένους τους εργαζομένους δεν υπάρχει. Η βιωσιμότητα της ανάπτυξης είναι το μεγάλο στοίχημα. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο εκπονήσαμε την αναπτυξιακή μας στρατηγική, η οποία έχει συγκεκριμένα μέτρα και προχωρήσαμε ήδη στη νομοθέτηση των πρώτων εξ αυτών. Με βάση αυτά αλλά και τα όσα έχω αναφέρει παραπάνω για τα «κόκκινα» δάνεια, για το κοινωνικό κράτος και για το φορολογικό σύστημα, πιστεύω ότι η διατήρηση και η επιτάχυνση της ανάπτυξης είναι εφικτός στόχος.