Αναδημοσιεύσεις

29
10

Τριαντάφυλλος Μηταφίδης: Η ιστορική μνήμη

Η συντήρηση των εθνικών μύθων και ταμπού, η άρνηση να αντιμετωπίσει κανείς με ειλικρίνεια τη σκοτεινή πλευρά της δικής του ιστορίας στο όνομα της «εθνικής συνοχής» και της «επούλωσης των πληγών» επιτείνουν τον ιστορικό αναλφαβητισμό ιδιαίτερα της νέας γενιάς. Η Ξένια Ελευθερίου γράφει χαρακτηριστικά: «Η κοινωνία μας χαρακτηρίζεται από ποικίλες αντιφάσεις συγκρούσεις και προβλήματα, γι’ αυτό το λόγο διεθνείς οργανισμοί και ερευνητές επισημαίνουν την ανάγκη να αλλάξει η διδασκαλία της Ιστορίας, έτσι ώστε να μπορούν οι μαθητές-τριες να διαχειρίζονται θέματα συγκρουσιακά, τραυματικά και επίμαχα. Τα συγκρουσιακά θέματα πρέπει να συμπεριληφθούν στη διδασκαλία του μαθήματος της ιστορίας, λόγω της χρησιμότητάς τους στη διαμόρφωση των μελλοντικών πολιτών που καλούνται να ζήσουν σε έναν πολύπλοκο κόσμο. Η διδασκαλία της Ιστορίας στην Ελλάδα πρέπει, λοιπόν, να σταματήσει να χαρακτηρίζεται από εθνοκεντρικά και μονολιθικά στοιχεία που υπηρετούν την κυρίαρχη ιδεολογία και αποσκοπούν στη λεγόμενη εθνοπολιτισμική ομοιογένεια και να συνδεθεί με τη δημοκρατική εκπαίδευση και την πολιτική αγωγή.»
29
10

Álvaro García Linera: Πείτε μου ποια είναι η επιρροή σας στο κοινό αίσθημα και θα σας πω πόση πολιτική δύναμη διαθέτετε

Ο νεοφιλελευθερισμός σήμερα έρχεται σε μια στιγμή όπου ολόκληρος ο κόσμος διαπιστώνει την κατάρρευση της πίστης στο τέλος της ιστορίας που πρέσβευε ο νεοφιλελευθερισμός. Η Αγγλία και οι ΗΠΑ, σημαιοφόροι της ελεύθερης αγοράς, σήμερα υποστηρίζουν τον προστατευτισμό. Η σχεδιασμένη οικονομία της Κίνας, με το ένα και μοναδικό κόμμα, είναι σήμερα σημαιοφόρος των ελεύθερων συναλλαγών. Ο κόσμος γύρισε ανάποδα. Ετσι, η νεοφιλελεύθερη πρόταση δεν είναι πια ελκυστική και τα πρότυπά της δεν αποτελούν ιδανικά. Αγγλία και ΗΠΑ, που στα μάτια των άλλων ήταν ένας ορίζοντας προς κατάκτηση, βρίσκονται σήμερα στο αντίθετο ρεύμα. Σ’ αυτό το σενάριο του γενικευμένου χάους, της κατάρρευσης του αφηγήματος της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, τα νεοφιλελεύθερα σχέδια που εφαρμόστηκαν σε μερικές χώρες δεν έχουν πια τη λάμψη, τη δύναμη, την πειθώ που είχαν άλλοτε. Δεν ενθουσιάζουν πια τους ανθρώπους. Οι ανώτερες τάξεις μπορούν για χρόνια να εκδικούνται τις μεσαίες και λαϊκές τάξεις, αλλά δεν θα μπορούν να εξασφαλίζουν το συλλογικό πνεύμα της κοινωνίας μακροπρόθεσμα. Γι’ αυτό και τα σχέδιά τους καταλήγουν να βρεθούν αντιμέτωπα με νέα κύματα λαϊκής δυσαρέσκειας, καθώς τα σχέδια αυτά γεννούν γενικευμένη φτώχεια.
28
10

Παντελής Μπουκάλας: Οι επέτειοι, τα φωτοτυπικά και η «Υπολοχαγός Νατάσα»

Τι απομένει; Η προσπάθεια να «εκσυγχρονιστεί» το νόημα των επετείων, να συσχετιστεί με το παρόν έστω και με «συλλογισμούς» εξόφθαλμης αυθαιρεσίας ή και ελαφρότητας. Το παρελθόν, το ένα ή το άλλο μέγα Συμβάν, σύρεται βίαια στην κλίνη ενός Προκρούστη που παραδίδει μαθήματα Ιστορίας και μηρυκάζει πατερναλιστικές διδαχές, ενώ ο ίδιος είναι δραματικά και πεισματικά ανιστόρητος και τίποτε δεν έχει διδαχθεί από τον περασμένο χρόνο, ίσως και επειδή ουδέποτε τον επισκέφθηκε ως φιλόπονος και ανοιχτόμυαλος μελετητής. Οι κομματικοί συγγραφείς και οι λογογράφοι των αρχηγών τα ξέρουν όλα εξ επιφοιτήσεως. Είναι οι ιδιοκτήτες του Λόγου της Αληθείας. Ευτυχισμένοι άνθρωποι, δεν αμφιβάλλουν για τίποτε. Ο «εκσυγχρονισμός» του 1940 φαίνεται πανεύκολος – δανείζεσαι το ΟΧΙ και το συνάπτεις με οτιδήποτε. Και του 1821 η «επικαιροποίηση» δεν προκαλεί προβλήματα, δεν γεννάει ουσιαστικό προβληματισμό δηλαδή. Αλλά και χιλιετίες αν απέχουμε από κάποιο μέγα Συμβάν, θα ζορίσουμε τα πράγματα ώσπου να έρθουν στα μέτρα μας. Νά, όπως έγινε με τη μάχη των Θερμοπυλών και τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, που γιορτάζουμε τα 2.500 χρόνια τους με «σηματωρό και κήρυκα» την κ. Μαριάννα Βαρδινογιάννη, περίπου όπως θα γιορτάσουμε τα διακόσια χρόνια από την Επανάσταση με «σηματωρό και κήρυκα» την κ. Γιάννα Αγγελοπούλου. Τότε οι Ελληνες πολέμησαν τους Πέρσες, όχι πάντως όλοι οι Ελληνες, αφού ούτε σ’ εκείνη τη δεινή περίσταση ίσχυσε το στερεοτυπικά επαναλαμβανόμενο «όταν οι Ελληνες είναι ενωμένοι...»· ενωμένοι δεν ήταν ούτε το 1821 ούτε αμέσως μετά το ’40. Τώρα; Τώρα, είπε στο Ζάππειο ο πρωθυπουργός, στην έναρξη των εκδηλώσεων για τα 2.500 χρόνια, «οι προκλήσεις είναι διαφορετικές. Κύματα προσφύγων και οικονομικών μεταναστών πολιορκούν τις ευρωπαϊκές χώρες». Ατυχέστατος ο συσχετισμός, η εξομοίωση των εισβολέων Περσών με τους «πολιορκητές» πρόσφυγες. Δεν παραμοιάζουν με πολεμικά σκάφη οι σαπιόβαρκές τους.
28
10

Στέφανος Σαράφης: H αλήθεια για την Εθνική Αντίσταση

Ο αγών του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ είναι κτήμα του Ελληνικού Λαού, αποτελεί εθνικό κεφάλαιο. Όλες οι χώρες, και αυτές που δεν είχαν εθνική αντίστασιν, προσπαθούν να παρουσιάσουν ότι είχαν, μνημονεύοντας μικροσαμποτάζ, κατασκοπεία κ.λπ., για την εξυπηρέτησιν των εθνικών συμφερόντων τους. Η Ελλάς είχε την ωραιότερη εθνική αντίστασιν, με κυριώτερη οργάνωσιν το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Και αντί να την αξιοποιήσουν, έγινε προσπάθεια να εκμηδενισθεί, να κατασπιλωθεί, χωρίς να ληφθεί υπ’ όψιν ότι αυτή είναι σε βάρος των εθνικών συμφερόντων. Όλη αυτή η εκστρατεία έγινε για λόγους πολιτικούς και στενότερα κομματικούς. Ο ΕΛΑΣ, από αυτή την φύσιν του αγώνος που έκανε, είχε σαν σκοπό την προσβολή των συγκοινωνιών του εχθρού, καταστροφή πολεμικού υλικού, αιφνιδιαστικήν επίθεσιν κατά φαλάγγων εχθρικών κα ενδεχομένως επιθέσεις κατά φυλακίων και μεμονωμένων φρουρών. Δεν ήταν δυνατόν να κάνη αγώνα εκ παρατάξεως, προσβάλλοντας τις κύριες δυνάμεις του εχθρού, γιατί δεν είχε τον ανάλογο οπλισμό, ούτε ην προς τούτο δύναμιν και εφοδιασμό. Με τον αγώνα του όμως απασχολούσε αρκετές εχθρικές δυνάμεις, 5-6 μεραρχίες, και επέφερε πολλές απώλειες στον εχθρό σε προσωπικό και υλικό. Οι δυνάμεις αυτές έλειψαν από άλλα μέτωπα και έτσι ενισχύθηκε ο αγώνας των συμμάχων. Στους τελευταίους μήνας της κατοχής με την εκτέλεσιν του σχεδίου «κιβωτός», ύστερα από εντολή του συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής επέφερε εξαιρετικές απώλειες στον εχθρό, εξάρθρωσε τις συγκοινωνίες του, τον ανάγκασε να εγκαταλείψει αφθονία υλικού και να φθάσει στην Γιουγκοσλαβία σε κατάστασιν που δεν του επέτρεπε την άμεση ανάληψιν επιχειρήσεων χωρίς ανεφοδιασμό και ανασυγκρότησιν. (...) Ο ΕΛΑΣ έκανε, καθ’ όλο το διάστημα της κατοχής, αγώνα εθνικοπαελευθερωτικό σύμφωνα με τις ελληνικές παραδόσεις. Κτύπησε μέρα - νύχτα τον κατακτητή ανάλογα με τα μέσα που διέθετε και πρόσθεσε νέες σελίδες δόξας στην λαμπρή Ιστορία της πατρίδας μας. Το έργο του είναι κτήμα του Ελληνικού Λαού, που τον βοήθησε με κάθε τρόπο σε άνδρες και υλικά. Χωρίς τη βοήθεια και την υποστήριξιν του Ελληνικού Λαού ήταν αδύνατο να εκπληρώσει την αποστολή του. Το έργο αυτό αποτελεί εθνικό κεφάλαιο. Κάθε προσπάθεια να αμαυρωθεί όχι μόνο δεν ωφελεί, αλλά τουναντίον βλάπτει τα εθνικά συμφέροντα. Κατά την διάρκεια του αγώνος αυτού έγιναν και σφάλματα, όπως είναι αναπόφευκτο σε κάθε δράσιν.
28
10

Φασισμός: κενό πλήρες κενού

Επειδή ζούμε σε μέρες επικίνδυνες, όπου ο φασισμός επανέρχεται με χίλια πρόσωπα και προσωπεία (από το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου που εξομοιώνει τον φασισμό με τον κομμουνισμό μέχρι τον εμβολισμό φουσκωτής βάρκας με 34 πρόσφυγες που κόστισε ένα πνιγμένο παιδάκι 3 χρόνων), επειδή πράγματι η «γη τρέμει» από την επιστροφή του θηρίου, είναι μια εξαιρετική ευκαιρία η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 για να ξαναθυμηθούμε τι εστί φασισμός. Και γιατί βρίσκεται σε εξέλιξη μια τεράστια προσπάθεια να ξαναγραφτεί η Ιστορία. «Ο Θεός δεν μπορεί να μεταβάλει το παρελθόν, οι ιστορικοί όμως μπορούν» λέει ο Σάμουελ Μπάτλερ. Σ' αυτόν τον νέο ολοκληρωτισμό η «καταστολή» της Ιστορίας συμβαδίζει -το βλέπουμε κραυγαλέα και από την κυβέρνηση της Ν.Δ.- με την (κατά Χάνα Άρεντ) «ριζική καταστολή της πολιτικής και την περιφρόνηση εκ μέρους της εξουσίας των ατομικών δικαιωμάτων του πολίτη». Γεγονός που επαναφέρει στην επικαιρότητα τη σκέψη του θρυλικού Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι: «Καμιά κυβέρνηση δεν πολεμάει τον φασισμό για να τον καταστρέψει. Όταν η αστική τάξη βλέπει ότι η εξουσία γλιστράει από τα χέρια της, τον ανακαλεί για να διατηρήσει τα προνόμια».
27
10

Έδαφος και κλιματική αλλαγή: τα εφιαλτικά σενάρια ενός αβέβαιου μέλλοντος

Μια παγκόσμια οικολογική ωρολογιακή βόμβα απειλεί το παρόν και το μέλλον του πλανήτη μας. Τρεις παράγοντες, άνθρακας του εδάφους, φωτιές και κλιματική αλλαγή, συνθέτουν ένα εκρηκτικό «κοκτέιλ» με καταστροφικές συνέπειες στο κλίμα, που κάνουν το αύριο της Γης να φαντάζει αβέβαιο και σκοτεινό. Η προστασία του πλανήτη αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη σε μια σύνθετη πραγματικότητα κατά την οποία οι άνθρωποι θα πρέπει να επαναξιολογήσουν σημαντικές επιλογές που έχουν να κάνουν με τον συνολικό τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονομίας τους.
27
10

Άγγελος Τσέκερης: Επισημάνσεις

Μια χαρά τα είπε ο Άδωνις στην ελβετική τηλεόραση. Μπορεί να λαδωθήκαμε, αλλά σώθηκε κόσμος. Λογικό. Και με τη μαύρη αγορά στην Κατοχή σώθηκε κόσμος. Δηλαδή τι θέλατε εσείς; Να κυκλοφορήσουν τα φάρμακα χωρίς να λαδωθούν οι πολιτικοί να γίνουμε διεθνής περίγελος; Να λένε στα κεντρικά της Novartis στην Ελβετία ότι είμαστε ακόμα στα δέντρα;
27
10

Νατάσσα Τσουκαλά: Η καταστολή ως επικοινωνιακό τρικ κάλυψης της οικονομικής ανασφάλειας του λαού

Είναι πολλές οι εκφάνσεις καταστολής και ανάγονται στο ευρύτερο δόγμα «Νόμος και Τάξη». Κάθε κυβέρνηση οφείλει να νομιμοποιήσει την εκλογή της στον λαό, στους ψηφοφόρους της. Όμως, στην προκειμένη περίπτωση δεν μπορεί να ενεργήσει ελεύθερα ούτε στην οικονομία, ούτε στην εξωτερική πολιτική ή σε άλλους τομείς, οπότε το μόνο που μπορεί να κάνει αυτόνομα είναι το «Νόμος και Τάξη». Κάτι, που στην πραγματικότητα είναι ουτοπία, γιατί δε μπορεί ποτέ να υπάρξει πλήρως νόμος και τάξη, όπως δεν μπορεί να υπάρξει πλήρως η ελευθερία.  Όλο αυτό το αφήγημα απευθύνεται στο αίσθημα ανασφάλειας που τροφοδοτείται κυρίως από τα ΜΜΕ. Οι μελέτες δείχνουν ότι το αίσθημα ανασφάλειας είναι μεγαλύτερο στις πιο ασφαλείς περιοχές και εντείνεται όταν αυξάνονται τα μέτρα ασφάλειας. Όλα γίνονται με επικοινωνιακούς όρους με αποτέλεσμα να έχουμε καταστολή, όχι όμως νόμο και τάξη. Για παράδειγμα στα Εξάρχεια, η Δίωξη Ναρκωτικών ήταν και παραμένει αδρανής και το εμπόριο ναρκωτικών συνεχίζεται, όπως και η μικροεγκληματικότητα. Βλέπουμε παντού ΜΑΤ, όμως τα ΜΑΤ αν δουν λίγο πιο κάτω μια κλοπή δεν επιτρέπεται να μετακινηθούν από τη θέση τους για να πιάσουν τον δράστη. Παραμένουν στα σημεία που τους έχουν υποδειχθεί για ώρες χωρίς να κάνουν τίποτα. Η εικόνα που δίνουν στους πολίτες είναι αρνητική. Μια αργόσχολη Αστυνομία, που δεν έχει τίποτα να κάνει. Οι πολίτες τους πληρώνουμε για να κάθονται;
27
10

Naomi Klein: Το μέλλον θα πρέπει να είναι κάτι που δεν έχουμε ξαναδοκιμάσει ποτέ στο παρελθόν

Με τον ρατσισμό και τον μισογυνισμό να διογκώνονται, με τον πλανήτη να βρίσκεται στο χείλος μιας οικολογικής κατάρρευσης και με τα τελευταία κατάλοιπα της δημόσιας σφαίρας να καταβροχθίζονται από το κεφάλαιο, είναι σαφές ότι δεν αρκεί να χαράξουμε μια γραμμή στην άμμο και να πούμε «Φτάνει ως εδώ». Ναι, πρέπει να το κάνουμε, αλλά πρέπει επίσης να χαράξουμε μια αξιόπιστη και συναρπαστική πορεία προς ένα διαφορετικό μέλλον. Και αυτό το μέλλον δεν μπορεί να είναι ο κόσμος που υπήρχε πριν από την εκλογική νίκη του Τραμπ (ο κόσμος που δημιούργησε τον Τραμπ). Θα πρέπει να είναι κάτι εντελώς διαφορετικό, κάτι που δεν έχουμε ξαναδοκιμάσει ποτέ στο παρελθόν.
26
10

Θοδωρής Δρίτσας: Το μιντιακό σκοτάδι βοηθάει ώστε η ΝΔ να παρουσιάζει ως ανάπτυξη τις ιδιωτικοποιήσεις

Πάντα για τη Δεξιά και τις συντηρητικές δυνάμεις αυτό είναι το περιεχόμενο της ανάπτυξης, τόνισε μεταξύ άλλων μιλώντας Στο Κόκκινο ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Θοδωρής Δρίτσας, αναφερόμενος στο λεγόμενο αναπτυξιακό νομοσχέδιο και στα μέτρα που αυτό περιλαμβάνει, τα οποία στον πυρήνα τους έχουν όσα έζησε η ελληνική κοινωνία τις δεκαετίες του 1990 και του 2000. Παρακολουθώντας κάποιος τη συζήτηση στη Βουλή - εξήγησε στον Γιώργο Τραπεζιώτη ο κ. Δρίτσας - δεν διαπιστώνει μόνο την ύπαρξη δύο σχολών σκέψης αλλά και συγκεκριμένες πολιτικές και πρακτικές. Χαρακτήρισε δε αυτή τη συζήτηση στο κοινοβούλιο και διδακτική καθώς, όπως εξήγησε, η μια οδήγησε την Ελλάδα και την οικονομία στη χρεοκοπία και η άλλη με πολύ κόπο και μεθοδικότητα και με πολύ πόνο αποκατέστησε όχι μόνο την οικονομία αλλά και την κοινωνία σε μια τροχιά που μπορεί κανείς να ελπίζει ότι τα πράγματα μπορούν να πάρουν πορεία και να διορθωθούν. Όλα αυτά τα μέτρα που παίρνει η ΝΔ έχουν τραγικά διαψευστεί τόνισε ο κ. Δρίτσας και είναι πολύ νωπό όλο αυτό το βίωμα, «δεν είναι θεωρητική η κριτική μας» σημείωσε. Η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής είναι το ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ και η μείωση των κοινωνικών αντιθέσεων περιλαμβάνεται στον προγραμματισμό που κάνει όμως δεν υπάρχει «ούτε κατ’ ίχνος» αυτό στην πολιτική επεξεργασία των αρίστων σημείωσε ο κ. Δρίτσας, ο οποίος επισήμανε και το μιντιακό σκοτάδι και την αναγκαιότητα η φωνή του ΣΥΡΙΖΑ να φτάνει παντού. Όπως εξήγησε, η υπεροπλία της ισχύος και των μέσων υπέρ της ΝΔ και βάρος του ΣΥΡΙΖΑ είναι δεδομένη και μίλησε για θεομπαίχτες που δεν έχουν ούτε ιερό ούτε όσιο.