Χωρισμός Κράτους-Εκκλησίας

20
11

Δημήτρης Χριστόπουλος: Είναι μια μάχη συμβόλων…

Έχει επανειλημμένως ειπωθεί –κι από μένα, κι από άλλους πιο επαΐοντες– ότι οι δύο έννοιες συνιστούν κατεξοχήν αντίφαση. Ο όρος «επικρατούσα θρησκεία» στο Σύνταγμά μας δεν αποτελεί πραγματολογική διαπίστωση, αλλά κανόνα. Το Σύνταγμα δεν κάνει απογραφή πόσοι είναι ορθόδοξοι χριστιανοί, αλλά περιέχει κανόνες που ρυθμίζουν τη ηγεμονική θέση της Εκκλησίας στο δημόσιο βίο. Επομένως, και «επικρατούσα θρησκεία» και «θρησκευτική ουδετερότητα» δεν μπορεί να συνυπάρχουν χωρίς ακροβασίες. Σε κάθε περίπτωση, όπως έχω ξαναπεί, ούτε το Σύνταγμα, ούτε η Συμφωνία μπορούν από μόνα τους να αλλάξουν το καθεστώς της πολλαπλά επιβαλλόμενης θρησκείας αν δεν συνοδευθούν με αλλαγές στην έννομη τάξη που είναι απαραίτητες ώστε να εδραιωθεί η θρησκευτική ελευθερία στη χώρα για ετερόθρησκους ή άθρησκους. Μπορούμε πάντως να καθησυχάσουμε τους Έλληνες πιστούς ότι και να φύγει από το Σύνταγμα το «επικρατούσα θρησκεία», η Ορθοδοξία δεν πρόκειται να χάσει τη δεσπόζουσα θέση που έχει στον ελληνικό δημόσιο χώρο. Απλώς, η θέση αυτή θεσμικά τουλάχιστον θα αφορά μόνο τους πιστούς της Εκκλησίας, χωρίς να παραβιάζει τη θρησκευτική ελευθερία των υπολοίπων.
14
11

Οι πολιτικοί όροι μιας ιδεολογικής δέσμευσης

Ο χωρισμός εκκλησίας και κράτους είναι μια θέση που δεν προσιδιάζει αποκλειστικά στην αριστερά. Υπό ορισμένες συνθήκες, ο χωρισμός αυτός έχει απαιτηθεί και έχει πραγματοποιηθεί, με απόλυτο και συχνά βίαιο τρόπο, από πολιτικές δυνάμεις που ελάχιστη σχέση είχαν με την εργατική τάξη και το σοσιαλισμό. Αυτό σημαίνει ότι η απαίτηση για έναν τέτοιο χωρισμό δεν προκύπτει μόνο από τη γενική ιδεολογική αντιπαλότητα με τις θρησκευτικές ιδεολογίες και την αντίθεση με τους μηχανισμούς που αυτές οικοδομούν. Προκύπτει, και παίρνει τη συγκεκριμένη κάθε φορά μορφή, από τους συγκεκριμένους πολιτικούς όρους με τους οποίους τίθεται σε κάθε περίπτωση, σε κάθε κοινωνία το ζήτημα του χωρισμού.
09
11

ΔΙΑ­ΧΩ­ΡΙ­ΣΜΟΣ ΚΡΑ­ΤΟΥΣ – ΕΚ­ΚΛΗ­ΣΙΑ­Σ: Ένα πρα­κτι­κό ζή­τη­μα για την Αρι­στε­ρά

Η Αρι­στε­ρά στην Ελλά­δα, ό­πως η Αρι­στε­ρά κά­θε χώ­ρας, πα­σχί­ζει να κα­τα­στεί η­γε­μο­νι­κή ε­πι­κα­λού­με­νη συ­χνά στοι­χεία ε­θνι­κής ταυ­τό­τη­τας και ι­στο­ρίας, στο πλαί­σιο πά­ντα ε­νός ρι­ζο­σπα­στι­κά εν­νοού­με­νου «δη­μο­κρα­τι­κού πα­τριω­τι­σμού» -ο ο­ποίος δυ­νά­μει προσ­λαμ­βά­νει α­ντιι­μπε­ρια­λι­στι­κά έως και α­ντι­κα­πι­τα­λι­στι­κά πρό­ση­μα. Το πρό­βλη­μα εί­ναι πως στη χώ­ρα μας τού­τη, η ε­θνι­κή ταυ­τό­τη­τα «πά­ει πα­κέ­το» με τα πα­σι­φα­νώς προ-νεω­τε­ρι­κά και α­ντι-Δια­φω­τι­στι­κά στοι­χεία της ελ­λη­νοορ­θο­δο­ξίας. Εξ ου και η προ­α­να­φερ­θεί­σα «α­μη­χα­νία». Για τους λό­γους που προ­σπά­θη­σα να ε­ξη­γή­σω, το πρό­βλη­μα για την Αρι­στε­ρά δεν εί­ναι θεω­ρη­τι­κό ή «με­τα­φυ­σι­κό», εί­ναι πρα­κτι­κό. Για την Αρι­στε­ρά, ο δια­χω­ρι­σμός κρά­τους και εκ­κλη­σίας δεν εί­ναι μό­νο τι θα γρά­φει το Σύ­νταγ­μα. Εί­ναι το ξή­λω­μα των πρα­κτι­κών που έ­χουν συ­γκρο­τή­σει και ε­ξα­κο­λου­θούν να συ­γκρο­τούν ταυ­τό­τη­τες ε­δώ και του­λά­χι­στον ε­νά­μι­σι αιώ­να –που κά­πο­τε ό­μως πρέ­πει να αρ­χί­σει. Αν ό­χι τώ­ρα, πό­τε; Αν ό­χι α­πό την κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς, α­πό ποιον;
06
11

Και Θεός υπάρχει και λαός περιούσιος

Δεν είναι απίθανο, πάντως, να δηλώνουμε ότι πιστεύουμε στην ύπαρξη του Θεού απλώς και μόνο επειδή πιστεύουμε ότι ο Θεός είναι Ελληνας, ή έστω φιλέλληνας. Είμαστε δηλαδή λαός περιούσιος. Ετσι φρονούμε. Ταυτόχρονα το 89% εξ ημών πρεσβεύει ότι «ο πολιτισμός μας είναι ανώτερος των άλλων». Κι εδώ πρωτιά. Προφανώς σαν «πολιτισμό μας» εννοούμε τον Παρθενώνα, τον Ομηρο, τον Αισχύλο. Οχι το πώς διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας ή πώς φερόμαστε στους κάθε λογής αδύναμους.
28
09

Νίκος Φίλης: Σχολείο και θρησκευτική ελευθερία

Η πρόσφατη παρέμβαση της Ιεραρχίας για τα νέα προγράμματα των Θρησκευτικών είναι άλλη μία απόδειξη της τάσης για εκκλησιαστική επιβολή στο χώρο της εκπαίδευσης. Ωστόσο, το μάθημα των Θρησκευτικών πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μάθημα γνώσης και όχι πίστης. Τα τολμηρά βήματα που έγιναν με τα νέα προγράμματα, μπορούν να αξιοποιηθούν ώστε, σταδιακά, και με βάση την εκπαιδευτική εμπειρία να δημιουργηθεί μάθημα Θρησκειολογίας ή, όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να καθιερωθεί αργότερα μάθημα Φιλοσοφίας. Δεν είναι άραγε περίεργο ότι στη χώρα που γέννησε τη Φιλοσοφία δεν διδάσκεται στα σχολεία η Φιλοσοφία, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες; Και ακόμη, δεν είναι περίεργο ότι στο προτεινόμενο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στην Γ’ Λυκείου, τα Θρησκευτικά παραμένουν υποχρεωτικό μάθημα σε όλες τις κατευθύνσεις. ενώ αφαιρείται η Ιστορία; Η διδασκαλία της σύγχρονης Ιστορίας θα γίνεται έτσι μία χρονιά, μόνο στη Γ’ Γυμνασίου, σύμφωνα με τα ισχύοντα προγράμματα, που η αλλαγή τους αποτελεί επείγουσα αναγκαιότητα. Η μετατροπή του μαθήματος των Θρησκευτικών σε μάθημα γνώσης και όχι πίστης αλλάζει το πολιτισμικό κλίμα μέσα στο σχολείο, καθώς και τις ξεπερασμένες νοοτροπίες και σιγά-σιγά βοηθά στη συνολική αλλαγή του τρόπου κατανόησης του θρησκευτικού φαινομένου. Γι’ αυτό, σε συνεργασία με Θεολόγους Εκπαιδευτικούς, επιλέξαμε την αλλαγή του μαθήματος, με πρωτοβουλία και τελική ευθύνη του Ιδρύματος Εκπαιδευτικής Πολιτικής, που αποτελεί τον επίσημο φορέα εκπαιδευτικής πολιτικής της εκάστοτε κυβέρνησης.
17
03

Ένας κήρυκας του νόμου του ισχυρού

Η αθώωση του Μητροπολίτη Καλαβρύτων Αμβροσίου, για το κήρυγμα μίσους και την προτροπή σε βία κατά ομοφυλόφιλων, αλλά και την κατάχρηση της εκκλησιαστικής του θέσης, είναι από μόνη της μια απόφαση – ντροπή για την ελληνική Δικαιοσύνη. Περισσότερο ντροπιαστικό όμως, είναι ότι ήταν λίγο – πολύ αναμενόμενη. Είθισται στην Ελλάδα, η δικαιοσύνη να σηκώνει λίγο το μαντήλι που καλύπτει θεσμικά τα μάτια της, να κοιτάει ποιον έχει απέναντί της και να αποφασίζει ανάλογα. Όχι τυφλή πλέον, αλλά τυφλωμένη.
07
10

Χρήστος Μαντάς: Πρέπει να ρυθμιστούν οι σχέσεις Κράτους Εκκλησίας (Video)

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε τόνισε ότι η κυβέρνηση μετά την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης, προχωρά στην χορήγηση του δικαιώματος του αυτοπροσδιορισμού στα διεμφυλικά άτομα με το νομοσχέδιο αυτό, που προσθέτει στα δικαιώματα.
25
04

Νίκος Φίλης: Ο κ. Μητσοτάκης ξένος προς κάθε ιδέα προόδου, ποντάρει στη «Δεξιά του Κυρίου»

Κατανοούμε τους λόγους της καιροσκοπικής μετακίνησης του κ. Μητσοτάκη. Επιχειρεί να προσεταιριστεί τον χώρο της ακροδεξιάς. Ποντάρει στην περιβόητη «Δεξιά του Κυρίου», ακολουθώντας την πεπατημένη του παλαιοκομματισμού που χρόνια τώρα ψηφοθηρεί σε βάρος των πιστών. Ο κ. Μητσοτάκης αποκαλύπτεται ξένος προς κάθε ιδέα προόδου και προς τον πολιτικό φιλελευθερισμό, ζηλωτής μόνο του κοινωνικού δαρβινισμού, δηλαδή, του νεοφιλελευθερισμού.
14
03

Ο χωρισμός Εκκλησίας-Κράτους έχει ωριμάσει

Η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν πρέπει να υποκύψει σε ψηφοθηρικές λογικές. Πολύ περισσότερο που στην κοινωνία έχει ωριμάσει το αίτημα για τον σταδιακό χωρισμό Εκκλησίας-Κράτους, όπως έχει καταγραφεί στις δημοσκοπήσεις με ποσοστό άνω του 60%.