μακεδονικό

03
10

Mακεδονικό και γεωπολιτική στα Βαλκάνια

Το Μακεδονικό πρέπει επιτέλους να λυθεί. Η επίλυσή του απελευθερώνει την βαλκανική μας πολιτική από ένα μεγάλο βαρίδι και μας επιτρέπει να παίξουμε το ρόλο που μας αρμόζει στην περιοχή. Θα έχει και όχι αμελητέα οικονομικά οφέλη, και μάλιστα για τη βόρειο Ελλάδα. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε ικανοποιεί όλες ουσιαστικά τις θέσεις της λεγόμενης «εθνικής γραμμής» για το ζήτημα (σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό erga omnes, κλπ.), χωρίς να ταπεινώνει τη γείτονα, κάτι που δεν θα θέλαμε και εμείς, καθώς θα υποθήκευε τις σχέσεις μας μ’ αυτήν.
Περισσότερα »
30
09

Νίκος Φίλης: Δεν θα αφήσουμε να σύρουν τη χώρα μας πίσω, σε έναν ολέθριο βαλκανικό επαρχιωτισμό

Περιμένουμε με ήρεμη αισιοδοξία το αποτέλεσμα του σημερινού δημοψηφίσματος. Προσδοκούμε στη νίκη του «Ναι», στην επικράτηση, δηλαδή, της φιλίας, της συνεργασίας και της συνανάπτυξης στην περιοχή. Αν ο λαός της γειτονικής μας χώρας κάνει σήμερα το πρώτο κρίσιμο βήμα και στη συνέχεια επισυμβούν οι συμφωνημένες αλλαγές στο σύνταγμα, να είναι όλοι βέβαιοι ότι και η ελληνική Βουλή, θα σταθεί στο ύψος της ιστορικής περίστασης και θα εγκρίνει τη συμφωνία των Πρεσπών.
Περισσότερα »
29
09

Οταν ψηφίζει ο Βουκεφάλας

Δεν είναι καινούργιο το φαινόμενο να χρησιμοποιείται για τρέχουσες μικροκομματικές σκοπιμότητες ένα μείζον ζήτημα εξωτερικής πολιτικής, από αυτά που συνήθως χαρακτηρίζονται με τον βαρύγδουπο τίτλο «εθνικό θέμα». Αλλά ειδικά το Μακεδονικό, επειδή είναι από τα ζητήματα που εκκρεμούν επί δεκαετίες, έχει αντιμετωπιστεί από κυβερνήσεις όλων των πολιτικών τάσεων.
Περισσότερα »
29
09

Ενα Σαββατοκύριακο πριν από το δημοψήφισμα, επίσκεψη στα Σκόπια

Η ελληνική αδιαλλαξία σε σχέση με το όνομα συνετέλεσε στο να συγκροτηθεί ένα ισχυρό μπλοκ συνωμοσιολογίας στην εκεί κοινή γνώμη που, αδυνατώντας να καταλάβει τα κίνητρα της ελληνικής αδιαλλαξίας για το όνομα, πιστεύει ότι η χώρα μας επιβουλευόταν την ύπαρξη της δικής τους. Δεν είναι εύκολο να εξηγήσεις ακόμη και σε μετριοπαθείς ανθρώπους πως, παρά τη στάση της, η Ελλάδα δεν είχε πρόθεση να διαλύσει τη γείτονά της. Οπως κι εδώ, η διαμάχη για το όνομα κατέστη η πρώτη ύλη για τη συγκρότηση της νέας εθνικοφροσύνης, έτσι και εκεί, έγινε η μαγιά για την εσωστρέφεια, τη θυματοποίηση και τελικά τον γκροτέσκο εθνικισμό. Κοινώς, θρέψαμε αυτό που υποτίθεται πως μας απειλεί. Η Συμφωνία των Πρεσπών αποσταθεροποιεί αυτά τα μπλοκ και στις δύο χώρες.
Περισσότερα »
11
09

Το έθνος ως κόμμα, το κόμμα ως έθνος

Γιατί το Μακεδονικό προσφέρεται τόσο ως εφαλτήριο για πολιτική κινητοποίηση της εγχώριας εθνικοφροσύνης, πολύ περισσότερο από τα υπόλοιπα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής που είθισται ν’ αποκαλούμε «εθνικά»; Η απάντηση δεν βρίσκεται μόνο στο προφανές, στην ευκολία δηλαδή και το ακίνδυνο της επίδειξης εθνικής μαγκιάς απέναντι σ’ έναν καταφανώς πιο αδύναμο γείτονα· επίδειξης που στις μέρες μας λειτουργεί ως μηχανισμός εκτόνωσης σοβαρότερων και βαθιά τραυματικών συλλογικών ταπεινώσεων. Οι ρίζες των περιοδικών εθνικιστικών εξάρσεων γύρω από το Μακεδονικό βρίσκονται στην ίδια την Ιστορία. Οχι φυσικά την αρχαία, που συμβολική μόνο σημασία έχει σχετικά με το όλο αντικείμενο, αλλά του τελευταίου ενάμιση αιώνα.
Περισσότερα »
11
08

Καθρεπτιζόμενοι στη λίμνη Δοϊράνη

Η έκπτωση της Μακεδονομάχας συνταγής πολιτικής αντιπαράθεσης υπάρχει όταν ο Δήμαρχος της Θεσσαλονίκης συναντιέται με το Δήμαρχο των Σκοπίων και μιλούν στα ελληνικά (και οι δυο τους…), όταν οι πρωθυπουργοί επενδύουν στη διεύρυνση των σχέσεων, οι επιχειρηματίες συνεχίζουν τις διασυνοριακές δουλειές τους, οι πανεπιστημιακοί συνεχίζουν τις κοινές ερευνητικές και εκπαιδευτικές ανταλλαγές τους, οι βόρειοι γείτονες συνεχίζουν να γεμίζουν την Πιερία, την Χαλκιδική και την Ασπροβάλτα, τα παιδιά των οικονομικά εύρωστων στρωμάτων τους έρχονται να σπουδάζουν στη Θεσσαλονίκη.
Περισσότερα »
06
08

Όταν ο βασιλιάς είναι γυμνός: σκέψεις για τον ελληνικό εθνικισμό

Πριν από αρκετά χρόνια –το 1992– ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς και διανοούμενους της μεταπολιτευτικής περιόδου, ο Φίλιππος Ηλιού, ανέφερε σχετικά με την καυτή τότε υπόθεση της αναγνώρισης της Δημοκρατίας της Μακεδονίας: Το πιο ενοχλητικό, επικίνδυνο και ανησυχητικό για την Ελλάδα και τους Έλληνες δεν είναι ότι πιθανόν να αναγνωριστεί ένα κράτος με το όνομα που αυτό έχει επιλέξει, όπως άλλωστε έχει το δικαίωμα, αλλά ότι με αφορμή το Μακεδονικό αναδείχθηκαν και επιβλήθηκαν ως κυρίαρχες τάσεις στην ελληνική κοινωνία και τους παράγοντες που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη, στοιχεία μιας πρωτοφανούς αρχαϊκότητας που μας εμφανίζουν να αθετούμε δημοκρατικές κατακτήσεις και πολύτιμες δημοκρατικές ευαισθησίες, που, μετά τη μεταπολίτευση, είχε θεωρηθεί ότι αποτελούσαν πλέον κοινό κτήμα των ελλήνων πολιτών. Ήταν εκείνες τις αντίστοιχες μέρες του Μαΐου του 1992 που καταδικάζονταν από την ελληνική δικαιοσύνη τέσσερα μέλη της Αντιπολεμικής Αντιεθνικιστικής Συσπέιρωσης για διατάραξη των διεθνών σχέσεων της χώρας και διασπορά ψευδών ειδήσεων. Εικοσιέξι χρόνια μετά, τον «σωφρονιστικό» ρόλο των δικαστηρίων ανέλαβαν μαυροφορεμένοι αγανακτισμένοι ελληνόψυχοι –με πολύ επιδερμική ωστόσο σχέση τόσο με την ιστορία όσο και με την ελληνική γλώσσα–, που δεν διστάζουν να προπηλακίζουν δημόσια όποιον διατυπώνει αντίθετη από την κυρίαρχη στον δημόσιο λόγο άποψη και να θέτουν διά της σωματικής ρώμης τα πλαίσια του επιτρεπτού και τα όρια του ανεκτού. Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, καθημερινά περιστατικά έντασης και βίας έχουν εμφανιστεί σε διάφορες περιπτώσεις τόσο στην Αθήνα όσο και, κυρίως, στη Θεσσαλονίκη.
Περισσότερα »
19
07

114 πολίτες της Πέλλας για την υπεράσπιση της Δημοκρατίας

Καμιά ανοχή δεν πρέπει να υπάρξει από τους δημοκρατικούς πολίτες στις φασιστικές πρακτικές και στην ακροδεξιά ρητορική που τις καλλιεργεί. Αλλά και η πολιτική κάλυψη και η απενοχοποίηση της μισαλλοδοξίας, του εθνικισμού και του ρατσισμού, στο πλαίσιο της έξαρσης ενός εθνικού ζητήματος, δεν είναι κάτι μπροστά στο οποίο επιτρέπεται να σιωπήσουμε. Η νέα μισαλλόδοξη εθνικοφροσύνη που επιδιώκει να τρομοκρατήσει κάθε διαφορετική φωνή και η οργανωμένη και υποκινούμενη φασιστική βία συνιστούν υπαρκτή και μόνιμη απειλή για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα όλων μας. Όσοι και όσες υπογράφουμε το κείμενο αυτό, πολίτες από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους αλλά και με διαφορετική άποψη για τη συμφωνία των Πρεσπών, έχοντας όμως βαθιά την πεποίθηση πως ο εθνικιστικός και ρατσιστικός λόγος, η βία κατά των διαφωνούντων και η δράση στρατιωτικοποιημένων ομάδων κρούσης πρέπει να αντιμετωπιστούν στη γέννησή τους, καλούμε: - τους κοινωνικούς, πολιτιστικούς, συνδικαλιστικούς, αθλητικούς φορείς και τους πολίτες της Πέλλας, να κλείσουν τα αυτιά τους σε όσους με τον δημόσιο λόγο τους παραπληροφορούν και συστηματικά καλλιεργούν κλίμα μίσους και δυσανεξίας και να απομονώσουν τις περιθωριακές ακροδεξιές ομάδες και τους οργανωμένους προβοκάτορες - τα πολιτικά κόμματα του συνταγματικού τόξου, να αντιμετωπίσουν με αποφασιστικότητα τους φορείς του φασισμού, του εθνικισμού και του ρατσισμού καθώς και κάθε μορφή βίας, που έχει στόχο την επιβολή κλίματος εκφοβισμού, τον περιορισμό της ελεύθερης έκφρασης και την αναγόρευση κάθε αντιπάλου ή όποιου διαφωνεί σε εχθρό ή προδότη - την Εκκλησία, να εκφέρει λόγο ειρήνευσης και καταλλαγής, χωρίς να παρασύρεται και να παρασύρει στον εθνοφυλετισμό, ο οποίος, όπως η ίδια καλύτερα γνωρίζει, έχει καταδικαστεί ήδη από το 1872 από τη Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου ως αίρεση. - όλους και όλες, να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός ισχυρού μετώπου υπεράσπισης της δημοκρατίας.
Περισσότερα »
19
07

Τα Βαλκάνια ως «πολιτική ενδοχώρα» της Ελλάδας

Η ελληνική πολιτική κοινωνία μπορεί και είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τα Βαλκάνια όχι ως γεωγραφική περιοχή αλλά ως «πολιτική οντότητα». Μετά τη «συμφωνία των Πρεσπών», έγινε εκ μέρους της Ελλάδας το ιστορικό βήμα. Εκείνο το οποίο όμως δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί είναι το εξής: Μπορούν τα Βαλκάνια να είναι «πολιτική ενδοχώρα» για την Ελλάδα κατά τον εικοστό πρώτο αιώνα; Το ιστορικό στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι η άμυνα των «συνόρων», αλλά η υπεράσπιση της «μεταεθνικής συνθήκης» σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Περισσότερα »
17
07

Η Συμφωνία των Πρεσπών: δύναμη και ευθύνη του δι-εθνικού

Η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί μια μεγάλη επιτυχία για τη χώρα μας, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Οι πολιτικές, πολιτισμικές και ιδεολογικές διαστάσεις είναι αρκετές και τα αποτελέσματά της εξίσου κρίσιμα. Επηρεάζει ήδη τις πολιτικές εξελίξεις, αναμοχλεύει ζητήματα μνήμης και ανακατασκευής εθνικών ταυτοτήτων, αναδεικνύει πρωτότυπες ιδεολογικές αντιφάσεις και δυνατότητα νέων συνθέσεων. Θα αναφερθούμε σχηματικά σε τρία κρίσιμα σημεία μιας συζήτησης που θα διαρκέσει άλλωστε ακόμη κάποιο καιρό. Το Μακεδονικό συνιστούσε ένα πρόβλημα το οποίο συνδέεται με ένα βαθύ τραύμα της ελληνικής κοινωνίας δηλαδή τον Εμφύλιο και τη μακεδονική μειονότητα, τραύμα που στη συνέχεια εργαλειοποιήθηκε ως εσωτερικό πολιτικό διακύβευμα συγκροτώντας τα μπλοκ εξουσίας με αποτέλεσμα να προκαλέσει ένα παγκοσμίου πρωτοτυπίας παράδειγμα φετιχιστικής εθνικιστικής ιδεολογίας.
Περισσότερα »