Αναδημοσιεύσεις

Είναι σαφές από τα πράγματα ότι η κοσμικότητα η οποία ορίζει την ουδετερότητα του Κράτους σε θέματα θρησκείας δεν αρκεί για να ρυθμίσει τις σχέσεις μεταξύ πιστών και μη πιστών, πόσο μάλλον μεταξύ των μελών διαφορετικών θρησκειών. Αυτό μπορεί να το επιτύχει μία αρετή που αφορά τη συμπεριφορά των ατόμων: η ανεκτικότητα (tolérance) η οποία δεν έχει νόημα παρά μόνο αν είναι αμοιβαία. Οι νέοι ιδεολόγοι της κοσμικότητας έχουν παντελώς αλλοιώσει τη σημασία της έννοιας. Την ανήγαγαν σε κανόνα συμπεριφοράς, τον οποίο το Κράτος οφείλει να επιβάλει στους μαθητές, στις μητέρες τους και εντέλει στις γυναίκες όλης της κοινωνίας. Η υποχρέωση της λαϊκότητας προσδιορίζεται έτσι ως απαγόρευση ενός τρόπου ένδυσης, απαγόρευση που συνιστά δυσμενή διάκριση, εφόσον δεν αφορά παρά τις γυναίκες και τα κορίτσια μιας συγκεκριμένης κοινότητας πιστών, εγκαθιδρύοντας έτσι μία μετωπική αντιπαράθεση ανάμεσα στην κοσμική αρετή που υπαγορεύει ο νόμος της δημοκρατίας και το σύνολο ενός τρόπου ζωής. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει σήμερα σχετικά με την έννοια της ελευθερίας της έκφρασης. Η ελευθερία αυτή, που εγκαθιδρύθηκε με τον νόμο της 29ης Ιουλίου 1881, νοείται ως ελευθερία των δημοσιογράφων απέναντι στην εξουσία του Κράτους, εξουσία που εκφραζόταν με την προληπτική ή κατασταλτική λογοκρισία. Σημαίνει ότι οι δημοσιογράφοι και οι λοιποί παράγοντες της δημόσιας συζήτησης μπορούν να διακινούν τα γραπτά τους χωρίς έλεγχο μιας υπέρτερης αρχής, παρά μόνο δίνοντας λόγο στη δικαιοσύνη για εγκλήματα ή παραπτώματα που ενδεχομένως να έχουν διαπράξει ασκώντας αυτή την ελευθερία – κυρίως αυτό της συκοφαντικής δυσφήμισης. Σημαίνει πως τα γραπτά μπορούν να κυκλοφορούν χωρίς να χρειάζεται η άδεια του Κράτους, αλλά δεν τους προσδίδει εξ αυτού κατά κανένα τρόπο την αρετή της ενσάρκωσης της ελευθερίας της έκφρασης και δεν καθιστά επιπλέον αυτή την ελευθερία την αρχή που επιτρέπει να τα κρίνουμε.

Βήμα 1ο: Αν γίνεις Υπουργός Οικονομικών το β’ εξάμηνο ενός έτους και η ανάπτυξη μειωθεί επί των ημερών σου κανένα πρόβλημα. Μπορείς να γράφεις για την φοβερή ανάπτυξη που είχε ολόκληρο το έτος. Βήμα 2ο: Φροντίζεις να υπάρχει κάποιος σαν τον κ. Πέτσα ώστε μην παίξει στα κανάλια η σχετική απάντηση της αντιπολίτευσης. Βήμα 3ο: Να μετατρέπεις το 7,5 σε 22. Αν τα μέτρα που έχεις πάρει για την στήριξη της οικονομίας είναι απόλυτα ανεπαρκή μπορείς να αρχίσεις να προσθέτεις μόχλευση, δάνεια, και αναβολές ώστε να μπορείς να ισχυρίζεσαι ότι είναι πολύ περισσότερα. Το ψέμα θα φανεί γρήγορα αλλά θα έχεις πει μια ωραία ιστορία. Επιστρέφεις στο βήμα 2. Βήμα 4ο: Αν η χώρα σου είναι προτελευταία σε δαπάνες για τον κορωνοϊό, αμφισβήτησε τον ΟΟΣΑ. Πες ότι τα στοιχεία είναι παλιά, (ακόμη και αν είναι περίπου την ίδια περίοδο για όλες της χώρες) και μετά πες πόσα πολλά έχεις δώσει από τότε. Η αντιπολίτευση θα σου απαντήσει βέβαια ότι αυτό που λες αποδεικνύει ότι έχουμε ξοδέψει σήμερα λιγότερα (κατά κεφαλήν) από όσα οι περισσότερες χώρες είχαν ξοδέψει ως το καλοκαίρι και φυσικά όλες οι χώρες συνέχισαν να ξοδεύουν από τότε. Αλλά δεν χρειάζεται να ανησυχείς. Επιστρέφεις στο βήμα 2. Βήμα 5ο: Μην παρουσιάζεις άσχημους αριθμούς. Αν η χώρα σου καταγράψει την μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρωζώνη το 3ο τρίμηνο πάλι δεν χρειάζεται να ανησυχείς. Φροντίζεις να γράψεις γρήγορα μια ανακοίνωση που θα πανηγυρίζεις γιατί «Η ελληνική οικονομία, όμως, δείχνει και αντοχές, όπως αυτές αποτυπώνονται στα στοιχεία για το 2ο και το 3ο τρίμηνο του έτους.» Το ότι η ύφεση ήταν 14,2% και 11,7% αντίστοιχα εννοείται ότι δεν το γράφεις στην ανακοίνωση. Επιστρέφεις στο βήμα 2. Βήμα 6ο: Whataboutism. Αν σε κατηγορούν ότι έχεις πέσει έξω στις προβλέψεις σου περίπου 10% πες ότι και οι άλλοι είχαν πέσει έξω στις προβλέψεις τους. Το ότι στη μία περίπτωση η απόκλιση ήταν της τάξης του 0,2%-0,3% ενώ τώρα είναι της τάξης του 10% δεν χρειάζεται να σε ανησυχεί. Επιστρέφεις στο βήμα 2.

Με 572 εκατομμύρια δημοσίων δαπανών για την Υγεία λιγότερα στον προϋπολογισμό του 2021, βγήκε ένας αποθηριωμένος Άδωνις Γεωργιάδης να πανηγυρίσει, ότι έχουμε λιγότερους νεκρούς από το Βέλγιο. Κι ένας θανατοπόλος Γιώργος Γεραπετρίτης να εξηγεί πως αν είχαμε 5.000 κλίνες ΜΕΘ, θα είχαμε περισσότερους θανάτους από τον κορωνοϊό. Συμπληρώνοντας έτσι αυτό το ακατάγραπτο πρόσωπο εσωτερικού χώρου από αρυτίδωτο γυαλί, σε ρόλο κυβερνητικού εκπροσώπου, που εξηγούσε (25.9.2020) πως «αν είχαμε ακούσει τον ΣΥΡΙΖΑ για τις ΜΕΘ, θα είχαμε πετάξει δεκάδες εκατομμύρια». Και τα λένε ποιοι; Αυτοί που πετούν εκατοντάδες νεκρούς στους ομαδικούς τάφους της ιδεοληπτικής αδιαφορίας για τους πολλούς.

Η «πολιτική με πτώματα» αρχίζει με το λεγόμενο "whataboutism", δηλαδή την συνεχή ανακίνηση του θέματος, όταν το αντικείμενο της συζήτησης είναι τελείως άσχετο. Η πιο κλασική περίπτωση μέχρι το Μάτι ήταν το κλασικό «για την  Marfin  δεν λέτε τίποτα» που ήταν η μόνιμη επωδός της Δεξιάς και των ΜΜΕ της ανεξαρτήτως του θέματος της συζήτησης. Μετά την τραγωδία στο Μάτι, ήταν οι νεκροί της πυρκαγιάς τους οποίους επέσειαν σε κάθε θέμα, από την εξωτερική πολιτική μέχρι την φορολογία, αλλά και σήμερα, ως αντιπερισπασμό στους νεκρούς της πανδημίας. Αυτή η τελευταία περίπτωση της σύγκρισης των νεκρών στις δύο περιπτώσεις, είναι ίσως και η πιο χυδαία εκδοχή της «πολιτικής με πτώματα», αν εξαιρέσει κανείς τους πανηγυρισμούς όταν οι νεκροί είναι περισσότεροι αλλού απ’ όσοι εδώ, που και αυτό το κάνει η ΝΔ, συστηματικά μάλιστα Είναι λοιπόν σαφές ότι η ΝΔ και το επικοινωνιακό της σύμπαν, έκαναν επιθετικά και κάνουν αμυντικά πλέον "πολιτική με πτώματα". Αντιθέτως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνει τέτοιου είδους πολιτική. Φυσικά δεν αδιαφορεί για τους νεκρούς της πανδημίας, αποτελούν άλλωστε το μέτρο της αποτυχίας της πολιτικής της κυβέρνησης σε ένα κορυφαίο θέμα για το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει προτάσεις και προειδοποιήσεις και το οποίο βρίσκεται εν εξελίξει. Αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τους έχει κάνει σημαία τους νεκρούς, ούτε έχει μπει στη λογική "ο Μητσοτάκης έχει προκαλέσει ήδη 20 Μάτια", ούτε επικαλείται τους νεκρούς της πανδημίας σε άσχετα θέματα, για να θολώσει τις επιδόσεις της σημερινής κυβέρνησης σε άλλους τομείς, αν υποτεθεί ότι υπάρχει κάποιος τομέας που η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει να προβάλει επιτυχία. Η εξέλιξη της πανδημίας και η παροιμιώδης ανικανότητα του «επιτελικού κράτους» να την αντιμετωπίσει ωθεί την κυβέρνηση να επιχειρεί να επιβάλει «σιγή ασυρμάτου» και μια εικόνα επίπλαστης κανονικότητας που εν προκειμένω, όχι μόνον δεν βοηθά αλλά κάνει και κακό στη συνολική προσπάθεια. Είναι προφανές ότι η ψευδής αναλογία που εκβιάζει η κυβέρνηση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.

Διαβάζω ότι συνεχίζεται η συζήτηση στο ΣΤΕ για το μετρό της Θεσσαλονίκης. Η ΝΔ διατείνεται ότι είναι, μεταξύ άλλων, ένα κόμμα πατριωτικό. Όμως δεν μπορείς να είσαι υπέρ της πατρίδας και να αποκόπτεις τα αρχαία ευρήματα από τον τόπο τους, όπως συμβαίνει στο σταθμό Βενιζέλου. Ο δικός τους πατριωτισμός δεν υποστηρίζει την ιστορική συνέχεια και τον πολιτισμό της πόλης και η επίκληση στον τελευταίο γίνεται μόνο για την εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων. (...) Ένα παραδοσιακό επιχείρημα της αριστεράς είναι η δημόσια χρηματοδότηση των κομμάτων είναι απαραίτητη για να αποφεύγουμε περιπτώσεις που οι πλούσιοι χρηματοδοτούν τα κόμματα με αντάλλαγμα μελλοντικές ευνοϊκές ρυθμίσεις. Δυστυχώς όμως τα πράγματα είναι πάντα χειρότερα από αυτό που σκεφτόμαστε. Διαβάζοντας τα άρθρα του Monbiot συνειδητοποιώ ότι η παραπάνω προσέγγιση περιγράφει μόνο ένα κομμάτι της πραγματικότητας. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι υπάρχουν επιχειρηματίες που χρηματοδοτούν κόμματα προσβλέποντας σε χαμηλότερη φορολογία ή σε ευνοϊκή μεταχείριση, για παράδειγμα, σε σχέση τους ανταγωνιστές τους. Είναι και ότι αυτού του είδους την εύνοια την επιδιώκουν σε μεγαλύτερο βαθμό επιχειρηματίες οι δραστηριότητες των οποίων έχουν το χειρότερο οικονομικό και κοινωνικό αποτύπωμα. (...) Παγκόσμια ημέρα κατά της βίας σε βάρος των γυναικών. Μία ήσυχη ειρηνική διαδήλωση στο Σύνταγμα κατεστάλη για ακόμα μια φορά από τις δυνάμεις επιβολής της τάξης. Με πρόφαση τον κορονοϊό παραβιάστηκε το δικαίωμα των ανθρώπων να διαμαρτύρονται και να διεκδικούν, τη στιγμή μάλιστα που οι κακοποιήσεις και  δολοφονίες γυναικών λόγω του φύλου τους σε όλη την υφήλιο αποτελούν δυστυχώς καθημερινότητα. Τίποτα από ότι έχει κατακτηθεί δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο και υπάρχουν ακόμα πολλά να γίνουν – οι αγώνες είναι απαραίτητοι. (...) Πρόσφατα ο κ. Σημίτης, ο πολιτικός που θεωρεί τον εαυτό του νόμιμο ιδιοκτήτη της χώρας, έχει προσφέρει δυο ακόμα στηρίγματα στην κυβέρνηση της ΝΔ. Στην πρώτη συνέντευξη ισχυρίστηκε ότι ούτε το ΚΙΝΑΛ ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχουν κάνει προτάσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ένας πολιτικός που – κατά τα άλλα – το σύστημα τον αποκαλεί  τον κατά εξοχήν εκσυγχρονιστή και σοβαρό πολιτικό, και ο ίδιος δεν μπαίνει καν στο κόπο να διαβάσει τα κείμενα και τις προτάσεις των αντιπάλων του.  Στην άλλη συνέντευξη υποστήριξε τις προτάσεις της επιτροπής Πισσαρίδη. Ευτυχώς ο βασικός κορμός της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, με διαφορετικούς ρυθμούς βέβαια, αποδεσμεύεται από τον ακραίο νεοφιλελευθερισμό που αδιαφορεί για τις ανισότητες και τη σημασία του δημοσίου συστήματος υγείας, που στηρίζει την ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού και την περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων. Στα Όσκαρ, εκτός από βραβεία που συνδέονται με συγκεκριμένες ταινίες της χρονιάς, υπάρχει και το τιμητικό Όσκαρ συνολικής προσφοράς στον κινηματογράφο. Αν οι ελίτ, που δυστυχώς είναι κάπως επιρρεπείς στην αμαρτία της αχαριστίας, κάποτε εισαγάγουν ένα παρόμοιο τιμητικό βραβείο συνολικής συνεισφοράς στην προαγωγή των συμφερόντων τους, τότε ο Κώστας Σημίτης θα ήταν αδιαμφισβήτητο φαβορί για την πρώτη απονομή. (...) Αν η αριστερά έχει σαφή στρατηγική, δώσει μάχες για αυτή, και έχει τα μάτια της στον στόχο θα αποκαλύψει γρήγορα την ένδεια του αντιπάλου. Ακόμη και αν αυτό στην αρχή σημαίνει ότι απαιτείται να κοπιάσουμε παραπάνω για να κάνουμε ηγεμονικές τις θέσεις μας σε ζητήματα όπως αυτά της φορολογίας, της αξίας του δημοσίου, ή των δικαιωμάτων. Αυτός ο κόπος στην αρχή θα φαίνεται σαν χαμένος, σαν θυσία αλλά πιο σύντομα από ότι πιστεύει κανείς θα μας φέρει σε πλεονεκτική θέση. Το ζήτημα, και στην πολιτική και στο σκάκι, είναι να αποκτήσεις την πρωτοβουλία των κινήσεων και να μην δίνεις στον αντίπαλο την ευκαιρία να σε εκπλήξει. Αυτό όμως χρειάζεται θεωρία, δουλειά και υπομονή.

Το νέο Προεδρικό Διάταγμα, πάρα πολύ κακώς, δεν έγινε κατορθωτό να εκδοθεί επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Χάθηκε έτσι μια σημαντική ευκαιρία να υπάρξουν εκείνες οι περιβαλλοντικές ρυθμίσεις, που θα συγκροτούσαν το θεσμικό πλαίσιο θωράκισης που ο Υμηττός έχει ανάγκη. Η Νέα Δημοκρατία δεν άφησε, φυσικά, την ευκαιρία να πάει χαμένη. Το «δρόμο» έδειξε, στις 24 Ιανουαρίου, ο δήμαρχος Αργυρούπολης- Ελληνικού και ταυτόχρονα πρόεδρος του διαδημοτικού «Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού» (ΣΠΑΥ), ο οποίος σε μια πανηγυρική συνεδρίαση στο δημαρχείο Ηλιούπολης, παρουσία των υπουργών Εσωτερικών κ. Π. Θεοδωρικάκου και Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κ. Χατζηδάκη, εμφάνισε ένα σχέδιο «αξιοποίησης» του βουνού, το οποίο υποτίθεται ότι ο ΣΠΑΥ έχει ως αποστολή να προστατεύει. Στο πολύ πρόχειρο, επιπέδου γυμνασιακής παρουσίασης, σχέδιο (πρακτικά, μια σειρά από διαφάνειες με ωραίους τίτλους) το βουνό αντιμετωπιζόταν σαν να επρόκειτο για τον Εθνικό Κήπο στο Ζάππειο. Οράματα για εκατοντάδες επισκέπτες, ιθαγενείς και ξένους, υποδομές για πικ-νικ, πάρκα ψυχαγωγίας, περιπατητικές διαδρομές μήκους 100 χιλιομέτρων, ποδηλατικές διαδρομές μήκους 200 χιλιομέτρων, περίπτερα αναψυχής στις εισόδους του βουνού, κλπ. Πλήρης άγνοια (;) και οπωσδήποτε πλήρης περιφρόνηση του φυσικού περιβάλλοντος του Υμηττού. Αντί της προστασίας του, η εντατικοποίηση της ανθρώπινης χρήσης του. Η αίθουσα, φυσικά, σείστηκε από τα χειροκροτήματα και οι παρόντες υπουργοί υποσχέθηκαν χρηματοδότηση. (...) Μπορούν όλα αυτά να εμποδιστούν; Μολονότι σε θεσμικό επίπεδο οι συσχετισμοί δυνάμεων δεν επιτρέπουν αισιοδοξία, η αντιπαράθεση στα σχέδια της «ανάπτυξης» του Υμηττού είναι δυνατόν να βγάλει από την ατομικότητά του πολύ περισσότερο κόσμο από όσο εκ πρώτης όψεως υπολογίζουμε. Πρωτοβουλίες ήδη αναπτύσσονται σε όλους τους δήμους γύρω από το βουνό. Δημοτικές παρατάξεις, κόμματα της Αριστεράς, συλλογικότητες από τα κάτω, περιβαλλοντικοί σύλλογοι, οικολογικά ευαίσθητοι συμπολίτες, έχουν αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης και επιχειρούν να συντονιστούν, παρά τις υπαρκτές διαφορές, που όμως πλουταίνουν και πλαταίνουν τέτοιες προσπάθειες. Κανένας, άλλωστε, δεν μπορεί να σώσει τον Υμηττό μόνος του. Ενώ, όμως, στο επίπεδο του κάθε δήμου, δυνάμεις έχουν μπει ή μπαίνουν σε ένα κοινό βηματισμό, απουσιάζει ακόμα ο στενότερος διαδημοτικός συντονισμός. Γίνονται και προς αυτήν την κατεύθυνση προσπάθειες αλλά, ίσως και εξαιτίας των πρωτόγνωρων συνθηκών της πανδημίας, ακόμα υπάρχει έδαφος να καλυφθεί. Η εκδήλωση του «Άνω- Κάτω στο Καλαμάκι» αυτήν τη Κυριακή με ομιλητές από διάφορους δήμους είναι μια σωστή κίνηση προς αυτήν τη κατεύθυνση, ενώ και η Διαδημοτική Επιτροπή για την προστασία του Υμηττού, μια Επιτροπή με μεγάλη προϊστορία, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο τον επόμενο καιρό.

Η Φράνκα Βιόλα ήταν ένα κορίτσι αγροτικής οικογένειας που μεγάλωσε στο Αλκάμο, μια επαρχιακή πόλη της Σικελία. Στα 15 της αρραβωνιάστηκε με τον συντοπίτη της  Φιλίππο Μελοντία, ανιψιό ενός γνωστού και πλούσιου μέλους της τοπικής μαφίας. Ο αρραβωνιαστικός λίγο αργότερα κατηγορείται για κλοπή και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση και ο πατέρας της Φράνκα διαλύει τον αρραβώνα.  Ο Φιλίππο μεταναστεύει στη Γερμανία και στην επιστροφή του καταλήγει για ένα μικρό διάστημα στη φυλακή. Όταν επιστρέφει στην περιοχή αρχίζει να απειλεί την οικογένεια Βιόλα, γιατί δεν αποδέχεται τη διάλυση του αρραβώνα. Φθάνει μέχρι το σημείο να κάψει ένα αγροτόσπιτο της οικογένειας, να καταστρέψει το αμπέλι τους και να απειλήσει τον πατέρα με πιστόλι. Την 26η Δεκέμβρη 1965, μαζί με φίλους, εισβάλλει στο σπίτι των Βιόλα και, αφού χτυπά τη μητέρα της κοπέλας και καταστρέφει την κατοικία της, αρπάζει τη Φράνκα μαζί με τον μικρό αδελφό της που, κολλημένος πάνω της, δεν αφήνει να την πάρουν, και την μεταφέρει αρχικά σε ένα αγροτόσπιτο και στη συνέχεια στο σπίτι της αδελφής του. Το αδελφάκι της Φράνκα στέλνεται σπίτι μετά από λίγο και εκείνη μένει μόνη να υποστεί τις απειλές, τις ειρωνείες, τη στέρηση τροφής και, τέλος, μετά από μια εβδομάδα, τον βιασμό. Μετά από λίγες μέρες, οι συγγενείς του Μελοντία εμφανίζονται στην οικία Βιόλα και απαιτούν να γίνει ο γάμος, από τη στιγμή που η κοπέλα είναι πλέον «ατιμασμένη». Οι γονείς της Φράνκα υποκρίνονται ότι το δέχονται και ειδοποιούν την αστυνομία, η οποία, στις 6 Γενάρη του 1966 ανακαλύπτει την κρυψώνα, απελευθερώνει την κοπέλα και συλλαμβάνει τον Μελοντία μαζί με τους συνεργούς του.

Η κυβέρνηση αναγνωρίζει έμπρακτα την αποτυχία της έως τώρα πολιτικής στο υγειονομικό και εξαγγέλλει, και σωστά, παράταση του γενικού απαγορευτικού. Άρχισαν, επιπλέον, και αεροδιακομιδές, ενώ μάλλον δεν φθάσαμε ακόμη στην κορυφή της τραγωδίας. Η κυβέρνηση μοιάζει, παρ’ όλα αυτά, να κινείται με το άγχος της οικονομίας και να υποβαθμίζει την τραγικότητα στην υγεία. Προκύπτει και από τις διατυπώσεις του πρωθυπουργού που αναφέραμε πιο πάνω – «αναστάτωση», «πολλές δυσκολίες», «εξαιρετικά προβληματική συγκυρία». Η κυβέρνηση δρα αναντίστοιχα των ιστορικών ευθυνών της. Αψευδές τεκμήριο αυτής της πολιτικής είναι ο προϋπολογισμός για το 2021 και τα άμεσα μέτρα που παίρνει τώρα για αντιμετώπιση των επειγόντων προβλημάτων. Προϋπολογισμός που δεν συγκινείται καθόλου από τα έξτρα δεινά που θα αντιμετωπίσει η κοινωνία το 2021. Για κρίσιμους, κοινωνικά, κωδικούς η στήριξη είναι μηδενική αλλά «πίσω από κάθε μηδενικό σας βρίσκονται οι ιστορίες χιλιάδων ανθρώπων, που μ’ αυτές τις αποφάσεις φτωχοποιούνται, χάνουν κάθε αίσθημα ασφάλειας», όπως εύστοχα παρατήρησε η Τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Έφη Αχτσιόγλου μιλώντας στην Επιτροπή της Βουλής. Ο προϋπολογισμός, συνέχισε, δεν κρύβει ότι «είναι ενταγμένος στο στρατηγικό της σχέδιο που είναι η αναδιάρθρωση της αγοράς σε βάρος των εργαζόμενων, των μικρομεσαίων και μικρών επιχειρήσεων με στόχο τη συσσώρευση υπέρ των μεγάλων ομίλων και τη δημιουργία φθηνού, πλήρως ελαστικοποιημένου εργατικού δυναμικού». (Ολόκληρη η πολύ περιεκτική εισήγηση της Ε. Αχτσιόγλου, δημοσιεύεται στο epohi.gr). Τα επείγοντα μέτρα που ανακοίνωσε ο κ. Σταϊκούρας διέψευσαν ως και τα ρεπορτάζ των προηγούμενων ημερών στον φιλικό Τύπο παραβιάζοντας, για μια ακόμη φορά, τη βασική οικονομική αρχή ότι σε περιόδους ύφεσης το ζητούμενο είναι οι δαπάνες.

Δεν μπορεί να κατανοήσει κανείς την προοδευτική απώλεια παραγωγικού δυναμικού στη χώρα μας, που ξεκίνησε πολύ πριν από την περίοδο των μνημονίων, αν δεν αναγνωρίσει τον ρόλο που έπαιξε η παγίωση των πελατειακών πρακτικών, χάρη στην καθιέρωση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου από τη δεκαετία του '80 και μετά. Η τοποθέτηση της πάνσοφης επιχειρηματικότητας στο κέντρο των οικονομικών πολιτικών και εξελίξεων διατήρησε ενισχύσεις επιχειρήσεων με παρωχημένα χαρακτηριστικά, αλλά με τις κατάλληλες διασυνδέσεις, και οδήγησε στο να παραμελείται ο συντονισμός ιδιωτικών επενδύσεων και δημόσιων παρεμβάσεων, δηλαδή η υλοποίηση ολοκληρωμένων αναπτυξιακών πολιτικών. Οι πελατειακές σχέσεις επηρέασαν σε καθοριστικό βαθμό τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, όχι μόνο με τη διατήρηση της διαφθοράς, αλλά συμβάλλοντας και στη διαιώνιση οργανωτικών προβλημάτων, καθώς η παράλληλη εξυπηρέτηση διαφορετικών συμφερόντων υπονόμευσε την υιοθέτηση ορθολογικών μεθόδων διοίκησης και την πραγματοποίηση αξιοκρατικών επιλογών. Η έκθεση δεν επισημαίνει την ύπαρξη του προβλήματος των πελατειακών σχέσεων, αλλά αναγνωρίζει την ύπαρξη προβλήματος στις σχέσεις ανώτερων υπαλλήλων και πολιτικών προϊσταμένων τους. Το συνολικό και το ειδικό πρόβλημα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς να υπάρξει μια συστηματική εμπλοκή του υπαλληλικού προσωπικού όχι μόνο στην εφαρμογή αλλά και στην επεξεργασία των πολιτικών, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Σχετικά με την αγορά εργασίας οι συντάκτες της έκθεσης αναφέρονται στο περίφημο σχέδιο Schroder-Hartz που αναπτέρωσε την ανταγωνιστικότητα της γερμανικής βιομηχανίας. Η κοινότοπη ιδέα ότι αυτό το σχέδιο μπορεί να εφαρμοστεί παντού και να έχει παρόμοια αποτελέσματα, είναι το προϊόν μιας καθαρά ιδεολογικής προσέγγισης. Η εντύπωση ότι η βιομηχανική πολιτική στη Γερμανία μπορεί να περιγραφεί ως συνδυασμός επιδοτήσεων και ελέγχου του εργατικού κόστους, δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Η Γερμανία είναι μια χώρα με ισχυρό ακόμα το θεσμικό πλαίσιο που κληρονόμησε από τη φορντιστική περίοδο, όπου η βιομηχανική πολιτική είναι συνάρτηση πολλαπλών και συνδυασμένων θεσμικών παρεμβάσεων, καθώς και διαπραγματεύσεων μεταξύ εργοδοτών και συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζομένων. Η επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού, που εδώ και αρκετά χρόνια περιγράφεται πλέον ως κρίση του νεοφιλελευθερισμού, δεν είναι πουθενά απολύτως καθαρή και η ιστορία της κάθε χώρας συνεχίζει κατά κανόνα να έχει καθοριστική σημασία. Η έκθεση Πισσαρίδη είναι μια προσπάθεια να φανεί ότι το νεοφιλελεύθερο μοντέλο έχει μέλλον, και για να φανεί πειστική αυτή η προσπάθεια πρέπει να παραμείνει το εγχείρημα μακριά από την ελληνική πραγματικότητα.