Macro

22
02

Χρειάζεται σχέδιο για αμφίπλευρο άνοιγμα

Δεν είναι λύση η παλινδρόμηση σε πολυσυλλεκτικά κόμματα που συγκλίνουν στο κέντρο χωρίς ευκρινείς κοινωνικές αναφορές, κόμματα που ισορροπούν γύρω από ένα αρχηγοκεντρικό μοντέλο. Χρειαζόμαστε κόμματα αρχών που γι’ αυτόν τον λόγο θα είναι ικανά να δημιουργούν κοινωνικές - πολιτικές συμμαχίες και τελικά ένα μεγάλο πλειοψηφικό ρεύμα, εμπνέοντας πρώτα και κύρια τους νέους, δίνοντας φωνή στον κόσμο των «από κάτω».
21
02

Έλλειψη και αδυναμία εύρεσης στέγης στο Δήμο της Αθήνας

Είναι ευθύνη της τοπικής αυτοδιοίκησης να συμβάλει στην ασκούμενη στεγαστική πολιτική προς όφελος των κατοίκων, απαντώντας στη στεγαστική κρίση και παράλληλα συμβάλλοντας στην αναζωογόνηση του κέντρου της Αθήνας με χαμηλό κόστος. Η διεκδίκηση και κατοχύρωση του δικαιώματος στη στέγη και η θέσπιση ενός συνολικού μακροπρόθεσμου πλαισίου διασφάλισης σταθερής, αξιοπρεπούς και προσιτής οικονομικά κατοικίας για όλους τους κατοίκους της Αθήνας είναι για εμάς προτεραιότητα. Ο Δήμος μπορεί να παίξει κομβικό ρόλο στη συγκρότηση ενός πλέγματος πολιτικών και υπηρεσιών, που ξεκινούν από την υποστήριξη δομών κοινωνικής αλληλεγγύης και υποστήριξης αστέγων, όπως κέντρα ημέρας κλπ, αλλά πάνε πολύ πιο μακριά. Αρχικά, η έκταση του προβλήματος απαιτεί την ίδρυση ενός δημοτικού γραφείου στέγασης, που θα αναλάβει το σχεδιασμό και συντονισμό των επιμέρους πολιτικών κατοικίας του Δήμου, τη δημιουργία μητρώου στεγαστικών αιτημάτων, αλλά και τη νομική υποστήριξη ιδιοκτητών που κινδυνεύουν να χάσουν την κατοικία τους. Ακόμα, ένα τεράστιο εργαλείο στα χέρια του Δήμου είναι η επανάχρηση του υπάρχοντος αδρανούς οικιστικού αποθέματος -δημόσιου και ιδιωτικού- αξιοποιώντας κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, σε συνδυασμό με συνολικότερα προγράμματα ολοκληρωμένης ανάπτυξης γειτονιάς. Η αξιοποίηση αυτή θα θέτει ως προτεραιότητα την κοινωνική κατοικία και θα περνάει μέσα και από τη στήριξη και ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας και των συνεταιρισμών στον τομέα της κατοικίας, για επισκευή και ενεργειακή αναβάθμιση του υπάρχοντος αποθέματος, αλλά και για τη διαχείρισή του με κοινωνικούς όρους. Τέλος, τίθεται πια επιτακτικά το αίτημα για παρέμβαση στον ενοικιαζόμενο τομέα, ο οποίος συρρικνώνεται βασικά λόγω της επέκτασης της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Στην κατεύθυνση αυτή μπορούν να εφαρμοστούν προγράμματα συντονισμού της προσφοράς και της ζήτησης κατοικίας, με στόχο τη ρύθμιση της αγοράς ενοικίων με κοινωνικά κριτήρια. Τέτοια προγράμματα έχουν εφαρμοστεί στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γερμανία και μπορούν να μας προσφέρουν χρήσιμη εμπειρία.
21
02

Τα κίτρινα γιλέκα πίσω απ’ τους καπνούς των πυρομαχικών του γαλλικού κράτους

Τα γαλλικό κίνημα των κίτρινων γιλέκων είναι η απάντηση στον ορντολιμπεραλισμό ως επίσημης πλέον πολιτικής της Ευρώπης. Το 2005, το 55% των Γάλλων είχε πει «όχι» στο δημοψήφισμα για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, έχοντας απόλυτα αντιληφθεί τι αυτό συνεπαγόταν. Ο Σαρκοζί, λίγο αργότερα, έκανε το «όχι», «ναι». Εξόφθαλμα τα κράτη διαλύονται, τα δικαιώματα (πλέον και τα συνταγματικά) καταπατούνται, το κεφάλαιο χαίρει της πλέον ανερυθρίαστης ανομίας, ενώ παράλληλα υποστηρίζονται όλες τις παραλλαγές του μαζι-τα-φάγαμε. Δεκατέσσερα χρόνια μετά το «όχι» εκείνο, τα κίτρινα γιλέκα επιβεβαιώνουν την ορθότητα των τότε φόβων και σηματοδοτούν μια ιστορική καμπή στον τρόπο πάλης. Μαζί τους, αναβιώνει η ταξική συνείδηση, ενσαρκώνεται η δυνατότητα εξέγερσης, και σκιαγραφείται η σύγχρονη μορφή της. Τα κίτρινα γιλέκα, κι εμείς μαζί τους, ζητάμε το τέλος του κόσμου τους.
21
02

Η «ντρίμπλα» στον Πινοτσέτ

Ιούνιος 1974. Η αποστολή της εθνικής ομάδας της Χιλής ετοιμάζεται να αναχωρήσει για τη Δυτική Γερμανία, προκειμένου να πάρει μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Ο δικτάτορας Αουγκούστο Πινοτσέτ βρίσκεται στο αεροδρόμιο προκειμένου να αποχαιρετήσει τους παίκτες. Χαιρετά έναν-έναν τους παίκτες. Φτάνει στον Κάρλος Κασέλι. Ο δικτάτορας τείνει το χέρι του στον Κασέλι, αλλά αυτός αρνείται να ανταποκριθεί στη χειραψία. «Κρύος ιδρώτας έλουσε τη πλάτη μου, μόλις αντίκρισα αυτό το χιτλεροειδές πράγμα να πλησιάζει με πέντε άντρες πίσω του. Όταν άρχισε να έρχεται όλο και πιο κοντά έβαλα το χέρι μου πίσω από την πλάτη και δεν του το έδωσα…», θα πει λίγα χρόνια μετά. Ο Πινοτσέτ δεν θα ξεχάσει το περιστατικό. Η μητέρα του, Όλγα Γκαρίντο, απήχθη και υπέστη βασανιστήρια στα χέρια των πρακτόρων της ασφάλειας το 1974. «Είπα όχι στη δικτατορία σε κάθε επίπεδο: όχι στη δικτατορία, όχι στα βασανιστήρια. Έτσι με έκαναν να πληρώσω γι’ αυτό με αυτά που έκαναν στη μητέρα μου», θα πει ο Κασέλι που έξι χρόνια αργότερα με δημόσια δήλωση θα καλέσει τους Χιλιανούς να απορρίψουν το προτεινόμενο από τη Χούντα σύνταγμα στο δημοψήφισμα του 1980! Επτά χρόνια μετά έδωσε συνέντευξη σε εφημερίδα της Χιλής, καταφερόμενος κατά του καθεστώτος Πινοτσέτ, με αποτέλεσμα να φυλακιστεί για 8 μήνες! Το 1988 συμμετείχε, μαζί με τη μητέρα του σε τηλεοπτικό spot που υποστήριζε το «Όχι» σε σχετικό δημοψήφισμα του ίδιου έτους. Ήταν από τους λίγους μεγάλους παίκτες της Χιλής που αντιστάθηκε στη χούντα του Πινοτσέτ.
20
02

Οι πολιτικές συμμαχίες του ΣΥΡΙΖΑ

Πλέον υπάρχουν οι προϋποθέσεις ώστε με πραγματικούς πολιτικούς όρους να διαμορφωθεί μια πολιτική συμμαχία με όμορες πολιτικές δυνάμεις, είτε με ομάδες και προσωπικότητες της Κεντροαριστεράς είτε με αντίστοιχες συνευρέσεις από τον ευρύτερο χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Πολιτικές δυνάμεις με τις οποίες υπάρχουν προφανώς πολιτικές διαφορές, αλλά και ισχυρές συγκλίσεις, καθώς και κοινός παρονομαστής ώστε να διαμορφωθεί μια ευρύτερη συμμαχία από διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες στις νέες συνθήκες θα διεκδικήσουν την προστασία του κοινωνικού κράτους, την καταπολέμηση της ανεργίας και την προστασία της εργασίας, τη διεύρυνση των κοινωνικών δικαιωμάτων, την άσκηση μιας εξωτερικής πολιτικής που θα εμπεδώνει τον σταθεροποιητικό και φιλειρηνικό ρόλο της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή. Σε αυτήν την πολιτική συμμαχία ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να είναι κομβικός, χωρίς όμως να υποκύπτει στον πειρασμό του ηγεμονισμού και των τακτικισμών και κυρίως χωρίς να προσδίδεται στην πολιτική ζωή το πρόσημο της συναλλαγής και μιας υπεραγοράς πολιτικών προσώπων.
20
02

Ας ξεχάσουμε την Κεντροαριστερά

Οι πολιτικές δυνάμεις που τοποθετούνται στο φάσμα Αριστερά-Δεξιά δεν ορίζονται επί τη βάσει μιας τυπικής λογικής ταξινομίας, όπως θα ήθελε μια θετικιστική προσέγγιση της πολιτικής. Συγκροτούνται ή δεν συγκροτούνται με ιστορικά συγκεκριμένο τρόπο, δηλαδή ανάλογα με τις ανάγκες και στρατηγικές επιλογές των ταξικών και ευρύτερα κοινωνικών δυνάμεων που προκύπτουν στις εκάστοτε ιστορικές συνθήκες. Αν με τον όρο «Κεντροαριστερά» εννοούμε τη μεταπολεμική ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία (και κατά κανόνα αυτό εννοούμε), τούτη προέκυψε στο πλαίσιο μιας κοινωνικής συναίνεσης στο εσωτερικό των καπιταλιστικών χωρών, ίσως ανεπανάληπτης στην ευρωπαϊκή Ιστορία, που η «χρυσή της εποχή» δεν κράτησε παραπάνω από δυόμισι δεκαετίες. Η «Κεντροαριστερά», ήτοι η Σοσιαλδημοκρατία, ήταν η πολιτική έκφραση όχι των συμφερόντων των «μεσαίων τάξεων», αλλά αυτής ακριβώς της κοινωνικής συναίνεσης, που με τη σειρά της υπήρξε το αποτέλεσμα ενός ευρύτερου συμβιβασμού μεταξύ των αντικρουόμενων στρατηγικών των ανώτερων και των κατώτερων τάξεων, στις πολύ συγκεκριμένες συνθήκες του ευρωπαϊκού καπιταλισμού κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. Η εν λόγω συναίνεση στο πολιτικό επίπεδο εκδηλωνόταν και από το γεγονός ότι το κοινωνικό κράτος και ο κεϊνσιανός παρεμβατισμός ήταν πρακτικές που σε σημαντικό βαθμό ενστερνίζονταν και τα «καθαυτό αστικά», φιλελεύθερα και συντηρητικά κόμματα.
20
02

Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όχημα για τον κοινωνικό μετασχηματισμό

"Eίναι καθήκον της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης να θεσπίσει μια Πράσινη Νέα Συμφωνία, ώστε α) να επιτύχει μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, μέσω μια δίκαιης και θεμιτής μετάβασης των κοινοτήτων και των εργαζομένων, β) να δημιουργήσει εκατομμύρια καλές, υψηλόμισθες θέσεις εργασίας και να διασφαλίσει την ευημερία και οικονομική ασφάλεια για όλους στις ΗΠΑ, γ) να επενδύσει στις υποδομές και τη βιομηχανία των ΗΠΑ, ώστε να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του 21ου αιώνα, δ) να εξασφαλίσει για τις επόμενες γενιές καθαρό αέρα και νερό, κλιματική και κοινοτική επάρκεια, υγιεινή διατροφή, πρόσβαση στη φύση, σταθερό περιβάλλον και ε) να προωθήσει τη δικαιοσύνη και την ισότητα σταματώντας την ιστορική καταπίεση των αυτόχθονων κοινοτήτων, των κοινοτήτων των έγχρωμων, των κοινοτήτων των μεταναστών, των αποβιομηχανοποιημένων κοινοτήτων, των αγροτικών κοινοτήτων με μειωμένο πληθυσμό, των φτωχών, των χαμηλού εισοδήματος εργαζόμενων, των γυναικών, των ηλικιωμένων, των άστεγων, των ανθρώπων με αναπηρίες, της νεολαίας (εφεξής θα αναφέρονται ως «οι πρώτης προτεραιότητας ευάλωτες κοινότητες» )"
20
02

Θεανώ Φωτίου: Ο δημόσιος χαρακτήρας της ανώτατης εκπαίδευσης θα διασωθεί

Ο δημόσιος χαρακτήρας των ΑΕΙ δεν είναι εμμονή της Αριστεράς, αλλά ο μόνος τρόπος για την ελεύθερη ανάπτυξη της επιστήμης και της έρευνας, για τη διάχυση της γνώσης και για την ελεύθερη πρόσβαση του λαού σε αυτήν. Το Πανεπιστήμιο εξ’ ορισμού παράγει και αναπαράγει τη γνώση, καθώς και το διδακτικό φορέα που διαχειρίζεται τη γνώση και την έρευνα, αλλιώς δεν είναι Πανεπιστήμιο. Αυτό κατοχυρώνεται με δυο τρόπους στο σύνταγμα. Το άρθρο 16 κατοχυρώνει δηλαδή: α) Το αυτοδιοίκητο. Η ίδια η πανεπιστημιακή κοινότητα εκλέγει τα διοικητικά της όργανα και επιλέγει το επιστημονικό της προσωπικό με δικά της κριτήρια, στο πλαίσιο που ορίζει ο νόμος, δηλαδή το δημόσιο Πανεπιστήμιο αναπαράγεται το ίδιο. Το άρθρο 4 κατοχυρώνει: β) Την ελευθερία της διδασκαλίας και της έρευνας, χωρίς την οποία η παραγωγή γνώσης είναι αδύνατη. Και τα δύο αυτά στοιχεία δεν μπορούν να υπάρξουν εκτός του δημοσίου σε ιδιωτικά πανεπιστήμια, είτε αυτά είναι κερδοσκοπικά είτε μη κερδοσκοπικά.
19
02

Καταλήψεις στέγης: κινήματα επανάκτησης ενός κοινωνικού αγαθού

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει πολιτική και διοικητική κουλτούρα στήριξης των καταλήψεων στέγης, ούτε από την αυτοδιοίκηση ούτε από το κράτος. Υπάρχουν, παρόλα αυτά, περιπτώσεις καταλήψεων στέγης που λειτουργούν για χρόνια με διοικητική ανοχή. Όμως, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου το κράτος λειτούργησε με διοικητικό αυτοματισμό ή και αυταρχισμό, διαλύοντας καταλήψεις στέγης. Αντίστοιχες ανελαστικές συμπεριφορές είχε διαχρονικά και η τοπική αυτοδιοίκηση. Είναι σαφές ότι η διοικητική απειλή δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσει να πλανάται πάνω από τις καταλήψεις στέγης. Στην Ελλάδα, όμως, ίσως να είναι τώρα η ευκαιρία να συζητηθεί ένα ευρύτερο πλαίσιο στήριξης της κοινωνικής δράσης, στο οποίο θα συμπεριλαμβάνονται και αυτοί οι χώροι. Ιδιαίτερα, σε ό,τι αφορά την επικείμενη πολιτική μάχη για την τοπική αυτοδιοίκηση, μία προοδευτική ατζέντα θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει και τέτοιες πρωτοβουλίες.