Αναδημοσιεύσεις

18
11

Δημήτρης Χριστόπουλος: Από τη φιλανθρωπία στη χειραφέτηση: σκέψεις για τα δικαιώματα των ψυχικά ασθενών

Η συστηματική ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, με στόχο να εξαλειφθεί το στίγμα για την ψυχική ασθένεια και να μετακινηθεί η νοοτροπία από την φιλανθρωπία στην ισότιμη συμμετοχή του ατόμου ως φορέα δικαιωμάτων, είναι επιτελικός στόχος για την υπόθεση της ανθρώπινης χειραφέτησης. Η ψυχική υγεία αποτελούσε πάντοτε πεδίο δοκιμασίας της ελευθερίας. Για τον λόγο αυτό μας αφορά όλους, διότι αν η αξία της ελευθερίας αφορά μόνο αυτόν που τη στερείται, τότε η κοινότητά μας από βάρβαρη, εγωιστική και αδιάφορη απλώς θα εκλείψει: θα πάψει να είναι κοινότητα. Γι’ αυτό μας νοιάζει η Λέρος, γι’ αυτό μας νοιάζει η Μόρια. Και πάει λέγοντας.
18
11

Boaventura de Sousa Santos: Η Πορτογαλία απέδειξε πως ο νεοφιλελευθερισμός είναι ψέμα

Ποτέ δεν ήταν τόσο σημαντική η διάκριση μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς. Η Αριστερά ερωτεύεται συχνά αλλά αφήνει ανεκμετάλλευτες τις ευκαιρίες να γίνει μια άλλη εναλλακτική ζωής. Η Αριστερά δεν μπορεί να ντρέπεται όταν υπερασπίζεται το κράτος, προφανώς το δημοκρατικό, όχι το διεφθαρμένο· αυτοί που θα χρειαστούν περισσότερη δημόσια υγεία, περισσότερη δημόσια παιδεία δεν θα είναι οι μεσαίες και ανώτερες τάξεις, αλλά αυτοί που παίρνουν τον κατώτερο μισθό. Πρέπει να έχουμε το θάρρος να αυξάνουμε τους φόρους για τους πιο πλούσιους· θα πληγούν οι επενδύσεις, λέγανε στην Πορτογαλία. Δεν συνέβη έτσι, το αντίθετο, αυξήθηκαν. Υπάρχει πολύ οικονομικό ψεύδος. Οι μεγαλύτεροι ψεύτες αυτού του αιώνα κέρδισαν το Νόμπελ Οικονομίας.
17
11

Πόση συνταγματική αναθεώρηση αντέχει ο Κ. Μητσοτάκης;

Η ομιλία του Κ. Μητσοτάκη στην προχθεσινή συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση αξίζει να μελετηθεί διεξοδικά. Μια προσεκτική ανάλυση των όσων είπε - ή νομίζει ότι είπε ο πρόεδρος της Ν.Δ., μπορεί να οδηγήσει σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα σε ό,τι αφορά τόσο τις επιδιώξεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης όσο και τον τυχοδιωκτισμό και τη σοβαρότατη πολιτική της ανεπάρκεια.
17
11

Εφτά χρόνια αρπαχτή

Στους έντονα αντικοινοβουλευτικούς καιρούς μας, ένα δόλιο φάντασμα πλανιέται στον αέρα: ο ισχυρισμός περί «τιμιότητας» των δικτατόρων που κατέλαβαν πραξικοπηματικά την εξουσία το 1967 για να την επιστρέψουν πριν από 36 χρόνια, σαν βρεγμένες γάτες, «στους πολιτικούς». Πρόκειται βέβαια για μύθο, θεμελιωμένο στη μίζερη εικόνα των επιζώντων «πρωταιτίων» – αφού πρώτα έχασαν την εξουσία, στερήθηκαν όσα είχαν παράνομα καρπωθεί και υπέστησαν τις οικονομικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσής τους. Ακόμη κι αυτή η εικόνα δεν αφορά, ωστόσο, παρά ελάχιστους πρωτεργάτες της δικτατορίας. Αγνοεί την οικονομική ευμάρεια πάμπολλων μεσαίων ή «πολιτικών» στελεχών της, που η νομική κατασκευή περί «στιγμιαίου αδικήματος» άφησε παντελώς ατιμώρητα ν’ απολαμβάνουν τα αποκτήματά τους.
17
11

Φοιτητές και εργάτες στο Πολυτεχνείο: Ο Γιάννης Φελέκης θυμάται την εξέγερση, 45 χρόνια μετά

«...καθώς προχώρησε το τανκ ευθεία μπροστά προς την Αρχιτεκτονική, ξεχυθήκανε από πίσω οι λοκατζήδες και μπήκαν μέσα. Φτάσανε μέχρι τα σκαλιά και όσους ήμασταν μπροστά προς τα κάγκελα, μας στριμώξανε με τις ξιφολόγχες και μας οδηγούσαν προς την πόρτα. Βγαίνοντας έξω, άλλοι πηγαίναμε προς τα Πατήσια και άλλοι προς την Ομόνοια. Εκεί, μπορούσες να φας όσο ξύλο χώραγε το τομάρι σου, γιατί όλοι αυτοί οι αστυνομικοί, που περνούσαμε ανάμεσά τους και η παράταξή τους έφτανε μέχρι τη Σολωμού από την πλευρά της Ομόνοιας, μας ρίχνανε γκλομπιές, κλωτσιές, γονατιές, μπουνιές, όλα αυτά...»
17
11

Το κλίμα, πεδίο κοινωνικών συμμαχιών της Αριστεράς

Η έκθεση της IPCC συνδέει άμεσα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με τον κίνδυνο διεύρυνσης της φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων, θεωρώντας αναγκαίες προσαρμογές στις πολιτικές που αφορούν την ασφάλεια ως προς τα τρόφιμα και το νερό, τη μείωση των κινδύνων από καταστροφές, τη βελτίωση της προστασίας της υγείας, την προστασία των οικοσυστημάτων και τη μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων. Η εφαρμογή τέτοιων πολιτικών μπορεί να συνδυαστεί σε εθνικό επίπεδο με μια συνεπή πολιτική άμβλυνσης της κλιματικής αλλαγής, με ριζοσπαστική στρατηγική μείωσης της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων. Μια στρατηγική που συνδυάζει την άμβλυνση και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για ευρείες συμμαχίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα κάνουν τη διαφορά για την επικράτηση μιας κοινωνικής στρατηγικής. Θα γίνει εύκολα κατανοητό ότι η στρατηγική της Αριστεράς είναι ριζικά διαφορετική από την προσέγγιση του νεοφιλελευθερισμού σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η προσέγγιση Τραμπ και Μπολσονάρο είναι απλή και συνοψίζεται στο ότι «όσο πιο πλούσιος είσαι, τόσο καλύτερα θα αντιμετωπίσεις την κλιματική αλλαγή». Κάθε καθυστέρηση ως προς την υλοποίηση της αντίθετης στρατηγικής ενισχύει τη συμμαχία αυτών που πιστεύουν ότι μόνο το χρήμα μπορεί να σε σώσει και από αυτή την απειλή.
17
11

Η ευρωπαϊκή Aριστερά απέναντι στα δύσκολα

Η διατύπωση απλών ριζοσπαστικών αιτημάτων σε ένα μίνιμουμ αλλά πραγματικά προοδευτικό εναλλακτικό πρόγραμμα μπορεί να είναι μια νέα αρχή για τις δυνάμεις του αριστερού χώρου. Πάνω σε πολύ απλά πράγματα μπορούν διαφορετικές δυνάμεις και ρεύματα να υπερβούν την εσωστρέφεια, την επιφυλακτικότητα και τις αέναες ιδεολογικές αντιπαραθέσεις, πάνω στις οποίες έχουν διαμορφώσει ιστορικά την ταυτότητά τους. Ακόμα περισσότερο, ένα τέτοιο μίνιμουμ πρόγραμμα μπορεί να ξανασυνδέσει τις δυνάμεις αυτές με τα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα και να διαμορφώσει νέες πλειοψηφίες.
17
11

Η λογοκρισία στη δημοκρατία

Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, πολλοί ήταν αυτοί που πίστευαν πως η λογοκρισία ήταν πια παρελθόν για τη χώρα. Φυσικά η λογοκρισία σήμερα δεν έχει σχέση ως φαινόμενο με αυτό που η χώρα βίωσε ως το 1974, και θα ήταν μείζον λάθος να αγνοήσουμε την τομή της μεταπολίτευσης. Ταυτόχρονα όμως αυτή η τομή δεν πρέπει να μας κάνει να απωθούμε τις συνέχειες της ιστορίας. Μια πολύ πιθανή απάντηση πάντως στο ερώτημα γιατί το θέμα «λογοκρισία» στην Ελλάδα δεν έχει αποτελέσει αυτοτελές αντικείμενο διεπιστημονικής έρευνας και γιατί τόσο το ιστορικό βάθος όσο και η κοινωνική διείσδυση των φαινομένων λογοκρισίας δεν έχουν επαρκώς μελετηθεί ίσως να βρίσκεται στην εδραιωμένη πεποίθηση στον δημόσιο λόγο της χώρας πως «η λογοκρισία σταμάτησε με τη Χούντα». Κατ’ αυτή την αφήγηση, «μεταπολίτευση» και «λογοκρισία» αλληλοαποκλείονται. Ωστόσο, όπως μαρτυρούν τα κείμενα και λήμματα αυτού του τόμου, τα πράγματα είναι ασφαλώς πιο σύνθετα: Η λογοκρισία στη μεταπολιτευτική Ελλάδα μετατράπηκε σταδιακά σε εξαίρεση, παρέμεινε όμως ικανή να δίνει κατά καιρούς νέες πνοές στον πάλαι ποτέ κανόνα του κράτους. ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΠΕΤΣΙΝΗ - ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (επιμ.), Λεξικό λογοκρισίας στην Ελλάδα: Καχεκτική δημοκρατία, δικτατορία, μεταπολίτευση
17
11

Ούτε ο Θεός δεν μπορεί!

Όλοι τους αποδεικνύονται μικρής πολιτικής αξίας. Άνθρωποι που του έχουν «αγοράσει» η αλαζονεία, η έπαρση, η πεποίθηση μιας αδιανόητης ex officio αθωότητας, η θωρακισμένη παντοιοτρόπως και πανταχόθεν μεγαλωνυμία του λαιμοδέτη και του μανικετόκουμπου. Κλεισμένοι στον μικρόκοσμό τους δεν άκουσαν (κι αν άκουσαν, θεώρησαν πως δεν τους αγγίζει και προσπέρασαν πηγαίνοντας για τένις) τη φοβερή φράση του Νίτσε «Αυτός που αγοράζεται είναι μικρής αξίας». «Αγορασμένοι» λοιπόν από τα θέλγητρα που παρέχει η στρεβλή χρήση εντολής από τον λαό, ας μη χαμηλώνουν κι άλλο την ήδη μικρή τους αξία. Αλλά βέβαια. Όταν ο ένας έχει ξεχάσει ότι οι οροθετικές γυναίκες ήταν άνθρωποι και τις διαπόμπευσε, ο άλλος πανηγυρίζει ότι τα αδικήματα παραγράφηκαν «τακτοποιώντας» τον νόμο στα μέτρα του για την «κατά νόμους» αθωότητά του, ενώ ο τρίτος αποτελεί την επιτομή εκείνου που αδυνατεί να κατανοήσει ότι «ουκ αεί άρχει», τότε μάλλον ματαιοδοξεί όποιος ελπίζει σε περισσότερα πράγματα.
17
11

Serge Halimi: Με αφορμή την Ελλάδα, γιατί πρέπει να σπάσουμε το μιντιακό λουκέτο

Μια και διαρκώς προτάσσεται η δημοκρατία, πότε ακριβώς αποφασίσαμε συλλογικά, με ποια ψηφοφορία, ότι την πληροφόρησή μας θα ελέγχει μια χούφτα μεγάλων επιχειρήσεων που η πρώτη τους έννοια είναι το μέγιστο κέρδος από τις διαφημίσεις ή η επιρροή τους στην πολιτική εξουσία; Είναι ερωτήματα που κανείς δεν θέτει. Και που, συνεπώς, θα συνεχίσουν να τίθενται όσο δεν απαντώνται. (...) Ας το θέσουμε ωμά: πρέπει να πάψει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι ένα θεμελιωδώς φαύλο σύστημα πληροφόρησης παράγει μια ενημέρωση επικίνδυνη για τη δημοκρατία.