Αναδημοσιεύσεις

Τον περασμένο Δεκέμβριο, ενώ η ιδιοκτήτρια του Ελληνικού Lamda Development φρόντιζε να πέσουν τα φώτα της δημοσιότητας, με καταιγιστικές διαφημίσεις στο πολυτελές λούνα παρκ με τον βαρύγδουπο τίτλο Experience Park, στην ενημέρωση των επενδυτών για τα αποτελέσματα 9μήνου η εταιρεία σχεδόν έκρυψε μια σημαντική αλλαγή στο μοντέλο ανάπτυξης του Ελληνικού. Ανέφερε ότι στο παράκτιο μέτωπο, στο τμήμα του που ήταν προορισμένο να ανεγερθούν πολυτελείς βίλες, η Lamda δεν θα τις κατασκευάσει, αλλά θα πουλήσει μόνο οικόπεδα. Το επιχείρημα της εταιρείας είναι ότι έτσι εξοικονομεί κεφάλαια και αυξάνει τα περιθώρια κέρδους. Ανέφερε δε χαρακτηριστικά στη σχετική παρουσίαση ότι μόνο από την πώληση 27 οικοπέδων που προορίζονται για αντίστοιχες πολυτελείς βίλες περιμένει έσοδα 188 εκατ. ευρώ (περίπου το 20% του συνολικού ονομαστικού τιμήματος για το Ελληνικό, με το υπόλοιπο να καλύπτεται ήδη από τις προπωλήσεις κατοικιών ύψους 700 εκατ. ευρώ που κατά την εταιρεία έχουν ήδη γίνει). Βάσει του μοντέλου αυτού, κάθε ιδιοκτήτης οικοπέδου θα χτίζει κατά βούληση, με δικά του σχέδια και κεφάλαια, με ό,τι αυτό σημαίνει για το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα της «ιδιωτικής πόλης των πλουσίων» με τους τέσσερις -προς το παρόν- ουρανοξύστες. Δεν είναι ακόμη σαφές αν η αλλαγή «επιχειρηματικού μοντέλου» είναι ένα πείραμα για τη ριζική αλλαγή σχεδίου στο σύνολο της αστικής ανάπλασης των 9.000 κατοικιών που προβλέπονται συνολικά. Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη μονομερής αλλαγή σχεδίου, που αντιφάσκει με τους όρους τής πολλαπλά τροποποιούμενης εδώ δέκα χρόνια σύμβασης με το Δημόσιο. Για παράδειγμα, η αρχική πρόβλεψη μιλούσε για 2.000 κατοικίες, ενώ η ανάπτυξη του συγκροτήματος του καζίνο είναι άγνωστο πώς ακριβώς θα γίνει (ξεχάστε τις... Καρυάτιδες του Inspire Athens), τώρα που η Mohegan έχει φύγει από την εικόνα, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ υποτίθεται ότι έχει πάρει το project πάνω της και το παζάρι με τη Hard Rock για να μπει στο επενδυτικό σχήμα δεν φαίνεται να έχει καταλήξει κάπου. Ωστόσο, πέρα από τα ερωτήματα για το αν όλες αυτές οι μονομερείς αλλαγές σχεδίων κατά πώς βολεύει τον «εθνικό επενδυτή» είναι συμβατές με τους όρους της σύμβασης, από την... οικοπεδοποίηση του Ελληνικού προκύπτει μείζον θέμα για αν το τίμημα των 914 εκατ. ευρώ (ή 600 εκατ. σε τρέχουσες τιμές) καλύπτει στοιχειωδώς τα συμφέροντα του Δημοσίου, έστω και ως απλού πωλητή ακινήτων. Διότι η εκτίμηση της εμπορικής αξίας του ακινήτου των 6,2 εκατ. τετραγωνικών μέτρων και του ελάχιστου τιμήματος που όφειλε να απαιτήσει το Δημόσιο βασίστηκε στην παραδοχή ότι ο επενδυτής παραδίδει πλήρες έργο αστικής και οικιστικής ανάπλασης, με τα κτίρια, τις υποδομές, τους κοινόχρηστους χώρους και το πράσινο και δεν πουλάει οικόπεδα.

Με εγκύκλιο που εκδώσαμε τον Φεβρουάριο του 2019, κατά τη θητεία μου στο υπουργείο Εργασίας, καταστήσαμε σαφές ότι οι προσαυξήσεις λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων (τριετίες) θα πρέπει να καταβάλλονται κανονικά υπολογισμένες στον νέο κατώτατο μισθό που μόλις είχαμε αυξήσει στα 650 ευρώ. Τότε αυξήθηκαν οι τριετίες κατά 11%, όσο και ο κατώτατος μισθός. Λίγο διάστημα αργότερα, ο ΣΕΒ επιδίωξε την ακύρωση της εγκυκλίου με αίτησή του στο ΣτΕ και άρα την παραγωγή αποτελέσματος εις βάρος των εργαζομένων. Σημειωτέον ότι ο κ. Σκέρτσος ήταν ο γενικός διευθυντής του ΣΕΒ μέχρι την ανάληψη της υπουργικής θέσης δίπλα στον κ. Μητσοτάκη. Όπως κάνουν γνωστό πλήθος δημοσιευμάτων σήμερα, το ΣτΕ απέρριψε την αίτηση ακύρωσης του ΣΕΒ. Αν και οι λεπτομέρειες της απόφασης δεν είναι γνωστές, καθώς το πλήρες κείμενό της δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί, η απόφαση συνιστά μία κρίσιμη νίκη για τους εργαζόμενους. Συνιστά περαιτέρω μία σημαντική δικαίωση των προσπαθειών της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ του κόσμου της μισθωτής εργασίας.

Ο πληθωρισμός δεν είναι 6,2% για όλους κι ας είναι ο μεγαλύτερος εδώ και 25 χρόνια. Η ακρίβεια είναι πολύ μεγαλύτερη για τα κατώτερα εισοδήματα αν συσχετιστεί με τη αναπόφευκτη καταναλωτική δαπάνη για αγαθά όπως στέγαση, τροφή, μετακίνηση, θέρμανση. Στοιχεία περί αυτού παραθέτει ο Μητράκος στο άρθρο του στην Καθημερινή. Ενδεικτικό είναι πως οι διακανονισμοί με τις εταιρείες που παρέχουν ρευμα έχουν πενταπλασιαστεί μέσα σε λίγους μήνες. Και διακανονισμούς δεν κάνει το άνω 20% των εισοδημάτων. Το καταλαβαίνεις πως τίποτα δεν πάει καλά όταν πας λαϊκή, σούπερ μάρκετ, βενζινάδικο. Κι είναι ακόμα πιο επικίνδυνο επειδή οι άνθρωποι αναβάλουν απαραίτητες εξετάσεις, χειρουργεία, τσεκ-απ επειδή δεν περισσεύει τίποτα και γιατί η δημόσια υγεία αφορά σχεδόν αποκλειστικά τον κορονοϊό. Πρέπει να γίνει κατανοητό πως κάθε οριζόντια φορολογική ελάφρυνση (όπως λ.χ. ο ΕΝΦΙΑ πριν λίγες μέρες) ευνοεί πολύ λιγότερο τα υποτελή στρώματα και πολύ περισσότερο τους από πάνω. Δεν πρόκειται απλώς για μειωμένη ενσυναίσθηση από πλευράς της κυβέρνησης, είναι η υλοποίηση ενός συγκεκριμένου σχεδίου που στρατηγικά διαμορφώνει "καταπληκτική ποιότητα ζωής" μόνο για τους πλούσιους.

Φυσικά και ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά. Η αποπομπή του Σπήλιου Λιβανού…

Το ΣτΕ λοιπόν έχει διαμορφώσει στη νομολογία του την άποψη ότι δια της κατοχής από το Δημόσιο της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου των δημοσίων επιχειρήσεων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, τεκμαίρεται, κατ’ αρχήν, η διασφάλιση της διαχείρισής τους σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Σύνταγμα ως προς την παροχή του νερού. Μάλιστα το Δημόσιο κατέχοντας την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου στις δημόσιες αυτές επιχειρήσεις «δεν επιτρέπεται να επιδιώκει, προεχόντως ή παραλλήλως, οικονομικούς ή άλλους σκοπούς, έστω και υπαγορευόμενους από το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, όταν οι σκοποί αυτοί ανταγωνίζονται ή θέτουν σε κίνδυνο την αξιούμενη αδιάλειπτη και υψηλής ποιότητας παροχή των, ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο, ως άνω υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης». Η Ολομέλεια τονίζει ότι η μεταβίβαση αυτή αφαιρεί από το Δημόσιο την αρμοδιότητα να παρεμβαίνει προληπτικά ή κατασταλτικά, με την έκδοση εκτελεστών διοικητικών πράξεων, προκειμένου να διασφαλίζει, μέσω της άσκησης δημόσιας εξουσίας, τη διαφύλαξη των συνταγματικών εγγυήσεων, στην περίπτωση που οι εγγυήσεις αυτές τίθενται σε διακινδύνευση από τη λειτουργία του Υπερταμείου. Συνοψίζοντας, η Ολομέλεια με τις 190/2022 και 191/2022 αποφάσεις της επιμένει ότι η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης πρέπει να θεωρείται συνταγματικά επιβεβλημένη, καθώς η παροχή των συγκεκριμένων υπηρεσιών σε καθεστώς και με όρους ελεύθερης αγοράς και σύμφωνα με τους κανόνες του ελεύθερου ανταγωνισμού, ενδέχεται όχι απλά να μην επιφέρει βελτίωση αλλά ακόμη και να επηρεάσει δυσμενώς τη συνέχεια και την ποιότητά της. Η ιδιωτικοποίηση του νερού λοιπόν δεν προκαλεί μόνο τα κινήματα, δεν προκαλεί μόνο τον δημοκράτη, οικολόγο, προοδευτικό πολίτη. Στο τέλος της μέρας δεν γίνεται ανεκτή αυτή η ιδιωτικοποίηση ούτε από το τελευταίο οχυρό της δημοκρατίας μας, τη δικαιοσύνη.

ΜΙΑ ολοκληρωμένη προσέγγιση απαιτεί να δούμε τουλάχιστον τρεις διαστάσεις του προβλήματος. Η πρώτη είναι η αυξητική τάση του πληθωρισμού. Εδώ απαιτούνται γενναία μέτρα προσωρινού χαρακτήρα, για να υψωθεί τείχος προστασίας: μείωση ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα και του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα τρόφιμα και είδη ευρείας κατανάλωσης. Η δεύτερη αφορά την παρέμβαση στην αγορά. Έλεγχος τιμών, προστασία καταναλωτών και μικρών επιχειρήσεων από την κερδοσκοπία. Η τρίτη και σημαντικότερη αφορά το νέο επίπεδο τιμών που θα διαμορφωθεί και την αναντιστοιχία του με το εισόδημα των πολιτών. Διότι ακόμη κι όταν η αυξητική τάση του πληθωρισμού σταματήσει, θα διατηρηθεί ένα αυξημένο επίπεδο τιμών. Και το μεγάλο πρόβλημα είναι πώς στην Ελλάδα, τη μόνη χώρα της Ε.Ε. που ο κατώτατος μισθός είναι χαμηλότερος από το 2010, οι πολίτες θα ανταποκριθούν στα νέα επίπεδα τιμών. Γι' αυτό απαιτείται μια άμεση γενναία αύξηση του κατώτατου μισθού, αλλά και μηχανισμοί που θα επιτρέψουν την αύξηση των μισθών στα επόμενα κλιμάκια, όπως οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας αλλά και όροι ρύθμισης της αγοράς εργασίας που τελικά έχουν άμεση επίπτωση στον μισθό. ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ τα παραπάνω προτεραιότητες για τη σημερινή κυβέρνηση; Είναι προφανές πως όχι. Αναφορικά με τις φορολογικές μειώσεις η κυβέρνηση επικαλείται τον περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο. Πώς επιλέγει όμως η ίδια να χρησιμοποιήσει τον χώρο αυτό; Μειώνοντας για παράδειγμα τον φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου, τη φορολογία κερδών επιχειρήσεων και καταργώντας τη φορολόγηση γονικών παροχών σε υψηλές περιουσίες, επιλογές που φανερά ευνοούν λίγους των ανώτερων εισοδημάτων και κοστίζουν αθροιστικά 260 εκατ. ευρώ, αλλά αρνούμενη να μειώσει τον ΦΠΑ σε βασικά είδη όπως το ψωμί που κοστίζει 140 εκατ. ευρώ. Επιλέγει να κρατήσει καθηλωμένο τον κατώτατο μισθό και να υποβαθμίσει την αξία της εργασίας, μειώνοντας τις αμοιβές μισθωτής εργασίας. Επιλέγει να ανέχεται την κερδοσκοπία. Οι επιλογές και οι προτεραιότητες είναι σαφείς. Το ζήτημα είναι πρωτίστως πολιτικό και ως τέτοιο απαιτεί πολιτική απάντηση.

Σε θερμό ενωτικό κλίμα ξεκίνησε στο φέισμπουκ ο διάλογος για το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Από τα γεγονότα του 1955 στην Τασκένδη είχαμε να δούμε τόσο δημιουργική ανταλλαγή απόψεων. Ο Κούλογλου έχει απασφαλίσει εντελώς, ανεβάζει μαντινάδες και γράφει τα μισά στις αναρτήσεις του με κεφαλαία. Ο Πολάκης ρίχνει λάδι στη φωτιά καταθέτοντας 12 προτάσεις για ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης. Ενώ ομάδα πασοκογενών κατέθεσε ως κείμενο συμβολής την ιερή παντόφλα του Άκη Τσοχατζόπουλου. Η εκλογή οργάνων από τη βάση θα διεξαχθεί με πρότυπο τον βλάχικο γάμο της Θήβας.

Προσφάτως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι η Ελλάδα παρανομεί σε σχέση με τη στρατιωτικοποίηση των νήσων του ανατολικού Αιγαίου που είχαν δοθεί στην Ελλάδα με τη Συνθήκη της Λωζάννης (1923) και με τη Συνθήκη των Παρισίων (1946) υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης, ως εκ τούτου τίθεται σε αμφιβολία η ελληνική κυριαρχία σε αυτά τα νησιά. Πρόκειται για επιχείρημα που έχουν χρησιμοποιήσει εδώ και δεκαετίες αρκετοί Τούρκοι νομικοί της «σκληρής γραμμής» κατά της Ελλάδας. Ωστόσο, η επίσημη Τουρκία είχε αποφύγει μέχρι τώρα, να χρησιμοποιήσει τέτοια εμπρηστικά επιχειρήματα, αλλά προφανώς τα είχε στη φαρέτρα της όταν η κατάσταση στα ελληνοτουρκικά θα χειροτέρευε. Ας δούμε λοιπόν πώς έχουν τα πράγματα από πλευράς διεθνούς δικαίου. Η υποχρέωση αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νήσων του ανατολικού Αιγαίου ορίζεται από τρία νομικά καθεστώτα: Λήμνος και Σαμοθράκη: εδώ ισχύει είτε η Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά (1923) είτε η Σύμβαση του Μοντρέ (1936). Μυτιλήνη, Χίος, Σάμος και Ικαρία: διέπονται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης (1923). (...) Πάντως όσο η εκκρεμότητα της μη επίλυσης των διαφορών του Αιγαίου συνεχίζεται και η Ελλάδα σέρνει τα πόδια και δεν επιχειρεί να επιλύσει τη διαφορά διμερώς (σχολή Μολυβιάτη), τότε θα έχουμε τέτοιες και άλλες εμπρηστικές αιτιάσεις και το κλίμα μεταξύ των δύο κρατών θα χειροτερεύει όλο και περισσότερο. Μόνη οδός ο ειλικρινής διάλογος και η τελική ειρηνική επίλυση με δύο κερδισμένους.

Τα επεισόδια με την εισαγωγή των «μαθημάτων» της Προγεννητικής Αγωγής, της Πυθαγορείου Αυτογνωσίας και της…