Αναδημοσιεύσεις

05
10

Μαρία Λυκούρα: Ανταλλάξαμε το προσφυγικό με ένα πιάτο γκούλας;

Με μαεστρία μαγιάρου βιολιστή χαϊδεύει κάθε ακροδεξιό αυτί ο πρωθυπουργός του Βορίδη και του Αδώνιδος, μιλώντας για το μεταναστευτικό πρόβλημα (sic) και χαρακτηρίζοντάς το ζήτημα «εθνικής ασφάλειας». Την παλιά παρτιτούρα, αυτήν που έλεγε πως ο ΣΥΡΙΖΑ προσκαλεί τους πρόσφυγες στην Ελλάδα και δεν φυλάσσει τα θαλάσσια σύνορα, την πέταξε να την φάνε οι γλάροι. Τώρα, που παραδέχεται ότι ο 75% όσων έρχονταν το 2015 ήταν δυστυχισμένοι άνθρωποι από τη Συρία, υπόσχεται ενίσχυση των θαλάσσιων συνόρων για να προστατευτεί ο περιούσιος ελληνικός λαός από την απειλή. Διότι απειλή είναι κατά τον μαέστρο οι πρόσφυγες κι οι μετανάστες. Παίζει, λοιπόν, τη σονάτα «μαζικές απελάσεις», αυτοσχεδιάζοντας περί ασφαλών χωρών, ενώ προετοιμάζει το κοινό του για νέες συρματοπλεγμένες «Αμυγδαλέζες». Κάπως έτσι θα γλιτώσουμε από τους ξένους, τους πάσχοντες από ανία και πλήξη, οι οποίοι παίρνουν μωρά παιδιά στην αγκαλιά και φεύγουν από τις πατρίδες τους, θαλασσοπνίγονται και φτάνουν στη δική μας έτσι, για να ζήσουν την περιπέτεια. Ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης λέγεται ότι κατά την έναρξη των εργασιών του 12ου Συνεδρίου της ΟΝΝΕΔ πρότεινε στους νέους και τις νέες να τον βοηθήσουν ώστε ο κόσμος να αντιληφθεί επιτέλους πως χώρες όπως το Αφγανιστάν και το Πακιστάν είναι ασφαλείς
01
10

Μυρτώ Ράις: “Μ’ αφού αυτά ζητάει ο κόσμος!”

Δεν είναι καινούρια η επωδός σύμφωνα με την οποία τα χαμηλής ποιότητας πολιτιστικά αγαθά «τα ζητάει ο κόσμος». Υπάρχουν δηλαδή κάποιοι -οι πολλοί- που έχουν χαμηλές απαιτήσεις ή/και που δεν έχουν διάθεση να καταβάλλουν την απαιτούμενη προσπάθεια για να γευθούν κάτι πιο εκλεπτυσμένο. Εδώ, μια σειρά λέξεων, απρόσωπων και ουδέτερων, καταγράφουν ένα είδος πολιτισμικού ΤΙΝΑ. Στο στόχαστρο βρίσκονται και πάλι οι κοινωνικά ασθενέστερες τάξεις, οι πιο απομακρυσμένες από τα υψηλότερης ποιότητας πολιτιστικά αγαθά. Ποιος όμως ορίζει την αξιακή τους κλίμακα; Η προσφυγή σε ό,τι υποδεέστερο είναι πράγματι ελεύθερη επιλογή; Οι πολιτιστικές πολιτικές έχουν ποτέ αναζητήσει τρόπο να αγκαλιάσουν το σύνολο των πολιτών, δίνοντας έτσι απάντηση στην ταξικότητα της πρόσβασης στον πολιτισμό;
30
09

Τόσο άγρια, τόσο νεοφιλελεύθερα

Δεν έρχονται επί τούτου οι πρόσφυγες (οι «λαθρομετανάστες», κατά Σαμαρά και πάρα πολλούς άλλους, στελέχη, ιεράρχες, δημοσιολογούντες και δεν συμμαζεύεται), που αφήνουν πίσω τους σπίτια, πατρίδα, «θήκες προγόνων», για να εξισλαμίσουν την Ελλάδα και κατ’ επέκταση τον «ευρωπαϊκό τρόπο ζωής»; Απάντηση από τη Ν.Δ. δεν πρόκειται να δοθεί. Είναι τέτοιος ο αμοραλισμός και ο κυνισμός τού «είπα, ξείπα» χωρίς τσίπα, ώστε η μόνη απάντηση είναι τα «Ουγγαρίσματα». Α, ναι, και οι εκκενώσεις κλειστών σχολείων όπου βρήκαν απάγκιο κατατρεγμένοι άντρες και γυναίκες με τα παιδιά τους. Όλο το δόγμα της ασφάλειας μέσα στο τρομοκρατημένο βλέμμα ενός παιδιού που, κρατώντας κάποιο παιχνίδι, επιβιβάζεται στην κλούβα, με τους κεφαλοθραύστες έτοιμους μην τυχόν και διασαλευτεί η μόλις επιτευχθείσα τάξις και ασφάλεια. Σε απευθείας μετάδοση μάλιστα.
30
09

Άγγελος Τσέκερης: Επισημάνσεις

Καθαρά από οικολογική ευαισθησία ζητάει ο Μπάμπης Παπαδημητρίου να ακριβύνει το νερό. Μην τον παρεξηγείτε. Μπορεί η αύξηση των τιμολογίων να καθιστά ελκυστικότερη την ΕΥΔΑΠ σε επίδοξους αγοραστές, αλλά αυτό είναι εντελώς δευτερεύον θέμα. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που εκφράζει οικολογικές ανησυχίες ο Μπάμπης. Τις προάλλες είχε προτείνει να διαθέσουμε το δημοσιονομικό μαξιλάρι στις τράπεζες για να μπορούν να ζευγαρώνουν ήσυχες και να γεννάνε τα μικρά τους. Και ήταν και πολύ ευχαριστημένος όταν διαθέσαμε 50 δισ. για να τις αναδασώσουμε. Είναι και κάτι πρωτόγονες φυλές τραπεζιτών που ζουν εκεί πέρα και οφείλουμε να τις προστατεύσουμε. Διότι εμείς δεν είμαστε τίποτα κάφροι σαν τον Μπολσονάρου που θέλει να κάνει οικόπεδα τον Αμαζόνιο.
29
09

Thomas Piketty: Κάθε κοινωνία επινοεί ένα ιδεολογικό αφήγημα για να αιτιολογήσει τις ανισότητές της

Κατά την τριακονταετία 1950-1980, πιστέψαμε ότι το όραμα της σοσιαλδημοκρατίας είχε σωθεί χάρη στον περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων και στο Κοινωνικό Κράτος, που είχε οικοδομηθεί κατά το πρότυπο του Εθνικού Κράτους. Ωστόσο, από τη στιγμή που άρθηκε κάθε περιορισμός στην κίνηση κεφαλαίων κατά τη δεκαετία του ’90, δίχως να γνωρίζουμε ποιος κατείχε τι, βρεθήκαμε σε μια κατάσταση παρόμοια μ’ εκείνη που αντιμετώπισαν οι σοσιαλδημοκράτες του Μεσοπολέμου: δεν διαθέταμε πλέον μέσα για τη ρύθμιση του παγκόσμιου καπιταλισμού γιατί κανείς δεν μας τα είχε δώσει. Στις Πηγές του Ολοκληρωτισμού, η Χάνα Άρεντ υποστηρίζει ότι τη μεγαλύτερη αδυναμία των Γερμανών, Γάλλων, Βρετανών σοσιαλδημοκρατών του Μεσοπολέμου αποτελούσε το γεγονός πως ήταν μόνο κατ’ επίφαση διεθνιστές. Δεν είχαν καταλάβει ότι, προκειμένου να ελέγξουν την οικονομία ενός Διεθνούς (παγκοσμιοποιημένου) Κράτους και την έκρηξη του παγκόσμιου καπιταλισμού, τα κράτη είχαν ανάγκη από νέους υπερεθνικούς πολιτικούς σχηματισμούς. Δεν είχαν κανένα ρεαλιστικό σχέδιο για να ξεπεράσουν τα “σύνορα” του Εθνικού Κράτους, τη στιγμή που, απέναντί τους, η Σοβιετική Ένωση σφυρηλατούσε το σχέδιο ενός παγκόσμιου ή, τουλάχιστον, ευρασιατικού κομμουνισμού, η ναζιστική ιδεολογία οραματιζόταν να περάσει τα σύνορα της Γερμανίας, δίχως να λογαριάζουμε τα αποικιοκρατικά ή νεοαποικιοκρατικά σχέδια της Ευρώπης και των ΗΠΑ, που είχαν αποκτήσει και αυτά παγκόσμια διάσταση. Οι σοσιαλδημοκράτες ήταν οι μόνοι που δεν πήραν στα σοβαρά το γεγονός ότι ένας καπιταλισμός διεθνής μόνο με μια πολιτική διεθνή μπορεί να αντιμετωπιστεί. Η συγκεκριμένη μομφή της Χάνα Άρεντ για τους σοσιαλδημοκράτες μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί το 2019. Για τις προκλήσεις που πηγάζουν από την ιστορική επανεμφάνιση των κοινωνικών ανισοτήτων, για το μεγάλο ‘όχι’ στην παγκοσμιοποίηση, την περιχαράκωση στην εθνική μας ταυτότητα… Το σύγχρονο σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο δεν προνόησε για την υπέρβαση του Εθνικού Κράτους με τρόπο υπερεθνικό. Δεν μπόρεσε να συλλάβει ένα νέο μοντέλο για το καθεστώς ιδιοκτησίας, ατομικής περιουσίας και εταιρικής συμμετοχής – η κομμουνιστική εμπειρία πάγωσε τη συλλογιστική του στον χρόνο. Στάθηκε ανίκανο να συλλάβει και να οργανώσει την αναδιανομή του πλούτου και την κλιμακωτή φορολόγηση των αγαθών σε κλίμακα υπερεθνική.
28
09

Μαρία Καραμεσίνη: Αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο και συλλογικές διαπραγματεύσεις

Η τελευταία κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έβαλε τη σφραγίδα της στις αλλαγές της μεταμνημονιακής περιόδου στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν του σχεδίου της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου, του ΣΕΒ και της τρόικας επί δεύτερου μνημονίου. Επανατοποθετώντας τις κλαδικές συμβάσεις στην καρδιά του συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων και ρύθμισης των όρων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έδωσε ταυτόχρονα το φιλί της ζωής στα συνδικάτα, δίνοντάς τους πίσω το πεδίο δράσης που είχαν χάσει με τα μνημόνια, ενώ με την επαναφορά της επεκτασιμότητας βελτίωσε τους μισθούς και τους λοιπούς όρους εργασίας χιλιάδων εργαζομένων. Επιστρέφοντας στη μνημονιακή λογική, το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο θέτει ξανά στο στόχαστρο τις εθνικές κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, βάζοντας εμπόδια στη σύναψη και στην εμβέλειά τους με τέσσερις διακριτές επεμβάσεις. Πρώτον, εισάγει εξαιρέσεις από το πεδίο κάλυψής τους για εν δυνάμει χιλιάδες επιχειρήσεις με οικονομικά προβλήματα και με αδιευκρίνιστες προϋποθέσεις που θα ορίσει με υπουργική απόφαση ο υπ. Εργασίας. Οι εξαιρέσεις είναι τυπικά δυνητικές για τους κοινωνικούς ανταγωνιστές, εφόσον είναι μεν στη διακριτική ευχέρεια των τελευταίων να τις εισαγάγουν στην κλαδική σύμβαση, αλλά όταν δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη αυτές μπορεί να επιβληθούν αυτοδίκαια μέσω επιχειρησιακών. Δεύτερον, το πολυνομοσχέδιο νομιμοποιεί τις προς τα κάτω παρεκκλίσεις τοπικών κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας από τους όρους των αντίστοιχων εθνικών κλαδικών, σε πλήρη αντίθεση με τα διεθνώς ισχύοντα. Τρίτον, δυσκολεύει τόσο πολύ την επέκταση των εθνικών κλαδικών συμβάσεων και προβλέπει τέτοιες εξαιρέσεις από την εφαρμογή της, που στην πράξη υπονομεύει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις σε αυτό το επίπεδο, με το να παρέχει αντικίνητρα στους εργοδότες να συμμετέχουν στις εργοδοτικές οργανώσεις. Τέταρτον, τυπικά μεν διατηρεί, αλλά στην πράξη καταργεί τη δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία των συνδικαλιστικών οργανώσεων του ιδιωτικού τομέα. Ακυρώνει δηλαδή ένα μέσο πίεσης των συνδικάτων για τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων, δίνοντας κίνητρα στις εργοδοτικές οργανώσεις να μην προσέρχονται ή να είναι αδιάλλακτες στις διαπραγματεύσεις. Οι παραπάνω επεμβάσεις δεν ακυρώνουν μόνο το έργο της προηγούμενης κυβέρνησης στο πεδίο των συλλογικών εργασιακών σχέσεων. Πλήττουν ευθέως τον ίδιο τον θεσμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων και απειλούν τα συνδικάτα του ιδιωτικού τομέα με πλήρη αφανισμό. Αγνοώ εάν και κατά πόσο αυτό αποτελεί συνείδηση των ίδιων των συνδικάτων και εάν αυτή η συνείδηση θα μπορούσε να τα οδηγήσει στη συγκρότηση κοινού μετώπου.
28
09

Τασία Χριστοδουλοπούλου: Καλώς ήλθατε στην έρημο του πραγματικού

Χάρη στην αδυσώπητη πραγματικότητα της κυβερνητικής ευθύνης, ανακάλυψαν επιτέλους ότι οι αυξημένες ροές και των τελευταίων ημερών έχουν ως αιτία γεωπολιτικούς και άλλους σοβαρότατους λόγους. Ο αιφνιδιασμός τους από τις σημερινές ροές τους εκθέτει απέναντι στο άθλιο αφήγημα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έφταιγε για τις ροές του 2015 και τους υποχρεώνει σήμερα σε ανώμαλη προσγείωση. Στα ΚΥΤ των νησιών αυξάνεται ο υπερπληθυσμός και οξύνεται η αθλιότητα. Σε καταυλισμούς φιλοξενίας στην ενδοχώρα, κάτοικοι και δήμαρχοι αντιδρούν δυναμικά. Τα τοπικά στελέχη της Ν.Δ. πρωτοστατούν στην ξενοφοβία. «Καλώς ήλθατε στην έρημο του πραγματικού»!
27
09

Ράνια Σβίγκου: Οι μαθητικές κινητοποιήσεις για το κλίμα δείχνουν τον δρόμο

Οι μεγάλες διαδηλώσεις που διοργανώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα σε όλο τον κόσμο, με πρωτοπόρους τους μαθητές και τις μαθήτριες, αλλά και η ριζοσπαστικοποίηση του κινήματος για την κλιματική αλλαγή δείχνουν ότι κάτι αλλάζει. Ιδιαίτερα οι νέες γενιές έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν ότι αυτό που θα πρέπει να αλλάξει, και μάλιστα επειγόντως, δεν είναι μόνο το κλίμα, αλλά το σύστημα. Αυτό που απειλεί τη ζωή στον πλανήτη είναι η καπιταλιστική ανάπτυξη. Η ευρωπαϊκή Αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλουν να πρωτοστατήσουν σε αυτό το κίνημα. Η βιώσιμη ανάπτυξη, η ισότητα, η αλληλεγγύη στους πρόσφυγες, πολλοί από τους οποίους ξεριζώνονται από τον τόπο τους εξαιτίας των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, βρίσκονται στον πυρήνα της ιδεολογίας μας. Πάνω απ’ όλα, οφείλουμε να αγωνιστούμε για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, που να θέτει στο επίκεντρό του το περιβάλλον, τον άνθρωπο, τις ανάγκες της μεγάλης πλειονότητας των πολιτών της Γης και όχι τα κέρδη.
27
09

Δημήτρης Χριστόπουλος: Ποιος είναι έλληνας πολίτης;

«Εθνικές παραδόσεις» ιθαγένειας, γενικά και αφηρημένα, δεν υπάρχουν. Υπάρχει η αποκρυστάλλωση μιας «παράδοσης» στην ιδιότητα του πολίτη, ιστορικά οριοθετημένη από παράγοντες όπως οι ιδεολογικές αναπαραστάσεις του παρελθόντος, η διεθνής γεωπολιτική συγκυρία, η σημασία που έχει η διαχείριση της διασποράς ή του αποικιακού παρελθόντος, η έκβαση του ταξικού ανταγωνισμού στο εσωτερικό ενός κράτους και, φυσικά, η ένταση των μεταναστευτικών ροών προς ή από μια εθνική επικράτεια. [...] Η θέση λοιπόν που υποστηρίζουμε είναι ότι όλες οι εθνικές παραδόσεις ιδιότητας του πολίτη εμπεριέχουν -στο παρόν, το παρελθόν ή το μέλλον- και τα δύο στοιχεία, ενταγμένα σε δύο άξονες μεθόδου περισσότερο παρά περιεχομένου. Ο πρώτος είναι ο άξονας της ιστορικής συνέχειας και του ειδικού βάρους που έχει η παράδοση στη διοικητική πρακτική και ο δεύτερος είναι ο άξονας της σκοπιμότητας και, επομένως, του ειδικού βάρους που έχει ο ελιγμός στην πολιτική συγκυρία. Συνεπώς, η υπαγωγή της ιδιότητας του πολίτη στους δύο παραπάνω άξονες είναι αυτή, ακριβώς, που καθορίζει, κάθε φορά, την αναλογία μεταξύ εθνισμού και πολιτοφροσύνης σε ό,τι αφορά την ιδιότητα του πολίτη. Το κράτος, βέβαια, ορμάται από συγκεκριμένες ιστορικές καταβολές, ωστόσο, σε ορισμένες ιστορικές στιγμές, όταν, έστω και με καθυστέρηση, αντιλαμβάνεται ότι η ιστορία του δεν λειτουργεί πλέον ως πυξίδα αλλά ως βαρίδι, τότε εκκινεί μια διαδικασία επαναπροσανατολισμού, με βάση τις ανάγκες που διακρίνονται στον ορίζοντα της πολιτικής συγκυρίας. Είναι αυτό που συμβαίνει με την εργαλειακή χρήση του όρου «γένος» στην ελληνική διοικητική πρακτική σχετικά με την ιθαγένεια.
27
09

Τασία Χριστοδουλοπούλου: Πράξη εκφοβισμού και αντεκδίκησης

Ό,τι κι αν αποφασίσει η κυβέρνηση, η ελληνική κοινωνία έχει πειστεί για το σκάνδαλο της Novartis και το σκάνδαλο του φαρμάκου, που πραγματοποιήθηκε στην εποχή της μεγάλης επίθεσης στο εισόδημα και στα δικαιώματα από το πολιτικό προσωπικό των κατεστημένων πολιτικών δυνάμεων. Η ΝΔ καταβάλει προσπάθειες ώστε, από θέση ισχύος που της δίνει η κυβερνητική πλειοψηφία, να διασκεδάσει τις πολιτικές ευθύνες που αναμφισβήτητα φέρει, καθώς το σκάνδαλο υπερτιμολόγησης και αθέμιτου ανταγωνισμού της Novartis, συνέβη επί των ημερών διακυβέρνησής της. Παράλληλα, επιχειρεί να μεταφέρει ένα διπλό μήνυμα, τόσο προς τη δικαστική εξουσία, όσο και προς την αντιπολίτευση: Όποιος επιχειρεί να ερευνήσει θεσμικά τις ποινικές ευθύνες, το ενδεχόμενο εμπλοκής πολιτικού προσωπικού και συστημικής διαφθοράς -φαινόμενα τα οποία, ούτως ή άλλως, αποτελούν διαχρονικά την πιο δυσαπόδεικτη ύλη του εγκληματικού φαινομένου, αλλά και μια από τις μόνιμες παθογένειες αυτού του τόπου- κινδυνεύει να βρεθεί ο ίδιος κατηγορούμενος για «σκευωρία». Πράξη εκφοβισμού και αντεκδίκησης.